Działając na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29.08.1997 roku Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. nr 8 poz. 60 z późn. zm.), art. 26 ust. 1 pkt 6, ust. 7a-7g ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. nr 14, poz.176 z późn. zm.) - Naczelnik Urzędu Skarbowego w Jaśle po rozpatrzeniu Pani wniosku z dnia 12.03.2007 roku w sprawie udzielenia interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdza iż przedstawione we wniosku własne stanowisko w sprawie prawa do skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej jest nieprawidłowe

Dnia 15.03.2007 roku wpłynął wniosek o udzielenie interpretacji czy przysługuje ulga rehabilitacyjna z tytułu opłacania osobistego asystenta dla nieletniej córki, która posiada orzeczenie o niepełnosprawności wydane w dniu 13.01.2003 roku przez Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Jaśle. Przedstawiając we wniosku stan faktyczny pisze Pani, że córka niepełnosprawna od urodzenia, ze względu na swój stan zdrowia wymaga pomocy „osobistego asystenta”, który pomaga córce na funkcjonowanie w społeczeństwie, w domu i szkole.

Do wniosku o interpretację przepisów dołączyła Pani orzeczenie o niepełnosprawności córki wydanie dnia 13.01.2003 roku przez Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Jaśle. Zgodnie z w/w orzeczeniem postanowiono zaliczyć Pani córkę A. do osób niepełnosprawnych na podstawie art. 4a ust. 1 i art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 27.08.1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 1997 r. nr 123, poz.776 z późn. zm.) oraz § 2 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1.02.2002 roku w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 roku życia (Dz. U. nr 17 poz. 162). W związku z niepełnosprawnością córki ponoszone są wydatki zarówno finansowe jak i rzeczowe, które nie są i nie były ewidencjonowane ani w żaden sposób dokumentowane. Pani zdaniem, przysługuje jej ulga rehabilitacyjna z tytułu opłacania przewodnika dla niepełnosprawnej córki bez konieczności udokumentowania w/w wydatku.

Zatem zapytanie powyższe sprowadza się do rozstrzygnięcia, czy może Pani korzystać z odliczenia wydatków z tytułu opłacania dla córki przewodnika w wysokości nieprzekraczającej w 2007 r. kwoty 2.280 zł, która nie wymaga udokumentowania.

Dokonując oceny prawnej przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Jaśle stwierdza co następuje:

Warunki korzystania z odliczenia z tytułu wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwianiem wykonywania czynności życiowych poniesionych w roku podatkowym, przez podatnika będącego osoba niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne określone zostały w art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z kolei ust. 7a w/w art. 26 określa jakie wydatki można uznać za poniesione na cele rehabilitacyjne.

Katalog w/w poniesionych wydatków podzielić można na dwie grupy, tj. wydatki wymagające udokumentowania oraz wydatki odliczane do wysokości określonego limitu. Do wydatków udokumentowanych odliczanych w wysokości faktycznie poniesionej zalicza się wydatki na:

• adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;
• przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;
• zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego;
• zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;
• odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym;
• odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne;
• opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa;
• opłacenie tłumacza języka migowego;
• kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25 roku życia;
• zakup leków - w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale lub czasowo);
• odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne:
  a) osoby niepełnosprawnej - karetką transportu sanitarnego,
  b) osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 - również innymi środkami transportu niż wymienione w lit. a);
• odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem:
  a) na turnusie rehabilitacyjnym,
  b) w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych,
  c) na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25 roku życia.

Powyższe wydatki podlegają odliczeniu od dochodu w roku podatkowym, w którym zostały poniesione, w wysokości faktycznie poniesionej. Odliczenie dokonywane jest na podstawie dowodu potwierdzającego poniesienie wydatku (rachunku, faktury VAT, dowodu wpłaty itp.).

Drugą grupę wydatków rehabilitacyjnych stanowią wydatki odliczane od dochodu w ściśle określonych granicach i są to:

• opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa - w wysokości nieprzekraczającej w 2007 r. kwoty 2.280 zł;
• utrzymanie przez osoby niewidome, o których mowa wyżej, psa przewodnika - w wysokości nieprzekraczającej w 2007 r. kwoty 2.280 zł;
• używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne - w wysokości nieprzekraczającej w 2007 r. kwoty 2.280 zł.

Wyżej wymienione wydatki nie wymagają udokumentowania.

Stosownie do art. 26 ust. 7d w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych warunkiem odliczenia wydatków o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której wydatek dotyczy :

1. orzeczenie o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
2. decyzję przyznającą rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
3. orzeczenie o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydane na podstawie odrębnych przepisów.

Dodatkowo z zapisu ust. 7g w/w artykułu 26 ustawy o podatku dochodowym, odliczenie może być dokonane również w przypadku, gdy osoba, której wydatek dotyczy, posiada orzeczenie o niepełnosprawności wydane przez właściwy organ na podstawie odrębnych przepisów obowiązujących do dnia 31.08.1997 r. Przepisy ust. 7a-7d i 7g stosuje się odpowiednio do podatników, na których utrzymaniu pozostają następujące osoby niepełnosprawne: współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe - jeżeli w roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekraczają kwoty 9.120 zł, o czym stanowi ust. 7e art. 26 w/w ustawy. Ponieważ zespoły orzekające o stopniu niepełnosprawności w wydawanych decyzjach nie określają już grup inwalidztwa, a przepisy podatkowe mówią o inwalidach I i II grupy podatkowej, dlatego za osoby zaliczane do:

1. I grupy inwalidztwa - należy rozumieć osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:
   a) całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji albo
   b) znaczny stopień niepełnosprawności,
2. II grupy inwalidztwa - należy rozumieć osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:
   a) całkowitą niezdolność do pracy albo
   b) umiarkowany stopień niepełnosprawności.

Odliczeniu podlegają wydatki na cele rehabilitacyjne jedynie te, które zostały wymienione w art. 26 ust. 7a ustawy i które nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek innej formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odlicza się różnicę pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą z jakichkolwiek innych środków.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, iż prawo do korzystania z odliczenia z tytułu opłacenia przewodników mają wyłącznie osoby niewidome I lub II grupy inwalidztwa oraz osoby z niepełnosprawnością narządów ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa. Przepis ten nie ma zastosowania zarówno do osób innych niż z w/w grupą inwalidzką (stopniem niepełnosprawności) jak i do niepełnosprawnych dzieci do lat 16, w stosunku do których nie orzeka się grupy inwalidzkiej i stopnia niepełnosprawności.

Jak wynika zatem z przedłożonego orzeczenia, Pani córka zgodnie z treścią § 2 ust. 1 pkt 2 w/w rozporządzenia z dnia 1.02.2002 roku, została zaliczona do osób niepełnosprawnych ze względu na wrodzone lub nabyte ciężkie choroby metaboliczne, układu krążenia, oddechowego, moczowego, pokarmowego, układu krzepnięcia i inne znacznie upośledzające sprawność organizmu, wymagające systematycznego leczenia w domu i okresowego leczenia szpitalnego.

Z treści przepisu art. 26 ust. 7a pkt 7 w/w ustawy o podatku dochodowym jednoznacznie wynika, iż wydatkiem na cele rehabilitacyjne jest opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządów ruchu zaliczanych do I grupy inwalidztwa, w kwocie nie przekraczającej w roku podatkowym 2.280 zł. Zatem prawo do korzystania z w/w odliczenia jest powiązane z przyznaną grupą inwalidztwa oraz konkretnym rodzajem niepełnosprawności. Niepełnosprawność Pani córki nie ma związku ani z wadą wzroku ani z wadą narządu ruchu. Ponadto w/w przepis nie ma odniesienie do dzieci niepełnosprawnych do lat 16.

Mając powyższe na uwadze, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Jaśle uznaje za nieprawidłowe Pani stanowisko w zakresie prawa do skorzystania z odliczenia wydatków z tytułu opłacania przewodnika dla niepełnosprawnej córki.