Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB3-1.4012.497.2019.2.KO
z 18 października 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 6 sierpnia 2019 r. (data wpływu 6 sierpnia 2019 r.), uzupełnionym pismem z 4 października 2019 r. (data wpływu 7 października 2019 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku otrzymywanego wynagrodzenia w postaci nadprowizji na podstawie art. 43 ust. 1 punkt 37 ustawy o VAT – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 sierpnia 2019 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku otrzymywanego wynagrodzenia w postaci nadprowizji na podstawie art. 43 ust. 1 punkt 37 ustawy o VAT.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 4 października 2019 r. (data wpływu 7 października 2019 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 24 września 2019 r. znak: 0111-KDIB3-1.4012.497.2019.1.KO.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca od 2007 prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą z PKD przeważającym 66.22Z na podstawie dwóch umów agencyjnych zawartych z dwoma Towarzystwami Ubezpieczeń. Do tej pory przychody Wnioskodawcy zwolnione były z podatku od towarów i usług VAT na podstawie art. 43 ust. 1 punkt 37. 1 października 2018 r. zmieniła się ustawa branżowa regulująca pośrednictwo ubezpieczeniowe na terenie RP. Przed tą datą obowiązywała ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz.U. 2003 Nr 124 Poz. 1154 z późniejszymi zmianami) i zawierała ona w art. 2 i art. 4 definicję pośrednictwa ubezpieczeniowego. Od 1 października 2018 r. ustawę tę zastąpiła ustawa z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń (Dz.U. 2017, poz. 2486 z późniejszymi zmianami). Obecnie obowiązująca ustawa posiada w art. 4 zmienioną definicję dystrybucji ubezpieczeń. Na podstawie umowy agencyjnej oraz zawieranych do niej aneksów Wnioskodawca osobiście wykonuje nie tylko sprzedaż ubezpieczeń ale również czynności około-sprzedażowe i jest wynagradzany kilkoma rodzajami wynagrodzeń: 1) Prowizyjnym (Prowizją) za osobistą sprzedaż, 2) Prowizyjnym (Nadprowizją) za sprzedaż podległych sprzedawców, 3) Kwotowym (Premią) za wykonanie planu sprzedaży Punkt 1) to sprawa wynagrodzenia prowizyjnego (prowizji) jest stricte usługą ubezpieczniową podlegająca zwolnieniu z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 punkt 37) Punkt 3) to sprawa kwotowego wynagrodzenia (premii) za realizację planu sprzedaży również jest sprawą prostą, jest to zarządzanie i nie podlega zwolnieniu od podatku od towarów i usług. Punkt 2) to wynagrodzenie prowizyjne (nadprowizja), o które Wnioskodawca chce zapytać. W ocenie Wnioskodawcy wszystkie wykonywane przez niego i podległych mu sprzedawców czynności związane ze sprzedażą gdzie wynagrodzeniem jest prowizja lub nadprowizja są usługą ubezpieczeniową (sprzedaż ubezpieczeń). Dlatego oba rodzaje wynagrodzenia punkt 1) i punkt 2) powinny korzystać ze zwolnienia art. 43 ust. 1 punkt 37. Aby wykonywać zawód agenta ubezpieczeniowego trzeba zdobyć odpowiednie wykształcenie, po szkoleniach i egzaminie uzyskać wpis w Rejestrze Pośredników Ubezpieczeniowych prowadzony w … i dawać rękojmię należytego wykonywania czynności agencyjnych. Nowa ustawa o dystrybucji ubezpieczeń nałożyła na pośredników ubezpieczeń dodatkowe obwiązki dotyczące wykonania z każdym Klientem szerokiej analizy potrzeb, tak aby Klient kupował produkt przeznaczony dla niego i spełniający jego oczekiwania. Te czynności są rozszerzeniem obowiązków agenta ubezpieczeniowego i również zaliczane są do sprzedaży ubezpieczeń. Obecnie Wnioskodawca korzysta ze zwolnienia podmiotowego i nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT, jednak zbliża się do granicy kwotowej tego zwolnienia tj. do 200 000 zł obrotu.

Pismem z 4 października 2019 r. Wnioskodawca uzupełnił opis sprawy następująco:

1. Prowizja należna jest Agentowi za wykonywanie wszystkich czynności zmierzających do zawarcia umowy ubezpieczenia jednak naliczana jest tylko od tych polis, które faktycznie zostały prawidłowo zawarte oraz w szczególności została opłacona składka przez Klienta. Te czynności to: poszukiwanie Klienta, analiza potrzeb Klienta, przygotowanie dokumentów, doradztwo ubezpieczeniowe, zawarcie umowy, rozliczenie dokumentów, monitorowanie wpłaty składki przez Klienta oraz ewentualna obsługa posprzedażowa (aneksy do umów ubezpieczenia, pomoc w zgłoszeniu szkody).
   
2. Wnioskodawcy nie łączy żaden stosunek prawny ze sprzedawcami. Są to sprzedawcy Agentów, którzy na podstawie umów agencyjnych z Zakładem Ubezpieczeń prowadzą działalność pośrednictwa ubezpieczeniowego na danym terenie. Zakład Ubezpieczeń zawiera umowę agencyjną z Agentem, zgłasza zarówno Agenta jak i jego sprzedawców do Rejestru Pośredników Ubezpieczeniowych prowadzonego przez … i każdy Agent oraz sprzedawca otrzymują numer w tym rejestrze (zawód regulowany). Zakład Ubezpieczeń przekazuje do obsługi, szkolenia, wspierania sprzedaży i pomocy w sprzedaży Agentów i Sprzedawców z danego terenu Wnioskodawcy. Wnioskodawca sprawuje nad nimi nadzór. Nadprowizja należna jest Wnioskodawcy od każdej prawidłowo zawartej, rozliczonej oraz co najważniejsze opłaconej w pełnej wysokości przez Klienta polisy zawartej przez podległych Agentów i sprzedawców.
   
3. Poniżej Wnioskodawca listuje czynności, za które zgodnie z aneksem do umowy agencyjnej otrzymuje wynagrodzenie w postaci nadprowizji:
   
   • rekrutacja i selekcja Sprzedawców,
   • aktywizacja sprzedawców („uruchmienie” sprzedaży), to jest nauczenie ich narzędzi używania wspierających sprzedaż oraz samego procesu sprzedaży ubezpieczeń,
   • prowadzenie szkoleń merytorycznych dotyczących produktów ubezpieczeniowych, prawa ubezpieczeniowego i umiejętności praktycznych sprzedawców a także motywowanie ich do pracy,
   • prowadzenie bieżącej oceny sprzedawców ubezpieczeń,
   • stałe planowanie, organizowanie i koordynowanie pracy sprzedawców ubezpieczeń,
   • kontrolowanie i nadzorowanie zgodności ze standardami obsługi Klienta oraz zgodności z prawem działań sprzedawców ubezpieczeń,
   • pozyskiwanie Klientów oraz wykonywanie czynności przygotowawczych zmierzających do zawierania ubezpieczeń w tym między innymi nawiązywanie relacji z lokalnymi sprzedawcami i brokerami,
   • prowadzenie akcji promocyjnych dotyczących produktów ubezpieczeniowych dla sprzedawców, brokerów oraz Klientów,
   • zgłaszanie wszelkich pomysłów w celu podniesienia efektywności sprzedaży
   • tworzenie i pielęgnowanie pozytywnego wizerunku oraz dobrego imienia Zakładu Ubezpieczeń. Są to czynności przed-sprzedażowe, sprzedażowe i po-sprzedażowe, jednak niezbędne do zawarcia umowy ubezpieczenia.
     
4. Sprzedawcy działają na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeń w ramach pełnomocnictwa, które wydaje Zakład Ubezpieczeń Agentowi. Wynagrodzenie Sprzedawcy wynika z jego umowy z Agentem i jest wypłacone Sprzedawcy przez Agenta w pieniądzu, generalnie jest to prowizja od składki jaka wpłynęła na konto Towarzystwa za polisy sprzedane przez sprzedawcę. Towarzystwo rozlicza się z Agentem a Agent ze swoimi Sprzedawcami.
   
5. Obrót z tytułu czynności wykonywanych przez sprzedawców Wnioskodawcy jest wynagrodzeniem sprzedawców Wnioskodawcy wyliczonym jako prowizja od wpłaconych składek klientów Zakładu Ubezpieczeń i jest ujmowany w rejestrach VAT sprzedawców Wnioskodawcy.W rejestrach VAT Wnioskodawcy ujmowany jest obrót będący wynagrodzeniem Wnioskodawcy wyliczonym jako nadprowizja od wpłaconych składek klientów Zakładu Ubezpieczeń z umów zawartych przez sprzedawców Wnioskodawcy.
   
6. Tak, celem Wnioskodawcy jest uczynienie wszystkiego aby doprowadzić do zawarcia umowy ubezpieczenia. Wynagrodzenie Wnioskodawcy jest naliczane od wielkości składki jaka wpłynie na konto Zakładu Ubezpieczeń z polis sprzedanych przez wszystkich Agentów i Sprzedawców przekazanych mi do obsługi. Wnioskodawca nie ma wpływu na treść umowy (są to Ogólne Warunki Ubezpieczenia zatwierdzone przez Zarząd Zakładu Ubezpieczeń).
   
7. Tak, celem Sprzedawcy jest uczynienie wszystkiego aby doprowadzić do zawarcia umowy ubezpieczenia. Wynagrodzenie Sprzedawcy jest naliczane od wielkości inkasa jakie wpłynie na konto Zakładu Ubezpieczeń z polis sprzedanych przez niego osobiście. Sprzedawca nie ma wpływu na treść umowy (są to Ogólne Warunki Ubezpieczenia zatwierdzone przez Zarząd Zakładu Ubezpieczeń) ale ma wpływa na jej zakres, sumy ubezpieczenia.
   
8. Tak, działalność zarówno Wnioskodawcy jak i Sprzedawcy ma na celu doprowadzenia do zawarcia umowy ubezpieczenia. Obie strony wynagradzane są prowizyjnie za wszystkie swoje działania.
   
9. Wynagrodzenie zarówno Wnioskodawcy jak i Sprzedawcy uzależnione jest od zawarcia umowy ubezpieczenia, rozliczenia dokumentów, które na to wskazują oraz co najważniejsze od wpłaty składki w pełnej wysokości przez Klienta na konto Zakładu Ubezpieczeń.
   
10. Zarówno Wnioskodawca jak i sprzedawca wykonują czynności w imieniu i na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeń ….
    
    

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy otrzymywane przez Wnioskodawcę wynagrodzenie nadprowizja mieści się w zwolnieniu zapisanym w art. 43 ust. 1 punkt 37) ustawy o podatku od towarów i usług?

Stanowisko Wnioskodawcy:

W ocenie Wnioskodawcy wszystkie wykonywane przez niego i podległych mu sprzedawców czynności związane ze sprzedażą gdzie wynagrodzeniem jest prowizja lub nadprowizja są usługą ubezpieczeniową (sprzedaż ubezpieczeń). Dlatego oba rodzaje wynagrodzenia punkt 1) i punkt 2) korzystają ze zwolnienia art. 43 ust. 1 punkt 37. Aby wykonywać zawód agenta ubezpieczeniowego trzeba zdobyć odpowiednie wykształcenie, po szkoleniach i egzaminie uzyskać wpis w Rejestrze Pośredników Ubezpieczeniowych prowadzony w … i dawać rękojmię należytego wykonywania czynności agencyjnych. Nowa ustawa o dystrybucji ubezpieczeń nałożyła na pośredników ubezpieczeń dodatkowe obwiązki dotyczące wykonania z każdym Klientem szerokiej analizy potrzeb, tak aby Klient kupował produkt przeznaczony dla niego i spełniający jego oczekiwania. Te czynności są rozszerzeniem obowiązków agenta ubezpieczeniowego i również zaliczane są do sprzedaży ubezpieczeń.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2018 r., poz. 2174 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż - 6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Jak stanowi art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2. usług doradztwa;
3. usług w zakresie leasingu.
   
   

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca od 2007 prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą na podstawie dwóch umów agencyjnych zawartych z dwoma Towarzystwami Ubezpieczeń. Na podstawie umowy agencyjnej oraz zawieranych do niej aneksów Wnioskodawca osobiście wykonuje nie tylko sprzedaż ubezpieczeń ale również czynności około-sprzedażowe i jest wynagradzany kilkoma rodzajami wynagrodzeń: 1) Prowizyjnym (Prowizją) za osobistą sprzedaż, 2) Prowizyjnym (Nadprowizją) za sprzedaż podległych sprzedawców, 3) Kwotowym (Premią) za wykonanie planu sprzedaży.

Wnioskodawcy nie łączy żaden stosunek prawny ze sprzedawcami. Są to sprzedawcy Agentów, którzy na podstawie umów agencyjnych z Zakładem Ubezpieczeń prowadzą działalność pośrednictwa ubezpieczeniowego na danym terenie. Zakład Ubezpieczeń zawiera umowę agencyjną z Agentem, zgłasza zarówno Agenta jak i jego sprzedawców do Rejestru Pośredników Ubezpieczeniowych prowadzonego przez … i każdy Agent oraz sprzedawca otrzymują numer w tym rejestrze (zawód regulowany). Zakład Ubezpieczeń przekazuje do obsługi, szkolenia, wspierania sprzedaży i pomocy w sprzedaży Agentów i Sprzedawców z danego terenu Wnioskodawcy. Wnioskodawca sprawuje nad nimi nadzór. Nadprowizja należna jest Wnioskodawcy od każdej prawidłowo zawartej, rozliczonej oraz co najważniejsze opłaconej w pełnej wysokości przez Klienta polisy zawartej przez podległych Agentów i sprzedawców.

Sprzedawcy działają na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeń w ramach pełnomocnictwa, które wydaje Zakład Ubezpieczeń Agentowi. Wynagrodzenie Sprzedawcy wynika z jego umowy z Agentem i jest wypłacone Sprzedawcy przez Agenta w pieniądzu, generalnie jest to prowizja od składki jaka wpłynęła na konto Towarzystwa za polisy sprzedane przez sprzedawcę. Towarzystwo rozlicza się z Agentem a Agent ze swoimi Sprzedawcami.

Obrót z tytułu czynności wykonywanych przez sprzedawców Wnioskodawcy jest wynagrodzeniem sprzedawców Wnioskodawcy wyliczonym jako prowizja od wpłaconych składek klientów Zakładu Ubezpieczeń i jest ujmowany w rejestrach VAT sprzedawców Wnioskodawcy. W rejestrach VAT Wnioskodawcy ujmowany jest obrót będący wynagrodzeniem Wnioskodawcy wyliczonym jako nadprowizja od wpłaconych składek klientów Zakładu Ubezpieczeń z umów zawartych przez sprzedawców Wnioskodawcy.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy otrzymywanego wynagrodzenia prowizyjnego w postaci nadprowizji.

W pierwszej kolejności należy ustalić czy czynności Wnioskodawcy za wykonanie których otrzymuje on wynagrodzenie prowizyjne w postaci nadprowizji stanowią usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego.

Zwolnienia zawarte w art. 43 ustawy uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek implementacji odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, poz. 1, z późn. zm.; dalej Dyrektywa 2006/112/WE Rady).

W myśl art. 135 ust. 1 pkt a Dyrektywy 2006/112/WE Rady, państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zatem w pierwszej kolejności należy określić, jakie czynności miał na myśli prawodawca formułując w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy zwolnienie dla świadczonych usług ubezpieczeniowych, usług reasekuracyjnych oraz usług pośrednictwa w świadczeniu tych usług. Użyte w powyższym przepisie pojęcie „usługi ubezpieczeniowej” nie zostało zdefiniowane w dyrektywie 112, zatem należy w tym względzie odwołać się do orzeczeń TSUE.

Trybunał orzekł, że istotą transakcji ubezpieczeniowej jest w ogólnym rozumieniu, iż ubezpieczyciel zobowiązuje się w przypadku gdy zaistnieje ryzyko objęte ubezpieczeniem, świadczyć ubezpieczonemu usługę uzgodnioną podczas zawierania umowy w zamian za uprzednią wpłatę składki (wyroki TS w sprawie Card Protection Plan C-349/96, EU:C:1999:93, pkt 17; Skandia C-240/99, EU:C:2001:140, pkt 37; Taksatororringen C-8/01, EU:C:2003:621, pkt 39). Trybunał wyraził stanowisko, że transakcja ubezpieczeniowa nieodzownie pociąga za sobą istnienie umowy między dostawcą usługi ubezpieczenia i osobą, która jest ubezpieczona na wypadek ryzyka, czyli ubezpieczonym.

Z kolei, w celu rozstrzygnięcia, co w świetle ww. przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa” warto odnieść się do wyroku w sprawie C-124/07 pomiędzy J.C.M. Beheer B.V. a Staatssecretaris van Financien. W wyroku tym TSUE zwrócił uwagę, że przepisy wspólnotowe nie zawierają żadnych wskazówek odnoszących się do stosunku pomiędzy brokerem lub pośrednikiem ubezpieczeniowym a stronami umowy ubezpieczeniowej, do której się przyczynił. Stwierdzenie posiadania statusu brokera lub pośrednika ubezpieczeniowego zależy zatem od cech badanej działalności. Działalność pośrednictwa ubezpieczeniowego dotyczy działalności wykonywanej przez pośrednika, który nie zajmuje miejsca jakiejkolwiek ze stron umowy, dotyczącej produktu ubezpieczeniowego. Powinna to być usługa wykonana na rzecz strony umowy oraz opłacona przez nią jako odrębna działalność pośrednictwa. Pośrednictwo ma na celu dokonanie wszelkich niezbędnych czynności faktycznych lub czynności prawnych związanych z zawieraniem lub wykonywaniem umów ubezpieczenia.

Ponadto w wyroku z dnia 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde, TSUE stwierdził, że „pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem, że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową.

Z kolei w uzasadnieniu wyroku w sprawie CSC Financial Services Ltd. (wyrok TSUE z dnia 13 grudnia 2001 r., C-235/00), która to spółka świadczyła usługi typu call center na rzecz instytucji finansowych, Trybunał podjął się próby konstruowania definicji samego pośrednictwa. Pośrednikiem jest więc podmiot niebędący żadną ze stron umowy, ale świadczący usługę na rzecz strony w zamian za wynagrodzenie. W skład usługi wchodzić może zwłaszcza prowadzenie negocjacji. Celem pośrednictwa jest natomiast uczynienie wszystkiego co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę. Z kolei nie może być mowy o pośrednictwie wówczas, gdy jedna ze stron umowy zleca tylko podwykonawcy część czynności faktycznych.

W kwestii znaczenia słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13 cześć B lit. d pkt 5 Dyrektywy TSUE w ww. wyroku wskazał, że odnosi się ono do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy. Z drugiej strony, nie stanowi negocjacji sytuacja, w której jedna ze stron powierza podwykonawcy część formalności administracyjnych związanych z umową, takich jak udzielanie informacji drugiej stronie oraz przyjmowanie i przetwarzanie wniosków, zapisów na papiery wartościowe, będące przedmiotem umowy. W takim przypadku, podwykonawca zajmuje tę samą pozycję, jak strona sprzedająca produkt finansowy i nie jest zatem pośrednictwem”.

Powyższe tezy znalazły potwierdzenie w wyroku w sprawie C-40/15, gdzie Trybunał wskazał (w kontekście uznania danej działalności za usługi „świadczone przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych” w rozumieniu art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy VAT), że w pierwszej kolejności usługodawca powinien pozostawać w stosunku z ubezpieczycielem i ubezpieczonym. Stosunek ten może być wyłącznie pośredni, jeżeli usługodawca jest podwykonawcą brokera lub agenta. W drugiej kolejności jego działalność powinna obejmować istotne aspekty pośrednictwa ubezpieczeniowego, takie jak wyszukiwanie klientów ubezpieczeniowych i kontaktowanie ich z ubezpieczycielem.

Jak wynika z powołanych przepisów krajowych, wskazanego przepisu Dyrektywy oraz orzecznictwa TSUE, zwolnieniu od podatku podlegają usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego, w tym wykonywane przez brokerów i agentów ubezpieczeniowych. W orzecznictwie TSUE dotyczącym tej tematyki wyraźnie jednak zostało podkreślone, że pośrednictwo ubezpieczeniowe, to czynności których celem jest uczynienie wszystkiego co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę ubezpieczenia. Zgodnie z tym orzecznictwem, istotnymi aspektami pośrednictwa ubezpieczeniowego jest wyszukiwanie klientów ubezpieczeniowych i kontaktowanie ich z ubezpieczycielem w celu zawarcia umowy.

W związku z tym, mając na uwadze treść powołanych przepisów prawnych oraz przedstawiony opis sprawy, należy stwierdzić, że otrzymywane wynagrodzenie prowizyjne w postaci nadprowizji nie jest związane z wykonywanymi przez Wnioskodawcę żadnymi usługami pośrednictwa ubezpieczeniowego. Wnioskodawca w tym przypadku nie wykonuje pośrednio ani bezpośrednio żadnych usług pośrednictwa ubezpieczeniowego.

Jak już wyżej wskazano pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy.

Wnioskodawca wskazał, że Zakład Ubezpieczeń przekazuje do obsługi, szkolenia, wspierania sprzedaży i pomocy w sprzedaży Agentów i Sprzedawców z danego terenu Wnioskodawcy. Wnioskodawca sprawuje nad nimi nadzór. Nadprowizja należna jest Wnioskodawcy od każdej prawidłowo zawartej, rozliczonej oraz co najważniejsze opłaconej w pełnej wysokości przez Klienta polisy zawartej przez podległych Agentów i sprzedawców. Wnioskodawcę nie łączy żaden stosunek prawny ze sprzedawcami. Sprzedawcy działają na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeń w ramach pełnomocnictwa, które wydaje Zakład Ubezpieczeń Agentowi. Wynagrodzenie Sprzedawcy wynika z jego umowy z Agentem i jest wypłacone Sprzedawcy przez Agenta w pieniądzu, generalnie jest to prowizja od składki jaka wpłynęła na konto Towarzystwa za polisy sprzedane przez sprzedawcę. Towarzystwo rozlicza się z Agentem a Agent ze swoimi Sprzedawcami. Obrót z tytułu czynności wykonywanych przez sprzedawców Wnioskodawcy jest wynagrodzeniem sprzedawców Wnioskodawcy wyliczonym jako prowizja od wpłaconych składek klientów Zakładu Ubezpieczeń i jest ujmowany w rejestrach VAT sprzedawców Wnioskodawcy. Natomiast w rejestrach VAT Wnioskodawcy ujmowany jest obrót będący wynagrodzeniem Wnioskodawcy wyliczonym jako nadprowizja od wpłaconych składek klientów Zakładu Ubezpieczeń z umów zawartych przez sprzedawców Wnioskodawcy.

W sytuacji, do której odnoszą się wątpliwości Wnioskodawcy nie występują czynności wykonywane przez Wnioskodawcę, które polegają na pośredniczeniu w zawieraniu umów ubezpieczenia, których celem będzie doprowadzenie do zawarcia umów ubezpieczeniowych tj. opisane we wniosku czynności za które Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie w postaci nadprowizji nie polegają one na wyszukiwaniu klientów i kontaktowaniu ich z zakładem ubezpieczeń w celu zawarcia umów ubezpieczenia.

W konsekwencji, czynności wykonywane na rzecz Zakładu Ubezpieczeń, które sprowadzają się do obsługi, szkolenia, wspierania sprzedaży i pomocy w sprzedaży Agentów i Sprzedawców z danego terenu Wnioskodawcy z tytułu, których Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie w postaci nadprowizji nie korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, gdyż nie stanowią one usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych.

W omawianej sprawie szczególną uwagę należy zwrócić na fakt, że zagadnienie dotyczące możliwości zwolnienia od podatku VAT usługi wykonywanej przez Wnioskodawcę na rzecz Zakładu Ubezpieczeń, za które otrzymuje/będzie otrzymywał on dodatkowe wynagrodzenie prowizyjne (nadprowizję) rozstrzygnięto powyżej w interpretacji na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, Dyrektywy 2006/112/WE Rady oraz na podstawie orzecznictwa TSUE. Bez znaczenia dla sprawy pozostają definicje pośrednictwa ubezpieczeniowego zawarte zarówno w ustawie o pośrednictwie ubezpieczeniowym oraz w ustawie o dystrybucji ubezpieczeń.

Stanowisko Wnioskodawcy jest więc nieprawidłowe.

Ocena prawna stanowiska Wnioskodawcy odnosi się tylko ściśle do zakresu zadanego pytania, bowiem to pytanie zakreśla ramy interpretacji. Wszystkie inne kwestie nie objęte pytaniem nie były przedmiotem niniejszej interpretacji.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.