INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 27 maja 2008 r. (data wpływu 02 czerwca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu z tytułu umorzonych odsetek - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 02 czerwca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu z tytułu umorzonych odsetek.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W 2007 r. po długo trwających negocjacjach pomiędzy Centralą P w W a lokatorami doszło do umorzenia bardzo wysokich odsetek skapitalizowanych do absurdalnie, nierealnego do spłaty kredytu mieszkaniowego uzupełniającego z 1993 r. Kredytu tego w żaden sposób nie można było spłacać, gdyż w 1993 r. źle została skonstruowana umowa kredytowa i tym samym warunki spłaty kredytu. W związku z tym bank przekazał ten kredyt do C w B w celu umorzenia odsetek. Wnioskodawczyni w 1993 r. wraz z innymi lokatorami została uwikłana w bardzo krzywdzący lokatorów kredyt hipoteczny uzupełniający na zakup mieszkania z odroczona spłatą. Każdy z lokatorów zaciągnął 2 kredyty:

• podstawowy hipoteczny,
• uzupełniający (z odroczoną spłatą).

Przez kilka lat kredyt hipoteczny podstawowy spłacany był zgodnie z jego umową, lecz kredytu uzupełniającego nie można było zacząć spłacać, gdyż w umowie było zaznaczone, że do spłaty tego kredytu można przystąpić dopiero po całkowitej spłacie kredytu podstawowego.

Lokatorzy wystąpili do CENTRALI P w W z pismem o umorzenie ogromnych odsetek od udzielonego w 1993 r. kredytu.

CENTRALA P po przeanalizowaniu wszystkich dokumentów wyraziła zgodę na umorzenie tych ogromnych odsetek, gdyż przerosły juz one koszt mieszkania. W C została podpisana umowa-ugoda i doszło do umorzenia odsetek. Bank P wystawił lokatorom PIT-8C, aby ten dochód (w związku z umorzeniem odsetek) wykazać w zeznaniu rocznym za 2007 r.

Wnioskodawczyni nie zgadza się z tym, gdyż umorzone odsetki w żaden sposób nie stanowią jej dochodu. Była to tylko zmiana warunków umowy z 1993 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy uzyskując przysporzenie z tytułu umorzenia należności dotyczących odsetek skapitalizowanych i odsetek wnioskodawczyni zobowiązana była do zapłaty podatku dochodowego od tej kwoty...

Zdaniem Wnioskodawcy umorzenie odsetek skapitalizowanych i odsetek jest podatkowo neutralne. Zgodnie z zawartą z Bankiem umową ugody została spłacona należność główna, a umowa ta stanowi tylko zmianę warunków wcześniej zawartej umowy o kredyt.

W takim ujęciu umorzone odsetki od kredytu nie stanowią jakiegokolwiek przysporzenia majątkowego dla kredytobiorcy, a jedynie zmniejszają lub likwidują zobowiązanie pieniężne wobec kredytodawcy.

Wobec tego zawarcie umowy ugody, w wyniku której doszło do umorzenia (bądź obniżenia) odsetek nie może generować przychodu do opodatkowania dla osoby spłacającej kredyt.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są: inne źródła.

Stosownie do przepisu art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Natomiast zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 ze zm.) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Podkreślić należy, iż otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu lub jego części, wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód).

Odmiennie należy traktować odsetki od kredytu, które są opłatą za korzystanie ze środków finansowych kredytodawcy. Wysokość odsetek (w sposób niebudzący wątpliwości, co do wysokości), jak i zasady oraz terminy spłaty kredytu wraz z odsetkami określone są w umowie kredytowej. Zmiana wysokości odsetek od kredytów w stosunku do pierwotnej umowy kredytowej mieści się w zasadzie swobody kształtowania umów kredytowych i nie wywołuje skutków podatkowych. Dotyczy to zarówno odsetek od kredytu za okres przypadający po zmianie warunków naliczania odsetek, jak również za okres przed zmianą warunków umowy, ale takich, których w dniu zmiany wysokości odsetek termin płatności jeszcze nie nastąpił (odsetek należnych, ale niewymagalnych).

Z kolei tzw. odsetki karne, czyli przypadające od nieterminowo regulowanych zobowiązań wynikających z umowy należy rozpatrywać w zależności od treści umowy i szczegółowego określenia sposobu ich naliczania. Jeżeli umowa kredytowa jednoznacznie określa zasady naliczania podwyższonych odsetek od nieterminowych spłat rat kredytu i wiąże nimi strony umowy, wówczas odsetki te należy traktować w sposób analogiczny jak odsetki wymagalne. Jeżeli zaś umowa kredytowa daje wierzycielowi jednostronne prawo, z którego może skorzystać lub nie, do naliczania podwyższonych odsetek od nieterminowych spłat kredytów - wówczas odstąpienie przez wierzyciela od naliczania takich odsetek nie stanowi przysporzenia dla kredytobiorcy.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni zawarła z bankiem umowę ugody, na mocy której spłaciła należność główną kredytu uzupełniającego, którego wcześniej nie mogła zacząć spłacać z powodu zapisu w umowie stanowiącego, że kredyt może być spłacany po całkowitej spłacie kredytu hipotecznego. Skapitalizowane odsetki od kredytu uzupełniającego na mocy tej ugody zostały umorzone. Zauważyć należy, że jednym z zasadniczych warunków prawidłowego wykonania zobowiązania przez dłużnika jest, aby nastąpiło to we właściwym czasie. Nadejście terminu realizacji zobowiązania powoduje, że staje się ono wymagalne, a konsekwencją tego jest prawo wierzyciela do żądania zaspokojenia oraz obowiązek dłużnika spełnienia tego świadczenia.

W odniesieniu do odsetek - każda decyzja podjęta o ich umorzeniu wymaga w kwestii skutków podatkowych odrębnej oceny. Podstawowym kryterium tej oceny jest wymagalność danego rodzaju odsetek oraz zapisy zawarte w umowach kredytowych. Umorzone odsetki naliczone i wymagalne skutkują powstaniem przychodu po stronie świadczeniobiorcy, kwalifikowanego do przychodów z innych źródeł, o jakich mowa we wskazanym art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast umorzenie kwot niezapłaconych odsetek od kredytu zaciągniętego przez osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, których termin płatności upłynął jest przysporzeniem, skutkującym powstaniem dochodu podlegającego opodatkowaniu. Dotyczy to zarówno odsetek skapitalizowanych (które faktycznie po skapitalizowaniu stają się kwotą długu), jak i odsetek wymagalnych, czyli takich, których w myśl postanowień umowy kredytowej termin płatności upłynął.

Mając powyższe na względzie, stwierdzić należy iż, w przypadku umorzenia odsetek skapitalizowanych, jak i odsetek wymagalnych, czyli takich, których w myśl postanowień umowy kredytowej termin płatności upłynął, powstaje przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód ten zalicza się do przychodów z „innych źródeł”, o których mowa w art. 20 ust. 1 w/w ustawy.

W konsekwencji, w myśl art. 45 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Wnioskodawca jest zobowiązany do złożenia urzędowi skarbowemu zeznania, według ustalonego wzoru, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, i wykazania w nim wszystkich uzyskanych i podlegających opodatkowaniu w roku podatkowym dochodów, również tych, które są zawarte w informacji PIT-8C i łącznie je opodatkować.

Natomiast umorzenie odsetek od kredytu za okres przypadający po zmianie warunków naliczania odsetek, jak również za okres przed zmianą warunków umowy, ale takich, których w dniu zmiany wysokości odsetek termin płatności jeszcze nie nastąpił (odsetek należnych, ale niewymagalnych) nie jest przysporzeniem skutkującym powstaniem dochodu podlegającego opodatkowaniu.

Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Końcowo wyjaśnia się, iż załączniki dołączone przez Panią do wniosku nie podlegały analizie w toku wydawania niniejszej interpretacji.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.