INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 20 lipca 2009r. (data wpływu do tut. Biura – 07 sierpnia 2009r.), uzupełnionym w dniu 07 października 2009r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia wierzytelności - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 07 sierpnia 2009r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia wierzytelności.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych pismem z dnia 18 września 2009r. Znak: IBPB I/2/423-928/09/PP, IBPB II/1/436-214/09/MZ, IBPP2/443-623/09/ICz wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 07 października 2009r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca zamierza zakupić wierzytelność od przedsiębiorcy za cenę około 20% wartości nominalnej, przy czym zakup wierzytelności stanowić będzie jeden z przedmiotów działalności wnioskodawcy. Wierzytelność ta udokumentowana jest fakturą VAT i stanowi wynagrodzenie zbywcy z tytułu umowy sprzedaży lub umowy o świadczenie usług. Wierzytelność ta jest stwierdzona dodatkowo tytułem wykonawczym.

Następnie wnioskodawca pragnie na podjąć na własny koszt działalność windykacyjną, zlecając ją prawnikowi z tytułu czego poniesie on określone koszty, tj. koszty związane z procesem windykacji (np. opłaty egzekucyjne) oraz wynagrodzenie prawnika.

Następnie wnioskodawca uzyska, częściowo lub w całości zakupioną należność, jednakże całą odzyskaną należność zostawia sobie, nie przekazując zbywcy wierzytelności żadnej części tej należności. Wnioskodawca nadmienia, iż nabyta wierzytelność pomimo podjęcia przez zbywcę we własnym zakresie, przed jej zbyciem, czynności windykacyjnych, nie została spłacona.

Powyższe, w ocenie wnioskodawcy, uzasadnia niską cenę nabycia ww. wierzytelności.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy zaistnienie opisanego zdarzenia przyszłego wprowadza obowiązek uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych...

Zdaniem wnioskodawcy, w momencie powstania obowiązku zapłaty podatku od towarów i usług od opisanego zdarzenia przyszłego nie ma obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska wnioskodawcy w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie wyjaśnia się, że wniosek w pozostałej części, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od towarów i usług, zostanie rozstrzygnięty odrębnymi interpretacjami.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 09 września 2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2007r. Nr 68, poz. 450 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
• umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
• umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
• umowy dożywocia,
• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
• ustanowienie hipoteki,
• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
• umowy depozytu nieprawidłowego,
• umowy spółki.
  
  

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Instytucję przeniesienia (cesji) wierzytelności regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z art. 509 § 1 Kodeksu wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Przeniesienie wierzytelności jest swoistą konstrukcją prawną, przewidzianą w ogólnych zasadach zobowiązań prowadzącą do zmiany osoby wierzyciela podczas, gdy przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Umowy przeniesienia wierzytelności należą do czynności prawnych rozporządzających o skutkach zbliżonych do umowy przenoszącej własność. Dodać należy, że samo przeniesienie nie ma formy samoistnej umowy, dlatego też dla jego realizacji musi być dokonana czynność cywilnoprawna, na podstawie której nastąpi przeniesienie wierzytelności.

Z treści art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że czynnością stanowiącą podstawę przeniesienia może być umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inne umowy zobowiązujące do przeniesienia wierzytelności.

Podkreślić należy, że umowa przeniesienia jako nie wymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, o ile nie przybierze postaci jednej z umów wymienionych w tym przepisie w szczególności umowy sprzedaży uregulowanej w przepisach Kodeksu cywilnego.

Z kolei, jeśli umowa cesji wierzytelności przybierze postać umowy sprzedaży to wówczas podlega opodatkowaniu tym podatkiem na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży w myśl ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego (art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. c) ustawy). Zgodnie z art. 6 ust. 2 ww. ustawy wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych określa stawki podatku, które wynoszą od umowy sprzedaży:

• nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym - 2%
• innych praw majątkowych - 1%.
  
  

W myśl art. 4 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.

Niezależnie jednak od tego, zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

• umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
• umowy spółki i jej zmiany,
• umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
  
  

W związku z tym, nawet jeżeli umowa cesji wierzytelności przybierze postać jednej z umów wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ale jednocześnie opodatkowana jest podatkiem od towarów i usług lub korzysta ze zwolnienia z tego podatku, zastosowanie znajdzie wyłączenie określone w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W przeciwnym wypadku sprzedaż prawa majątkowego, jakim jest wierzytelność, podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych według stawki 1%.

Z treści cytowanego przepisu wynika jednak, że samo bycie podatnikiem od towarów i usług przez jedną ze stron czynności nie wystarczy aby dana czynność zawarta przez podatnika tego podatku korzystała z wyłączenia od opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W każdym przypadku należy badać czy z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jedna ze stron jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub z podatku tego jest zwolniona. W związku z tym podstawową kwestią są ustalenia dokonane na gruncie przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.).

Ze zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że wnioskodawca zamierza zakupić wierzytelność od przedsiębiorcy za cenę około 20% wartości nominalnej, przy czym zakup wierzytelności stanowić będzie jeden z przedmiotów działalności wnioskodawcy. Wierzytelność ta udokumentowana jest fakturą VAT i stanowi wynagrodzenie zbywcy z tytułu umowy sprzedaży lub umowy o świadczenie usług.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że opisana we wniosku umowa przeniesienia wierzytelności, która będzie dokonana w formie umowy sprzedaży, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych o ile z tytułu jej zawarcia jedna ze stron umowy jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona.

W związku z tym należy podkreślić, iż jakkolwiek zapytanie wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umowy przeniesienia wierzytelności podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w przypadku, gdy zawarta umowa przybierze postać umowy podlegającej opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (umowy sprzedaży), w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższa umowa podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności regulacjami ustawy o podatku od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zatem, jeżeli ustalenia na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług – wskazane przez wnioskodawcę – są prawidłowe, tzn. z tytułu przedmiotowej umowy cesji jedna ze stron czynności będzie podlegać regułom ustawy o podatku od towarów i usług, to umowa ta nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wobec tego stanowisko wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.