Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP2-2.4010.669.2018.1.AG
z 1 marca 2019 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 28 grudnia 2018 r. (data wpływu 31 grudnia 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

  • powstania przychodu, w związku z wykupem obligacji, jedynie w kwocie otrzymanych odsetek, nie zaś w postaci wypłaconej przez emitenta kwocie nominalnej obligacji – jest prawidłowe;
  • rozpoznania podatkowych różnic kursowych na kwocie nominalnej obligacji w przypadku powstania różnicy w wartości nominalnej obligacji wyrażonej w walucie obcej na dzień objęcia obligacji oraz na dzień ich wykupu – jest prawidłowe;
  • braku kwalifikacji do źródła przychodów z zysków kapitałowych otrzymanych odsetek oraz rozpoznanych podatkowych różnic kursowych, w związku z wykupem obligacji – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 grudnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodu, w związku z wykupem obligacji, jedynie w kwocie otrzymanych odsetek, nie zaś w postaci wypłaconej przez emitenta kwocie nominalnej obligacji, w zakresie rozpoznania podatkowych różnic kursowych na kwocie nominalnej obligacji w przypadku powstania różnicy w wartości nominalnej obligacji wyrażonej w walucie obcej na dzień objęcia obligacji oraz na dzień ich wykupu, a także w zakresie braku kwalifikacji do źródła przychodów z zysków kapitałowych otrzymanych odsetek oraz rozpoznanych podatkowych różnic kursowych, w związku z wykupem obligacji.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest polską spółką prawa handlowego, należącą do Grupy Kapitałowej (dalej: „Grupa”). Podstawową działalnością Grupy, prowadzoną zarówno w Polsce, jak i za granicą, jest transport morski. W ramach Grupy, Wnioskodawca posiada bezpośrednio i pośrednio udziały w spółkach zależnych z siedzibą w różnych krajach. Przedmiotem działalności podstawowej Spółki jest pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych.

W ramach swojej działalności, Spółka obejmuje (i planuje obejmować w przyszłości) oprocentowane obligacje wyemitowane przez podmioty powiązane w rozumieniu Ustawy o CIT (obecnie art. 11 Ustawy o CIT, a od 1 stycznia 2019 r. art. 11a Ustawy o CIT), w tym podmioty zagraniczne (dalej: „Emitenci”, pojedynczo jako: „Emitent”). Cena emisji obligacji może zostać określona w walucie obcej (w szczególności USD), tj. Spółka w momencie objęcia obligacji przekazuje Emitentowi ich kwotę nominalną w walucie obcej i w tej samej walucie następuje ich wykup wraz z należnymi odsetkami.

Spółka wskazuje, że nie wybrała metody ustalania różnic kursowych według zasad rachunkowych zgodnie z art. 9b ust. 1 pkt 2 Ustawy o CIT.

Mając na względzie przedstawiony powyżej opis stanu taktycznego i zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca powziął wątpliwość w zakresie ewentualnych konsekwencji podatkowych dla Spółki w odniesieniu do wykupu obligacji przez Emitenta na gruncie przepisów Ustawy o CIT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

  1. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że wykup obligacji przez Emitenta powoduje powstanie po stronie Spółki przychodu jedynie w kwocie faktycznie otrzymanych z tego tytułu odsetek, nie zaś w wypłaconej przez Emitenta kwocie nominalnej obligacji, a w przypadku powstania różnicy w wartości nominalnej obligacji wyrażonej w walucie obcej na dzień obligacji objęcia oraz na dzień ich wykupu – Spółka jest zobowiązana rozpoznać dodatkowo różnice kursowe na kwocie nominalnej obligacji, zgodnie z art. 15a Ustawy o CIT?
  2. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że zarówno otrzymane w związku z wykupem obligacji odsetki, jak i ww. podatkowe różnice kursowe rozpoznane na kwocie nominalnej obligacji, powinny być kwalifikowane do źródeł przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych, o których mowa w art. 7b ust. 1 Ustawy o CIT?

Stanowisko Wnioskodawcy.

Ad 1.

Spółka stoi na stanowisku, że wykup obligacji przez Emitenta powoduje powstanie po jej stronie przychodu w kwocie faktycznie otrzymanych z tego tytułu odsetek: przychodów w rozumieniu Ustawy o CIT nie stanowi natomiast kwota nominalna obligacji (kwota zwróconego kapitału). Jednocześnie, w przypadku powstania różnicy w wartości nominalnej obligacji wyrażonej w walucie obcej na dzień objęcia obligacji oraz na dzień ich wykupu, przeliczonej według kursu NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wpływu lub wypływu środków. Spółka powinna rozpoznać podatkowe różnice kursowe na kwocie nominalnej obligacji zgodnie z art. 15a Ustawy o CIT.



W świetle art. 12 ust. 1 Ustawy o CIT przychodami, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 3 i 4 oraz art. 14 Ustawy o CIT, są w szczególności m.in. otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Przepisy art. 12 ust. 1 Ustawy o CIT nie definiują pojęcia przychodu, jednak zawarty w nich otwarty katalog przykładowych rodzajów przysporzeń stanowiących przychody pozwala na przyjęcie, że za przychody uznaje się przysporzenia o charakterze definitywnym (trwałe i bezzwrotne), które skutkują zwiększeniem aktywów lub zmniejszeniem pasywów podatnika, a nie zostały wyłączone na mocy przepisów art. 12 ust. 4 Ustawy o CIT.

Ustawa o CIT nie zawiera przepisów regulujących bezpośrednio sposób rozpoznawania przychodów z wykupu obligacji. Zgodnie jednak z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o obligacjach (Dz. U. z 2018 r., poz. 483, z późn. zm.), obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji, zwanego dalej „obligatariuszem” i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia. Istota obligacji polega zatem na tym, że ich emitent poprzez emisje uzyskuje od obligatariuszy określoną kwotę pieniężną, którą obowiązany jest zwrócić w oznaczonym terminie oraz zapłacić określoną kwotę lub procent za korzystanie z pieniędzy obligatariuszowi. Można zatem przyjąć, że charakter obligacji jest zbliżony do pożyczki, która w myśl art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r., poz. 1025, z późn. zm.) stanowi umowę, na mocy której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W konsekwencji, obligacje jako dłużne papiery wartościowe wykazujące duże podobieństwo do pożyczek, spełniają tożsamą funkcję w obrocie gospodarczym (tj. stosowane są jako instrument służący pozyskiwaniu finansowania), gdzie emitent papieru wartościowego postrzegany jest jako „pożyczkobiorca”, a obligatariusz jako „pożyczkodawca”. Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, do określania na gruncie przepisów Ustawy o CIT przychodów z wykupu obligacji, przez analogię stosować należy przepisy o rozpoznawaniu przychodów z pożyczek.

W myśl art. 12 ust. 4 pkt 1 Ustawy o CIT, do przychodów nie zalicza się otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów), w tym również uregulowanych w naturze, z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów). Ponadto, zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 2 Ustawy o CIT, do przychodów nie zalicza się również kwot naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek (kredytów).

Na gruncie Ustawy o CIT, udzielenie pożyczki i późniejsza jej spłata pozostają zatem neutralne podatkowo i nie stanowią źródła przychodu dla pożyczkodawcy, ponieważ umowa pożyczki nakłada na pożyczającego obowiązek zwrotu tej samej ilości pieniędzy. Inaczej rzecz ujmując, kwota przenoszona w wykonaniu takiej umowy ma charakter zwrotny, nie stanowi dla podmiotu otrzymującego taką kwotę definitywnego przysporzenia majątkowego i z tego względu jest zdarzeniem nierodzącym konsekwencji na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodów i kosztów.

Mając na uwadze powyższe, skoro przychodu pożyczkodawcy nie stanowi spłata pożyczki w części kapitałowej, a jedynie faktycznie otrzymane od pożyczkobiorcy odsetki, to analogicznie w przypadku wykupu obligacji, za przychód obligatariusza należy uznać jedynie odsetki wypłacone przez emitenta, nie zaś kwotę nominalną wykupionych obligacji. Wspomniana bowiem neutralność pożyczek, jak również innych transakcji niemających cech definitywnego przysporzenia (w zakresie kwoty głównej) na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, powoduje, iż również dla obligatariusza kwota wykupu uzyskana od emitenta (do wysokości kwoty nominalnej obligacji) nie stanowi przychodu na gruncie Ustawy o CIT.

Przekładając powyższe na przestawiony stan faktyczny i zdarzenie przyszłe, w ocenie Wnioskodawcy, kwota wypłacona mu przez Emitenta tytułem wykupu obligacji nie będzie stanowić przychodu w rozumieniu Ustawy o CIT. Spółka będzie zatem zobowiązana do rozpoznania przychodu w wysokości odsetek faktycznie otrzymanych z tytułu obligacji.

Wnioskodawca wskazuje, że prezentowany powyżej sposób interpretacji przedmiotowych przepisów Ustawy o CIT znajduje potwierdzenie w wydawanych interpretacjach indywidualnych prawa podatkowego – stanowisko zbieżne z zaprezentowanym powyżej zajął przykładowo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 27 października 2017 r., nr 0114-KDIP2-3.4010.240.2017.1.JBB.



Podstawę prawną do rozpoznania podatkowych różnic kursowych stanowi art. 15a Ustawy o CIT. Regulacja ta wskazuje określony katalog sytuacji, w przypadku których dochodzi do powstania dodatnich (zwiększających przychody podatkowe) bądź ujemnych (zwiększających koszty uzyskania przychodów) różnic kursowych. Jak wynika z treści art. 15a ust. 2 pkt 4 Ustawy o CIT, dodatnie różnice kursowe powstaną m.in. w przypadku, gdy wartość kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego udzielenia jest niższa od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego zwrotu, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni. Analogicznie, stosownie do art. 15a ust. 3 pkt 4 Ustawy o CIT, ujemne różnice kursowe powstają m.in. wtedy, gdy wartość kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego udzielenia jest wyższa od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego zwrotu, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni. W myśl art. 15a ust. 4 Ustawy o CIT, przy obliczaniu różnic kursowych, o których mowa w ust. 2 i 3, uwzględnia się kursy faktycznie zastosowane w przypadku sprzedaży lub kupna walut obcych oraz otrzymania należności lub zapłaty zobowiązań; w pozostałych przypadkach, a także gdy do otrzymanych należności lub zapłaty zobowiązań nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, stosuje się kurs średni ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień.

Z powyższego wynika, że różnice kursowe w dacie zwrotu udzielonej pożyczki (kredytu) powstaną, o ile łącznie zostaną spełnione następujące warunki:

  1. udzielenie pożyczki (kredytu) nastąpiło w walucie obcej;
  2. zwrot pożyczki (kredytu) nastąpił w walucie obcej;
  3. pomiędzy udzieleniem, a zwrotem pożyczki (kredytu) powstały różnice wynikające ze zmiany kursu waluty pomiędzy dniem udzielenia finansowania, a dniem jego spłaty.

Sens ekonomiczny różnic kursowych polega zatem na odzwierciedleniu rzeczywistych przysporzeń i strat podatnika z tytułu obrotu własnymi środkami i wartościami pieniężnymi w walucie obcej. Różnic takich nie ustala się na okoliczność otrzymania lub nabycia środków i wartości pieniężnych, lecz są one ustalane na okoliczność wypływu środków i wartości pieniężnych w sensie wyzbycia się ich dla podmiotu trzeciego. W konsekwencji, każda wypłata środków pieniężnych w walucie obcej skierowana do podmiotu trzeciego skutkuje powstaniem tego rodzaju różnic.


Literalne brzmienie powyżej wskazanych regulacji prawnych nie przewiduje wprawdzie możliwości rozpoznania różnic kursowych na moment objęcia czy spłaty obligacji.


Niemniej jednak, w ocenie Wnioskodawcy, użyty w cytowanych regulacjach termin kredyt (pożyczka), należy rozumieć szeroko, obejmując nim również inne formy finansowania dłużnego o charakterze zbliżonym do kredytu czy pożyczki, pełniące tożsame funkcje w obrocie gospodarczym. W świetle zaprezentowanych rozwiązań prawnych, a w szczególności mając na uwadze kredytową funkcję obligacji – należy stwierdzić, że w określonej sytuacji spłata wartości nominalnej obligacji może prowadzić do powstania różnic kursowych na zasadach określonych przepisami art. 15a ust. 2 pkt 4 i ust. 3 pkt 4 Ustawy o CIT, czyli na zasadach przewidzianych jak przy spłacie kredytu/pożyczki. Będzie to miało miejsce w przypadku tzw. obligacji walutowych, tj. obligacji sprzedanych przez emitenta za walutę obcą i odkupionych przez emitenta za walutę obcą.

Przekładając powyższe na grunt rozpatrywanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, biorąc pod uwagę, że obligacje stanowią alternatywną względem kredytu czy pożyczki formę udostępnienia kapitału, a ekonomiczne skutki ich objęcia i wykupu są tożsame do skutków udzielenia kredytu lub pożyczki, w ocenie Wnioskodawcy, wskazane powyżej regulacje Ustawy o CIT znajdują w drodze analogii zastosowanie do wykupu obligacji. Jeżeli zatem zarówno na moment objęcia, jak i wykupu, obligacje wyemitowane przez Emitenta mają charakter walutowy (rozliczenie w walucie obcej, w szczególności USD). Spółka jest zobligowana rozpoznać różnice kursowe w przypadku powstania różnicy w wartości obligacji na dzień ich objęcia oraz na dzień wykupu przeliczonej według kursu NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wpływu lub wypływu środków.

Wnioskodawca jest zatem zdania, że w przypadku, gdy wyrażona w walucie obcej wartość obligacji na dzień objęcia będzie niższa od wartości tych obligacji w dniu ich wykupu, przeliczonej według kursu NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wpływu lub wypływu środków, będzie zobowiązany rozpoznać dodatnie podatkowe różnice kursowe na podstawie art. 15a Ustawy o CIT. W przypadku zaś, gdy wyrażona w walucie obcej wartość obligacji na dzień objęcia będzie wyższa od ich wartości na dzień wykupu – Spółka będzie zobowiązana rozpoznać ujemne podatkowe różnice kursowe na podstawie art. 15a Ustawy o CIT.


Stanowisko zbieżne z przedstawioną powyżej argumentacją prezentują także organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych - tytułem przykładu wskazać można m.in.:

  • interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 16 maja 2012 r., nr IPPB5/423-134/12-5/IŚ;
  • interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 7 lutego 2012 r., nr IPPB5/423-1106/11-4/IŚ.


Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy, zarówno otrzymane w związku z wykupem obligacji odsetki, jak i ww. podatkowe różnice kursowe rozpoznane na kwocie nominalnej obligacji, powinny być kwalifikowane do tzw. innych źródeł przychodów – innych niż przychody z zysków kapitałowych, o których mowa w art. 7b ust. 1 Ustawy o CIT.




Z dniem 1 stycznia 2018 r., wskutek wejścia w życie ustawy z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2017 r., poz. 2175, dalej: „Ustawa nowelizująca”), został wprowadzony podział przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych na dwa odrębne źródła:

  1. przychody z zysków kapitałowych,
  2. przychody z innych źródeł.

Zgodnie ze znowelizowanym brzmieniem art. 7 ust. 1 Ustawy o CIT, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

W myśl art. 7 ust. 2 Ustawy o CIT, dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11, art. 24a i art. 24b, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przy chodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Jednocześnie, art. 7b ust. 1 Ustawy o CIT wprowadza zamknięty katalog przychodów z zysków kapitałowych. Regulacją tego przepisu objęte są takie kategorie przychodów, jak m.in.:

  • przychody z udziału w zyskach osób prawnych (pkt 1),
  • inne przychody z udziału w osobie prawnej (pkt 3),
  • przychody ze zbycia wierzytelności uprzednio nabytych, przychody z niektórych praw majątkowych (pkt 6 lit. a),
  • przychody z papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem pochodnych instrumentów finansowych służących zabezpieczeniu przychodów albo kosztów, niezaliczanych do zysków kapitałowych (pkt 6 lit. b).



W pierwszej kolejności Spółka wskazuje, że Ustawa o CIT nie precyzuje, w jaki sposób należy rozumieć pojęcie „przychodów z papierów wartościowych”. W szczególności, ustawodawca nie zawarł definicji legalnej papierów wartościowych – posiłkując się innymi aktami prawnymi, można jednak dojść do wniosku, że dokumentami, które należałoby zakwalifikować do tej kategorii, są m.in. obligacje (art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o obligacjach – Dz. U. z 2018 r., poz. 238, z późn. zm. – oraz art. 3 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 2286, z późn. zm., dalej: „Ustawa o OIF”).

Niemniej, w ocenie Wnioskodawcy, odsetki otrzymane od emitenta obligacji z tytułu wykupu obligacji przez emitenta, jako odsetki uzyskane w zamian za udostępnienie kapitału na zasadzie analogii z udzieleniem pożyczki, nie należy kwalifikować jako przychód, o którym mowa w art. 7b ust. 1 Ustawy o CIT.

W szczególności Spółka pragnie wskazać, że enumeratywne wyliczenie przychodów zaliczanych do przychodów z zysków kapitałowych (art. 7b ust. 1 Ustawy o CIT) nie obejmuje wprost odsetek od pożyczek (z wyłączeniem odsetek od udziału kapitałowego – pkt l lit. k – i odsetek od pożyczki partycypacyjnej – pkt 1 lit. l). Co do zasady zatem, odsetki uzyskane w zamian za udostępnienie kapitału nie wypełniają dyspozycji art. 7b ust. 1 Ustawy o CIT, a w konsekwencji, należy je kwalifikować do dochodów ze źródeł innych niż z zysków kapitałowych. Stanowisko takie znajduje potwierdzenie w praktyce interpretacyjnej organów podatkowych – zaakceptował je m.in. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 28 marca 2018 r., nr 0111-KDIB1-2.4010.463.2017.1.MS.

Uwzględniając zatem tożsamość funkcjonalną obligacji oraz pożyczek, jako instrumentów spełniających jednakową funkcję w obrocie gospodarczym – tj. służących pozyskiwaniu finansowania – Wnioskodawca jest zdania, że różnicowanie sytuacji obligatariusza i pożyczkodawcy w zakresie kwalifikacji otrzymywanych przez takie podmioty odsetek z tytułu udostępnionego kapitału nie znajduje ekonomicznego i racjonalnego uzasadnienia. W orzecznictwie i interpretacjach organów podatkowych obecny jest jednolity pogląd, że na gruncie ustaw podatkowych obligacje należy, co do zasady, traktować wedle tych samych zasad, jak pożyczki. Takie stanowisko zajął sam ustawodawca, na co wskazuje obecna niegdyś w Ustawie o CIT definicja pożyczki – zgodnie z obowiązującym do 1 stycznia 2018 r. art. 16 ust. 7b Ustawy o CIT, przez pożyczkę rozumie się także emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym. I choć definicja ta co do zasady stworzona została na potrzeby przepisów o tzw. cienkiej kapitalizacji, to jednak, w ocenie Spółki, jest ona widocznym przykładem, iż na gruncie przepisów podatkowych pojęcia obligacji i pożyczki należy traktować analogicznie. Skoro bowiem z ekonomicznego punku widzenia objęcie obligacji nie różni się niczym od udzielenia pożyczki, to rozróżnienie skutków podatkowych tych zdarzeń w zakresie przypisania odsetek do właściwego źródła nie mogło być intencją racjonalnego prawodawcy.

W zaprezentowanym stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym, przychód otrzymany przez Spółkę od Emitenta z tytułu odsetek od obligacji wykupionych przez Emitenta nie jest zatem, zdaniem Wnioskodawcy, przychodem z papierów wartościowych, jaki ustawodawca zamierzał objąć dyspozycją art. 7b ust. 1 Ustawy o CIT, na co wskazuje również uzasadnienie wprowadzającej ten przepis Ustawy nowelizującej. Zgodnie z uzasadnieniem do Ustawy nowelizującej, wyodrębnienie dwóch źródeł przychodów miało bowiem na celu wyeliminowanie mechanizmów optymalizacyjnych stosowanych przez podatników, jakim jest (sztuczne) kreowanie straty w operacjach gospodarczych dokonywanych z użyciem posiadanego majątku i obniżanie o wysokość takiej straty dochodów wygenerowanych w następstwie prowadzenia podstawowej działalności (działalności operacyjnej).

W tym kontekście należy wskazać, że z punktu widzenia Spółki udostępnienie kapitału w drodze objęcia obligacji stanowi typowy przejaw jej podstawowej działalności operacyjnej, którą stanowi działalność finansowa. Nie sposób zatem uznać, że uzyskany z tego tytułu przychód (w formie odsetek od obligacji od Emitenta) powinien zostać wyodrębniony od dochodów generowanych w następstwie podstawowej działalności jako efekt potencjalnie „sztucznej” operacji gospodarczej.

Co więcej, wypada nadmienić, że zgodnie z art. 7b ust. 2 Ustawy o CIT, obowiązek wyodrębniania źródeł przychodów nie dotyczy banków i innych instytucji finansowych, dla których przychody wymienione w art. 7b Ustawy o CIT stanowią przedmiot podstawowej działalności gospodarczej – co uwzględnia specyfikę prowadzenia działalności w branży finansowej, gdzie operacje finansowe nie stanowią co do zasady działalności dodatkowej i okazjonalnej, ale jeden ze standardowych elementów działalności operacyjnej. W ocenie Spółki, choć wskazane wyłączenie nie dotyczy jej wprost, to stanowi dodatkowy argument celowościowy za słusznością stanowisk Wnioskodawcy.

Finalnie, Spółka pragnie podkreślić, że otrzymanie przez Wnioskodawcę środków pieniężnych w postaci odsetek stanowi (lub będzie stanowić) rezultat wykupu obligacji przez Emitenta, a nie ich sprzedaży osobom trzecim (obrót na rynku wtórnym). W ocenie Spółki, intencją ustawodawcy towarzyszącą wprowadzeniu regulacji art. 7b Ustawy o CIT było wyodrębnienie jako zysków kapitałowych przychodów z obrotu instrumentami finansowymi – a nie każdych przychodów związanych z papierami wartościowymi. Świadczy o tym chociażby fakt, że brzmienie art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b) pokrywa się wyraźnie z przedmiotem Ustawy o OIF (zgodnie z art. 2 ust. 2 Ustawy o GIF, instrumentami finansowymi w rozumieniu tej ustawy są papiery wartościowe oraz instrumenty niebędące papierami wartościowymi, które z kolei na potrzeby Ustawy o CIT zwane są właśnie pochodnymi instrumentami finansowymi w myśl art. 4a pkt 22 Ustawy o CIT). Skoro zatem ustawodawca określił to źródło w Ustawie o CIT jako „przychody z papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych”, to – w ocenie Spółki w istocie pod tym pojęciem należy rozumieć przychód z obrotu ww. instrumentami finansowymi.

W konsekwencji, zdaniem Spółki, gdyby otrzymane przez nią przychody były rezultatem obrotu obligacjami na rynku wtórnym (np. odsprzedaż obligacji do osoby trzeciej) – wtedy przychody mieściłyby się w dyspozycji analizowanego przepisu art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b). Natomiast w przedstawionym stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym, odsetki otrzymane z obligacji wskutek ich wykupu przez Emitenta, w ocenie Spółki, nie mieszczą się w pojęciu przychodów z papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych w rozumieniu art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b) Ustawy o CIT, bowiem należy je traktować jako wynagrodzenie za udostępnienie kapitału Emitentowi, podobnie jak odsetki od pożyczki udzielonej pożyczkobiorcy.




Abstrahując od kwalifikacji odsetek z tytułu wykupu obligacji na gruncie art. 7b Ustawy o CIT, zdaniem Wnioskodawcy, rozliczenie różnic kursowych rozpoznanych na kwocie nominalnej obligacji wykupionych przez Emitenta, powinno nastąpić w każdym wypadku w ramach źródła przychodów innych niż zyski kapitałowe.

Cytowana uprzednio regulacja art. 7b Ustawy o CIT zawiera bowiem katalog kategorii przychodów, które należy kwalifikować jako zyski kapitałowe, a ustawodawca nie wskazał w nim przychodów z różnic kursowych. Z literalnego brzmienia tych przepisów wynika więc, że żadne różnice kursowe nie powinny być wykazywane w źródle kapitały pieniężne, gdyż wyliczenie z art. 7b Ustawy o CIT ma charakter wyczerpujący i nie obejmuje tego rodzaju przychodów.


Jednocześnie, w stanowisku Ministerstwa Finansów z 11 kwietnia 2018 r., opublikowanym na łamach Dziennika Gazety Prawnej (wydanie z dnia 7 maja 2018 r.) w odpowiedzi na zapytanie dotyczące prawidłowej wykładni cytowanych regulacji w odniesieniu do różnic kursowych wskazano, że przepisy art. 15a Ustawy o CIT określają w praktyce trzy kategorie dodatnich lub ujemnych różnic kursowych:

  1. różnice kursowe między wartością przychodu należnego a przychodu faktycznie uzyskanego oraz kosztu zarachowanego a faktycznie poniesionego, czyli tzw. różnice na należnościach i zobowiązaniach wyrażonych w walucie obcej,
  2. różnice kursowe od środków walutowych zgromadzonych na rachunku podatnika, czyli różnice między wartością tych środków z dnia ich wpływu na ten rachunek i z dnia wypływu z tego rachunku,
  3. różnice kursowe od otrzymanych/udzielonych w walucie pożyczek lub kredytów, wyliczane pomiędzy ich wartością z dnia otrzymania/udzielenia pożyczki lub kredytu a ich wartością w dniu spłaty.

Zdaniem przedstawicieli Ministerstwa Finansów, celem rozpoznania różnic kursowych należących do pierwszej z tych kategorii jest „korekta” wysokości wcześniej zarachowanego przychodu należnego (kosztu zarachowanego) i określenie osiągniętego przez podatnika przychodu (poniesionego kosztu) w rzeczywistej wysokości, z uwzględnieniem kursu waluty z dnia jego faktycznego uzyskania (poniesienia) – w konsekwencji zatem, jeżeli wspomniany przychód lub koszt podlegają uwzględnieniu w źródle „zyski kapitałowe” bądź w źródle „pozostałe przychody”, to ich „korekta” również powinna zostać ujęta w tym samym źródle przychodów. Innymi słowy, w zakresie tej kategorii różnic kursowych można mówić o uzależnieniu ich kwalifikacji do odpowiedniego źródła od kwalifikacji przychodu (kosztu), z którym są związane.

Podobnie w sytuacji, kiedy podatnik uzyska pożyczkę lub kredyt w celu sfinansowania określonego zdarzenia gospodarczego, którego wynik w postaci przychodu podlega zaliczeniu do źródła „zyski kapitałowe” – w takim przypadku ewentualne koszty związane z taką pożyczką lub kredytem, w postaci odsetek i różnic kursowych, również powinny zostać ujęte w źródle „zyski kapitałowe”.

Zupełnie inaczej, w ocenie Ministerstwa Finansów zaprezentowanej w cytowanym stanowisku, należy traktować różnice kursowe od wartości środków walutowych zgromadzonych na rachunku podatnika oraz różnice kursowe od udzielonych w walucie pożyczek. Te bowiem stanowią samoistne, niezwiązane z innymi przychodami źródło wystąpienia przychodu bądź kosztu podatkowego. Z uwagi na to, iż definiujący zyski kapitałowe art. 7b Ustawy o CIT nie kwalifikuje tego typu przychodów do „zysków kapitałowych” – różnice takie stanowić będą przychody lub koszty podlegające uwzględnieniu w pozostałych przychodach (kosztach) podatnika.

Skoro zatem, jak wskazano w odniesieniu do pierwszego pytania Wnioskodawcy, różnice kursowe, które należałoby rozpoznać z tytułu wykupu obligacji walutowych przez emitenta, mieszczą się zasadniczo w grupie różnic kursowych, o których mowa w art. 15a ust. 2 pkt 4 Ustawy o CIT (od udzielonych w walucie pożyczek lub kredytów, wyliczanych pomiędzy ich wartością z dnia udzielenia pożyczki lub kredytu a ich wartością w dniu spłaty) – to w ślad za ww. wyjaśnieniami Ministerstwa Finansów należałoby stwierdzić, że stanowią one samoistne, niezwiązane z innymi przychodami źródło wystąpienia przychodu bądź kosztu podatkowego. Reasumując – Wnioskodawca jest zdania, że rozliczenie ww. różnic kursowych na kwocie nominalnej obligacji wykupionych przez Emitenta powinno nastąpić w ramach pozostałych przychodów (w przypadku różnic dodatnich) lub kosztów (w przypadku różnic ujemnych) Spółki, a nie w ramach źródeł przychodów kapitałowych, o których mowa w art. 7b Ustawy o CIT.

W związku z powyższym, Spółka wnosi o potwierdzenie, że zaprezentowane przez nią stanowisko i rozumienie treści przepisów Ustawy o CIT jest prawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w zakresie:

  • powstania przychodu, w związku z wykupem obligacji, jedynie w kwocie otrzymanych odsetek, nie zaś w postaci wypłaconej przez emitenta kwocie nominalnej obligacji – jest prawidłowe;
  • rozpoznania podatkowych różnic kursowych na kwocie nominalnej obligacji w przypadku powstania różnicy w wartości nominalnej obligacji wyrażonej w walucie obcej na dzień objęcia obligacji oraz na dzień ich wykupu – jest prawidłowe;
  • braku kwalifikacji do źródła przychodów z zysków kapitałowych otrzymanych odsetek oraz rozpoznanych podatkowych różnic kursowych, w związku z wykupem obligacji – jest nieprawidłowe.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca w ramach własnej działalności obejmuje (i planuje obejmować w przyszłości) oprocentowane obligacje wyemitowane przez podmioty powiązane w rozumieniu ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2018 r., poz. 1036, z późn. zm., dalej: „updop”), w tym podmioty zagraniczne (emitenci). Cena emisji obligacji może zostać określona w walucie obcej (w szczególności USD), tj. Spółka w momencie objęcia obligacji przekazuje emitentowi ich kwotę nominalną w walucie obcej i w tej samej walucie następuje ich wykup wraz z należnymi odsetkami.


Ad. 1

Pierwsza z wątpliwości zgłoszonych przez Wnioskodawcę w niniejszej sprawie dotyczy tego, czy wykup obligacji przez emitenta powoduje powstanie po stronie Spółki jedynie w kwocie faktycznie otrzymanych z tego tytułu odsetek, nie zaś w wypłaconej przez emitenta kwocie nominalnej obligacji.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera legalnej definicji przychodu podatkowego. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 przykładowych przysporzeń zaliczanych do tej kategorii.

W myśl art. 12 ust. 1 pkt 1 updop, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Ponadto, jak stanowi art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Z powołanych wyżej regulacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, że o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów danej osoby prawnej decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa podatnika, lub pomniejsza pasywa. Otrzymane świadczenie może być uznane za przychód, jeżeli ma ono charakter definitywny, ostateczny oraz pewny w tym znaczeniu, że podatnik uzyskuje swobodę dysponowania określonym świadczeniem lub środkami pieniężnymi, a więc takie którym może on rozporządzać jak właściciel. Jednocześnie, do przychodów podatkowych, podatnik winien zaliczyć tylko takie przychody, które są mu należne. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, w stosunku do których podatnikowi przysługiwać będzie prawo do ich otrzymania i które stanowić będą jego trwałe przysporzenie majątkowe.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera przepisów regulujących bezpośrednio sposobu rozpoznawania przychodów z wykupu obligacji. Zgodnie jednak z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o obligacjach (Dz. U. z 2018 r., poz. 483), obligacje są papierami wartościowymi emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji, zwanego dalej „obligatariuszem”, i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia. Można zatem przyjąć, że charakter obligacji jest zbliżony do pożyczki, która w myśl art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r. poz. 1025, z późn. zm.) stanowi umowę, na mocy której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Tym samym, do określania na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przychodów z wykupu obligacji przez analogię stosować należy przepisy o rozpoznawaniu przychodów z pożyczek.


W myśl art. 12 ust. 4 pkt 1 updop, do przychodów nie zalicza się otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów), w tym również uregulowanych w naturze, z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów).


Powyższy przepis zawiera katalog wyłączeń z przychodów, tj. wpływów których nie uważa się za przychód podatkowy i nie uwzględnia się w obliczeniu dochodu do opodatkowania. Praktycznie jest to swego rodzaju zwolnienie przedmiotowe, uzasadnione zwykle specjalnym charakterem określonego rozliczenia bądź szczególnym uregulowaniem kwestii kosztów dotyczących przychodów danego rodzaju. Na mocy tego przepisu do przychodów podatkowych nie zalicza się m.in. otrzymanych, jak i zwróconych pożyczek i kredytów. Jednocześnie, na podstawie art. 16 ust.1 pkt 10 lit. a omawianej ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów).

Generalną zasadą obowiązującą w podatku dochodowym w odniesieniu do udzielonych (otrzymanych) kredytów (pożyczek) jest to, że kwota główna (kapitał) jest podatkowo obojętna. Zarówno udzielenie/otrzymanie, jak i zwrot kredytu nie wpływa na powstanie przychodów i kosztów podatkowych, zarówno u pożyczkodawcy jak i pożyczkobiorcy. Tak więc sama kwota kredytu (pożyczki) dla pożyczkodawcy, zarówno w momencie udzielenia kredytu (pożyczki) i otrzymania jego zwrotu od pożyczkobiorcy nie wpływa na powstanie kosztów ani przychodów podatkowych.

Ponadto, zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 2 updop, do przychodów nie zalicza się również kwot naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek (kredytów). Oznacza to, że przychodu nie stanowi spłata pożyczki w części kapitałowej oraz odsetki, które pozostają naliczone, a nie zostały otrzymane. Wnioskując z przeciwieństwa, przychód stanowić powinny jedynie odsetki faktycznie otrzymane przez podatnika. Przekładając powyższe na przypadek obligacji, nie będzie stanowić przychodu obligatariusza (w tym przypadku Wnioskodawcy) kwota wypłacona przez emitenta tytułem wykupu obligacji, za wyjątkiem części odsetkowej tej zapłaty.


Mając na uwadze powyższe, należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że wykup obligacji przez emitenta powoduje powstanie po stronie Spółki przychodu jedynie w kwocie faktycznie otrzymanych z tego tytułu odsetek, nie zaś wypłaconej przez emitenta kwocie nominalnej obligacji.


Przechodząc natomiast na grunt wątpliwości związanych z rozpoznaniem ewentualnych różnic kursowych w związku z powstaniem różnicy w wartości nominalnej obligacji wyrażonej w walucie obcej na dzień objęcia obligacji oraz na dzień ich wykupu, należy w pierwszej kolejności zauważyć, że istota różnic kursowych polega na zwiększeniu lub zmniejszeniu równowartości w złotówkach kwoty wyrażonej w innej walucie, wynikającej z zastosowania do jej przeliczenia na złotówki w różnych momentach innych kursów walut.

Zgodnie z art. 9b ust. 1 updop, podatnicy ustalają różnice kursowe na podstawie art. 15a, albo przepisów o rachunkowości, pod warunkiem, że w okresie, o którym mowa w ust. 3, sporządzane przez podatników sprawozdania finansowe będą badane przez podmioty uprawnione do ich badania. W związku z tym, że księgi rachunkowe prowadzone są w złotych, a podatnik może ponosić koszty lub uzyskiwać przychody także w walutach obcych, zachodzi konieczność stosowania odpowiednich przeliczeń celem ustalenia rzeczywiście poniesionego kosztu bądź osiągniętego przychodu. Jak wynika z powołanego przepisu, sposób rozliczania według reguł określonych w art. 15a updop jest obowiązujący dla podatników podatku dochodowego od osób prawnych, chyba, że spełniając przesłanki ustawowe, dokonają oni wyboru metody według przepisów o rachunkowości.


Z uwagi na fakt, że Spółka nie wybrała metody ustalania różnic kursowych według zasad rachunkowych, ewentualne powstanie różnic kursowych w przedmiotowej sprawie może mieć miejsce wyłącznie na podstawie regulacji zawartych w art. 15a updop.


W myśl postanowień art. 15a ust. 1 updop, różnice kursowe zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania przychodów jako ujemne różnice kursowe w kwocie wynikającej z różnicy między wartościami określonymi w ust. 2 i 3.


Jak stanowi art. 15a ust. 2 pkt 4 updop, dodatnie różnice kursowe powstają, jeżeli wartość kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego udzielenia jest niższa od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego zwrotu, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni.


Zgodnie natomiast z treścią art. 15a ust. 3 pkt 4 updop, ujemne różnice kursowe powstają, jeżeli wartość kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego udzielenia jest wyższa od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego zwrotu, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni.

Przytoczone powyżej przepisy wyraźnie wiążą moment ustalania różnic kursowych po stronie pożyczkodawcy z tytułu udzielonej pożyczki z dniem otrzymania spłaty pożyczki.

Powyższe różnice kursowe związane są z operacjami finansowymi w formie udzielenia kredytu/pożyczki. Różnice te, mające wpływ na podstawę opodatkowania, mogą być ustalone w sytuacji, gdy zostaną spełnione łącznie trzy przesłanki:

  1. wartość pożyczki jest wyrażona w walucie obcej,
  2. spłata pożyczki jest zrealizowana w walucie obcej,
  3. powstaną różnice pomiędzy przeliczoną na polską walutę wartością pożyczki w dniu jej udzielenia oraz w dniu jej uregulowania.

W świetle zaprezentowanych rozwiązań prawnych, a w szczególności mając na uwadze kredytową funkcję obligacji – należy stwierdzić, że w określonej sytuacji otrzymanie spłaty wartości nominalnej obligacji może prowadzić do powstania różnic kursowych na zasadach określonych przepisami art. 15a ust. 2 pkt 4 i ust. 3 pkt 4 updop, czyli na zasadach przewidzianych jak przy zwrocie kredytu/pożyczki. Będzie to miało miejsce w przypadku tzw. walutowych obligacji, tj. objęcia obligacji przez obligatariusza za walutę obcą, odkupionych następnie od obligatariusza za walutę obcą.


Jak wynika z opisu sprawy, Wnioskodawca (jako obligatariusz) w momencie objęcia obligacji przekazuje emitentowi ich kwotę nominalną w walucie obcej i w tej samej walucie następuje ich wykup wraz z należnymi odsetkami.


W związku z powyższym, za prawidłowe należy uznać stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym w przypadku powstania różnicy w wartości nominalnej obligacji wyrażonej w walucie obcej na dzień objęcia obligacji oraz na dzień ich wykupu, Spółka zobowiązana jest rozpoznać różnice kursowe na kwocie nominalnej obligacji, zgodnie z art. 15a updop.

Ad. 2

Przechodząc do kwestii związanej z zakwalifikowaniem do odpowiedniego źródła przychodów odsetek otrzymanych w związku z wykupem obligacji, a także podatkowych różnic kursowych rozpoznanych na kwocie nominalnej obligacji, zaznaczyć trzeba, że od 2018 r. w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, przychody podatników tego podatku zostały rozdzielone na źródła:

  • z zysków kapitałowych oraz
  • z innych źródeł.


Wydzielając źródło przychodów z zysków kapitałowych na gruncie updop, ustawodawca zamieścił w ustawie katalog, w którym określił listę przychodów alokowanych do tego źródła. Katalog ten został zawarty w art. 7b updop.

Zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 6 updop, za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody:

  1. z praw majątkowych, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4-7, z wyłączeniem przychodów z licencji bezpośrednio związanych z uzyskaniem przychodów niezaliczanych do zysków kapitałowych,
  2. z papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem pochodnych instrumentów finansowych służących zabezpieczeniu przychodów albo kosztów, niezaliczanych do zysków kapitałowych,
  3. z tytułu uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych lub instytucjach wspólnego inwestowania,
  4. z najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnych charakterze dotyczącej praw, o których mowa w lit. a-c,
  5. ze zbycia praw, o których mowa w lit. a-c.

Wyodrębnienie źródeł przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych dotyczy również kosztów uzyskania przychodów. Tym samym, koszty takie będą mogły podlegać zaliczeniu do źródła zyski kapitałowe, o ile dotyczą kategorii przychodu wskazanej w dodanym art. 7b updop.


Przychody z wymienionych w powyższym przepisie wartości niematerialnych i prawnych były często przedmiotem optymalizacji podatkowej. Z tych powodów włączono je do kategorii przychodów z zysków kapitałowych. Podobnie obrót papierami wartościowymi wykorzystywano do potęgowania kosztów (uzyskiwania strat na tych transakcjach). Straty te obniżały przed 1.01.2018 r. ogólne przychody. Teraz będą stanowić stratę lub zysk na źródle przychodu – zyski kapitałowe (Paweł Małecki, Małgorzata Mazurkiewicz, CIT. Komentarz. Podatki i rachunkowość, WKP, 2018, Komentarz do art. 7(b) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

Z przywołanego już wcześniej art. 4 ust. 1 ustawy o obligacjach, a także z art. 3 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2018 r., poz. 2286) wynika jednocześnie, że papierami wartościowymi są m.in. również obligacje.

W art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b updop wprost wskazano, że za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych. Jednocześnie, z przychodów tych wyłączono przychody uzyskiwane z pochodnych instrumentów finansowych służących zabezpieczeniu przychodów albo kosztów, niezaliczanych do zysków kapitałowych. Analogicznego wyłączenia nie zawarto natomiast w odniesieniu do przychodów z papierów wartościowych, w związku z czym, mając na uwadze opis niniejszej sprawy, przychody te powinny zostać w całości zaliczone do źródła „zyski kapitałowe”.

Na powyższe nie może mieć również wpływu okoliczność, że objęcie obligacji ma zbliżony charakter do zawarcia umowy pożyczki. Przychody z papierów wartościowych, w przeciwieństwie do przychodów z tradycyjnych pożyczek (kredytów), zostały bowiem wprost wymienione w art. 7b updop, jako przychody z zysków kapitałowych.

Podkreślić ponadto należy, że różnice kursowe co do zasady nie stanowią samodzielnej kategorii, lecz wiążą się zawsze z właściwymi przychodami i kosztami podatkowymi. Różnice kursowe, które dotyczą przychodów z zysków kapitałowych określonych w art. 7b updop, jak również wydatków stanowiących koszty podatkowe tych przychodów, winny być kwalifikowane do źródła, z którego pochodzą przychody i koszty ich uzyskania. Przy czym, dodatnie różnice kursowe zwiększą przychody z zysków kapitałowych, natomiast ujemne różnice kursowe zwiększą koszty uzyskania przychodów z tego źródła. Jeżeli zatem przychód z papierów wartościowych zaliczany jest do źródła zyski kapitałowe, to różnice kursowe powstałe z tytułu obrotu papierami wartościowymi powinny zostać ujęte w tym samym źródle przychodów.

Nie można zatem zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, zgodnie z którym zarówno otrzymane w związku z wykupem obligacji odsetki, jak również podatkowe różnice kursowe rozpoznane na kwocie nominalnej obligacji, powinny zostać zakwalifikowane do źródeł przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych. Przychody bądź koszty rozpoznane z ww. tytułu powinny, zdaniem organu, zostać zakwalifikowane do źródła przychodów z zysków kapitałowych, na podstawie art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b updop.

Podsumowując, wykup obligacji przez emitenta powoduje powstanie po stronie Spółki przychodu jedynie w kwocie faktycznie otrzymanych z tego tytułu odsetek, nie zaś wypłaconej przez emitenta kwocie nominalnej obligacji. Ponadto, w przypadku powstania różnicy w wartości nominalnej obligacji wyrażonej w walucie obcej na dzień objęcia obligacji oraz na dzień ich wykupu, Spółka zobowiązana jest rozpoznać różnice kursowe na kwocie nominalnej obligacji, zgodnie z art. 15a updop. Jednocześnie, przychody bądź koszty rozpoznane z ww. tytułu powinny zostać zakwalifikowane do źródła przychodów z zysków kapitałowych, o których mowa w art. 7b updop, na podstawie art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b updop.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie:

  • powstania przychodu, w związku z wykupem obligacji, jedynie w kwocie otrzymanych odsetek, nie zaś w postaci wypłaconej przez emitenta kwocie nominalnej obligacji – jest prawidłowe;
  • rozpoznania podatkowych różnic kursowych na kwocie nominalnej obligacji w przypadku powstania różnicy w wartości nominalnej obligacji wyrażonej w walucie obcej na dzień objęcia obligacji oraz na dzień ich wykupu – jest prawidłowe;
  • braku kwalifikacji do źródła przychodów z zysków kapitałowych otrzymanych odsetek oraz rozpoznanych podatkowych różnic kursowych, w związku z wykupem obligacji – jest nieprawidłowe.


Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu złożenia wniosku.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj