Podatnik wnioskiem z dnia 22.05.2007r. wystąpił do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Poznaniu o interpretację zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa, kontrola skarbowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.

Z przedstawionego w przedmiotowym wniosku stanu faktycznego wynika, że Podatnik w dniu 14.05.2007r. zawarł umowę w formie aktu notarialnego z przedsiębiorstwem Aquanet S.A. dotyczącą bezterminowego prawa użytkowania nieruchomości tj. gruntu w związku z zajęciem jej części przez wodociąg oraz kabel teletechniczny, które ograniczać się będzie do:

#61485; korzystania z pasa gruntu, które to korzystanie polegać będzie na budowie i utrzymaniu magistrali wodociągowej wraz z kablem teletechnicznym,

#61485; w przypadku prowadzenia przez Spółkę jakichkolwiek prac remontowych, naprawy, konserwacji Spółka zobowiązana będzie do przywrócenia otoczenia do stanu pierwotnego,

#61485; w celu niezakłóconego wykonywania przedmiotowego prawa użytkowania, właściciele zobowiązują się do nie sadzenia drzew i krzewów oraz nie wykonywania wszelkiej zabudowy stałej bądź tymczasowej w pasie gruntu.

Z powyższego tytułu Aquanet S.A. zobowiązała się zapłacić jednorazowe wynagrodzenie.

W świetle tak przedstawionego stanu faktycznego Podatnik zwrócił się z zapytaniem: czy wypłacone odszkodowanie z tytułu ustanowienia służebności gruntowej podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w sytuacji, gdy przedmiotowy grunt wchodzi w skład gospodarstwa rolnego?

Przedstawiając własne stanowisko w niniejszej sprawie Podatnik wyraził pogląd, że uzyskany przychód wolny jest od podatku dochodowego na podstawie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.)

Organ podatkowy pierwszej instancji postanowieniem z dnia 19.06.2007r. uznał stanowisko Podatnika za nieprawidłowe.

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Poznaniu, w oparciu o przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz mające zastosowanie w przedmiotowej sprawie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdził – w oparciu o przedstawiony stan faktyczny - iż Podatnik otrzymał wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności gruntowej na rzecz Spółki, które nie jest świadczeniem o znamionach odszkodowania.

Na postanowienie to Podatnik złożył zażalenie, w którym zarzuca błędną wykładnię przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W ocenie Podatnika spełnił wszystkie warunki uprawniające do zastosowania przedmiotowego zwolnienia określonego w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób. Uzasadniając powyższe stanowisko Podatnik powołał się na treść przepisu art. 285 § 1 Kodeksu cywilnego zawierającego definicję pojęcia „służebności gruntowej”.Argumentuje, że w konsekwencji zasadny jest wniosek o zmianę zaskarżonego postanowienia i uznanie stanowiska Podatnika w tym zakresie za prawidłowe.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu po rozpatrzeniu zażalenia stwierdza, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 14 a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.) - w brzmieniu obowiązującym do dnia 30.06.2007r. - stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.

Wniosek, o którym mowa w § 1, składa się do właściwego naczelnika urzędu skarbowego, <...>. Składając wniosek, podatnik, <...> jest obowiązany do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego oraz własnego stanowiska w sprawie (§ 2 cyt. art.).

Z powyższego wynika, że podany we wniosku stan faktyczny stanowi jedyną, faktyczną podstawę udzielonej interpretacji i tym samym wyznacza granice, w jakich interpretacja ta będzie mogła wywołać określone w ustawie skutki prawne.

W świetle powyższego organy podatkowe nie są zobligowane do prowadzenia postępowania mającego na celu zebranie i rozpatrzenie materiału dowodowego. A zatem kluczowe znaczenie dla prawidłowego rozstrzygnięcia ma właściwe i wyczerpujące przedstawienie przez podatnika stanu faktycznego sprawy.

Mając na względzie powyższe rozważania stwierdzić należy, że stosownie do treści art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu tym podatkiem podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów ordynacji zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 120 cyt. ustawy podatkowej wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:
a) ustanowienia służebności gruntowej,
b) rekultywacji gruntów,
c) szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie
- w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji związanych z budową urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603).

W myśl powołanego wyżej art. 143 ust. 2 przez budowę infrastruktury technicznej należy rozumieć budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.
Kwestie związane z ustanowieniem służebności gruntowej uregulowane zostały w przepisach prawa cywilnego. W myśl dyspozycji art. 285 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa). Służebność gruntowa może mieć jedynie na celu zwiększenie użyteczności nieruchomości władnącej lub jej oznaczonej części - § 2.Z powyższego wynika, że służebność gruntowa jest obciążeniem cudzej nieruchomości, mającym na celu zwiększenie użyteczności innej nieruchomości. Bezwzględnie zatem musi istnieć określona nieruchomość władnąca, a ustanowiona służebność musi służyć zwiększeniu użyteczności nieruchomości władnącej.

Z przedstawionego przez Podatnika stanu faktycznego wynika, że w dniu 14.05.2007r. została zawarta z przedsiębiorstwem Aquanet S.A. umowa bezterminowego prawa użytkowania nieruchomości, która to kwestia została określona w Dziale II Kodeksu cywilnego. Stosownie do treści art. 252 rzecz można obciążyć prawem do jej używania i do pobierania jej pożytków (użytkowanie).
Z powyższego wynika, że użytkowanie nie jest tożsame z umową ustanowienia służebności gruntowej.
A zatem w rozpatrywanej sprawie nie mamy do czynienia z ustanowieniem służebności gruntowej, który to wymóg jest niezbędny do zastosowania przedmiotowego zwolnienia. Ze stanu faktycznego przedstawionego przez Podatnika brak jest bowiem informacji – istotnej z punktu widzenia funkcjonowania służebności gruntowej – o istnieniu nieruchomości władnącej.Należy również zauważyć, że zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie sądowo-administracyjnym poglądem przepisy dotyczące wszelkiego rodzaju ulg i zwolnień podatkowych, jako odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania, powinny być interpretowane ściśle, w oparciu o wykładnię gramatyczną przepisów ustawy, z wyłączeniem wykładni rozszerzającej.Mając na względzie powyższe, stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie nie może mieć zastosowania zwolnienie przedmiotowe, o którym mowa w omawianym przepisie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wobec powyższego Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu nie znajduje podstaw do uchylenia zaskarżonego postanowienia organu podatkowego pierwszej instancji.

Niniejsza interpretacja prawa podatkowego została wydana w oparciu o przedstawiony przez wnioskodawcę stan faktyczny oraz obowiązujący w dniu jej wydania stan prawny.