POSTANOWIENIE

Naczelnik Urzędu Skarbowego Kraków - Stare Miasto, działając na podstawie art. 14a § 1 oraz § 4 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), po rozpatrzeniu Pani wniosku z dnia 23.05.2007 r. (data wpływu 25.05.2007 r.) uzupełnionego pismem z dnia 09.07.2007 r. (data wpływu 10.07.2007 r.) oraz z dnia 30.07.2007 r. (data wpływu 02.08.2007 r.) w sprawie udzielenia interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w zakresie podatku od spadków i darowizn stwierdza, iż przedstawione we wniosku stanowisko nie jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

We wniosku z dnia 23.05.2007 r. (data wpływu 25.05.2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa ani postępowanie przed sądem administracyjnym, złożonym w tutejszym organie podatkowym przedstawia Pani następujący stan faktyczny:

W dniu 23.06.2006 r. zmarła .... Sąd Rejonowy dla Krakowa­Śródmieścia postanowieniem z dnia 05.04.2007 r. Sygn. akt I Ns 50/07/S stwierdził, że spadek po .... nabyli synowie ..., .... oraz córka ... po 1/3 części każdy.

Wnioskująca zwróciła się do tutejszego organu podatkowego z zapytaniem czy do spadków otwartych począwszy od dnia 13.05.2006 r. pomimo wejścia w życie art. 4a w dniu 01.01.2007 r. ma zastosowanie art. 3 ust. 2 znowelizowanej ustawy zawierający opcję zwolnienia od takiego podatku najbliższej rodziny.

Z treści stanowiska przedstawionego w sprawie wynika, iż spadkobierca powinien być zwolniony od podatku spadkowego, ponieważ zostały spełnione wszystkie przesłanki niezbędne do zastosowania zwolnienia. Zdaniem podatnika w opisanej przez niego sytuacji ma zastosowanie przepis art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, gdyż zgon nastąpił po dniu 12 maja 2006 r., postanowienie o nabyciu spadku zostało wydane w dniu 05.04.2007 r. a zgłoszenie złożono w dniu 25.05.2007 r., tj. w terminie miesiąca od uprawomocnienia orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku. Ponadto w dniu otwarcia spadku wnioskodawca spełniał warunki określone w art. 4 ust. 4 w/w ustawy.

Naczelnik Urzędu Skarbowego Kraków - Stare Miasto, udzielając pisemnej interpretacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego informuje, iż prezentowane stanowisko nie jest prawidłowe mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny.

Ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 222, poz. 1629) zmieniono zakres obowiązywania przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn wprowadzając m. in. zwolnienie od podatku nabycia rzeczy lub praw majątkowych przez osoby najbliższe, tj.: małżonka, zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, ojczyma i macochę - art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z przepisem przejściowym art. 4a ma zastosowanie do sytuacji, dla których nabycie nastąpiło po 1 stycznia 2007 r. (art. 3 ust. 1 cytowanej ustawy). Przepis art. 3 ustawy zmieniającej jest przepisem przejściowym, a zatem takim który reguluje stosunki prawne powstałe przed wejściem w życie nowych regulacji prawnych, których skutki prawne trwać będą również po ich wejściu w życie. Zatem przepisy ustawy zmieniającej nie regulują wpływu nowego przepisu art. 4a na stosunki powstałe pod działaniem ustawy przed zmianą. W przedmiotowej zaś sprawie nabycie nastąpiło pod działaniem ustawy przed zmianą.

Stosownie do treści art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn zwalania się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie miesiąca od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku. Zwolnienia określone w art. 4a stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa. Powołany art. 4 ust. 4 odnosi się do zwolnień określonych w ust. 1 i w art. 4a, który został wprowadzony ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (art. 1 pkt 4) i wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2007 r.

W świetle postanowień art. 925 ustawy z dnia 23.04.1964 roku - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, które następuje stosownie do art. 924 tejże ustawy z chwilą śmierci spadkodawcy. Wobec powyższego za datę nabycia przez Pana spadku o którym mowa we wniosku należy przyjąć dzień śmierci spadkodawcy tj. 23.06.2006 roku, a więc nabycie nastąpiło przed dniem wejścia w życie omawianego art. 4a.

Biorąc pod uwagę przepisy art. 3 powoływanej ustawy z dnia 16 listopada 2006 r., które stanowią, iż do nabycia własności rzeczy, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, wnioskodawca stwierdza, że w jego przypadku zastosowanie ma właśnie przepis ustępu 2. Stanowi on, że przepis art. 4 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu nadanym omawianą ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. (czyli z odniesieniem do omawianego art. 4a) ma zastosowanie również do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło po dniu 12 maja 2006 r.

Zgodnie z zasadą lex retro non agit (prawo nie działa wstecz) ustawodawca nie może ustanawiać przepisów prawa, które wiązałby skutki prawne ze zdarzeniami prawnymi mającymi miejsce w przeszłości. Norma prawna z zasady odnosi się do zdarzeń przyszłych i nie ma zastosowania do zdarzeń, które miały miejsce przed jej ustanowieniem. Prawo musi być bowiem przewidywalne i budzić zaufanie, a podmiot tego prawa musi mieć pewność, że w danej sytuacji postępuje zgodnie lub niezgodnie z obowiązującym prawem. Nowa ustawa nie powinna zmieniać ocen prawnych dokonanych pod rządem dawnego prawa. Zdarza się, że prawo dopuszcza retroaktywność przepisów, gdy zmiana prawa związana jest z koniecznością realizacji pewnych zasad, a jednocześnie realizacja tych zasad nie jest możliwa bez wstecznego działania prawa. Retroaktywność nie może jednak powodować zmian niekorzystnych dla podmiotów prawa.

Odstępstwo od powyższej zasady pełni omawiany art. 3 ust. 2 ustawy zmieniającej, wedle którego rozszerzony, z mocą wsteczną, został jedynie krąg podmiotów, do którego odnosi się stosowanie przepisów art. 4 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 21.04.2006 r. w sprawie zaniechania poboru podatku od spadków i darowizn od niektórych podatników (Dz. U. Nr 73, poz. 506) wprowadzone zostało zaniechanie poboru podatku od spadków i darowizn dla podatników posiadających obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub mających miejsce zamieszkania na terytorium takiego państwa z tytułu nabycia rzeczy lub praw majątkowych określonych w art. 4 ust. 1 oraz art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Rozporządzenie obowiązywało do dnia 31.12.2006 r.

Tego rodzaju wsteczne działanie prawa pozwala na skorzystanie ze zwolnień i ulg podatkowych, wyłącznie w zakresie w jakim obowiązywały do 31 grudnia 2006 r. - podatnikom, którzy nabyli majątek w okresie od 13 maja 2006 r. do 31 grudnia 2006 r. i byli wymienieni w powyższym rozporządzeniu Ministra Finansów, które wygasło z dniem 31.12.2006 r.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, że nabycie w drodze dziedziczenia po osobie zmarłej 23.06.2006 r. opodatkowane będzie według zasad określonych ustawą z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, przed zmianami dokonanymi ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.2006 r., obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze dziedziczenia z chwilą przyjęcia spadku. W przypadku, gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu o nabyciu spadku. Należy przy tym podkreślić, że moment nabycia spadku jest różny od momentu powstania obowiązku podatkowego. Nabycie spadku następuje z chwilą otwarcia spadku (art. 925 kc), zaś spadek otwiera się z chwilą śmierci (art. 924 kc). Obowiązek podatkowy, w przypadku stwierdzenia nabycia spadku przez sąd powstaje z chwilą uprawomocnienia się tego orzeczenia.

Przy ustalaniu wysokości podatku przyjmuje się kwoty wartości rzeczy i praw majątkowych określone w art. 4 ust. 1 pkt 5 i w art. 9 ust. 1 oraz skale podatkowe określone w ust. 1 obowiązujące w dniu powstania obowiązku podatkowego, w myśl art. 15 ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Reasumując, nabycie w drodze spadku po osobie zmarłej w 2006 r. podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu sprzed zmian dokonanych ustawą z 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Natomiast sposób ustalenia wysokości należnego podatku dokonywany jest zgodnie z przepisami obowiązującymi w dniu powstania obowiązku podatkowego, co jak już wcześniej zaznaczono nie jest tożsame z nabyciem spadku.

Powyższa interpretacja:
- dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę, traci swą moc z chwilą zmiany przepisów jej dotyczących,
- nie jest wiążąca dla podmiotu (podatnika/ płatnika/ inkasenta/ następcy prawnego podatnika/ osoby trzeciej odpowiedzialnej za zaległości podatkowe), wiąże natomiast właściwe dla wnioskodawcy organy podatkowe i organy kontroli skarbowej.

POUCZENIE:
Na niniejsze postanowienie służy zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Krakowie, za pośrednictwem Naczelnika Urzędu Skarbowego Kraków - Stare Miasto, w terminie siedmiu dni od daty doręczenia niniejszego postanowienia.