INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 11 września 2012 r. (data wpływu 19 września 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zastosowania w 2011 r. ulgi z tytułu wychowywania dziecka – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 września 2012 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zastosowania w latach 2009 – 2011 ulgi z tytułu wychowywania dziecka.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W styczniu 2009 r. Sąd Okręgowy orzekł separację związku małżeńskiego Wnioskodawcy i Jego żony. Oboje posiadają dwoje dzieci w wieku 8 i 4 lat. Sąd nie ograniczył żadnemu z małżonków władzy rodzicielskiej i powierzył jej wykonywanie obojgu rodzicom, przy czym jako miejsce zamieszkania dzieci ustalił miejsce zamieszkania matki. Matka dzieci mieszka razem z dziećmi w odrębnym mieszkaniu. Rozliczając się z podatku dochodowego za lata: 2009, 2010, 2011 Wnioskodawca nie korzystał z ulgi na wychowywanie dzieci. Matka dzieci także nie odliczała od podatku kwoty z tytułu ww. ulgi z uwagi na brak dochodów i podatku, od którego mogłaby tę ulgę odliczyć. Wnioskodawca nadmienia, że władzę rodzicielską w stosunku do swoich dzieci wykonuje od ich urodzenia do dnia dzisiejszego. Odwiedza dzieci w miejscu ich zamieszkania, zabiera dzieci do siebie, a także przekazuje środki finansowe na ich utrzymanie na ręce matki dzieci.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca jako ojciec dzieci, którego Sąd nie pozbawił władzy rodzicielskiej ani też tej władzy nie zawiesił, ma prawo do pomniejszenia podatku o kwotę ulgi na wychowywanie dzieci, a jeżeli tak, to w jakiej proporcji może skorzystać z odliczenia tejże ulgi...

Niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy zastosowania ulgi z tytułu wychowywania dziecka za 2011 r., natomiast za 2009 r. i 2010 r. zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 27f ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Wobec tego, jeżeli oboje rodzice wykonują władzę rodzicielską, to ulga na wychowywanie dzieci przysługuje każdemu z rodziców w proporcjach przez nich ustalonych, z tym, że łączna kwota odliczeń, nie może przekroczyć kwoty odliczeń przysługujących względem danego dziecka. Jeżeli rodzice nie ustalają wyżej opisanej proporcji, to należy przyjąć, że ulga przysługuje każdemu z nich w częściach równych. W związku z powyższym, w przypadku gdy matka dzieci nie skorzystała w ogóle z prawa do odliczenia ulgi, Wnioskodawca może dokonać w 100% odliczenia z ww. tytułu za 2009 r., 2010 r. i 2011 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
   
   

W myśl art. 27f ust. 2 ww. ustawy, odliczeniu podlega kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1.

Odliczenie nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1. na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;
2. wstąpiło w związek małżeński.
   
   

Na podstawie art. 27f ust. 3 powyższej ustawy, w przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

W myśl art. 27f ust. 5 ww. ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci.

Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą, a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
   
   

Przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6 (art. 27f ust. 7 ww. ustawy).

W świetle art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Jednocześnie art. 6 ust. 9 ww. ustawy stanowi, iż zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c albo w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, albo w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Z wniosku wynika, iż w styczniu 2009 r. Sąd Okręgowy orzekł separację związku małżeńskiego Wnioskodawcy i Jego żony. Oboje posiadają dwoje dzieci w wieku 8 i 4 lat. Sąd nie ograniczył żadnemu z małżonków władzy rodzicielskiej i powierzył jej wykonywanie obojgu rodzicom, przy czym jako miejsce zamieszkania dzieci ustalił miejsce zamieszkania matki. Matka dzieci mieszka razem z dziećmi w odrębnym mieszkaniu. Rozliczając się z podatku dochodowego za lata: 2009 - 2011 Wnioskodawca nie korzystał z ulgi na wychowywanie dzieci. Matka dzieci także nie odliczała od podatku kwoty z tytułu ww. ulgi z uwagi na brak dochodów i podatku, od którego mogłaby tę ulgę odliczyć. Wnioskodawca nadmienia, że władzę rodzicielską w stosunku do swoich dzieci wykonuje od ich urodzenia do dnia dzisiejszego. Odwiedza dzieci w miejscu ich zamieszkania, zabiera dzieci do siebie, a także przekazuje środki finansowe na ich utrzymanie na ręce matki dzieci.

Zgodnie z ogólną zasadą wynikająca z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obojgu rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie. Władza rodzicielska – zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 r. Nr 9, poz. 59 ze zm.) – przysługuje obojgu rodzicom, a – stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy – jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom; każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania. Ograniczenie tej władzy, wynikające z orzeczenia sądowego powierzającego jednemu z rodziców wykonywanie władzy rodzicielskiej nie wpływa na możliwość korzystania z ulgi, ponieważ drugiemu z rodziców również przysługuje władza rodzicielska, nawet jeżeli została ograniczona.

Tak więc ulga ta przysługuje także rodzicowi, który ma ograniczoną władzę rodzicielską. Z odliczenia nie może natomiast skorzystać ten z rodziców, który na skutek interwencji sądu opiekuńczego został pozbawiony tej władzy, jak również rodzic, w stosunku do którego została ona zawieszona.

W świetle powyższego, jeżeli rodzice po rozwodzie lub separacji obydwoje mają władzę rodzicielską, muszą ustalić, w jakiej kwocie (w jakiej proporcji) i które z nich korzysta z odliczenia ulgi na dziecko. Konieczne jest zatem porozumienie w tym względzie, co oznacza, że rodzice dziecka powinni wspólnie uzgodnić sposób obliczenia okresów wykonywania przez nich władzy rodzicielskiej, które będą stanowiły podstawę do skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Należy podkreślić, że roczna kwota odliczenia dotyczy łącznie obojga rodziców. Zasada ta dotyczy również rodziców rozwiedzionych. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych precyzuje, że rodzicom przysługuje wspólnie roczna kwota ulgi i mogą ją oni odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnie ustalonej przez rodziców proporcji. Istotne jest jednak to, aby odliczona kwota przez oboje rodziców nie przekroczyła rocznego limitu ulgi określonego ustawą.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy zatem stwierdzić, iż Wnioskodawca dokonując obliczenia należnego podatku dochodowego od osób fizycznych za rok 2011, po spełnieniu określonych ustawą warunków, ma prawo do skorzystania z ulgi z tytułu wychowywania dziecka.

Jednocześnie należy podkreślić, że Wszelkie zwolnienia i ulgi podatkowe są wyjątkiem, istotnym odstępstwem od zasady sprawiedliwości podatkowej – powszechności i równości opodatkowania, a ich zastosowanie nie może odbywać się na podstawie wykładni rozszerzającej, tzn. muszą być interpretowane ściśle.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.