Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT1-2.4012.322.2019.1.KT
z 2 sierpnia 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 31 maja 2019 r. (data wpływu 6 czerwca 2019 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych sprzedaży wierzytelności w ramach umowy sekurytyzacji – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 czerwca 2019 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych sprzedaży wierzytelności w ramach umowy sekurytyzacji.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

…. S.A. (dalej: „Spółka” lub „Wnioskodawca”) planuje zawrzeć ze spółką z siedzibą w … (dalej: „SSPE”) będącą podmiotem o nieograniczonym obowiązku podatkowym (rezydencji podatkowej) w …, transakcję sekurytyzacji tradycyjnej wierzytelności leasingowych (dalej: „Transakcja Sekurytyzacji”), w wykonaniu której SSPE zapewni Spółce dostarczenie środków finansowych przed terminem wymagalności określonych wierzytelności własnych Spółki (dalej: „usługa Sekurytyzacji” lub „Sekurytyzacja”).

W ramach usługi Sekurytyzacji, Wnioskodawca pełnić będzie rolę jednostki inicjującej, a SSPE - jednostki specjalnego przeznaczenia do celów sekurytyzacji w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2402 z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie ustanowienia ogólnych ram dla sekurytyzacji oraz utworzenia szczególnych ram dla prostych, przejrzystych i standardowych sekurytyzacji, a także zmieniające dyrektywy 2009/65/WE, 2009/138/WE i 2011/61/UE oraz rozporządzenia (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 648/2012 (dalej: „Rozporządzenie w sprawie ustanowienia ogólnych ram dla sekurytyzacji”).

Zgodnie z Rozporządzeniem w sprawie ustanowienia ogólnych ram dla sekurytyzacji, sekurytyzacja obejmuje transakcje, które umożliwiają wierzycielowi refinansowanie pakietu należności, takich jak m.in. wynikających z umów leasingu poprzez przekształcenie ich w zbywalne papiery wartościowe, np. obligacje.

Transakcje sekurytyzacyjne stanowią specyficzny, kompleksowy instrument pozyskiwania finansowania, na który składa się szereg czynności m.in. pozyskanie finansowania przez SSPE od inwestorów, zapewnienie finansowania przez SSPE na rzecz jednostki inicjującej, zabezpieczenie finansowania w drodze przeniesienia własności sekurytyzowanych wierzytelności na SSPE, obsługa wierzytelności przez jednostkę inicjującą. Dlatego też, całościowo transakcja Sekurytyzacji wymaga uczestnictwa określonych partnerów biznesowych tj. oprócz jednostki inicjującej i jednostki specjalnego przeznaczenia do celów sekurytyzacji, w szczególności również inwestorów i banków oraz zawarcia szeregu umów, które będą tworzyć przedmiotową transakcję.

Na rynku europejskim standardowym rozwiązaniem jest wykorzystanie SSPE, która znajduje się w jurysdykcji prawnej akceptowalnej dla wszystkich stron transakcji, przede wszystkim dla inwestorów. Bardzo ważnym argumentem za wyborem danej lokalizacji jest lokalne prawo, które reguluje procesy sekurytyzacji aktywów. W efekcie inwestorzy uzyskują akceptowalny i dostateczny poziom komfortu, że konstrukcja prawna zapewnia odpowiedni poziom bezpieczeństwa inwestowanych w obligacje środków.

Podkreślić należy, że efektem i ekonomicznym celem Sekurytyzacji jest pozyskanie środków pieniężnych przez Spółkę wykorzystując aktywa w postaci wierzytelności leasingowych. Sekurytyzowane wierzytelności pozwalają inwestorom na pewność, że pakiet przeniesionych wierzytelności stanowi ekonomiczne zabezpieczenie terminowej obsługi emisji obligacji przeprowadzonej przez SSPE, zarówno w zakresie płatności odsetek jak i spłat kapitału. Dla Wnioskodawcy, Sekurytyzacja pozwala na poprawę płynności finansowej, dywersyfikację źródeł finansowania, zbudowanie stabilnych i długoterminowych zobowiązań, które mają podobny profil spłaty jak budowane aktywa. Pozyskanie takich środków pieniężnych pozwala na prowadzenie nowej akcji leasingowej i oferowanie leasingobiorcom swoich usług.

Na rynku europejskim, sekurytyzacja jest bardzo efektywnym, popularnym i często wykorzystywanym instrumentem, który pozwala pozyskać środki finansowe. Spółki leasingowe bardzo często z tego rozwiązania korzystają z uwagi na fakt, że aktywa leasingowe generują stabilne i prawdopodobne przepływy finansowe.

Zastosowana struktura transakcji będzie odpowiadać sekurytyzacji tradycyjnej w rozumieniu Rozporządzenia w sprawie ustanowienia ogólnych ram dla sekurytyzacji tj. będzie miała charakter tzw. true-sale (związane będzie z rzeczywistym przeniesieniem własności wierzytelności).

W ramach wykonania Transakcji Sekurytyzacji SSPE zobowiąże się do nabywania od Spółki na podstawie umowy przelewu wierzytelności zgodnie z art. 509 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1025 z późn. zm., dalej: „Kodeks cywilny”) jej niewymagalnych wierzytelności własnych (dalej: „Wierzytelności”) na podstawie umowy sprzedaży Wierzytelności. Zakresem przelewu Wierzytelności objęte będą przyszłe raty leasingowe w kwocie netto (bez VAT) przysługujące Spółce od jej klientów z tytułu świadczenia przez nią umów tzw. leasingu operacyjnego, o którym mowa w art. 17b ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1036 z późn. zm., dalej: „ustawa o CIT”) oraz prawa i wierzytelności z nimi związane, w tym należności z tytułu odszkodowania umownego w przypadku wygaśnięcia umowy leasingu na skutek szkody całkowitej oraz w przypadku odstąpienia od umowy leasingu lub wypowiedzenia umowy leasingu (w części ustalonej przez strony) oraz odsetki za zwłokę, kary umowne itp. Wierzytelności o zapłatę wartości końcowej (rezydualnej) przedmiotu leasingu nie są przedmiotem przelewu.

W związku z powyższym, SSPE stanie się podmiotem uprawnionym do domagania się od klientów spłaty Wierzytelności w terminach ich wymagalności, późniejszymi niż data przelewu Wierzytelności. Wraz z Wierzytelnościami na SSPE przejdą ich zabezpieczenia prawne ustanowione przez klientów Spółki. Natomiast własność przedmiotów leasingu nie zostanie przeniesiona na SSPE w momencie przelewu Wierzytelności.

Z tytułu nabycia przez SSPE Wierzytelności Spółki, SSPE zobowiąże się do zapłaty na rzecz Spółki ceny równej przyszłej wartości rat leasingowych pomniejszonych o dyskonto obliczone w oparciu o przyjęte przez strony wskaźniki oraz na podstawie ustalonego przez strony wzoru (dyskontowanie przyszłych przepływów będzie odbywało się według stopy dyskontowej równej stopie procentowej użytej w kontraktach leasingowych). Płatność za nabywane Wierzytelności będzie następować w momencie przelewu konkretnych pakietów Wierzytelności. W świetle umów stanowiących podstawę Transakcji Sekurytyzacji do przelewu Wierzytelności dochodzić będzie z chwilą dokonania zapłaty.

Z tytułu przelewu wierzytelności, poza dyskontem, SSPE nie przysługuje inne wynagrodzenie od Wnioskodawcy (np. prowizja, opłata).

Raty leasingowe należne od klientów będą oprocentowane według zmiennej stopy procentowej. Zmiana stóp procentowych już po momencie zbycia Wierzytelności nie będzie uprawniać stron Transakcji Sekurytyzacji do żądania zmiany wysokości ceny.

SSPE będzie finansowała nabycie Wierzytelności poprzez emisję dłużnych papierów wartościowych (objętych przez podmiot zewnętrzny oraz ewentualnie przez Spółkę), poprzez pożyczkę podporządkowaną uzyskaną od Spółki oraz poprzez inne instrumenty kredytowe.

Pomimo sekurytyzacji Wierzytelności, Spółka pozostanie stroną umów tzw. leasingu operacyjnego (w rozumieniu art. 17b ustawy o CIT) jako leasingodawca oraz właściciel przedmiotów umowy leasingu. Biorąc pod uwagę, że Wnioskodawca posiada wiedzę o zawartych umowach leasingu, relacje z leasingobiorcami oraz odpowiednie zasoby pozwalające na obsługę Wierzytelności, Spółka na podstawie odrębnej umowy serwisowej (tzw. Servicing Agreement) zawartej na potrzeby Transakcji Sekurytyzacji świadczyć będzie na rzecz SSPE za wynagrodzeniem usługi obsługi i windykacji sekurytyzowanych Wierzytelności od klientów Spółki w imieniu własnym, ale na rachunek SSPE.

Na podstawie umowy serwisowej Spółka będzie obsługiwała sekurytyzowane Wierzytelności zajmując się m.in. administracją umowami, zbieraniem wpłat od leasingobiorców, prowadzeniem dokumentacji dotyczącej Wierzytelności, raportowaniem, monitorowaniem terminowości spłat Wierzytelności, wzywaniem leasingobiorców do zapłaty zaległych rat.

Na podstawie umowy serwisowej, Spółka będzie również świadczyć na rzecz SSPE usługi inkasa polegające na przekazywaniu otrzymanych od klientów Wierzytelności na rzecz SSPE. Środki uzyskiwane przez Wnioskodawcę od klientów tj. raty leasingowe (w tzw. części kapitałowej oraz odsetkowej) oraz należności z tytułu odszkodowania umownego w przypadku wygaśnięcia umowy leasingu na skutek szkody całkowitej oraz w przypadku odstąpienia od umowy leasingu lub wypowiedzenia umowy leasingu, będą na podstawie umowy serwisowej przekazywane na rachunek SSPE. W przypadku gdy między innymi Spółka nie będzie wywiązywała się ze swoich obowiązków w należyty sposób lub naruszy warunki umowy, SSPE będzie mogła uruchomić procedurę wskazania w miejsce Spółki podmiotu świadczącego usługi w ramach umowy serwisowej (tzw. serwiser zastępczy).

W związku z powyższym, Spółka będzie w praktyce otrzymywała spłatę Wierzytelności od klientów, a następnie, na ustalonych przez strony zasadach i terminach, będzie przekazywać otrzymane spłaty w całości do SSPE (przy czym w praktyce możliwe jest wzajemne potrącanie należności Spółki oraz SSPE wymagalnych w tym samym dniu). W zamian za świadczoną usługę, Wnioskodawca otrzyma od SSPE wynagrodzenie w części stałej (równej określonemu procentowi wartości przelanych Wierzytelności) oraz zmiennej (zależnej od przychodu SSPE). Mechanizm płatności zostanie tak ustalony przez strony Transakcji Sekurytyzacji, aby SSPE przekazywała do Wnioskodawcy określoną część nadwyżek finansowych w ramach zmiennej części wynagrodzenia za usługę serwisową.

Ponadto, przy spełnieniu ściśle określonych warunków, Spółka będzie uprawniona do odkupienia od SSPE Wierzytelności („Odkup”). Odkup w szczególności ma umożliwić wycofanie się Spółki z Sekurytyzacji, w przypadku, gdy jej zasadnicze cele biznesowe zostaną spełnione, a w posiadaniu SSPE pozostanie jedynie „niewielki” pakiet Wierzytelności i/lub gdy posiadacze obligacji zostaną w całości spłaceni i jedyną stroną inwestującą będzie Spółka.

Spółka ma ponadto obowiązek odkupić wierzytelności, które zostały przelane z naruszeniem umowy (np. wierzytelności niespełniające kryteriów dostępności do programu).

Co do zasady ceną Odkupu będzie wysokość części kapitałowej wierzytelności na moment Odkupu, niemniej strony mogą ustalić inną kwotę wynagrodzenia, w szczególności gdyby odkupowana wierzytelność była przeterminowana.

Podsumowując, z ekonomicznego punktu widzenia, przedstawione powyżej czynności dotyczące przelewu Wierzytelności wynikających z umów leasingu operacyjnego zawartych przez Spółkę stanowić będą integralne elementy jednej kompleksowej usługi finansowej tj. usługi Sekurytyzacji, w ramach której, w zamian za określoną płatność zapewniającą finansowanie działalności Spółki, określona pula aktywów (tutaj: „Wierzytelności Spółki”) wraz z generowanymi przez nie przyszłymi strumieniami płatności zostaje wyodrębniona z przedsiębiorstwa Spółki i przeniesiona na rzecz podmiotu zapewniającego finansowanie (tutaj: „SSPE”).

Wnioskodawca wskazuje, że przez Transakcję Sekurytyzacji należy rozumieć całokształt relacji pomiędzy stronami w ramach Sekurytyzacji – w praktyce podmioty uczestniczące w Sekurytyzacji mogą zawierać szereg umów regulujących ich prawa i obowiązki w odniesieniu do poszczególnych aspektów transakcji.

SSPE nie posiada na terytorium Polski stałego miejsca prowadzenia działalności, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i art. 28b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 z późn. zm., dalej: „ustawa o VAT”).

Jednocześnie, Spółka nie posiada poza terytorium Polski stałego miejsca prowadzenia działalności, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i art. 28b ustawy o VAT, dla którego świadczona byłaby usługa w zakresie Sekurytyzacji.

Ponadto, na podstawie art. 14b § 3a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 900 ze zm.), Wnioskodawca wskazuje następujące dane identyfikacyjne SSPE: …, wpisana do rejestru przedsiębiorstw pod numerem … .

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy przelewy Wierzytelności dokonywane w ramach Transakcji Sekurytyzacji przez Wnioskodawcę na rzecz SSPE będą stanowiły odpłatne świadczenie usług przez SSPE na rzecz Wnioskodawcy na gruncie ustawy o VAT?
2. Czy w związku ze zbyciem Wierzytelności przez Spółkę na rzecz SSPE w ramach usługi Sekurytyzacji Wnioskodawca będzie zobowiązany do rozpoznania obowiązku podatkowego w VAT na zasadzie importu usług przy zastosowaniu zwolnienia od podatku VAT?
3. Kiedy Spółka będzie zobowiązana do rozpoznania obowiązku podatkowego w odniesieniu do nabywanej usługi Sekurytyzacji?
4. Czy podstawą opodatkowania usług świadczonych przez SSPE w ramach Sekurytyzacji będzie kwota wynagrodzenia wypłacanego SSPE, tj. kwota dyskonta, natomiast ewentualna zmiana zmiennej stopy procentowej w przyszłości, powodująca zmianę łącznej kwoty Wierzytelności nie będzie miała wpływu na podstawę opodatkowania usługi świadczonej przez SSPE?
5. Czy Odkup Wierzytelności przez Spółkę od SSPE w wykonaniu Transakcji Sekurytyzacji powinien być traktowany jako element kompleksowej usługi Sekurytyzacji i w konsekwencji skutkować korektą podstawy opodatkowania VAT wykazywaną w okresie, w którym Odkup wystąpi?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1)

Przelewy Wierzytelności dokonywane w ramach Transakcji Sekurytyzacji przez Wnioskodawcę na rzecz SSPE będą stanowiły odpłatne świadczenie usług przez SSPE na rzecz Wnioskodawcy na gruncie ustawy o VAT.

Ad. 2)

W związku ze zbyciem Wierzytelności przez Spółkę na rzecz SSPE w ramach usługi Sekurytyzacji Wnioskodawca będzie zobowiązany do rozpoznania obowiązku podatkowego w VAT na zasadzie importu usług przy zastosowaniu zwolnienia od podatku VAT.

Ad. 3)

Spółka będzie zobowiązana do rozpoznania obowiązku podatkowego w odniesieniu do nabywanej usługi Sekurytyzacji w momencie dokonania zapłaty.

Ad. 4)

Podstawą opodatkowania usług świadczonych przez SSPE w ramach Sekurytyzacji będzie kwota wynagrodzenia wypłacanego SSPE, tj. kwota dyskonta, natomiast ewentualna zmiana zmiennej stopy procentowej w przyszłości, powodująca zmianę łącznej kwoty Wierzytelności nie będzie miała wpływu na podstawę opodatkowania usługi świadczonej przez SSPE.

Ad. 5)

Odkup Wierzytelności przez Spółkę od SSPE w wykonaniu Transakcji Sekurytyzacji powinien być traktowany jako element kompleksowej usługi Sekurytyzacji i w konsekwencji skutkować korektą podstawy opodatkowania VAT wykazywaną w okresie, w którym Odkup wystąpi.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Ad. 1 i 2)

W myśl art. 5 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlega w szczególności odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Natomiast zgodnie z art. 8 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Powyższa definicja została doprecyzowana przez praktykę orzeczniczą i interpretacyjną. Co do zasady, warunkami koniecznymi do uznania transakcji za odpłatne świadczenie usług dla celów VAT są:

• działanie w charakterze podatnika w ramach danej transakcji, czyli konieczność uznania danej czynności za wykonaną w ramach działalności gospodarczej,
  

• odpłatność, czyli istnienie bezpośredniego związku między świadczeniem a płatnością,
  

• istnienie konsumenta danej usługi, czyli podmiotu odnoszącego korzyść w wyniku jej wyświadczenia,
  

• istnienie stosunku prawnego będącego podstawą realizacji danej usługi.
  
  

Mając na uwadze treść powyższej definicji usługi, w okolicznościach zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że usługa Sekurytyzacji (obejmująca w szczególności przelewy Wierzytelności) będzie stanowić odpłatne świadczenie usług w rozumieniu VAT świadczoną przez SSPE na rzecz Spółki, bowiem:

• będzie wykonywana w ramach działalności gospodarczej SSPE,
  

• świadczenie będzie odpłatne, tj. będzie istniał bezpośredni związek między świadczeniem SSPE a płatnością Spółki, tj. wynagrodzeniem SSPE będzie ustalone przez strony dyskonto
  

• Spółka odniesie korzyść w wyniku wyświadczenia usługi Sekurytyzacji na jej rzecz, ponieważ pozwoli jej ona na zdobycie finansowania dla prowadzonej działalności oraz poprawę płynności finansowej,
  

• zaistnieje stosunek prawny będący podstawą realizacji usługi Sekurytyzacji, Spółka zawrze bowiem z SSPE szereg umów regulujących Transakcję Sekurytyzacji.
  
  

Wskazać także należy, że usługa sekurytyzacji obejmująca przelewy wierzytelności uznawana jest za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT również w licznych interpretacjach organów podatkowych, m.in :

• interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 24 stycznia 2018 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.5.2018.1.SM,
  

• interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 30 sierpnia 2018 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.405.2018.1.IG,
  

• interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 29 czerwca 2017 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.86.2017.1.WN,
  

• interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 1 czerwca 2017 r., 0114-KDIP4.4012.114.2017.1.KR,
  

• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 15 kwietnia 2016 r., sygn. ILPP2/46-5/16-2/SJ.
  
  

W związku z powyższym w ocenie Wnioskodawcy przelewy Wierzytelności dokonywane w ramach Transakcji Sekurytyzacji przez Wnioskodawcę na rzecz SSPE będą stanowiły odpłatne świadczenie usług przez SSPE na rzecz Wnioskodawcy na gruncie ustawy o VAT.

Usługa Sekurytyzacji świadczona na rzecz Spółki przez SSPE stanowić będzie usługę kompleksową, której celem będzie zapewnienie Spółce finansowania. Pomimo wielości składających się na tę usługę czynności, Sekurytyzację uznać należy za jedną kompleksową usługę w rozumieniu ustawy o VAT, na którą składać się będzie całokształt relacji pomiędzy stronami w ramach Sekurytyzacji z ekonomicznego punktu widzenia stanowiących integralne elementy jednej kompleksowej usługi finansowej tj. usługi Sekurytyzacji, w ramach której, w zamian za określoną płatność zapewniającą finansowanie działalności Spółki, określona pula aktywów tj. Wierzytelności wraz z generowanymi przez nie przyszłymi strumieniami płatności zostanie wyodrębniona z przedsiębiorstwa Spółki i przeniesiona na rzecz podmiotu zapewniającego finansowanie tj. SSPE.

Kwestia opodatkowania VAT świadczeń kompleksowych była wielokrotnie przedmiotem rozważań TSUE - wykształciła się jednolita linia orzecznicza TSUE zgodnie z którą, jeżeli dwa lub więcej świadczeń (czynności) dokonanych przez podatnika na rzecz usługobiorcy są tak ściśle powiązane, że obiektywnie tworzą w sensie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów podatku od wartości dodanej (zob. w szczególności orzeczenia w sprawie C-349/96, w sprawie C-2/95, w sprawie C-41/04 oraz w sprawie C-34/99).

Te same konkluzje powtarzają również polskie sądy administracyjne. Przykładowo w wyroku z dnia 14 stycznia 2014 r. (sygn. I FSK 204/13) Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził jednoznacznie, że „transakcja złożona z jednego świadczenia w aspekcie gospodarczym nie powinna być sztucznie rozdzielana, by nie pogarszać funkcjonalności systemu podatku VAT, należy poszukiwać elementów charakterystycznych dla rozpatrywanej czynności celem określenia, czy dane świadczenia stanowią kilka odrębnych świadczeń głównych, czy jednolite świadczenie.”

Pojęcie usług kompleksowych jest jednolicie interpretowane również w najnowszych wyrokach sądów administracyjnych, np. w wyroku z dnia 7 lutego 2019 r. (sygn. I FSK 1543/18), w którym Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, że „W przypadku gdy transakcja składa się z zespołu świadczeń i czynności, należy wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności, w jakich jest ona dokonywana, w celu określenia, po pierwsze, czy chodzi o dwa lub więcej świadczenia odrębne, czy też o świadczenie jednolite, a po drugie, czy w tym ostatnim przypadku owo jednolite świadczenie powinno zostać zakwalifikowane jako dostawa towarów, czy jako świadczenie usług”.

Natomiast wprost do kompleksowego charakteru konkretnie usług sekurytyzacji odniósł się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 2 grudnia 2010 r. (sygn. akt: I FSK 669/10) podkreślając, że „realizowane przez spółkę celową C. czynności w ramach wskazanego we wniosku o udzielenie interpretacji procesu stanowią kompleksową usługę o złożonym charakterze. Organ w wydanej interpretacji, koncentrując uwagę przede wszystkim na aspekcie cesji wierzytelności, nie uwzględnił wszystkich elementów stanu faktycznego przedstawionego we wniosku, które mogły mieć wpływ na określenie właściwego charakteru usług świadczonych przez Spółkę celową na rzecz V”.

Ponadto w wyroku z dnia 25 listopada 2009 r. (sygn. I SA/Wr 1564/09) WSA we Wrocławiu wprost odniósł się do ujęcia zbycia wierzytelności w ramach transakcji sekurytyzacyjnej, stwierdził mianowicie, że „Wyjaśniając w największym skrócie pojęcie sekurytyzacji, należy wskazać, że jest to proces ekonomiczny, którego celem jest emisja papierów wartościowych na podstawie zespołu wierzytelności. Jak z tego wynika, czynności podejmowane przez spółkę celową w ramach sekurytyzacji nie sprowadzają się do samego nabycia wierzytelności w ramach cesji, lecz cesja stanowi jedynie element - świadczonej przez spółkę celową - szerszej (kompleksowej) usługi pośrednictwa finansowego, związanego z nabywaniem wierzytelności oraz redystrybucją środków finansowych i ograniczeniem ryzyka niewypłacalności dłużników”.

Mając na uwadze wykładnię zastosowaną w wyżej przywołanych orzeczeniach, należy uznać, że w okolicznościach opisanych w opisie zdarzenia przyszłego ma miejsce jedna usługa kompleksowa, w której skład wchodzi m.in. zbycie Wierzytelności przez Spółkę na rzecz SSPE. Zasadniczym elementem usługi Sekurytyzacji świadczonej przez SSPE będzie bowiem zapewnienie Spółce finansowania, podczas gdy pozostałe elementy Sekurytyzacji, w tym przeniesienie własności Wierzytelności, mają w stosunku do zapewnienia finansowania jedynie charakter pomocniczy.

W ocenie Wnioskodawcy, próba rozdzielenia kompleksowej usługi Sekurytyzacji na poszczególne czynności oraz zastosowanie odrębnych zasad opodatkowania dla każdej z nich miałaby charakter sztuczny i nieuzasadniony z punktu widzenia okoliczności faktycznych przedstawionego zdarzenia przyszłego.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy usługa Sekurytyzacji, z uwzględnieniem zbycia Wierzytelności przez Spółkę na rzecz SSPE, w całości powinna podlegać jednolitym zasadom opodatkowania VAT.

W myśl art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, co do zasady stawka VAT wynosi 22% (kolejne ustępy wymienionego przepisu określają przypadki zastosowania stawki obniżonej), przy czym zgodnie z art. 146aa stawka VAT uległa czasowemu podwyższeniu z 22% do 23%. W rozdziale 2 ustawy o VAT określono warunki zastosowania zwolnień od podatku.

W ocenie Wnioskodawcy usługa Sekurytyzacji wchodzi w zakres zwolnienia przedmiotowego zawartego w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, na mocy którego zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług (tj. usługi finansowe).

W efekcie Sekurytyzacji dojdzie do wprowadzenia Wierzytelności do obrotu rynkowego w zmienionej formie, tj. w postaci papierów wartościowych o wyższym stopniu płynności, jakimi będą obligacje wyemitowane przez SSPE. Obligacje te będą natomiast „zabezpieczone” sekurytyzowanymi Wierzytelnościami przynoszącymi SSPE stały i przewidywalny dopływ finansowania pozwalający na obsługę wyemitowanych obligacji oraz innego finansowania zaciągniętego dla celów transakcji.

Mając na uwadze przedmiot i cel Sekurytyzacji między Spółką a SSPE, jak również treść definicji legalnej zawartej w cytowanym wyżej Rozporządzeniu w sprawie ustanowienia ogólnych ram dla sekurytyzacji, nie ulega wątpliwości, że zbycie Wierzytelności przez Spółkę na rzecz SSPE będzie elementem Sekurytyzacji, która stanowić będzie usługę w zakresie długów, o jakiej mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

Uzupełniająco wymaga dodania, że zgodnie z art. 43 ust. 15 ustawy o VAT powyższe zwolnienie nie ma zastosowania do czynności ściągania długów, w tym factoringu, do usług doradztwa ani do usług w zakresie leasingu. Biorąc pod uwagę specyfikę usługi Sekurytyzacji, należy stwierdzić, że o ile będzie ona usługą finansową, nie będzie przy tym stanowić żadnej z wyżej wskazanych kategorii czynności wymienionych w art. 43 ust. 15 ustawy o VAT.

Po pierwsze, Sekurytyzacja nie będzie stanowić czynności ściągania długów, w tym factoringu. Celem świadczenia usługi Sekurytyzacji przez SSPE na rzecz Spółki nie będzie nabywanie Wierzytelności w celu ich odzyskania od dłużników, ale zapewnienie Spółce finansowania. Przez dokonywane w ramach Sekurytyzacji czynności (w tym przelew Wierzytelności oraz emisję obligacji) SSPE zapewnia Spółce środki niezbędne do funkcjonowania na rynku i zagwarantowania jej płynności finansowej.

W ramach umów regulujących Transakcję Sekurytyzacji nie zostaną zawarte postanowienia przewidujące obowiązek SSPE do windykacji Wierzytelności na rzecz Spółki. Co więcej, to Spółka na podstawie odrębnej umowy serwisowej będzie obsługiwała sekurytyzowane Wierzytelności zajmując się m.in. administracją umowami, zbieraniem wpłat od leasingobiorców, prowadzeniem dokumentacji dotyczącej wierzytelności, raportowaniem, monitorowaniem terminowości spłat wierzytelności, wzywaniem kredytobiorców do zapłaty zaległych rat.

Po drugie, Sekurytyzacja nie będzie również stanowić usług doradztwa. Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca posiada wiedzę o zawartych umowach leasingu, relacje z leasingobiorcami oraz odpowiednie zasoby pozwalające na obsługę Wierzytelności, lecz nie udostępni jednak know-how SSPE, a będzie kontynuować obsługę Wierzytelności na podstawie umowy serwisowej z SSPE.

Po trzecie, Sekurytyzacja nie będzie stanowić usług w zakresie leasingu. Jak wyżej wskazano, w efekcie Sekurytyzacji dojdzie do wprowadzenia Wierzytelności z umów leasingu zawartych przez Spółkę do obrotu rynkowego w zmienionej formie, tj. w postaci papierów wartościowych o wyższym stopniu płynności, jakimi będą obligacje wyemitowane przez SSPE. Natomiast źródło sekurytyzowanych Wierzytelności pozostaje bez znaczenia dla przebiegu i celu usługi Sekurytyzacji. Wymaga więc podkreślenia, że w relacji między SSPE a Spółką w ramach Sekurytyzacji w żadnym przypadku nie dojdzie do świadczenia usług leasingu, które podlegałyby wyłączeniu z zastosowania zwolnienia.

Na marginesie warto zaznaczyć, że organy podatkowe wielokrotnie opowiadały się za objęciem usług sekurytyzacji przedmiotowym zwolnieniem. Przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 30 sierpnia 2018 r. (sygn. 0114-KDIP1-2.4012.405.2018.1.IG) stwierdzono: „Celem usług sekurytyzacji jest bowiem zapewnienie Spółce finansowania. Przez nabycie Wierzytelności, SPV zapewnia Spółce środki niezbędne do jej funkcjonowania na rynku i poprawę jej płynności finansowej. W konsekwencji, usługę którą miałaby świadczyć S, a polegającą na nabyciu wierzytelności i zapewnieniu Spółce finansowania potraktować należy jako usługę korzystającą ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy VAT”.

Natomiast w interpretacji indywidualnej z dnia 20 listopada 2017 r. (sygn. 0114-KDIP1-2.4012.500.2017.1.SM) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej opowiedział się za stosowaniem przedmiotowego zwolnienia, wyjaśniając, że „Zwolnienie planowanej transakcji sekurytyzacyjnej z podatku VAT znajduje uzasadnienie również w art. 43 ust. 1 pkt 40 Ustawy VAT z uwagi na fakt, iż jest to usługa w zakresie długów. Przeniesienie Wierzytelności do SPV będzie stanowiło element kompleksowej transakcji finansowej, której sensem i celem ekonomicznym jest zapewnienie Spółce finansowania i poprawa jej płynności finansowej. W efekcie Sekurytyzacji upłynnione zostaną Wierzytelności w stosunku do Dłużników, poprzez ich wprowadzenie do obrotu rynkowego w zmienionej formie, tj. w postaci papierów wartościowych o wyższym stopniu płynności, jakimi będą obligacje wyemitowane przez SPV. Obligacje te będą natomiast zabezpieczone Wierzytelnościami przynoszącymi SPV stały i przewidywalny dopływ finansowania pozwalający na obsługę wyemitowanych obligacji oraz innego finansowania zaciągniętego dla celów transakcję”.

Podobnie wskazał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 2 listopada 2018 r., sygn. 0112-KDIL1-3.4012.578.2018.1.KS: „przelewy Wierzytelności przez Wnioskodawcę do SPV w ramach Transakcji Sekurytyzacji będą wykonane w ramach usługi świadczonej przez SPV na rzecz Wnioskodawcy podlegającej zwolnieniu z podatku VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy”.

Ponadto można wymienić również m.in. następujące interpretacje indywidualne wydane dla porównywalnych stanów faktycznych:

• interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 5 października 2018 r., sygn. 0114-KDIP4.4012.493.2018.2.KM,
  

• interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 23 listopada 2017 r., sygn. 0112-KDIL1-3.4012.418.2017.2.KM,
  

• interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 28 kwietnia 2017 r., sygn. 1462-IPPP1.4512.110.2017.1.MPE,
  

• interpretacja indywidualna Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 14 września 2016 r., sygn. ILPP1-3/4512-1-21/16-2/PR,
  

• interpretacja indywidualna Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 26 sierpnia 2016 r., sygn. IPPP1/4512-608/16-3/MPe,
  

• interpretacja indywidualna Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 11 maja 2016 r., sygn. ILPP1/4512-1-196/16-2/JKu,
  

• interpretacja indywidualna Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 15 kwietnia 2016 r., sygn. ILPP2/46-5/16-2/SJ.
  
  

Równocześnie, z uwagi na fakt, że usługa Sekurytyzacji świadczona będzie przez SSPE – będącą rezydentem podatkowym Irlandii, w ocenie Wnioskodawcy Spółka będzie podatnikiem podatku VAT w zakresie usługi Sekurytyzacji na zasadzie importu usług.

Zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy o VAT przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, zgodnie z którym podatnikami są w szczególności osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

• usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju,
  

• w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b ustawy o VAT – usługobiorcą jest podatnik podatku VAT (art. 17 ust. 1 pkt l ustawy o VAT).
  
  

Zgodnie z art. 28b miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej.

Usługodawcą w ramach Sekurytyzacji będzie SSPE z siedzibą w Irlandii, natomiast miejscem świadczenia Sekurytyzacji będzie – w myśl art. 28b ustawy o VAT – miejsce, w którym usługobiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej, czyli Polska. Dlatego Spółka, jako usługobiorca, będzie zdaniem Wnioskodawcy zobowiązana do rozliczenia nabycia usługi Sekurytyzacji dla celów VAT na zasadzie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT. W związku z powyższym usługa Sekurytyzacji – obejmująca również zbycie Wierzytelności przez Spółkę na rzecz SSPE – nabywana przez Spółkę od SSPE stanowić będzie import usług zwolnionych z VAT.

Powyższe stanowisko, zgodnie z którym do kompleksowych usług finansowych (w szczególności takich jak Sekurytyzacja) świadczonych przez podmiot z siedzibą poza granicami Polski znajduje zastosowanie zwolnienie z art. 43 ust. pkt 40 ustawy o VAT, w tym w przypadku gdy podatnikiem z tytułu importu usług jest usługobiorca na zasadzie 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, znajduje również potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych wydawanych w zbliżonych stanach faktycznych.

Przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 2 listopada 2018 r. (sygn. 0112-KDIL1-3.4012.578.2018.1.KS) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że „usługi sekurytyzacji Wierzytelności nabywane przez Spółkę od SPV stanowić będą import usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 Ustawy o VAT, których miejscem świadczenia jest Polska, a Spółka, jako usługobiorca tych usług, będzie zobowiązana do ich rozliczenia dla celów N/AT, jako usług zwolnionych z tego podatku”.

Natomiast w interpretacji indywidualnej z dnia 25 października 2018 r. (sygn. 0114-KDIP4.4012.580.2018.2.EK) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że „W analizowanej sprawie charakter czynności wykonywanych przez S. na rzecz Spółki wskazuje, że S. poprzez nabycie wierzytelności udziela Spółce finansowania i poprawia jej płynność finansową. W efekcie przeprowadzonej sekurytyzacji upłynnione zostaną wierzytelności w stosunku do dłużników poprzez ich wprowadzenie do obrotu w zmienionej formie – w postaci papierów wartościowych (...). Usługę świadczoną przez S. polegającą na nabyciu wierzytelności i zapewnieniu Spółce finansowania potraktować należy jako usługę w zakresie długów, która korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT (...) Spółka, jako usługobiorca opisanych usług, zobowiązana będzie do ich rozliczenia w myśl uregulowań art. 2 pkt 9 ustawy jako import usług”.

Podobnie w odniesieniu do sekurytyzacji, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że „sprzedaż Wierzytelności przez polskiego Klienta na rzecz Nabywcy, w ramach świadczonej przez niego usługi finansowania będzie stanowiła w Polsce usługę podlegającą opodatkowaniu VAT jako import usług, zwolnioną w Polsce od podatku VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy” (interpretacja indywidualna z dnia 19 grudnia 2018 r., sygn. 0112-KDIL1-3.4012.673.2018.1.KB).

Ponadto wskazać można w szczególności następujące interpretacje indywidualne wydane przez organy podatkowe, dotyczące analogicznych transakcji sekurytyzacyjnych, a potwierdzające, że zbycie Wierzytelności przez Spółkę na rzecz SSPE będzie elementem Sekurytyzacji, która stanowić będzie dla Spółki import usług zwolnionych z VAT:

• interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 10 października 2018 r., 0114-KDIP4.4012.500.2018.1.BS,
  

• interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 5 października 2018 r., 0114-KDIP4.4012.493.2018.2.KM,
  

• interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 4 października 2018 r., 0112-KDIL1-3.4012.507.2018.1.KB,
  

• interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej dnia 20 października 2017 r., 0112-KDIL2-3.4012.411.2017.1.WB,
  

• interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 6 września 2017 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.270.2017.1.WN,
  

• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 15 kwietnia 2016 r., ILPP2/4512-1-740/15-3/SJ,
  

• interpretacja indywidualna Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 28 stycznia 2015 r., sygn. IPPP3/443-1099/14-2/JF.
  
  

Podsumowując, w ocenie Wnioskodawcy, przelewy Wierzytelności dokonywane w ramach Transakcji Sekurytyzacji przez Wnioskodawcę na rzecz SSPE będą stanowiły odpłatne świadczenie usług przez SSPE na rzecz Wnioskodawcy na gruncie ustawy o VAT. W związku ze zbyciem Wierzytelności przez Spółkę na rzecz SSPE w ramach usługi Sekurytyzacji Wnioskodawca będzie zobowiązany do rozpoznania obowiązku podatkowego w VAT na zasadzie importu usług przy zastosowaniu zwolnienia od podatku VAT.

Ad. 3)

Obowiązek podatkowy powstaje co do zasady w myśl art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, tj. z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi.

Natomiast zgodnie z regulacją szczególną zawartą w art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. e ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu świadczenia usług zwolnionych od podatku zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37-41.

W ocenie Spółki, jak wskazano powyżej w uzasadnieniu stanowiska odnoszącego się do pytań 1-2, do usługi Sekurytyzacji powinno mieć zastosowanie zwolnienie z art. 43 ust. pkt 40 ustawy o VAT. W związku z tym, zastosować należy przepis art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. e ustawy o VAT i w konsekwencji obowiązek podatkowy VAT z tytułu nabywanej usługi Sekurytyzacji powstać powinien w momencie otrzymania środków pieniężnych przez Spółkę.

Tożsame stanowisko potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 20 października 2017 r. (sygn. 0112-KDIL2-3.4012.411.2017.1.WB), stwierdzając, że „W przedmiotowej sprawie SPV świadczy na rzecz Wnioskodawcy usługi zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy. Z konstrukcji przywołanych wyżej przepisów wynika, że dla podatnika, który wykonuje takie czynności, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty. Regulację tę stosuje się także do importu usług, dlatego należy uznać, że obowiązek dla Spółki z tytułu importu usługi Sekurytyzacji powstanie w momencie dokonania przez SPN/ zapłaty ceny Wierzytelności na rzecz Spółki. W dacie zapłaty ceny za Wierzytelności (za daną transzę Wierzytelności), zostanie zapłacone bowiem dyskonto, które jest wynagrodzeniem za usługę świadczoną przez SPV na rzecz Spółki”.

Analogiczne stanowisko wyraził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej również w interpretacji indywidualnej z dnia 10 listopada 2017 r. (sygn. 0111-KDIB3-1.4012.545.2017.1.WN).

Uzupełniająco Wnioskodawca wskazuje, że usługa Sekurytyzacji nie jest usługą ciągłą, bowiem na mocy umów regulujących Transakcję Sekurytyzacji wynagrodzenie SSPE będzie kalkulowane jako różnica pomiędzy nominalną wartością nabywanych Wierzytelności a ceną ustaloną przez strony (dyskonto) i rozliczane w momencie przekazania Wierzytelności. Tym samym wynagrodzenie nie będzie wypłacane przez strony w ustalonych następujących po sobie terminach płatności lub rozliczeń.

Dla kompletności, Wnioskodawca chciałby podkreślić, że do przelewu Wierzytelności w ramach Sekurytyzacji dochodzi z chwilą dokonania zapłaty, stąd moment wykonania usługi Sekurytyzacji oraz moment otrzymania zapłaty będą tożsame.

Biorąc pod uwagę powyższe, obowiązek podatkowy VAT z tytułu nabywanej Usługi Sekurytyzacji powstanie w momencie otrzymania zapłaty.

Ad. 4)

W myśl art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest, co do zasady, wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu przelewu od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W okolicznościach analizowanego zdarzenia przyszłego, w zamian za przystąpienie przez SSPE do transakcji sekurytyzacyjnej SSPE otrzyma wynagrodzenie od Spółki. Wynagrodzeniem SSPE będzie dyskonto realizowane na nabyciu Wierzytelności od Spółki.

W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy podstawą opodatkowania w ramach Sekurytyzacji będzie kwota dyskonta uzyskiwana przez SSPE przy nabyciu Wierzytelności od Spółki, która ustalona zostanie jako różnica między wartością Wierzytelności a ceną zapłaconą za Wierzytelności.

Wnioskodawca wskazuje równocześnie, że w trakcie trwania umowy, po dniu zbycia Wierzytelności, może dochodzić do zmian stóp procentowych, na podstawie których określana jest wartość części odsetkowej rat leasingowych. Wysokość zmiennej stopy procentowej jest jednak wyłącznie elementem kalkulacji wysokości przyszłych rat leasingowych i w związku ze zmianą wysokości stóp nie będzie dochodzić do korekty wynagrodzenia należnego SSPE (wartość dyskonta pozostanie niezmienna). Ewentualna zmiana stopy procentowej i, co za tym idzie, wartości części odsetkowej rat leasingowych, która nastąpi już po dokonaniu przelewu Wierzytelności, nie będzie - w ocenie Wnioskodawcy - wpływać na podstawę opodatkowania usługi świadczonej przez SSPE, a jedynie na wartość przyszłych rat odsetkowych płatnych przez leasingobiorców po dniu zbycia Wierzytelności.

Podstawą opodatkowania usług świadczonych przez SSPE w ramach Sekurytyzacji będzie więc wyłącznie kwota wynagrodzenia wypłacona SSPE, tj. kwota dyskonta.

Poprawność powyższego stanowiska znajduje potwierdzenie w praktyce orzeczniczej i indywidualnych interpretacjach podatkowych wydawanych w analogicznych stanach faktycznych. Zgodnie ze stanowiskiem orzecznictwa a także praktyką interpretacyjną, wynagrodzeniem z tytułu wyświadczenia usług polegających na nabyciu wierzytelności jest dyskonto rozumiane jako różnica pomiędzy wartością nominalną zbywanej wierzytelności a kwotą, za jaką wierzytelność jest zbywana.

Do takich konkluzji prowadzi m.in. wyrok TSUE z dnia 26 czerwca 2003 r. (Finanzamt GroB-Gerau przeciwko MKG-Kraftfahrzeuge-Factoring GmbH, C-305/01), stwierdzając, że w przypadku factoringu właściwego podstawę opodatkowania stanowi płatność klienta odpowiadająca różnicy pomiędzy wartością nominalną wierzytelności cedowanej na faktora a kwotą, jaką zapłacił mu faktor (czyli dyskonto).

Przykładowo, również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 23 stycznia 2019 r. (sygn. 0112-KDIL1-3.4012.741.2018.1.PR) stanął na stanowisku, że w przypadku przelewu wierzytelności nieprzeterminowanych, stanowiących prawne, ważne, wiążące i egzekwowalne zobowiązania dłużników oraz niebędących przedmiotem żadnego postępowania sądowego po cenie równej ich wartości nominalnej pomniejszonej o dyskonto, dyskonto pełni funkcję wynagrodzenia dla nabywcy.

Analogiczne stanowisko wyraził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w kontekście transakcji sekurytyzacyjnych również w interpretacjach z dnia 20 października 2017 r. (sygn. 0112-KDIL2-3.4012.411.2017.1.WB) oraz z dnia 17 marca 2017 r. (sygn. 3063-ILPP1-3.4512.52.2017.1.KB). W pierwszej z wymienionych interpretacji stwierdził, że „w sytuacji, gdy przedmiotem sprzedaży są wierzytelności niewymagalne, niestanowiące złych długów lub też wierzytelności zagrożonych, wówczas zastosowane dyskonto stanowi wynagrodzenie należne nabywcy wierzytelności, a nie urealnienie wartości rynkowej zbywanych wierzytelności."

Z uwagi na zastosowanie zmiennej stopy oprocentowania rat leasingowych zgodnie z umowami leasingu, z których wynikają Wierzytelności, wartość Wierzytelności może ulec zmianie w przyszłości, co jednak nie wpłynie na wysokość wynagrodzenia SSPE (dyskonta) i w konsekwencji powinno pozostać bez wpływu na podstawę opodatkowania usługi Sekurytyzacji.

Do tożsamych konkluzji doszedł Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 20 października 2017 r., sygn. 0112-KDIL2-3.4012.411.2017.1.WB, stwierdzając, że „należy uznać, że zmiany stopy procentowej mające miejsce już po sprzedaży Wierzytelności nie będą wpływać na podstawę opodatkowania w VAT usługi świadczonej przez SPV, która to podstawa zostanie ustalona w oparciu o wartość dyskonta (wartość części odsetkowej rat leasingowych) określoną na dzień dokonania sprzedaży Wierzytelności. Wynika to z faktu, iż na dzień sprzedaży Wierzytelności, czyli na dzień wyświadczenia usługi przez SPV, kwota ustalonego w tym dniu dyskonta stanowić będzie całość świadczenia należnego od Spółki na rzecz SPV w zamian za partycypację w transakcji Sekurytyzacji”.

W konsekwencji, w opinii Spółki, ewentualne zmiany stopy procentowej po dniu zbycia Wierzytelności, mające wpływ na wartość przyszłych rat leasingowych, w części odsetkowej, nie będą wpływać na podstawę opodatkowania w VAT usługi świadczonej przez SSPE.

W związku z powyższym podstawą opodatkowania usług świadczonych przez SSPE w ramach Sekurytyzacji będzie kwota wynagrodzenia wypłacanego SSPE, tj. kwota dyskonta, natomiast ewentualna zmiana zmiennej stopy procentowej w przyszłości, powodująca zmianę części odsetkowej rat leasingowych nie będzie miała wpływu na podstawę opodatkowania usługi świadczonej przez SSPE.

Ad. 5)

W ocenie Wnioskodawcy, jak wskazano w uzasadnieniu do pytań 1-2, Odkup Wierzytelności stanowić będzie element kompleksowej usługi Sekurytyzacji objętej VAT.

Wszystkie Wierzytelności pierwotnie przeniesione na SSPE przez Spółkę w ramach Sekurytyzacji na moment przelewu muszą spełniać ściśle określone kryteria określone w Umowie Sekurytyzacji. Jak wyżej wskazano, Sekurytyzacja ma na celu zapewnienie Spółce finansowania, a pozostałe elementy Sekurytyzacji mają jedynie charakter pomocniczy. Również Odkup Wierzytelności przez Spółkę będzie stanowił jedynie czynność pomocniczą w ramach Sekurytyzacji, mającą na celu częściowe niwelowanie skutków pierwotnych cesji Wierzytelności dokonanych na rzecz SSPE, nie będzie natomiast stanowił odrębnej czynności sprzedaży Wierzytelności przez SSPE na rzecz Spółki.

Objęcie Odkupu zakresem Sekurytyzacji potwierdza także treść Rozporządzenia w sprawie ustanowienia ogólnych ram dla sekurytyzacji. W szczególności w pkt 16 preambuły wskazano, że informacja o warunkach odkupu sekurytyzowanych wierzytelności powinna zostać zamieszczona w sprawozdaniu dla inwestorów wśród „wszystkich zasadniczo istotnych danych na temat jakości kredytowej i dochodów z tytułu ekspozycji bazowych”. Odkup stanowi więc standardowy element kompleksowej usługi Sekurytyzacji.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego Spółka będzie uprawniona do Odkupu przy spełnieniu ściśle określonych w Umowie Sekurytyzacji warunków. Odkup w szczególności ma umożliwić wycofanie się Spółki z Umowy Sekurytyzacji, w przypadku, gdy jej zasadnicze cele biznesowe zostaną spełnione, a w posiadaniu SSPE pozostanie jedynie „niewielki” pakiet Wierzytelności lub gdy posiadacze obligacji zostaną w całości spłaceni i jedyną stroną inwestującą będzie Spółka.

Spółka będzie ponadto miała obowiązek dokonać Odkupu Wierzytelności, w razie gdyby zostały przelane z naruszeniem umowy (np. wierzytelności nie spełniające kryteriów dostępności do programu). Zwrotnego przeniesienia Wierzytelności w ramach realizacji prawa odkupu nie można rozpatrywać odrębnie, gdyż jest ono nierozerwalnie związane z kompleksową usługą Sekurytyzacji. W konsekwencji, nie stanowi ono również samodzielnego świadczenia usług. W szczególności, Spółka nie występuje w tym zakresie w roli ani usługodawcy, ani usługobiorcy, Spółka bowiem jest usługobiorcą transakcji finansowania świadczonej przez SSPE w ramach Sekurytyzacji. Nieuprawnione byłoby twierdzenie, że Spółka w zakresie zwrotnego przeniesienia Wierzytelności poprzez odkup świadczy usługę na rzecz SSPE, gdyż element ten nie przynosi SSPE dodatkowych korzyści, a jedynie częściowo niweluje skutki pierwotnego przelewu Wierzytelności.

Efektem ekonomicznym Odkupu jest częściowe wycofanie się stron Sekurytyzacji z wcześniejszego przelewu, w wyniku czego Spółka otrzyma zwrotnie przekazaną wcześniej wierzytelność za zapłatą ustalonego przez strony wynagrodzenia.

Jak wyżej wskazano (zob. uzasadnienie do stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania 4), w myśl art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest, co do zasady, wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Równocześnie, w oparciu o art. 29a ust. 10 ustawy o VAT, podstawę opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 13, obniża się o:

1. kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;
2. wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;
3. zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;
4. wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.
   
   

Podstawą opodatkowania, jest zatem wszystko, co stanowi zapłatę za towar lub usługę, a ponadto, w przypadku każdego obniżenia ceny (poprzez rabaty, opusty, itp.) bądź zwrotu towarów dochodzi do zmniejszenia podstawy opodatkowania.

W przypadku usługi Sekurytyzacji, zdaniem Wnioskodawcy, podstawę opodatkowania stanowi kwota wynagrodzenia wypłacanego SSPE, tj. kwota dyskonta, jak wskazano w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania 4.

Natomiast w przypadku Odkupu Wierzytelności, który stanowi element kompleksowej usługi Sekurytyzacji, dojdzie do efektywnego zmniejszenia wynagrodzenia SSPE za udzielenie finansowania. Kwota wynagrodzenia SSPE, liczona jako dyskonto od nabywanych od Spółki Wierzytelności zostanie bowiem zmniejszona o kwotę dyskonta od tych spośród Wierzytelności, które ulegną zwrotnemu przelewowi do Spółki. Odkup powinien zatem skutkować zmniejszeniem podstawy opodatkowania usługi Sekurytyzacji za okres, w którym nastąpił. W konsekwencji, czynność Odkupu powinna zostać odpowiednio uwzględniona w rozliczeniu VAT Spółki za okres, w którym Odkup nastąpi.

W związku z powyższym, w przypadku gdy Spółka dokona Odkupu Wierzytelności, powinna w opinii Wnioskodawcy równocześnie obniżyć wysokość podstawy opodatkowania usługi Sekurytyzacji, dokonując korekty w okresie, w którym Odkup wystąpi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 14c § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy, uznając je w całości za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Dokonując rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie uwzględniono okoliczność wskazaną przez Wnioskodawcę, że moment otrzymania zapłaty i dokonania zapłaty jest tożsamy.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.