Działając na podstawie art. 14e oraz art. 14a § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), udzielając interpretacji w zakresie postanowień umowy z dnia 14 maja 2003 r. zawartej między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (Dz.U. z 2005 r., Nr 12, poz. 90),

Minister Finansów uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku w sprawie zmiany miejsca zamieszkania dla celów podatkowych oraz zasad opodatkowania w Polsce dochodów uzyskiwanych z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Niemiec.

Uzasadnienie

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Pan X posiadał miejsce zamieszkania na terytorium Polski. W 2004 r. Podatnik prowadził działalność gospodarczą w Polsce, którą z uwagi na wypadek przy pracy oraz orzeczoną niezdolność do wykonywania pracy zakończył i wykreślił z ewidencji działalności gospodarczej w dniu 31.12.2004 r. W okresie od dnia 01.01.2005 r. do dnia 22.06.2005 r. jedynym dochodem uzyskanym przez Podatnika na terytorium Polski był zasiłek z tytułu niezdolności do pracy.

W dniu 6.07.2005 r. Podatnik wraz z dwójką wspólników rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej na terytorium Niemiec. Działalność prowadzona jest w formie zarejestrowanej spółki cywilnej. Przedmiotem działalności jest świadczenie usług budowlanych. Od dnia 6.07.2005 r. Pan X mieszka na terytorium Niemiec w wynajętym mieszkaniu (Podatnik dopełnił stosownych obowiązków meldunkowych) i jest zarejestrowanym podatnikiem podatku dochodowego i podatku VAT w Niemczech.

Jednocześnie Podatnik oświadcza, iż swoje plany zawodowe i życiowe wiąże wyłącznie z Niemcami. Podatnik jest osobą stanu wolnego a w Polsce posiada tylko nieruchomość, w której przebywa podczas krótkotrwałych podróży do Polski.

Zdaniem Podatnika, w związku z przeniesieniem miejsca zamieszkania na terytorium Niemiec, podlega w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. W związku z tym, w stosunku do dochodów osiągniętych w 2005 r. Podatnik ma obowiązek opodatkować w Polsce wyłącznie dochody uzyskane do dnia wyjazdu z Polski, czyli dochody osiągnięte do dnia 22.06.2005 r. Jednocześnie, zdaniem Podatnika, dochód uzyskany po dniu wyjazdu z Polski z tytułu działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Niemiec nie podlega opodatkowaniu w Polsce.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz obowiązujące przepisy prawa, zważono co następuje:

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 z późn. zm) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Polski, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy).

Natomiast zgodnie z art. 3 ust. 2a ustawy, osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów z pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz od innych dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (tzw. ograniczony obowiązek podatkowy).

Zgodnie z art. 4a ustawy, art. 3 ust. 1 i ust. 2a stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Polska.

Stosownie do art. 4 ust. 1 umowy z dnia 14 maja 2003 r. zawartej między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza osobę, która zgodnie z prawem tego Państwa podlega tam opodatkowaniu z uwagi na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, miejsce zarządu albo inne kryterium o podobnym charakterze i obejmuje również to Państwo, każdą jego jednostkę terytorialną lub organ lokalny. Jednakże określenie to nie obejmuje osób, które podlegają opodatkowaniu w tym Państwie, w zakresie dochodu osiąganego tylko ze źródeł w tym Państwie lub z tytułu majątku położonego w tym Państwie.

Z powyższego wynika, iż definicja "miejsca zamieszkania" odnosi się bezpośrednio do określenia "miejsca zamieszkania" przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw będących Stronami umowy i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.

W przepisach polskiego prawa podatkowego pojęcie "miejsca zamieszkania" nie zostało zdefiniowane. Definicja miejsca zamieszkania znajduje się w art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz.U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem, miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. Warunek przebywania w danym miejscu ma charakter obiektywny i nie ma problemów dowodowych w wykazaniu, że dana osoba przebywa w danej miejscowości. Zamiar stałego pobytu w określonej miejscowości ma natomiast charakter subiektywny, ponieważ odnosi się do woli danej osoby. Należy jednak zauważyć, iż istnieją kryteria obiektywizujące zamiar stałego pobytu. Uznaje się na przykład, że podatnik wykazuje zamiar stałego pobytu w danej miejscowości jeżeli miejscowość ta stanowi dla niego centrum jego życiowej działalności, ocenianej w aspekcie jego powiązań osobistych i gospodarczych.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, od dnia 6.07.2005 r. Pan X rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług budowlanych na terytorium Niemiec. Podatnik mieszka w Niemczech w wynajętym mieszkaniu (dopełnił obowiązków meldunkowych), jak również w tym państwie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku dochodowego i podatku VAT. Podatnik oświadczył, iż jest kawalerem a swoje plany życiowe i zawodowe wiąże z Republiką Federalną Niemiec.

Pan X jest osobą stanu wolnego. W Polsce Podatnik jest właścicielem nieruchomości, w której mieszka podczas krótkotrwałych podróży do Polski.

Biorąc pod uwagę przedstawiony przez Podatnika stan faktyczny, należy uznać, iż Pan X przeniósł miejsce zamieszkania dla celów podatkowych na terytorium Niemiec. W tym państwie Podatnik przebywa, uzyskuje dochody jak również z tym państwem wiąże swoją przyszłość. Oznacza to, iż od dnia wyjazdu z Polski, ośrodek interesów życiowych Podatnika znajduje się na terytorium Niemiec.

W związku z powyższym, od dnia wyjazdu z Polski Podatnik podlega ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Podatnik podlega w Polsce opodatkowaniu tylko od dochodów z pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz od innych dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z art. 4a ustawy, przepis ten stosuje się z uwzględnieniem zawartych przez Polskę umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

W świetle powyższych przepisów należy uznać, iż dochód uzyskany przez Podatnika po dniu wyjazdu z Polski z tytułu działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Niemiec nie podlega opodatkowaniu w Polsce.

Jednocześnie, do dnia wyjazdu z Polski Podatnik podlegał nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, czyli zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy podlegał opodatkowaniu od całości uzyskanych dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.

Jak wynika ze stanu faktycznego, w 2005 r. jedynym dochodem uzyskanym przez Podatnika do dnia wyjazdu z Polski było świadczenie uzyskane w związku z niezdolnością do pracy.

W związku z powyższym na Podatniku ciąży obowiązek opodatkowania w Polsce na zasadach określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodu uzyskanego w związku z niezdolnością do pracy, o ile dochód ten nie jest zwolniony od podatku dochodowego w Polsce zgodnie z art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Minister Finansów informuje, że interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Odpowiedź nie jest wiążąca dla podatnika, jest natomiast wiążąca dla właściwych organów podatkowych i organów kontroli skarbowej - do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Na niniejsze postanowienie, na podstawie art. 14e § 2, art. 14a § 4 oraz art. 236 § 1 i § 2 pkt 1 Ordynacji podatkowej, Stronie przysługuje zażalenie do Ministra Finansów w terminie 7 dni od daty doręczenia postanowienia.