Spółka z o.o. zajmuje się budową domów mieszkalnych i ich eksploatacją na zasadach najmu. Działalność prowadzona jest w oparciu o ustawę o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego z dn. 26 października 1995 roku (Dz. U. z 2000 Nr 98, poz. 1070 ze zm.). Do końca roku 2006 dochody towarzystw budownictwa społecznego uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi i z innej działalności przeznaczone na utrzymanie tych zasobów i na budowę domów na wynajem korzystały ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4j ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z dnia 15 lutego 1992 roku (Dz. U. z roku 1993 nr 106, poz. 482 ze zm.). Zwolnienie to z dniem 01.01.2007 r. uległo znacznej modyfikacji. umowa Spółki przewiduje także pobieranie opłat od przyszłych najemców na finansowanie budowy lokali mieszkalnych - partycypacji w kosztach budowy. Taką możliwość daje ustawa o niektórych formach popierania budownictwa społecznego, która określa w art. 29a możliwość zawierania umów o partycypację w kosztach budowy lokali mieszkalnych. Umowy partycypacji zawierane z osobami fizycznymi (które są przeważnie także najemcami tych mieszkań) dają możliwość rozwiązania umowy partycypacji i jednocześnie umowy najmu i wycofania wniesionego wkładu powiększonego jeszcze o ustawową waloryzację. Istotę umowy partycypacji stanowi zapis, iż kwota wpłacona tytułem partycypacji podlega zwrotowi po ustaniu stosunku najmu. W przypadku zwrotu partycypacji, zwracana kwota jest co najmniej równa wpłaconej.

Stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Należy zauważyć, iż z istoty podatku dochodowego wynika, że jest on ciężarem publicznoprawnym od przyrostu majątkowego (dochodu), a zatem przychodem może być tylko ta wartość, która definitywnie wchodzi do majątku podatnika. W związku z powyższym, użyty w cytowanym wyżej przepisie termin „otrzymane” należy rozumieć jako uzyskane definitywnie. Zatem jako przychody podatkowe kwalifikowane są jedynie bezzwrotne przysporzenia majątkowe.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1995r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2000r. Nr 98, poz. 1070 ze zm.) osoba fizyczna może zawrzeć z towarzystwem budownictwa społecznego umowę w sprawie partycypacji w kosztach budowy lokalu mieszkalnego, którego będzie najemcą. W świetle ust. 2 powołanego artykułu kwota partycypacji w kosztach budowy lokalu mieszkalnego uzyskana od osób, o których mowa w ust. 1, nie może przekroczyć 30 % kosztów budowy tego lokalu. Natomiast stosownie do ust. 3 tegoż artykułu w przypadku zakończenia najmu i opróżnienia lokalu kwota partycypacji, o której mowa w ust. 1, podlega zwrotowi najemcy nie później niż w terminie 12 miesięcy od dnia opróżnienia lokalu. W dniu zwrotu kwota partycypacji powinna odpowiadać kwocie stanowiącej odsetek aktualnej wartości odtworzeniowej lokalu równy udziałowi wniesionej przez najemcę kwoty partycypacji w kosztach budowy lokalu. Ponadto w myśl art. 29a ust. 4 cyt. ustawy w przypadku gdy umowa najmu uzależnia termin zwrotu kwoty partycypacji od zawarcia umowy najmu danego lokalu z następnym najemcą, zwrot kwoty partycypacji następuje z dniem zawarcia tej umowy, jednak nie później niż w terminie, o którym mowa w ust. 3.

Zatem z przepisu art. 29a ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego wynika, iż kwota partycypacyjna wpłacana towarzystwu budownictwa społecznego przez przyszłych najemców, będących osobami fizycznymi, ma charakter zwrotny.

W przedstawionym stanie faktycznym umowy partycypacji zawierane przez Spółkę z osobami fizycznymi dają możliwość rozwiązania umowy partycypacji i jednocześnie umowy najmu i wycofania wniesionego wkładu powiększonego jeszcze o ustawową waloryzację. Istotę umowy partycypacji stanowi zapis, iż kwota wpłacona tytułem partycypacji podlega zwrotowi po ustaniu stosunku najmu. Przysporzenia majątkowe, kwalifikowane jako przychody, jak zaznaczono na wstępie, muszą mieć charakter definitywny, tymczasem kwota partycypacyjna wpłacana przez osoby fizyczne podlega zwrotowi w przypadku zakończenia najmu i opróżnienia lokalu przez osobę fizyczną. W związku z powyższym kwota partycypacyjna opłacona przez osobę fizyczną nie stanowi przychodu Spółki dla celów podatkowych.

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Białymstoku, działając na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jednolity z 2005r. Dz. U. Nr 8, poz. 60 ze zm.), po rozpatrzeniu wniosku z dnia 12.02.2007r., stwierdza, iż kwota partycypacji, wpłacana przez osoby fizyczne i podlegająca zwrotowi w przypadku zakończenia najmu i opróżnienia lokalu przez osobę fizyczną, nie stanowi przychodu podatkowego Spółki.