INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 8 października 2009 r. (data wpływu 12 października 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie statusu podatnika podatku od towarów i usług do czynności wykonywanych w ramach usługi cash poolingu - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 października 2009 r. został złożony wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie statusu podatnika podatku od towarów i usług do czynności wykonywanych w ramach usługi cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka w dniu 10 czerwca 2009 r. przystąpiła do funkcjonującej w grupie kapitałowej „P” S.A. umowy cash poolingu. Struktura tej umowy oparta jest na mechanizmie prawnym, zdefiniowanym w prawie cywilnym, jako subrogacja, czyli wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela poprzez spłacenie cudzego długu. Usługa ta świadczona jest przez bank na rzecz grupy podmiotów powiązanych. „P” S.A. w strukturze tej pełni funkcję agenta struktury, natomiast Spółka jest jednym z uczestników usługi cash poolingu.

Rozliczenia w ramach tego systemu oparte są na bilansowaniu sald debetowych i kredytowych oraz odpowiednie przypisanie odsetek z tytułu występowania tych sald.

Obok uczestnictwa w powyżej opisanej strukturze cash poolingu, Spółka zamierza także podpisać z innym bankiem, mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wspólnie z innymi, mającymi siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej spółkami z grupy kapitałowej „P” S.A., występującego również w roli Agenta cash poolingu, (powiązanymi kapitałowo w rozumieniu art. 11 ust. 5a updop) umowę na opisaną poniżej usługę cash poolingu. Umowa ma na celu optymalizację wykorzystania środków pieniężnych, będących w dyspozycji Posiadaczy Rachunków oraz efektywne zarządzanie tymi środkami i poprawę płynności finansowej Posiadaczy Rachunków.

Na podstawie odrębnych umów bieżących rachunków bankowych zawartych przez Bank z Posiadaczami Rachunków tzw. „P” i pozostałymi spółkami (w tym również ze Spółką po przystąpieniu do tej struktury cash poolingu), Bank przechowuje środki pieniężne Posiadaczy Rachunków i dokonuje na ich zlecenie rozliczeń pieniężnych. Agent posiada w Banku dwa rachunki: jeden jako Posiadacz Rachunku, a drugi jako Agent (zwanym dalej „Rachunkiem Agenta”). Na koniec każdego dnia roboczego będą dokonywane dwa rodzaje czynności prawnych pomiędzy Bankiem, a Agentem oparte na instytucjach przelewu (cesji) wierzytelności i przejęciu długu (w zależności od tego, czy stan rachunku danego Posiadacza Rachunku będzie wykazywał saldo dodatnie, czy ujemne).

W ramach pierwszego rodzaju czynności Bank przeniesie na Agenta wszystkie wierzytelności przysługujące mu wobec Posiadaczy Rachunków (zwane dalej „Wierzytelnościami”) z wyłączeniem Wierzytelności wobec Agenta oraz dokona przeksięgowania na Rachunek Agenta wierzytelności przysługującej Bankowi wobec Agenta z tytułu ujemnego salda na jego Rachunek. Z tytułu nabycia Wierzytelności Agent zapłaci Bankowi cenę w wysokości ich wartości nominalnej. Cena zostanie zapłacona przez obciążenie Rachunku Agenta. Drugi rodzaj czynności polegać będzie na przejęciu przez Agenta od Banku zobowiązań Banku wobec Posiadaczy Rachunków z wyłączeniem Długu wobec Agenta, a Bank dokona przeksięgowania na Rachunek Agenta Długu Banku wobec Agenta z tytułu dodatniego salda na jego Rachunku. Z tytułu przejęcia Długów Bank zapłaci Agentowi wynagrodzenie w wysokości ich wartości nominalnej. Wynagrodzenie zostanie zapłacone przez uznanie Rachunku Agenta.

Na początek każdego dnia roboczego będą przeprowadzone operacje odwrotne. W zależności od stanu faktycznego Bank przejmie ponownie Dług i obciąży Rachunek Agenta kwotą wartości nominalnej Długu. Agent dokona natomiast przelewu zwrotnego Wierzytelności na rzecz Banku, a Bank uzna Rachunek Agenta kwotą nominalnej wartości Wierzytelności. Jeżeli po dokonaniu opisanych wyżej czynności nabycia Wierzytelności oraz przejęcia Długów na Rachunku Agenta powstanie saldo dodatnie, Bank będzie naliczał odsetki od tego salda w określonej w Umowie wysokości za każdy dzień utrzymywania się tego salda na Rachunku Agenta. W ostatnim dniu roboczym każdego miesiąca z datą waluty następnego dnia roboczego Bank uzna tymi odsetkami Rachunek Agenta. Jeżeli zaś po dokonaniu tych czynności na Rachunku Agenta powstanie saldo ujemne, Bank będzie pobierał odsetki od tego salda w określonej w Umowie wysokości za każdy dzień utrzymywania się tego salda na Rachunku Agenta. W ostatnim dniu roboczym każdego miesiąca z datą waluty następnego dnia roboczego Bank obciąży tymi odsetkami Rachunek Agenta.

Ostatniego dnia roboczego każdego miesiąca odsetki, którymi rachunek Agenta został uznany lub obciążony, podlegają podziałowi pomiędzy Posiadaczy Rachunków poprzez, odpowiednio, uznanie bądź obciążenie ich Rachunków na zasadach określonych w Umowie. Bank za wykonanie czynności przewidzianych w Umowie pobierać będzie miesięczne wynagrodzenie, którego koszt będzie zaliczany w ciężar Rachunków poszczególnych Posiadaczy Rachunków.

Oprócz przystąpienia do wyżej opisanej struktury cash poolingu grupy kapitałowej „P”, Spółka rozważa również podpisanie z tym samym Bankiem, na identycznych zasadach rozliczeń jak powyżej, umowy cash poolingu, wspólnie z innymi mającymi siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej spółkami z grupy kapitałowej Spółki (powiązanymi kapitałowo w rozumieniu art. 11 ust. 5a updop). W umowie tej Spółka z jednej strony będzie pełniła rolę Agenta struktury, z drugiej strony zaś Posiadacza Rachunku, natomiast spółki z grupy kapitałowej Spółki, będą Posiadaczami Rachunków.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy z tytułu uczestnictwa w opisanym wyżej mechanizmie świadczonej przez Bank usługi cash poolingu Spółka będzie podatnikiem podatku od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług (VAT) co do zasady jest obrót czyli kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Podatnikami podatku VAT o których mowa w art. 15 ustawy, są więc (również – co do zasady) podmioty dokonujące sprzedaży w rozumieniu art. 2 pkt 22 ustawy, czyli dokonujące odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju, eksportu towarów bądź wewnątrz wspólnotowej dostawy towarów. Inne przypadki bycia podatnikiem podatku VAT zostały enumeratywnie wymienione w ustawie (art. 17 oraz art. 5 ust. 1 pkt 3 i 4).

Biorąc pod uwagę opisaną powyżej usługę cash poolingu, należy stwierdzić, iż w przedmiotowym stanie faktycznym sprzedawcą (usługodawca) będzie Bank, który wykonuje wszystkie czynności wchodzące w skład kompleksowej usługi bankowej, jaką jest usługa cash poolingu. Z tytułu świadczenia przedmiotowej usługi Bank otrzymywać będzie wynagrodzenie. Zatem to Bank będzie w tym przypadku podatnikiem podatku od towarów i usług.

Natomiast czynności wykonywane przez Spółkę na podstawie Umowy, umożliwiające Bankowi dokonywanie odpowiednich transferów środków finansowych w ramach struktury cash poolingu, nie będą stanowić odrębnego świadczenia usług przez Spółkę, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez Bank usługi kompleksowej usługi cash poolingu. Spółka nie będzie też rzecz jasna dokonywać dostawy (w tym dostawy wewnątrzwspólnotowej) ani eksportu towarów, nie zajdzie też żaden z przypadków wymienionych w art. 17 ustawy.

Biorąc powyższe pod uwagę Spółka stoi na stanowisku, iż nie będzie ona (jako jeden z Posiadaczy Rachunków) podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu uczestnictwa w opisanym wyżej mechanizmie świadczonej przez Bank usługi cash poolingu (jedynym podatnikiem będzie Bank).

Warto nadmienić, iż identyczne stanowisko w sprawie Umowy opisanej powyżej Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie (działając w imieniu Ministra Finansów) zajął już w wydanej, na wniosek „P”, indywidualnej interpretacji prawa podatkowego nr IPPP2/443-704/09-2/PW z dnia 26 sierpnia 2009 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług – w myśl art. 8 ust. 1 powołanej ustawy – rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

• przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
• zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
• świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i ust. 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.

Z przedstawionych okoliczności wynika, że Spółka oprócz uczestnictwa w strukturze cash poolingu funkcjonującej w grupie kapitałowej „P” S.A., zamierza podpisać z mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Bankiem wspólnie z innymi mającymi siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej spółkami z grupy kapitałowej „P” S.A., umowę dotyczącą zarządzania płynnością finansową powiązanych kapitałowo (w rozumieniu art. 11 ust. 5a updop) podmiotów (tzw. usługa cash poolingu/struktura cash poolingu). Na podstawie odrębnych umów bieżących rachunków bankowych zawartych przez Bank z Posiadaczami Rachunków, Bank będzie przechowywać ich środki pieniężne i dokona na ich zlecenie rozliczeń pieniężnych. Funkcję Agenta struktury pełni „P” S.A. Rozliczenia w strukturze będą odbywały się poprzez przeznaczony wyłącznie do tego celu rachunek prowadzony przez Bank na rzecz Agenta (Rachunek Agenta). Na koniec każdego dnia roboczego będą dokonywane dwa rodzaje czynności prawnych pomiędzy Bankiem, a Agentem oparte na instytucjach przelewu wierzytelności i przejęcia długu (w zależności od tego, czy stan rachunku danego Posiadacza Rachunku będzie wykazywał saldo dodatnie, czy ujemne). W ramach pierwszego rodzaju czynności Bank przeniesie na Agenta wszystkie Wierzytelności przysługujące mu wobec Posiadaczy Rachunków z wyłączeniem Wierzytelności wobec Agenta oraz dokona przeksięgowania na Rachunek Agenta Wierzytelności przysługującej Bankowi wobec Agenta z tytułu ujemnego salda na jego Rachunek. Z tytułu nabycia Wierzytelności Agent zapłaci Bankowi cenę w wysokości ich wartości nominalnej. Cena zostanie zapłacona przez obciążenie Rachunku Agenta. Drugi rodzaj czynności polegać będzie na przejęciu przez Agenta od Banku zobowiązań Banku wobec Posiadaczy Rachunków z wyłączeniem Długu wobec Agenta, a Bank dokona przeksięgowania na Rachunek Agenta Długu Banku wobec Agenta z tytułu dodatniego salda na jego Rachunku. Z tytułu przejęcia Długów Bank zapłaci Agentowi wynagrodzenie w wysokości ich wartości nominalnej. Wynagrodzenie zostanie zapłacone przez uznanie Rachunku Agenta.

W zależności od tego, czy na skutek powyższych czynności na Rachunku Agenta powstanie saldo dodatnie, czy ujemne, Bank będzie odpowiednio naliczał lub pobierał odsetki od tego salda w określonej w umowie wysokości za każdy dzień utrzymywania tego salda na Rachunku Agenta. W ostatnim dniu roboczym każdego miesiąca z datą waluty następnego dnia roboczego Bank uzna lub obciąży tymi odsetkami Rachunek Agenta. Odsetki te będą podlegały podziałowi pomiędzy Posiadaczy Rachunków poprzez, odpowiednio, uznanie bądź obciążenie ich Rachunków na zasadach określonych w Umowie. Z tytułu świadczenia przedmiotowej usługi Bank otrzyma wynagrodzenie.

Dodatkowo Spółka – przyszły uczestnik opisanej wyżej struktury cash poolingu rozważa podpisanie z tym samym Bankiem, wspólnie z innymi, mającymi siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej spółkami z grupy kapitałowej Spółki umowę cash poolingu. W umowie tej Spółka będzie pełniła jednocześnie rolę Agenta struktury i Posiadacza Rachunku.

Biorąc pod uwagę cechy charakterystyczne umowy cash poolingu należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie w roli usługodawcy wystąpi Bank, który będzie wykonywać wszystkie czynności wchodzące w skład kompleksowej usługi bankowej, jaką jest cash pooling i z tytułu wykonywania tej usługi będzie otrzymywał wynagrodzenie.

Czynności wykonywane przez Spółkę na podstawie umowy, umożliwiające Bankowi dokonywanie odpowiednich transferów środków finansowych w ramach struktury cash poolingu nie będą stanowić odrębnego świadczenia przez Spółkę usług, w rozumieniu art. 8 ustawy, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez Bank usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową.

Uwzględniając przedstawiony okoliczności oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że w odniesieniu do usługi cash poolingu podatnikiem, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, nie będzie Spółka.

Niniejsza interpretacja zawiera rozstrzygnięcie w części dotyczącej podatku od towarów i usług. Natomiast wniosek w zakresie interpretacji prawa podatkowego dotyczącego podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie rozstrzygnięty w odrębnych interpretacjach.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Krajowe Biuro Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.