INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 24 września 2009r. (data wpływu do tut. Biura – 29 września 2009r.), uzupełnionym w dniu 17 listopada 2009r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych opłacenia przez Spółkę składek na ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej członków zarządu - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 września 2009r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych opłacenia przez Spółkę składek na ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej członków zarządu.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego pismem z dnia 05 listopada 2009r. Znak: IBPB II/1/415-752/09/HK, IBPB I/2/423-1146/09/PC wezwano o jego uzupełnienie. W dniu 17 listopada 2009r. wpłynęło uzupełnienie wniosku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka będąca wnioskodawcą co roku zawiera umowę bezimiennego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej członków zarządu, na okres roku – od 15 października br. do 14 października następnego roku. Umowa ubezpieczenia jednoznacznie określa, że suma ubezpieczenia dotyczy byłych, obecnych i przyszłych członków zarządu (bezimiennie – nie wskazuje imienne poszczególnych jego członków). Kadencja zarządu trwa 1 rok, a wybór zarządu dokonywany jest przy zatwierdzaniu bilansu za rok poprzedni – najczęściej jest to miesiąc marzec. W związku z powyższym okres ubezpieczenia nie pokrywa się z kadencją członków zarządu, nie wiadomo również czy na kolejną kadencję zostaną wybrane te same osoby. Obecni członkowie zarządu są pracownikami Spółki zatrudnionymi na podstawie umowy o pracę.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym koszt związany z wykupem polisy OC dla członków zarządu będących pracownikami Spółki nie stanowi dla wskazanych osób dodatkowego przychodu ze stosunku pracy podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem wnioskodawcy zapłacona składka ubezpieczeniowa z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia OC członków zarządu nie stanowi przychodu dla osoby fizycznej, objętej ubezpieczeniem w świetle art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zdaniem Spółki nie jest możliwe uznanie zapłaconych składek jako przychodu członka zarządu (pracownika) ponieważ nie można przypisać okresu ubezpieczenia do okresu pełnienia funkcji danego członka zarządu. Według Spółki ubezpieczenia OC członków zarządu nie jest powiązane z osobą tylko z funkcją i tym samym nie jest możliwe dokonanie podziału zapłaconej składki pomiędzy obecnych członków zarządu, oraz wszystkich członków zarządu, którzy pełnili funkcję lub którzy będą pełnić funkcję członków zarządu w okresie ubezpieczenia. W przypadku, gdy osoby ubezpieczone nie zostały z góry określone w umowie (załączniku do umowy, aneksie lub innym dokumencie) w sposób pozwalający na ich jednoznaczną identyfikację jako osób ubezpieczonych od ich odpowiedzialności cywilnej, lecz są identyfikowane dopiero w chwili zajścia wypadku ubezpieczeniowego lub w chwili spełnienia świadczenia przez towarzystwo ubezpieczeń, nie jest możliwe ustalenie przychodu, ponieważ brak jest podstaw do przyporządkowania im składek w dacie zawarcia umowy i opłacenia ich przez Spółkę. Zawarta umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej członków zarządu jest umową ubezpieczenia na cudzy rachunek, o którym mowa w art. 808 k.c. Zgodnie z powołanym przepisem członkowie zarządu jako ubezpieczeni nie są obowiązani do uiszczania składek na rzecz towarzystwa ubezpieczeń, gdyż obowiązek ten dotyczy wyłącznie Spółki jako ubezpieczającego. Tym samym zapłacona składka w ocenie Spółki nie stanowi przychodu, który otrzymał członek zarządu (pracownik) Spółki. Zawarcie przez Spółkę umowy ubezpieczenia poprawia jej sytuację rynkową, gdyż ubezpieczeni członkowie zarządu (pracownicy) mogą wykonywać swoje czynności z mniejszym obciążeniem potencjalnymi skutkami finansowymi swoich decyzji, co przyczynia się do zwiększonej dynamiki rozwoju Spółki oraz pozwala na uniknięcie przyszłych strat finansowych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Wyrazem jej praktycznej realizacji jest art. 11 ust. 1 tejże ustawy, z którego treści wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W praktyce, w pojęciu przychodu mieści się każda realna korzyść, jaką uzyskał podatnik. Do tych korzyści zaliczyć należy również kwoty składek OC pokrywanych przez ubezpieczającego dla członków organów swoich władz. Wobec braku przepisów zwalniających je z opodatkowania stanowią one, co do zasady, przychód podlegający opodatkowaniu.

Z powołanego powyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że za przychody należy uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Na podstawie art. 805 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Celem umowy ubezpieczenia jest więc udzielenie ubezpieczonemu ochrony na wypadek określonego w umowie ryzyka, w zamian za zapłatę składki. Funkcja ochronna jest istotą każdej umowy ubezpieczenia. Z tej właśnie przyczyny w przedmiotowej sprawie decydujące znaczenie ma przede wszystkim fakt, kto jest chroniony (ubezpieczony) na podstawie zawartej umowy.

Stosownie bowiem do przepisów art. 808 § 1 Kodeksu cywilnego ubezpieczający może zawrzeć umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek. Ubezpieczony może nie być imiennie wskazany w umowie, chyba że jest to konieczne do określenia przedmiotu ubezpieczenia. Jednocześnie zgodnie z § 2 ww. artykułu, roszczenie o zapłatę składki przysługuje ubezpieczycielowi wyłącznie przeciwko ubezpieczającemu.

Zgodnie z przepisami art. 822 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Jak wynika z treści złożonego wniosku, ubezpieczenie obejmować będzie członków zarządu. Polisa jest bezimienna; suma ubezpieczenia dotyczy byłych, obecnych i przyszłych członków zarządu; okres ubezpieczenia z niej wynikający nie pokrywa się z kadencją członków zarządu.

Mając na względzie wszystkie ww. okoliczności faktyczne należy więc uznać, że zawarta przez wnioskodawcę umowa ubezpieczenia w rezultacie zapewniać będzie ochronę każdemu członkowi zarządu podczas pełnienia funkcji. Chronić będzie te osoby przed stratami finansowymi wynikającymi z obowiązku pokrycia szkód powstałych wskutek podejmowania przez nich decyzji w związku z pełnieniem swoich funkcji. Jak zresztą sam wnioskodawca wskazał, ubezpieczeni członkowie zarządu mogą wykonywać swoje czynności z mniejszym obciążeniem potencjalnymi skutkami finansowymi swoich decyzji. W takiej sytuacji niewątpliwie korzyścią majątkową dla członka zarządu jest zyskanie ochrony płynącej z umowy ubezpieczeniowej przy jednoczesnym nie ponoszeniu wydatków na uzyskanie tej ochrony. To Spółka bowiem ubezpieczy członków zarządu oraz opłacać będzie składkę na to ubezpieczenie. A zatem osoby objęte ubezpieczeniem niewątpliwie uzyskują korzyść finansową w postaci ochrony prawnej, za którą nie muszą płacić. Korzyść ta będzie stanowić dla nich świadczenie otrzymane kosztem majątku Spółki – wnioskodawcy. Spółka nie jest bowiem zobligowana żadnymi przepisami prawa do ponoszenia za członka zarządu wydatków na ubezpieczenie od jego odpowiedzialności za szkody wyrządzone Spółce.

Przy czym fakt, że umowa zawarta jest w wersji bezimiennej, nie stanowi przeszkody w ustaleniu wysokości przychodu przypadającego na konkretną osobę. Ilość członków zarządu pełniących swe funkcje w okresie objętym ubezpieczeniem oraz ich dane osobowe znajdują się niewątpliwie w posiadaniu Spółki. W rezultacie można więc wskazać każdą osobę, która jest objęta tym ubezpieczeniem, a także okres, w którym korzysta z ochrony ubezpieczeniowej. Uwzględniając następnie wysokość zapłaconej składki oraz okres ubezpieczenia można ustalić wysokość przychodu uzyskanego przez daną osobę.

Zasady określania wartości pieniężnej nieodpłatnych świadczeń określa przepis art. 11 ust. 2a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, iż wartość pieniężną świadczeń, jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione, ustala się według cen zakupu.

Z tego wynika, iż przychodem każdego z członków zarządu, objętych ubezpieczeniem będzie przypadająca na niego część ceny zakupu usługi objęcia go ubezpieczeniem. Przy czym przychód powstanie w dniu zapłaty składki.

Przychody członków organów osób prawnych są kwalifikowane do źródeł, których rodzaj określany jest w zależności od sposobu, w jaki powierzono członkowi zarządu wykonywanie obowiązków.

Stosownie do powyższego, mogą oni osiągać przychody ze źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tzn. m.in.:

• ze stosunku służbowego, stosunku pracy, w tym spółdzielczego stosunku pracy, członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracy nakładczej, emerytury lub renty,
• z działalności wykonywanej osobiście.
  
  

W przypadku osób zatrudnionych na umowę o pracę, pełniących funkcję członków zarządu, będzie miał zastosowanie art. 12 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W związku z tym, w przypadku pokrycia przez Spółkę omawianych składek na ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej, kwota składek przypadająca na pracownika będzie stanowić jego dochód i podlegać będzie opodatkowaniu na takich samych zasadach jak wynagrodzenie za pracę, od którego zgodnie z art. 31 ustawy, zakład pracy jako płatnik obowiązany jest obliczyć i pobrać zaliczkę na podatek dochodowy.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zaznacza się, iż w pozostałej części, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, wniosek zostanie rozstrzygnięty odrębną interpretacją.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach ul. Prosta 10, 25-366 Kielce (świętokrzyskie), po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.