INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni przedstawione we wniosku z dnia 16.02.2010 r. (data wpływu 25.02.2010 r.) oraz w piśmie z dnia 14.05.2010 r. (data nadania 14.05.2010 r., data wpływu 18.05.2010 r.) stanowiącym odpowiedź na wezwanie z dnia 05.05.2010 r. (data nadania 05.05.2010 r., data odbioru 11.05.2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania świadczeń na rzecz członków zarządu w postaci sfinansowania ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 lutego 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania świadczeń na rzecz członków zarządu w postaci sfinansowania ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej.

Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 05.05.2010 r. tut. Organ wezwał Spółdzielnię o szczegółowe doprecyzowanie stanu faktycznego.

Pismem z dnia 14.05.2010 r. (data nadania 14.05.2010 r., data wpływu 18.05.2010 r.) Spółdzielnia uzupełniła ww. braki w terminie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny :

Spółdzielnia zawarła umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej dla członków zarządu. Celem zawartej umowy ubezpieczenia jest udzielenie ochrony Spółdzielni na wypadek strat wyrządzonych Spółdzielni przez Członków Zarządu. Uprawnionym do otrzymania odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej Członków Zarządu jest Spółdzielnia zgodnie z ogólnymi warunkami ubezpieczenia. Polisa jest „bezimienna” i nie zawiera liczby Członków Zarządu. Ubezpieczenie nie jest powiązane z osobą ale z funkcją jaką pełnią. Składka ma charakter zryczałtowany i wyniosła 2500,00 zł za roczny okres ubezpieczenia. Spółdzielnia zamierza również tego typu polisę wykupić dla Członków Rady Nadzorczej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Spółdzielnia powinna opłaconą składkę ubezpieczeniową podzielić i przypisać konkretnym członkom zarządu (w przyszłości rady nadzorczej), dla których stanowiłaby nieodpłatne świadczenie i zakwalifikowana została do przychodów ze stosunku pracy, od której należy odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy...

Zdaniem Wnioskodawcy,

Zdaniem Wnioskodawcy nie. W zarządzie wieloosobowym trudno określić jaka część składki przypada na daną osobę objętą ubezpieczeniem. Wysokość przychodu powinna odpowiadać funkcji pełnionej przez każdego z członków Zarządu, a zwłaszcza jego faktycznego wpływu na podejmowane decyzje dotyczące działalności Spółdzielni. Podobne problemy z podziałem składki wystąpią gdy dojdzie do zmiany składu zarządu (rady nadzorczej) lub liczby członków zarządu w trakcie okresu objętego ubezpieczeniem.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 11 ust. 2a pkt 2 ww. ustawy wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się – jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu, czyli w przedmiotowej sprawie na podstawie cen zakupu usługi ubezpieczeniowej, opłaconej przez Spółdzielnię.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych pojęcie „nieodpłatne świadczenie” obejmuje bowiem nie tylko działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby, ale również wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest nie związane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy (uchwała NSA z dnia 18 listopada 2002 r., sygn. akt FPS 9/02).

Zauważyć, należy, iż zgodnie z art. 483 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.) członkowie zarządu, rady nadzorczej oraz likwidatorzy odpowiadają wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami statutu spółki, chyba że nie ponoszą winy. Członek zarządu, rady nadzorczej oraz likwidator powinien przy wykonywaniu swoich obowiązków dołożyć staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności.

Na podstawie art. 805 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Przy ubezpieczeniu majątkowym świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku (art. 805 § 2 pkt 1 ww. ustawy).

W związku z powyższym, ubezpieczenie się od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone Spółdzielni stanowi dla członka Zarządu Spółdzielni ochronę przed ewentualnymi roszczeniami finansowymi ze strony spółdzielni. Celem umowy ubezpieczenia jest więc udzielenie ubezpieczonemu ochrony na wypadek określonego w umowie ryzyka, w zamian za zapłatę składki. Funkcja ochronna jest istotą każdej umowy ubezpieczenia. Z tej właśnie przyczyny w przedmiotowej sprawie decydujące znaczenie ma przede wszystkim fakt, kto jest chroniony (ubezpieczony) na podstawie zawartej umowy.

Stosownie bowiem do przepisów art. 808 § 1 Kodeksu cywilnego, ubezpieczający może zawrzeć umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek. Ubezpieczony może nie być imiennie wskazany w umowie, chyba że jest to konieczne do określenia przedmiotu ubezpieczenia. Jednocześnie zgodnie z § 2 tego artykułu roszczenie o zapłatę składki przysługuje ubezpieczycielowi wyłącznie przeciwko ubezpieczającemu.

W myśl natomiast art. 822 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Z treści powyższych przepisów wynika, że umowa ubezpieczenia nie musi koniecznie dotyczyć osoby ubezpieczającej. Osoba ta może zawrzeć umowę, na podstawie której osobą uprawnioną do świadczeń ze strony ubezpieczyciela jest inna osoba niż ubezpieczający i/lub której przedmiotem ubezpieczenia będzie odpowiedzialność za szkody spowodowane przez inną osobę (np. członka zarządu). Sytuacja, w której składka opłacana jest przez inną osobę niż ta, w której interesie majątkowym zawierana jest umowa powoduje powstanie przychodu u osoby, na rzecz której zawierana jest umowa. Jest ona bowiem odstępstwem od ogólnej zasady pokrywania kosztów ubezpieczenia przez podmiot, którego interesów umowa dotyczy.

W przedstawionym stanie faktycznym Spółdzielnia zawarła umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej dla Członków Zarządu. Celem zawartej umowy ubezpieczenia jest udzielenie ochrony Spółdzielni na wypadek strat wyrządzonych Spółdzielni przez Członków Zarządu. Uprawnionym do otrzymania odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej Członków Zarządu jest Spółdzielnia zgodnie z ogólnymi warunkami ubezpieczenia. Polisa jest „bezimienna” i nie zawiera liczby Członków Zarządu. Ubezpieczenie nie jest powiązane z osobą, ale z funkcją jaką pełnią.

W takiej sytuacji niewątpliwie korzyścią majątkową dla Członka Zarządu jest zyskanie ochrony płynącej z umowy ubezpieczeniowej przy jednoczesnym nie ponoszeniu wydatków na uzyskanie tej ochrony. To Spółdzielnia bowiem zawarła umowę ubezpieczenia i Spółdzielnia opłaca składkę na to ubezpieczenie. Dzięki takiemu działaniu u Członków Zarządu dochodzi do przysporzenia majątku, gdyż inny podmiot ponosi za nich koszt finansowy ubezpieczenia, a tym samym nie muszą oni uszczuplać swojego majątku. Z tej przyczyny składkę ubezpieczeniową ponoszoną na rzecz Członków Zarządu przez Spółdzielnię należy zaliczyć do przychodów tychże Członków.

Obojętna podatkowo jest wyłącznie sytuacja, w której członek organów statutowych Spółdzielni sam ponosi koszty ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej. Jeśli natomiast Spółdzielnia jest stroną umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, w której ubezpieczonymi są członkowie władz Spółdzielni, to opłacana przez Spółdzielnię składka stanowić będzie w dacie zapłaty przychód dla tych osób.

Mając na względzie powyższe należy uznać, że umowa ubezpieczenia, którą zawarła Spółdzielnia w rezultacie zapewnia ochronę każdemu (każdorazowemu) Członkowi Zarządu. Chroni te osoby przed stratami finansowymi wynikającymi z obowiązku pokrycia szkód powstałych wskutek podejmowania przez nich decyzji w związku z pełnienie swoich funkcji.

W konsekwencji, składki, które będą opłacane przez Spółdzielnię na ubezpieczenie Członków Zarządu od odpowiedzialności cywilnej stanowić będą nieodpłatne świadczenia w rozumieniu przepisów art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzyskiwane przez członków objętych tym ubezpieczeniem.

Przy tym fakt, że umowa np. będzie zawarta w wersji bezimiennej czy też dokonywanie opłat będzie odbywało się w sposób uniemożliwiający identyfikację ceny ubezpieczenia przypadającej na danego podatnika, nie stanowią trwałej przeszkody w ustaleniu wysokości przychodu przypadającego na konkretną osobę członka zarządu. Ilość Członków Zarządu pełniących swe funkcje w okresie objętym ubezpieczeniem oraz ich dane osobowe znajdują się niewątpliwie w posiadaniu Spółdzielni. W rezultacie można więc wskazać każdą osobę, która jest objęta tym ubezpieczeniem, a także okres, w którym korzysta z ochrony ubezpieczeniowej. Uwzględniając następnie wysokość zapłaconej składki oraz okres ubezpieczenia można ustalić wysokość przychodu uzyskanego przez daną osobę.

Biorąc zatem powyższe pod uwagę należy stwierdzić, iż koszt opłacenia przez Spółdzielnię składki z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej Członków Zarządu stanowić będzie dla Członków Zarządu przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Spółdzielnia natomiast jako płatnik jest obowiązana do obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.