INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 09.11.2009 r. (data wpływu 13.11.2009 r.) oraz piśmie z dnia 20.01.2010 r. (data nadania 21.01.2010 r. data wpływu 25.01.2010 r.) uzupełniającym braki formalne na wezwanie Nr IPPB2/436-464/09-2/MK1 z dnia 13.01.2010 r. (data nadania 13.01.2010 r., data doręczenia 13.01.2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie usług zarządzania płynnością finansową - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13.11.2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie usług zarządzania płynnością finansową.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Sp. z o.o. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) zawarła z B Oddział w Polsce (dalej: B W) oraz B Oddział w Niemczech (dalej: B Frankfurt) Umowę o Centralizacji Środków Pieniężnych dla Jednego Podmiotu (dalej: Umowa). Spółka zamierzała bowiem wprowadzić procedurę centralizacji swoich sald w celu optymalnego zarządzania własnymi środkami pieniężnymi.

Wynika to z faktu, iż Spółka przystąpiła do B zawartej przez A z siedzibą w Niemczech (bezpośredniego udziałowca Spółki) i B S.A. z siedzibą w Paryżu (dalej: B Paryż). Przedmiotowa umowa reguluje zasady dokonywania konsolidacji środków finansowych z rachunków Spółki, A i pozostałych uczestników założonej struktury (usługa cash-pooling’u, struktura cash-pooling’u). A jest posiadaczem tzw. M A w B Paryż, tj. konta na którym dochodzi do centralizacji ujemnych i dodatnich sald na rachunkach bankowych wszystkich uczestników struktury.

B W i B Frankfurt pomagają Spółce we wdrożeniu od strony technicznej ww. przedsięwzięcia centralizacji środków pieniężnych i rejestracji Spółki w Usłudze Centralizacji Środków Pieniężnych. Z perspektywy Spółki przedmiotowa centralizacja odbywać się będzie poprzez rachunki otwarte w B W i B Frankfurt.

W celu wprowadzenia procedury centralizacji sald na rzecz Spółki otwarte zostały dwa bankowe rachunki bieżące — Rachunek Główny i Subkonto. Konta te uczestniczą w zautomatyzowanej koncentracji środków pieniężnych w tej samej walucie. Rachunek Główny stanowi rachunek bieżący Spółki w banku B Frankfurt, z którego środki pieniężne są przelewane z lub na Subkonto. Z kolei Subkonto to rachunek bieżący Spółki otwarty w banku B Warszawa, z którego saldo jest regularnie przelewane na Rachunek Główny lub który jest kredytowany środkami z Rachunku Głównego, jeżeli istnieje potrzeba pokrycia debetu.

Ustalone na koniec danego dnia roboczego saldo, odzwierciedlające operacje zarejestrowane na rachunku B W (tj. na Subkoncie), jest „wyrównywane” z Rachunkiem Głównym. Wyrównanie polega na automatycznym przelewaniu środków pieniężnych z lub na Subkonto poprzez obciążanie lub kredytowanie Subkonta w tej samej walucie. Wyrównywanie przeprowadzane jest zgodnie z następującymi zasadami:

• przelewy pomiędzy Subkontem a Rachunkiem Głównym dokonywane są zawsze w tej samej walucie na koniec każdego dnia roboczego,

• przelew z Subkonta na Rachunek Główny ma miejsce zawsze w przypadku salda dodatniego na Subkoncie,

• przelew z Rachunku Głównego na Subkonto ma miejsce zawsze w przypadku wystąpienia kwoty koniecznej do pokrycia salda ujemnego na koniec każdego dnia roboczego.
  
  

W związku z powyższym, Spółka zleciła B W dokonywanie przelewów wszelkich sald z Subkonta na Rachunek Główny w B Frankfurt, zgodnie z zasadami i warunkami zawartymi w Umowie. Jednocześnie Spółka zleciła B Frankfurt pokrywanie debetu na Subkoncie w B W przelewami z Rachunku Głównego.

W zawartej Umowie, Spółka, B Warszawa i B Frankfurt uzgodniły, że Rachunek Główny będzie mieć zawsze saldo dodatnie lub w zakresie limitu dozwolonego przekroczenia stanu konta, który może być ustanowiony przez B Frankfurt na mocy odrębnej umowy.

Saldo na Rachunku Głównym Spółki jest jednocześnie konsolidowane z saldami rachunków pozostałych uczestników struktury na rachunku M A posiadanym przez A w B Paryż. Konsekwentnie, w sytuacji gdy na koniec danego dnia na Rachunku Głównym Spółki wykazywane byłoby saldo dodatnie, środki z tego rachunku transferowane są na rachunek M A w B Paryż. Z kolei, gdy na koniec danego dnia na Rachunku Głównym Spółki powstanie saldo ujemne, saldo to jest wyrównywane środkami z rachunku M A, należącego do A.

Po zakończeniu danego miesiąca (okres rozliczeniowy dla odsetek) Spółka otrzyma zestawienie przepływów pieniężnych dokonanych na jej rachunkach oraz zestawienie należnych odsetek, wynikających z transferów pieniężnych pomiędzy uczestnikami systemu cash-pooling’u.

W dniu 13 stycznia 2010 r. pismem Nr IPPB2/436-464/09-2/MK1 Wnioskodawca został wezwany do uzupełnienia przedmiotowego wniosku poprzez:

• uiszczenie opłaty w wysokości 40 zł na rachunek bankowy Izby Skarbowej w Warszawie Nr 31 1010 1010 0166 4922 3100 0000 i doręczenia dowodu uiszczenia opłaty do tut. organu.
  
  

Wnioskodawca w wyznaczonym terminie (data nadania 21.01.2010 r., data wpływu 25.01.2010 r.) uiścił opłatę.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy w świetle ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), usługi świadczone przez B Paryż, opisane powyżej podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług jako usługi pośrednictwa finansowego na podstawie załącznika nr 4 do ustawy o VAT w związku z art. 43 ust. 1 ustawy o VAT...
2. Czy w świetle art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68 poz. 450 z późn. zm.) opisana wyżej transakcja będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych...
   
   

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług została wydana odrębna interpretacja indywidualna Nr IPPP1-443-1157/09-2/PR z dnia 23.12.2009 r.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad 2.

Transakcja w ramach struktury cash—pooling’u, opisana powyżej, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Uzasadnienie.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy o PCC podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki,
3. (uchylona),
4. umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona),
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki.
    
    

Powyższy katalog czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest katalogiem zamkniętym. Oznacza to, że czynność nie wymieniona w tym wyliczeniu pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Należy zauważyć, że umowa dotycząca kompleksowego zarządzania płynnością finansową będąca jedną z form cash-pooling’u nie została w nim wymieniona. Zatem umowa centralizacji środków pieniężnych opisana powyżej nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Należy również wskazać, że transakcja opisana w stanie faktycznym nie może zostać zakwalifikowana jako umowa pożyczki. Umowa cash-pooling’u jako sposób zarządzania wolnymi środkami pieniężnymi pomimo zawierania pewnych elementów umowy pożyczki, nie wyczerpuje istotnych znamion tej umowy. Zgodnie z art. 720 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W opisanym stanie faktycznym żadna ze stron struktury nie zobowiązuje się do przeniesienia na własność drugiej strony określonej ilości pieniędzy oraz żadna ze stron nie zobowiązuje się do ich zwrotu. Podmioty biorące udział w strukturze wyrażają jedynie gotowość udostępniania środków finansowych innym podmiotom. Uczestnik struktury posiadający dodatnie saldo nie wie, czy jego środki finansowe zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości oraz przez którego uczestnika. Oznacza to, że druga strona transakcji nie została określona, brak również skonkretyzowanego przedmiotu transakcji.

Ponadto, zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o PCC opodatkowaniu nie podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług, albo
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

• umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
• umowy spółki i jej zmiany,
• umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
  
  

Odwołując się do wyżej przytoczonej argumentacji z pytania 1, skoro przedmiotowe usługi, polegające na zarządzaniu płynnością finansową Spółki uczestniczącej w strukturze cash-pooling’u można zakwalifikować do usług finansowych w rozumieniu przepisu art. 27 ust. 4 ustawy o VAT, to transakcje dokonywane w ramach tej struktury nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ustawy z dnia 04 września 2008 r. o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009 r. Nr 165, poz. 1316) art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 ze zm.) otrzymał nowe brzmienie: podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Zatem zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 09 września 2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2007r. Nr 68, poz. 450 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegają

1. następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku
3. (uchylona)
4. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona)
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki.

2. zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4

3. orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki, w których w myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Należy podkreślić, iż umowa cash pooling pozostaje na gruncie polskiego prawa umową nienazwaną. Ustawa Kodeks cywilny – w części zobowiązaniowej – nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy.

Umowa „cash poolingu” jest najbardziej zbliżona swą konstrukcją do umowy pożyczki. Jednakże przedstawiona we wniosku konstrukcja umowy „cash poolingu”, jako sposobu zarządzania płynnością finansową uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów umowy pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. „Cash pooling” polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej. Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków przedsiębiorstw należących do danej grupy nadwyżkami innych przedsiębiorstw należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków netto.

W przypadku „cash poolingu” mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz bankiem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu.

Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Uczestnik „cash poolingu” posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników „cash poolingu”.

Reasumując, należy stwierdzić, iż usługa polegająca na zarządzaniu płynnością finansową uczestników umowy „cash poolingu” nie została wymieniona w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Czynności tego typu nie można zakwalifikować jako umowy pożyczki wymienionej w tym katalogu. Tym samym czynności dokonywane w ramach umowy cash pooling nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Z tego też względu bez znaczenia dla opodatkowania usług cash poolingu podatkiem od czynności cywilnoprawnych pozostaje fakt opodatkowania jej stron podatkiem od towarów i usług lub zwolnienie ich z tego podatku.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.