INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 6 września 2010 r. (data wpływu 9 września 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 września 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 16 lipca 2010 r. mąż Wnioskodawczyni popełnił samobójstwo (w domu w Polsce). Zatrudniony był w firmie zagranicznej z siedzibą na Cyprze, której spółka - matka, będąca głównym armatorem ma siedzibę w Niemczech. Mąż wykonywał pracę na statku na stanowisku elektronik okrętowy. Śmierć męża miała miejsce w czasie trwania stosunku pracy.

Warunki pracy regulował zawarty kontrakt oraz układ zbiorowy pracy. Układ zbiorowy pracy przewidywał wypłatę świadczenia pieniężnego w związku ze śmiercią marynarza. Do otrzymania świadczenia pieniężnego uprawnione były wdowy, dzieci lub rodzice. Powyższy układ zbiorowy pracy przewidywał obowiązek wypłaty sum pieniężnych w związku ze śmiercią podczas pracy lub śmiercią związaną z pracą. Charakter kwot, które należą się zakreślonemu kręgowi osób bliskich wyżej wymienionych nie został wprost nazwany w tymże układzie zbiorowym. Regulacje dotyczące wypłaty kwot w razie śmierci pracownika opisane są w układzie jako „compensation for loss of life". W sierpniu 2010 r., Wnioskodawczyni podpisała przygotowane przez armatora niemieckiego oświadczenie, w formie pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym, na podstawie którego zwolniła z odpowiedzialności spółkę niemiecką, jej spółki stowarzyszone i zależne, następców prawnych, cesjonariuszy i ubezpieczycieli z odpowiedzialności za wszelkie roszczenia.

Po podpisaniu powyższego oświadczenia, armator niemiecki wypłacił Wnioskodawczyni wynikającą prawdopodobnie z układu zbiorowego pracy kwotę 75.000 Euro, która nazwana została przez strony w zawartym porozumieniu jako dobrowolny zasiłek pogrzebowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy otrzymana kwota może być traktowana jako zasiłek pogrzebowy lub odprawa pośmiertna, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 7 updof...

Zdaniem Wnioskodawczyni w opisanym stanie faktycznym otrzymane świadczenie ma charakter zasiłku pogrzebowego i podlega zwolnieniu z podatku dochodowego zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nawet gdyby uznać, że otrzymana kwota nie stanowi zasiłku pogrzebowego będzie podlegać zwolnieniu jako odprawa pośmiertna, przewidziana w układzie zbiorowym, regulującym stosunek pracy. Regulacje zawarte w układzie zbiorowym pracy, dotyczące wypłaty kwot pieniężnych w razie śmierci pracownika, określone są w układzie jako „compensation for loss of life”. Angielski termin compensation ma wiele znaczeń, w tym tłumaczony jest również jako odprawa. Ponadto, przepis art. 21 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera żadnego ograniczenia wysokości odpraw, nie odwołuje się także do innych ustaw, w przeciwieństwie np. do punktu następnego (art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy), w którym zwalnia się od podatku dochodowego świadczenia rodzinne wypłacone na podstawie ściśle wskazanych przepisów. Gdyby więc wolą ustawodawcy było ograniczenie wysokości zwolnionych od podatku odpraw czy zasiłków pogrzebowych lub uzależnienie od oparcia wypłaty o konkretne podstawy prawne, zawarte w Kodeksie pracy, ustawodawca powinien powołać się na odrębne przepisy czego jednak nie uczynił. W konsekwencji powyższego – w opinii Wnioskodawczyni –uznać więc należy, że świadczenie otrzymane od pracodawcy podlega zwolnieniu, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 7 ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Na podstawie art. 3 ust. 1a ww. ustawy za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Stosownie do art. 4a ww. ustawy przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

W myśl art. 22 ust. 1 umowy z dnia 14 maja 2003 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (Dz. U. z 2005 r. Nr 12, poz.90) dochody osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, bez względu na to, gdzie są osiągane, a które nie są objęte postanowieniami poprzednich artykułów niniejszej umowy, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są odprawy pośmiertne i zasiłki pogrzebowe.

W sytuacji przedstawionej we wniosku Wnioskodawczyni z tytułu śmierci małżonka (samobójstwa popełnionego w domu) zatrudnionego w firmie zagranicznej z siedzibą na Cyprze, której spółka – matka będąca głównym armatorem ma siedzibę w Niemczech, otrzymała „dobrowolny zasiłek pogrzebowy”. Jednocześnie jak wynika z treści wniosku zgodnie z układem zbiorowym pracy określony krąg osób bliskich (wdowy, dzieci lub rodzice) został uprawniony do otrzymania świadczenia pieniężnego w związku ze śmiercią marynarza podczas pracy lub śmiercią związaną z pracą. Regulacje dotyczące wypłaty kwot w razie śmierci pracownika zostały ujęte w ww. układzie jako „compensation for loss of life".

Wnioskodawczyni, po podpisaniu w sierpniu 2010 r. oświadczenia, na podstawie którego zwolniła z odpowiedzialności spółkę niemiecką, jej spółki stowarzyszone i zależne, następców prawnych, cesjonariuszy i ubezpieczycieli z odpowiedzialności za wszelkie roszczenia, otrzymała od armatora niemieckiego kwotę 75.000 Euro określoną w zawartym porozumieniu jako „dobrowolny zasiłek pogrzebowy”.

Z przedstawionych okoliczności faktycznych nie wynika zatem, iż mamy w tym przypadku do czynienia ze świadczeniem mającym charakter odprawy pośmiertnej lub zasiłku pogrzebowego. Kwoty świadczeń w układzie zbiorowym pracy zostały bowiem przewidziane na wypadek śmierci marynarza podczas pracy lub śmierci związanej z pracą (czego nie sposób wywieść z podanego we wniosku faktu popełnienia w domu samobójstwa przez małżonka Wnioskodawczyni). Poza tym, wypłata świadczenia nastąpiła na podstawie porozumienia zawartego przez Wnioskodawczynię z armatorem niemieckim, na podstawie którego zwolniła z odpowiedzialności spółkę niemiecką, jej spółki stowarzyszone i zależne, następców prawnych, cesjonariuszy i ubezpieczycieli z odpowiedzialności za wszelkie roszczenia.

Tym samym, z treści wniosku nie wynika, iż fakt przysługiwania tego rodzaju należności (o charakterze odprawy lub zasiłku pogrzebowego) został unormowany w jakikolwiek sposób (w stosownych przepisach, w układzie zbiorowym pracy lub nawet w formie umownej) przed śmiercią małżonka Wnioskodawczyni. Wobec powyższego natomiast, nie sposób uznać ww. zasiłku za świadczenie przysługujące na wypadek śmierci, a do takich świadczeń z kolei niewątpliwe należy zaliczyć odprawę pośmiertną lub zasiłek pogrzebowy, o których stanowi art. 21 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, mając na uwadze stan faktyczny przedstawiony we wniosku oraz powołany wyżej stan prawny stwierdzić zatem należy, iż kwota świadczenia otrzymanego od armatora niemieckiego przez Wnioskodawczynię z tytułu śmierci małżonka nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Końcowo, w niniejszej sprawie należy podkreślić, iż przedmiotowa interpretacja indywidualna wydana została jedynie w oparciu o stan faktyczny przedstawiony przez Wnioskodawczynię. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy - działając w imieniu Ministra Finansów, wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej - nie przeprowadza postępowania podatkowego, nie jest wobec tego obowiązany, ani uprawniony do zebrania i zbadania materiału dowodowego w sprawie – związany jest wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawczynię.

Ustalenie natomiast, czy w konkretnym przypadku dochody objęte są powyższym zwolnieniem wymaga analizy postanowień szeregu aktów, począwszy od przepisów prawa obowiązujących w Niemczech, zbiorowego układu pracy czy zawartego przez Wnioskodawczynię porozumienia z armatorem niemieckim, na podstawie którego otrzymała przedmiotowe dochody.

O zasadności kwalifikacji danych świadczeń nie może bowiem decydować sama nazwa określonego świadczenia nadana przez strony, ale każdorazowo przesądzające znaczenie w tym zakresie ma rzeczywisty charakter danego zdarzenia gospodarczego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.