Z przedstawionego przez Podatniczkę stanu faktycznego wynika, że od 1977 r. posiada ona status osoby niepełnosprawnej. Uprawniona nie starała się o rentę z tytułu owego upośledzenia. Ułomność Wnioskującej związana jest ze schorzeniem narządu ruchu i orzeczeniem Miejskiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności, zaliczona została do lekkiego stopnia niepełnosprawności. Konsekwencją posiadanego schorzenia jest konieczność wykorzystywania przez Wnioskującą własnego samochodu osobowego dla potrzeb związanych z dojazdem na niezbędne zabiegi rehabilitacyjne. Ponadto będąc obciążona innymi chorobami musi trwale przyjmować określone leki.

Podatniczka zwraca się z zapytaniem o możliwość odliczenia od dochodu w ramach wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych kosztów związanych z używaniem samochodu osobowego oraz kwot przeznaczonych na zakup leków.

Zdaniem Wnioskującej fakt iż od wielu lat pozostaje ona osobą niepełnosprawną uprawnia ją, zgodnie z treścią art. 26 ust. 1 pkt. 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dz.U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176 ze zm.) do odliczenia od dochodu wydatków związanych z używaniem samochodu osobowego dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo - rehabilitacyjne, jak również odliczenia kwot przeznaczonych na zakup leków.

W oparciu o przedstawiony stan faktyczny Naczelnik Urzędu Skarbowego Poznań – Nowe Miasto zważył, co następuje:

Rehabilitacja osób niepełnosprawnych oznacza zespół działań, w szczególności organizacyjnych, leczniczych, psychologicznych, technicznych, szkoleniowych, edukacyjnych, społecznych, zmierzających do osiągnięcia, przy aktywnym uczestnictwie tych osób, możliwie najwyższego poziomu ich funkcjonowania, jakości życia i integracji społecznej. Wydatki rehabilitacyjne to wydatki związane z przywracaniem w możliwie wysokim stopniu sprawności organizmu oraz przystosowaniem osoby niepełnosprawnej do czynnego udziału w życiu społecznym.

W myśl art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wydatki poniesione w roku podatkowym na cele rehabilitacyjne (związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych) mogą być odliczone zarówno przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną, jak i przez podatnika, na którego utrzymaniu osoba niepełnosprawna się znajduje. Warunkiem odliczenia rzeczonych wydatków jest posiadanie przez osobę, której one dotyczą, orzeczenia o zakwalifikowaniu jej przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności. Tryb orzekania o stopniu niepełnosprawności jest określony w przepisach ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych z 27.08.1997 r. (Dz. U. z 1997 r. Nr 123, poz 776 ze zm.).
Zgodnie z treścią art. 26 ust. 7d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych warunkiem odliczenia jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:
1. orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach;
2. decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy albo rentę szkoleniową;
3. orzeczenia o rodzaju i stopniu niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

Wymienione w pkt 1) trzy stopnie niepełnosprawności zostały zakwalifikowane w ramach art. 3 ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych jako:
a) znaczny,
b) umiarkowany,
c) lekki

W związku z tym podatnik nie posiadający orzeczenia o niepełnosprawności wystawionej przez komisję lekarską ds. inwalidztwa i zatrudnienia, nie może odliczyć od dochodu wydatków na cele rehabilitacyjne.

Należy także pamiętać, iż zgodnie z treścią art. 26 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wydatki na cele rehabilitacyjne podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych lub Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia albo nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie. W przypadku, gdy wydatki były w części sfinansowane (dofinansowane) z wymienionych powyżej źródeł, podatnik jest uprawniony do obliczenia od dochodu różnicy pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną z tych funduszy (środków) lub zwróconą z innych środków.

Ponoszone przez Wnioskującą wydatki na cele rehabilitacyjne ograniczone zostały ustalonym przez ustawodawcę limitem polegającym na określeniu maksymalnej kwoty odliczeń. W związku z tym:

Leki (w myśl art. 26 ust. 7a pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) podlegają odliczeniu w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł. Jedynie nadwyżka wydatków ponad tę kwotę może zostać odliczona od podstawy opodatkowania. Dokonanie tego odliczenia jest uzależnione od potwierdzenia przez lekarza specjalistę, że dana osoba powinna przyjmować określone leki (stale lub czasowo).

Używanie (zgodnie z treścią art. 26 ust. 7a pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) samochodu osobowego, stanowiącego własność lub współwłasność osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo rehabilitacyjne – w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym 2280 zł.

Jak wynika z powyższego wyliczenia, wydatki związane z używaniem na cele rehabilitacyjne samochodu osobowego mogą zostać odliczone wyłącznie przez osoby zaliczone do I lub II grupy inwalidztwa. Przy czym w oparciu o art. 26 ust. 7f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za osoby zaliczone do I grupy inwalidztwa należy rozumieć osoby, w stosunku do których na podstawie odrębnych przepisów (art. 12 ust. 2 ustawy o emeryturach i renach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, t.j. Dz. U. z 2004 r. Nr 39 poz. 353Ze zm.) orzeczono o całkowitej niezdolności do pracy oraz o niezdolności do samodzielnej egzystencji albo znaczny stopień niepełnosprawności. Z kolei zaliczenie danej osoby do II grupy inwalidzkiej uwarunkowane jest wydaniem w stosunku do tej osoby orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy albo umiarkowanym stopniu niepełnosprawności (art. 12 ust. 2 ustawy o emeryturach i renach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż niepełnosprawność Podatniczki zakwalifikowana została do lekkich. W oparciu o przytoczone powyżej przesłanki, posiadany lekki stopień niepełnosprawności kategoryzuje Wnioskującą do grupy osób o częściowej niezdolności do pracy oraz o celowości przekwalifikowania (z art 12 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych), a nie do osób w stosunku do których orzeczono o całkowitej niezdolności do pracy i o niezdolności do samodzielnej egzystencji, a także do osób całkowicie niezdolnych do pracy, czyli odpowiednio do I i do II grupy inwalidzkiej. Stąd wyraźnie można wskazać, iż posiadany stan niepełnosprawności nie spełnia warunku koniecznego warunkującego skorzystanie przez Pytającą ze zwolnienia wynikającego z art. 26 ust. 7a pkt 14) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to znaczy możliwości odliczenia od dochodu wydatków bezpośrednio zespolonych z używaniem samochodu osobowego stanowiącego jej własność dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo – rehabilitacyjne.

Ustosunkowując się do tematu kwot wydatkowanych przez Wnioskującą na zakup leków, stwierdzić należy, iż ustawodawca nie zawarł w przepisie art. 26 ust. 7a pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ograniczeń dotyczących stopnia niepełnosprawności jakim powinien legitymować się podatnik, aby zostać uprawnionym do rzeczonego odliczenia. Stąd należy uznać, iż przesłanką warunkującą owe potrącenie jest w omawianym przypadku orzeczenie o zakwalifikowaniu podatnika, przez organy orzekające, do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, jak również stwierdzenie przez lekarza specjalistę powinności stosowania owych medykamentów. Z zaprezentowanych przez Wnioskującą okoliczności jednoznacznie wynika, iż stałe przyjmowanie przez nią farmaceutyków jest rezultatem toczącego sie procesu leczenia i odbywa się pod kontrolą odpowiedniego lekarza specjalisty. Zatem zasadnym jest, aby Podatniczka odliczyła od swojego dochodu wydatki przeznaczone na nabycie tych szczególnie określonych leków, zgodnie z limitem wynikającym z przytoczonego powyżej art. 26 ust. 7a pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy także wspomnieć, iż podstawą do odliczenia wydatków na cele rehabilitacyjne jest posiadanie dowodu poniesienia tych wydatków (art. 26 ust. 7c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Nie ma żadnych konkretnych wymogów, co do formy takiego dowodu – wystarczy, że będzie z niego wynikało, iż podatnik wydatek poniósł. Przykładowo potwierdzeniem zakupu danego leku będzie faktura wydana przez aptekę.

Powyższa interpretacja jest oparta o stan faktyczny przedstawiony we wniosku podatnika oraz o stan prawny obowiązujący w dacie zaistnienia przedstawionego zdarzenia.