INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawczyni, przedstawione we wniosku z dnia 18 czerwca 2010r. (data wpływu do tut. Biura – 22 czerwca 2010r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny środków pieniężnych na kwotę nie przekraczającą od jednej osoby 4902 zł :

• w części dotyczącej konieczności udokumentowania sposobu otrzymania środków pieniężnych - jest nieprawidłowe,
• w pozostałej części - jest prawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 22 czerwca 2010r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny środków pieniężnych na kwotę nie przekraczającą od jednej osoby 4902 zł.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z dnia 07 września 2010r. Znak: IBPB II/1/436-145/10/MZ wezwano do uzupełnienia wniosku o braki dotyczące przedstawionego stanowiska. Wniosku nie uzupełniono, zatem w części dotyczącej pytania oznaczonego nr 2 wniosek pozostawiono bez rozpatrzenia odrębnym pismem. Natomiast w zakresie wniosku dotyczącym pytania oznaczonego nr 3 wydano postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W niedalekiej przyszłości grupa ok. stu do czterystu osób chce dobrowolnie, z własnej nie przymuszonej woli, podarować wnioskodawczyni środki pieniężne w kwocie po 4900 zł od jednej osoby. Kwota 4900 zł od jednej osoby będzie rozłożona na wpłaty miesięczne. Okres powyższych darowizn nie przekroczy pięciu lat. Wnioskodawczyni zaznaczyła, że każda z tych osób w każdej chwili może wycofać się z „wypłacania” dla niej tej darowizny.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy w przypadku kiedy sto, czterysta lub więcej osób będzie dobrowolnie, z własnej nie przymuszonej woli, płacić wnioskodawczyni kwoty darowizn pomiędzy 15 zł a 300 zł i od jednej osoby suma tych wpłat nie przekroczy kwoty 4902 zł, to czy wnioskodawczyni ma jakieś zobowiązania podatkowe...
2. Czy jeśli suma darowizn od tych wszystkich osób przekroczy jakąś kwotę, czy wnioskodawczyni będzie wtedy musiała zapłacić podatek... Jeśli tak, to jaka to kwota i jaki będzie podatek od tej kwoty...
3. Czy osoba niepełnoletnia może być osobą darującą kwotę 4902 zł innej osobie lub być osobą obdarowaną taką kwotą przez inną osobę w okresie nie dłuższym jak pięć lat licząc od daty pierwszej darowizny...
4. Czy polskie prawo podatkowe określa wiek takiej osoby niepełnoletniej... Jeśli tak, to jaki to wiek...
   
   

Wnioskodawczyni, po zapoznaniu się z ustawą o podatku od spadków i darowizn, uważa, iż może dostać darowiznę w formie pieniężnej na swoje konto bankowe lub przelewem pocztowym od nieokreślonej liczby osób, w kwocie 4902 zł od jednej osoby w okresie pięciu lat i może od tej kwoty nie zapłacić podatku oraz nie zgłaszać tego faktu urzędowi skarbowemu. W ocenie wnioskodawczyni, nie musi ona też spisywać w powyższym przypadku umowy darowizny, musi mieć tylko udokumentowane te wpłaty jako przelewy bankowe lub przekazy pocztowe, na których widnieją dane osoby darującej i obdarowanej.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest rozpatrzenie wniosku w zakresie dotyczącym pytań oznaczonych nr 1 i 4. Jednocześnie wyjaśnia się, że w pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym pytań oznaczonych nr 2 i 3, zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2009r. Nr 93, poz. 768) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – tytułem m.in. darowizny.

W myśl art. 888 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. – Kodeks cywilny (Dz. N. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać zarówno na przesunięciu do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych formach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego – do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów.

Umowa darowizny ma charakter umowy jednostronnie zobowiązującej (konsensualnej), której treścią jest złożenie przez darczyńcę oświadczenia woli poprzez zobowiązanie się do świadczenia przed tytułem darmym. Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Zgodnie z art. 890 § 1 Kodeksu oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Przedmiotem darowizny mogą być rzeczy, prawa i inne świadczenia. Należy jednak zaznaczyć, iż podatkowi od spadków i darowizn podlega wyłącznie nabycie w drodze darowizny własności rzeczy lub praw majątkowych.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

1. 9637 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;
2. 7276 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;
3. 4902 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.
   
   

Zgodnie z interpretacją art. 9 ustawy o podatku od spadków i darowizn, wysokość kwoty wolnej od podatku jest związana z nabyciem od jednej osoby własności rzeczy i praw majątkowych. W razie nabycia od dwóch i więcej osób kwota wolna od podatku jest stosowana odrębnie, do nabycia od danej osoby, tj. odrębnie do każdej osoby, od której następuje nabycie lub po której następuje nabycie.

Z kolei jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie (art. 9 ust. 2 ustawy).

W myśl art. 14 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 ww. ustawy do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1. do grupy I - małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
2. do grupy II - zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
3. do grupy III - innych nabywców.
   
   

Natomiast stosownie do przepisu art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy a od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. udokumentują – w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 (t.j. 9.637 zł) – ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.
   
   

Przy czym, w myśl art. 4a ust. 4 przedmiotowej ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2. gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.
   
   

Na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 5 ustawy zwalnia się od podatku nabycie w drodze darowizny pieniędzy lub innych rzeczy przez osobę zaliczoną do I grupy podatkowej w wysokości nieprzekraczającej 9637 zł od jednego darczyńcy, a od wielu darczyńców łącznie nie więcej niż 19.274 zł w okresie 5 lat od daty pierwszej darowizny, jeżeli pieniądze te lub rzeczy obdarowany przeznaczy w okresie 12 miesięcy od dnia ich otrzymania na wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni, budowę domu jednorodzinnego, nabycie lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość albo spłatę zabezpieczonego hipoteką kredytu mieszkaniowego wraz z odsetkami.

Z treści powyższego przepisu wynika, iż aby możliwe było zastosowanie zwolnienia, nabywane w drodze darowizny przez osobę zaliczoną do I grupy podatkowej pieniądze nie mogą przekroczyć kwoty 9637 zł, w przypadku, gdy darowizna jest udzielana przez jednego darczyńcę. Jeśli pieniądze są darowane przez wielu darczyńców, maksymalna (dopuszczalna) kwota wynosi łącznie 19.274 zł. Należy dodać, że łączna kwota darowizn obejmuje darowizny otrzymane w okresie 5 lat od daty pierwszej darowizny.

Ze zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, iż grupa ok. stu do czterystu osób zamierza podarować wnioskodawczyni środki pieniężne w kwocie po 4900 zł od jednej osoby. Kwota 4900 zł od jednej osoby będzie rozłożona na wpłaty miesięczne. Okres powyższych darowizn nie przekroczy pięciu lat. Zdaniem wnioskodawczyni może ona dostać darowiznę w formie pieniężnej na swoje konto bankowe lub przelewem pocztowym od nieokreślonej liczby osób, w kwocie 4902 zł od jednej osoby w okresie pięciu lat i może od tej kwoty nie zapłacić podatku oraz nie zgłaszać tego faktu urzędowi skarbowemu. W ocenie wnioskodawczyni, nie musi ona też spisywać w powyższym przypadku umowy darowizny, musi mieć tylko udokumentowane te wpłaty jako przelewy bankowe lub przekazy pocztowe, na których widnieją dane osoby darującej i obdarowanej.

W związku z powyższym wyjaśnia się, że w przedmiotowej sprawie – skoro jak wnioskodawczyni twierdzi - suma darowizn środków pieniężnych otrzymana przez nią od jednej osoby w okresie pięciu lat nie przekroczy kwoty 4902 zł, to w świetle powołanych przepisów nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn. W takiej sytuacji wnioskodawczyni nie będzie miała obowiązku zgłoszenia faktu nabycia tych środków właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego. Przepisy prawa nie nakładają obowiązku zawarcia każdej umowy darowizny w formie pisemnej; dla zachowania ważności tych darowizn istotne będzie ich spełnienie. Natomiast należy zauważyć, że wnioskodawczyni winna dysponować dowodami na potwierdzenie, że darowizny miały miejsce. Dowodami takimi mogą być właśnie umowy darowizny i dowody przekazania środków będących przedmiotem darowizny.

W tej części stanowisko wnioskodawczyni należało więc uznać za prawidłowe.

Nie można się natomiast zgodzić ze stanowiskiem wnioskodawczyni, iż wpłaty z tytułu darowizn musi mieć udokumentowane jako przelewy bankowe lub przekazy pocztowe, na których widnieją dane osoby darującej i obdarowanej. W przedmiotowej sprawie - dla celów podatkowych - nie będzie istotny sposób przekazania wnioskodawczyni środków pieniężnych stanowiących przedmiot każdej z darowizn; środki te mogą zostać przekazane np. na rachunek bankowy wnioskodawczyni lub przekazem pocztowym lub też gotówką. Bowiem w sytuacji, gdy wartość środków pieniężnych otrzymanych przez wnioskodawczynię tytułem darowizny od tej samej osoby w okresie 5 lat, nie przekroczy kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (t.j. 9637 zł), to w żadnym przypadku, niezależnie od osobistego stosunku wnioskodawczyni do osoby darującej, nie będzie istotny sposób przekazania wnioskodawczyni środków pieniężnych stanowiących przedmiot każdej z darowizn. Oznacza to, iż z punktu widzenia przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn, każda z kwot środków pieniężnych otrzymanych przez wnioskodawczynię tytułem darowizny (nieprzekraczająca łącznie od tej samej osoby wysokości określonego w tej ustawie najwyższego limitu kwoty wolnej) nie musi być dla celów tego podatku dokumentowana dowodem przekazania na rachunek bankowy. Tym samym na wnioskodawczyni nie będzie ciążył obowiązek udokumentowania przed organem podatkowym sposobu otrzymania środków pieniężnych z tytułu ww. darowizn.

Dlatego w tej części stanowisko wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się natomiast do pytania wnioskodawczyni, dotyczącego ewentualnego określenia w polskim prawie podatkowym wieku osoby niepełnoletniej, mogącej zawrzeć umowę darowizny, należy stwierdzić, iż żaden z przepisów podatkowych obowiązujących w Polsce nie reguluje tej kwestii.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.