P O S T A N O W I E NI E

Na podstawie art. 216 i art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29.08.1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity, Dz. U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm. ) stwierdzam, że stanowisko wnioskodawcy zawarte we wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji w sprawie sposobu zastosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.

U Z A S A D N I E N I E

W dniu 20.11.2006r. podatnik zwrócił się z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w zakresie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ( pismo Spółki z dnia 20.11.2006r- znak ....).

Jak wynika z przedstawionego w piśmie stanu faktycznego:

XYZ wynajmuje łącznie około 12 000 lokali mieszkalnych i użytkowych w budynkach należących do Gminy ABC. Na podstawie art.17 ust. 1 pkt 4h ustawyz dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych ( tekst jednolity Dz. U z 2000 roku Nr 54 poz. 654 z poźn. zm ) podatnik korzysta ze zwolnienia przedmiotowego od podatku dochodowego do dnia 31 grudnia 2006 roku.
10-letnie doświadczenie podmiotu w zakresie gospodarki zasobami komunalnymi wskazuje, że zaległości w opłatach czynszowych wzrastały comiesięcznie i będą nadal rosły.
Główną przyczyną takiego stanu jest struktura najemców gminnych lokali komunalnych i socjalnych oraz ich trudna sytuacja materialna. Na przeterminowane należności czynszowe o znacznym stopniu prawdopodobieństwa nieściągalności, zgodnie z art.35 b ust.1 pkt 5 ustawy z dnia 29 września 1994r. o rachunkowości (tekst jednolity Dz.U. z 2002r. Nr 76, poz. 694 z późn. zm.) podatnik tworzy comiesięcznie ogólny odpis aktualizujący ich wartość do pełnej kwoty zaległości czynszowych.

Podatnik prosi o zajęcie stanowiska w następującej kwestii:

Czy ogólny odpis aktualizujący należności może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów opierając uprawdopodobnienie nieściągalności na analizie wzrostu zaległości za okres 10 lat działalności zakładu, uwarunkowań w prowadzeniu gospodarki gminnymi zasobami mieszkaniowymi oraz struktury odbiorców swoich usług?

Zdaniem podatnika

tworzony przez zakład comiesięczny, ogólny odpis aktualizujący należności czynszowe można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu w oparciu o art. 16 ust.2a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Wykaz przypadków, zawarty w tym przepisie, wg których nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną jest katalogiem otwartym o czym świadczy użyte przesz ustawodawcę sformułowanie "w szczególności". Przepis ten umożliwia zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów również innych zdarzeń. W momencie gdy ogólna wysokość zaległości spadnie, a taki fakt może mieć miejsce w sytuacji najmu lokali użytkowych, wówczas nastąpi rozwiązanie odpisu aktualizującego i zaliczenie go do przychodów podatkowych.

Ustosunkowując się do przedstawionych wyżej kwestii, stwierdza się co następuje:

Stosownie do postanowień art.17 ust.1 pkt 44 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych , które weszły w życie z dniem 1 stycznia 2007r. ustawą z dnia 16.11.2006r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ( Dz. U. z 2006r.,nr 217, poz.1589) wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi – w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Zgodnie z art. 35b ust.1 pkt 5 ustawy z dnia 29 września 1994r. o rachunkowości ( Dz. U. z 2002r. Nr 76, poz. 694 z późn. zm.) wartość należności aktualizuje się uwzględniając stopień prawdopodobieństwa ich zapłaty poprzez dokonanie odpisu aktualizującego, w odniesieniu do należności przeterminowanych lub nieprzeterminowanych o znacznym stopniu prawdopodobieństwa nieściągalności, w przypadkach uzasadnionych rodzajem prowadzonej działalności lub strukturą odbiorców –w wysokości wiarygodnie oszacowanej kwoty odpisu, w tym także ogólnego, na nieściągalne należności.

Opisane przez podatnika tworzenie odpisu aktualizującego wynika z faktu, że dana należność nie spełnia definicji aktywu, to znaczy, że nie spowoduje w przyszłości wpływu do jednostki korzyści ekonomicznych, a więc poprzez dokonanie odpisu aktualizującego wartość należności aktualizuje się, uwzględniając stopień prawdopodobieństwa ich zapłaty.

W myśl postanowień art.15 ust.1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych - kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art.16 ust.1.

Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 26a w/w ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów aktualizujących, z tym że kosztem uzyskania przychodów są odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 12 ust. 3 tej ustawy do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona na podstawie art. 16 ust. 2a pkt 1.

Uregulowania dotyczące uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności, na które dokonano odpisów aktualizujących, zostały określone w art. 16 ust 2a pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną w szczególności, jeżeli:
a) dłużnik zmarł, został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku, albo
b) zostało wszczęte postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego, lub na wniosek dłużnika wszczęte zostało postępowanie ugodowe w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, albo
c) wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego, albo
d) wierzytelność jest kwestionowana przez dłużnika na drodze powództwa sądowego.

Z przepisu art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy podatkowej wynika, że odpisy aktualizujące wartość należności zaliczonych uprzednio do przychodów należnych, utworzone zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości, których nieściągalność została uprawdopodobniona w sposób określony przepisami art.16 ust.2a pkt 1 w/w ustawy, stanowią koszt uzyskania przychodów.

Z przedstawionego przez podatnika stanu faktycznego wynika, że podatnik nie spełnia warunku do uznania odpisu aktualizującego wartość należności za koszt uzyskania przychodów. Utworzenie przez podatnika odpisu aktualizującego w oparciu o uprawdopodobnienie nieściągalności jedynie na podstawie wzrostu zaległości za okres 10 lat działalności zakładu nie stanowi wystarczającej przesłanki do uznania tak utworzonego odpisu za koszt uzyskania przychodu.

Uznanie przez podatnika, iż użyte przez ustawodawcę w art.16 ust.2a w/w ustawy sformułowanie „w szczególności” oznacza otwarty katalog przypadków uprawdopodabniających nieściągalność - jest nieprawidłowe. Zwrot „ w szczególności” należy tak rozumieć, aby inne przesłanki takiego uprawdopodobnienia miały charakter przesłanek o znaczeniu prawnym równorzędnym w stosunku do wskazanych w przepisie. Stanowisko takie wynika z orzecznictwa NSA, np.: z wyroku z 20 maja 1998r. sygn. akt I SA/Sz 1434/97, czy z 1 kwietnia 2004r. sygn .akt I SA/Łd 147/03

Udzielona interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14 b § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej niniejsza interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, płatnika, inkasenta natomiast wiąże organy podatkowe i organy kontroli skarbowej – do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Na niniejsze postanowienie zgodnie z art. 236 w związku z art. 14 a § 4 Ordynacji podatkowej służy prawo wniesienia zażalenia do Dyrektora Izby Skarbowej w Lublinie za pośrednictwem Naczelnika Lubelskiego Urzędu Skarbowego w Lublinie w terminie 7 dni od daty jego doręczenia.