POSTANOWIENIE

Działając na podstawie art. 14a § 4 i art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) Naczelnik Opolskiego Urzędu Skarbowego w Opolu stwierdza, iż stanowisko Spółdzielni w sprawie podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności przedstawionych w piśmie z dnia 29 stycznia 2007 r., jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

Pismem z dnia 29 stycznia2007 r. ( data wpływu do tut. Urzędu 30 stycznia 2007 r.) Jednostka zwróciła się do tut. organu podatkowego z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w Jej indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.

Spółdzielnia przedstawiła następujący stan faktyczny:

Spółdzielnia, na podstawie umów najmu wynajmuje m.in. lokale użytkowe na rzecz osób fizycznych i prawnych. W stosunku do jednego z najemców w dniu 28 marca 2006 r. skorzystano z prawa natychmiastowego wypowiedzenia umowy najmu, na skutek czego umowa najmu wygasła. Pomimo wygaśnięcia umowy najemca odmówił wydania lokalu po wygaśnięciu umowy. Wyrokami z dnia 28 grudnia 2006 r. Sąd Rejonowy w ......... nakazał najemcy wydanie lokalu oraz zasądził na rzecz Spółdzielni kwoty należne wraz z ustawowymi odsetkami do dnia zapłaty.

Jednostka zadała pytanie, czy opłaty za bezumowne korzystanie z lokalu podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W opinii Spółdzielni ww. czynność nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Po przeanalizowaniu przedstawionego stanu faktycznego, oraz obowiązującego stanu prawnego Naczelnik Opolskiego Urzędu Skarbowego w Opolu informuje, iż:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm. - zwanej dalej „ustawą”), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają między innymi odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium RP. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, świadczenie usług jest to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w tym również:

• przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
• zobowiązanie do powstrzymywania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
• świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z powyższego wynika, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje (realizowane przez „Podatników” w rozumieniu ustawy) wykonywane w ramach działalności gospodarczej chyba, że wyjątkowo ze względu na specyfikę danej czynności nie można jej określić jako dostawy towarów, „czynności zrównanych z dostawą towarów” lub też świadczenia usług.

Z przedstawionego przez Podatnika stanu faktycznego wynika, iż kwoty należne Spółdzielni są kwotami odszkodowania dla właściciela nieruchomości za to, że jego nieruchomość jest zajmowana pomimo rozwiązania umowy, czyli bez podstawy prawnej.

Kwestie bezumownego korzystania z cudzej własności regulują między innymi przepisy art. 224, art. 225 ustawy z dnia 23 kwietnia1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Stosownie do powyższych przepisów właścicielowi przysługuje roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z jego rzeczy. Zgodnie z art. 659 k. c. przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.

W sytuacji zatem rozwiązania umowy najmu ustaje łączący strony stosunek najmu, co powoduje po stronie najemcy obowiązek wydania przedmiotu najmu. Do chwili wydania tegoż przedmiotu zachodzi po stronie byłego najemcy tzw. bezumowne korzystanie z rzeczy. Zapłata w tym przypadku określonej kwoty pieniężnej wiąże się z prawem żądania naprawienia wynikłej dla właściciela rzeczy szkody z tytułu bezprawnego używania rzeczy. Żądane wynagrodzenie (roszczenie pieniężne) stanowi w istocie odszkodowanie. Odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości obejmuje spodziewane korzyści z tytułu umowy najmu, która zostałaby zawarta gdyby nieruchomość nie została zajęta oraz ewentualne koszty dodatkowe. Przepisy prawa przyznają właścicielowi prawo do roszczenia o odszkodowanie, które obejmuje kompensatę utraconych korzyści, jakie właściciel by uzyskał gdyby rzecz wynajął. Utratą korzyści jest w szczególności szkoda polegająca na nie uzyskaniu pożytków cywilnych (czynszu z najmu), które rzecz przynosi.

Odnosząc powyższe do stanu faktycznego przedstawionego w zapytaniu stwierdzić należy, iż odszkodowanie za bezumowne korzystanie z lokalu użytkowego nie stanowi dostawy towaru. Odszkodowanie to nie mieści się bowiem w definicji towaru zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, gdyż przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej a także grunty. Nie stanowi to również, zdaniem tut. organu podatkowego, świadczenia usług o których mowa w art. 8 ustawy. Charakter odszkodowania za bezumowne zajmowanie lokalu nie pozwala bowiem (pomimo szerokiej definicji świadczenia usług pozwalającej na zakwalifikowanie do niej w zasadzie wszelkich transakcji wykonywanych przez Podatników) ze względu na specyfikę tej czynności zakwalifikowania tego zdarzenia do świadczenia usług. Wprawdzie zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy przez świadczenie usług rozumie się również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji, jednakże Spółdzielnia podejmowała działania w celu odzyskania lokalu, co powoduje, iż powołany przepis nie znajdzie zastosowania w niniejszej sprawie.

W związku z powyższym, mając na uwadze przepis art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, stanowiący, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług, stwierdzić należy, iż odszkodowanie wypłacane przez stronę jako ekwiwalent za bezprawne zajmowanie lokalu nie jest wynagrodzeniem z tytułu dostawy towarów czy też świadczenia usług i dlatego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy). Ponadto w opinii tut. organu podatkowego fakt zasądzenia przez Sąd kwot należnych Spółdzielni w wysokości czynszu, opłaty marketingowej, opłaty eksploatacyjnej oraz opłaty za media nie przesądza o charakterze przedmiotowych należności. Taki sposób zarządzenia odszkodowania wg enumeratywnie wymienionych pozycji, które Strona może uwzględnić naliczając to odszkodowanie nie zmienia charakteru należności. Kwoty należne zasądzone w związku z bezumownym zajmowaniem lokalu nie będą podlegały opodatkowaniu VAT.

Mając na uwadze zaistniałe okoliczności postanowiono jak na wstępie.

Jednocześnie Naczelnik Opolskiego Urzędu Skarbowego w Opolu informuje, iż przedmiotowa interpretacja o zakresie stosowania prawa podatkowego ma zastosowanie wyłącznie w przedstawionym stanie faktycznym i w stanie prawnym obowiązującym na dzień jej wydania.

Ponadto informuje się, iż zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14b § 2 ustawy - Ordynacja podatkowa niniejsza interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, ale jest wiążąca dla organów podatkowych i organów kontroli skarbowej właściwych dla Strony do czasu jej zmiany, uchylenia przez organ odwoławczy lub zmiany przepisów prawnych.

Na podstawie art. 14a § 4, art. 236 § 2 pkt 1 oraz art. 223 § 1 w związku z art. 239 ustawy - Ordynacja podatkowa, na niniejsze postanowienie służy zażalenie, które wnosi się do Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu, za pośrednictwem tut. organu podatkowego w terminie 7 dni od dnia doręczenia niniejszego postanowienia.