INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Zarządu Dróg przedstawione we wniosku z dnia 8 stycznia 2010r. (data wpływu 14 stycznia 2010r.), uzupełnionym pismem z dnia 25 marca 2010r. (data wpływu 29 marca 2010r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie statusu Wnioskodawcy jako podatnika VAT jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 stycznia 2010r. wpłynął do tutejszego organu wniosek z dnia 8 stycznia 2010r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie statusu Wnioskodawcy jako podatnika VAT. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 25 marca 2010r. (data wpływu 29 marca 2010r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu Nr IBPP1/443-33/10/AL z dnia 22 marca 2010r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest samorządową jednostką budżetową, utworzoną na mocy Uchwały Nr xxx Rady Powiatu z dnia 28 lutego 2002r., powołaną do realizacji między innymi zadania polegającego na wydawaniu zezwoleń na zajęcie pasa drogowego oraz zjazdy z dróg, pobieranie opłat za zajęcie pasa drogowego na podstawie art. 40 ust. 1,2,3,11 oraz art. 21 ust. 1a z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t.j.: Dz. U. z 2007r. Nr 19, poz. 115 ze zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks Postępowania Administracyjnego (t.j.: Dz. U. z 2000r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.) a także Uchwały Rady Powiatu Nr xxx z dnia 26 luty 2004r. w sprawie ustalenia wysokości stawek opłat za zajęcie pasa drogowego (Dz. Urz. Woj. z … ), dla których zarządcą jest Zarząd Powiatu (podstawa prawna uchwały: art. 12 pkt 11 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym oraz art. 40 ust. 8, 9 i 10 ustawy z dnia 21 marca 1985r. o drogach publicznych), jak również uchwały Nr xxx Zarządu Powiatu z dnia 16 kwietnia 2002r. w sprawie upoważnienia dyrektora Zarządu Dróg do składania oświadczeń woli oraz wydawania decyzji administracyjnych związanych z prowadzeniem bieżącej działalności powiatu należących do Zarządu Dróg.

Decyzje te dotyczą najczęściej czynności, których przedmiotem jest:

1. prowadzenie na obszarze pasa drogowego robót naziemnych, nadziemnych lub podziemnych,
2. umieszczanie w pasie drogowym urządzeń infrastruktury technicznej niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego,
3. umieszczanie w pasie drogowym obiektów budowlanych niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam,
4. zajęcie pasa drogowego na prawach wyłączności w celach innych niż wymienione w pkt 1-3.
   
   

W uzupełnieniu wniosku z dnia 25 marca 2010r. Wnioskodawca wskazał, iż jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku od towarów i usług zostało złożone po otrzymaniu interpretacji przepisów dotyczących stosowania stawki podatku od towarów i usług wydanej przez Urząd Skarbowy.

Wnioskodawca jest jednostką budżetową (jednostka organizacyjna Starostwa Powiatowego), która swoje wydatki pokrywa bezpośrednio z budżetu Powiatu.Uzyskiwane dochody z tytułu zajęcia pasa drogowego są przekazywane na rachunek budżetu Powiatu.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, iż zezwolenia na zajęcie pasa drogowego wydawane są na wniosek zainteresowanej strony w formie indywidualnej decyzji administracyjnej, w której naliczone są opłaty zgodnie z art. 40 ustawy o drogach publicznych z dnia 21 marca 1985r. (t.j. Dz. U. z 2007r. Nr 19 poz. 115).

Podmiotem figurującym na decyzjach stanowiących zezwolenia na zajęcia pasa drogowego jest Zarząd Dróg. Zarząd Powiatu upoważnił Dyrektora Zarządu Dróg do wydawania w jego imieniu decyzji, zezwoleń, uzgodnień administracyjnych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w zakresie wyżej opisanego zadania, do realizacji którego Zarząd Dróg został powołany, jest on podatnikiem VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług stanowi: „Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji, których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych”.

Nie ulega wątpliwości, iż Zarząd Dróg mieści się w zakresie podanej definicji.

Świadczą o tym następujące przepisy:

1. Art. 163 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r. stanowi: „Samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne nie zastrzeżone przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych” sformułowanie „dla organów innych władz publicznych" świadczy o tym, iz organy samorządu terytorialnego są organami władzy publicznej.
   
2. Zgodnie z art. 8 ust. 2 oraz art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca o samorządzie powiatowym (tekst jednolity: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 z późn. zm.): „Organami powiatu są.
   -zarząd powiatu (...)Zarząd powiatu jest organem wykonawczym powiatu.” Przesądza to jednoznacznie, iż rada powiatu jak i zarząd powiatu są organami władzy publicznej.
   
3. Art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz. U. z 2007r. Nr 19, poz. 115 ze zm.) stanowi: „Organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi”. Ten sam art. w ust. 2 pkt 3, w przypadku powiatu wskazuje, jako stosowny organ zarząd powiatu.
   
4. Przytoczona powyżej ustawa o drogach publicznych w art. 21 ust. 1 i ust. 1a stanowi:„Zarządca drogi, o którym mowa w art. 19 ust. 2 ptk 2-4 i ust. 5, może wykonywać swoje obowiązki przy pomocy jednostki organizacyjnej będącej zarządem drogi, utworzonej odpowiednio przez sejmik województwa, radą powiatu lub radą gminy.
   
   

Jeżeli jednostka taka nie została utworzona, zadania zarządu drogi wykonuje zarządca. Zarządca drogi może upoważnić pracowników odpowiednio: urzędu marszałkowskiego, starostwa, urzędu miasta lub gminy albo pracowników jednostki organizacyjnej będącej zarządem drogi, do załatwienia spraw w jego imieniu, w ustalonym zakresie, a w szczególności do wydawania decyzji administracyjnych”.

Zarząd Dróg został utworzony na mocy Uchwały Nr xxx Rady Powiatu z dnia 28 lutego 2002r., jako jednostka budżetowa. Zgodnie z nadanym mu statutem przedmiotem działania Zarządu Dróg wykonuje zadania wynikające z ustawy o drogach publicznych w imieniu Zarządcy dróg tj. Zarządu Powiatu. Dyrektor Zarządu Dróg jest upoważniony do wydawania decyzji administracyjnych w imieniu ustawowo wskazanego Zarządcy dróg.Powyższe wywody w sposób niebudzący wątpliwości dowodzą, iż w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji, których Zarząd Dróg został powołany, nie jest on podatnikiem w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się – w myśl art. 8 ust. 1 powołanej ustawy – każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji,
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza - zgodnie z ust. 2 tego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998r. o samorządzie powiatowym (t.j.: Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1592 ze zm.) powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy o samorządzie powiatowym powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie transportu zbiorowego i dróg publicznych.

Jednocześnie należy zauważyć, iż w celu wykonywania zadań powiat może tworzyć jednostki organizacyjne i zawierać umowy z innymi podmiotami. Powiat nie może prowadzić działalności gospodarczej wykraczającej poza zadania o charakterze użyteczności publicznej (art. 6 ust. 1 i 2 cyt. ustawy o samorządzie powiatowym).

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985r. o drogach publicznych (t.j. Dz. U. z 2007r. Nr 19, poz. 115 ze zm.) organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi.

Zarządcami dla poszczególnych kategorii dróg są:

1. krajowych – Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad,
2. wojewódzkich – zarząd województwa,
3. powiatowych – zarząd powiatu,
4. gminnych – wójt (burmistrz, prezydent miasta).
   
   

Zarządca drogi może wykonywać swoje obowiązki przy pomocy jednostki organizacyjnej będącej zarządem drogi, utworzonej odpowiednio przez sejmik województwa, radę powiatu lub radę gminy (art. 21 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy o drogach publicznych).

Stosownie do przepisu art. 40 ust. 1 ustawy o drogach publicznych, zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg wymaga zezwolenia zarządcy drogi, w drodze decyzji administracyjnej. Zezwolenie, o którym mowa wyżej – według ust. 2 tego artykułu - dotyczy:

1. prowadzenia robót w pasie drogowym,
2. umieszczenia w pasie drogowym urządzeń infrastruktury technicznej niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego,
3. umieszczania w pasie drogowym obiektów budowlanych niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam,
4. zajęcia pasa drogowego na prawach wyłączności w celach innych niż wymienione w pkt 1-3.
   
   

W tym miejscu należy wskazać, iż zgodnie z art. 4 pkt 1 i 2 ustawy o drogach publicznych użyte w ustawie określenia oznaczają:

1. pas drogowy - wydzielony liniami granicznymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod jego powierzchnią, w którym są zlokalizowane droga oraz obiekty budowlane i urządzenia techniczne związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także urządzenia związane z potrzebami zarządzania drogą;
2. droga - budowlę wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi, urządzeniami oraz instalacjami, stanowiącą całość techniczno-użytkową, przeznaczoną do prowadzenia ruchu drogowego, zlokalizowaną w pasie drogowym.
   
   

Za zajęcie pasa drogowego pobiera się opłatę (art. 40 ust. 3 ustawy o drogach publicznych). Natomiast zgodnie z art. 40 ust. 11 ustawy o drogach publicznych, opłatę za zajęcie pasa drogowego nalicza i pobiera, w drodze decyzji administracyjnej, właściwy zarządca drogi przy udzielaniu zezwolenia na zajęcie pasa drogowego.

Stawki opłat oraz sposób ich wyliczania, w każdym przypadku są ściśle określone w ustawie i zarządca dróg nie ma możliwości dowolnego ustalania ich wysokości. Działania zarządców dróg mieszczą się zatem w zakresie czynności o charakterze publicznoprawnym i wynikają z wykonywania przez jednostki państwowe władztwa publicznoprawnego.

Należy zauważyć, iż ustawa o podatku od towarów i usług reguluje czynności, które podlegają reżimowi cywilnoprawnemu. Czynności o charakterze publicznoprawnym, na mocy powołanego wyżej art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jeżeli są wykonywane przez organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące organy. Ustawodawca nie definiuje, jakie jednostki należy uznać za organy władzy publicznej i urzędy obsługujące te organy.

Jak wskazał Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 4 grudnia 2001r. Sygn. akt SK 18/00 pojęcie „władzy publicznej” w rozumieniu art. 77 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483) obejmuje wszystkie władze w sensie konstytucyjnym – ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Należy podkreślić, że pojęcia organu państwa oraz organu władzy publicznej nie są tożsame. W pojęciu „władzy publicznej” mieszczą się bowiem także inne instytucje niż państwowe lub samorządowe, o ile wykonują funkcje władzy publicznej w wyniku powierzenia czy przekazania im tych funkcji przez organ władzy państwowej lub samorządowej. Wykonywanie władzy publicznej dotyczy wszelkich form działalności państwa, samorządu terytorialnego i innych instytucji publicznych, które obejmują bardzo zróżnicowane formy aktywności.

Pojęcie „działania” organu władzy publicznej nie zostało konstytucyjnie zdefiniowane. W pojęciu tym mieszczą się zarówno zachowania czynne tego organu, jak i zaniechania. W zakresie działań czynnych organu władzy publicznej mieszczą się indywidualne rozstrzygnięcia, np. decyzje, orzeczenia i zarządzenia.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca, będący czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, jest samorządową jednostką budżetową utworzoną na mocy uchwały Rady Powiatu, powołaną do realizacji między innymi zadania polegającego na:

• wydawaniu zezwoleń na zajęcie pasa drogowego oraz na zjazdy z dróg,
• pobieranie opłat za zajęcie pasa drogowego.

Wnioskodawca jest jednostką wydającą pozwolenia w formie decyzji administracyjnych na:

1. prowadzenie na obszarze pasa drogowego robót naziemnych, nadziemnych lub podziemnych,
2. umieszczanie w pasie drogowym urządzeń infrastruktury technicznej niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego,
3. umieszczanie w pasie drogowym obiektów budowlanych niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam,
4. zajęcie pasa drogowego na prawach wyłączności w celach innych niż wymienione w pkt 1-3.
   
   

Powyższe decyzje są decyzjami o charakterze administracyjnym, wydawanymi przez Dyrektora Zarządu Dróg.

Uzyskiwane dochody z tyt. zajęcia pasa drogowego są przekazywane na rachunek budżetu Powiatu.

Biorąc powyższe pod uwagę, w zakresie czynności, o których mowa w przedmiotowym wniosku, Wnioskodawca – Zarząd Dróg, który na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym, wykonuje zadania powierzone mu przez Powiat – na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług nie będzie występował w charakterze podatnika.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.