Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB4.4015.214.2017.3.BB
z 13 lutego 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 05 grudnia 2017 r. (data wpływu – 14 grudnia 2017 r.), uzupełnionym 30 stycznia 2018 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania darowizny udziału w lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość:

• w części dotyczącej nabycia udziału tytułem darowizny od córki – jest prawidłowe,
• w części dotyczącej nabycia udziału tytułem darowizny od zięcia – jest nieprawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 14 grudnia 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania od córki i zięcia tytułem darowizny udziału w lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość. W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, w piśmie z 19 stycznia 2018 r. znak: 0111-KDIB2-2.4011.403.2017.1.HS, 0111-KDIB4.4015.214.2017.2.BB wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Wniosek został uzupełniony 30 stycznia 2018 r.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu, przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 12 listopada 1998 r. Wnioskodawczyni wraz z mężem zakupiła z majątku dorobkowego nieruchomość w K. za kwotę 31 653,27 zł. Przy zakupie nieruchomości sprzedający naliczył bonifikatę. Mąż Wnioskodawczyni zmarł 11 kwietnia 2012 r. Spadek po nim, na podstawie testamentu, nabyła córka oraz zięć – w udziale po 1/2 każdy z nich. Wnioskodawczyni po zmarłym mężu nie dziedziczyła.

W dniu 9 czerwca 2017 r. dokonana została notarialna zamiana ww. nieruchomości na inną nieruchomość w K. (mieszkanie własnościowe) Wnioskodawczyni w zamienianej nieruchomości posiadała udział wynoszący 1/2, córka – udział wynoszący 1/4, zięć – również udział wynoszący 1/4.

Na dzień zamiany wartość zamienianej nieruchomości wynosiła 315 000 zł, zaś wartość nieruchomości otrzymanej w zamian – 158 000 zł. Z tytułu zamiany nieruchomości nabywcy nieruchomości otrzymanej w zamian zobowiązali się do zapłaty na rzecz Wnioskodawczyni, jej córki i zięcia kwoty 231 190 zł (w tym 131 190 zł tytułem spłaty wierzytelności zabezpieczonej hipoteką) oraz dopłaty w formie przelewu na wskazany rachunek bankowy (na rzecz Wnioskodawczyni kwoty 50 000 zł, na rzecz jej córki kwoty 25 000 zł i na rzecz zięcia kwoty 25 000 zł). Celem zamiany nieruchomości była możliwość zamieszkania przez Wnioskodawczynię w lokalu nabytym w drodze zamiany.

Zgodnie z § 10 wskazanej wyżej umowy notarialnej z 9 czerwca 2017 r. córka i zięć przekazali również – w drodze darowizny – swoje udziały, wynoszące u każdego z nich po ¼, na rzecz Wnioskodawczyni. W ten sposób Wnioskodawczyni została jedyną właścicielką ww. lokalu mieszkalnego.

Wnioskodawczyni stwierdziła, że z wyżej opisanej umowy darowizny nie wynika jednoznacznie czy Wnioskodawczyni nie będzie korzystała z ulgi określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jednocześnie stwierdziła, że podatku od spadków i darowizn nie pobrano na podstawie art. 4a i 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wnioskodawczyni w umowie darowizny oświadczyła, że spełnia wszelkie warunki i przesłanki wskazane w art. 16 ww. ustawy, ponadto stwierdziła, że zamelduje się w nabywanym lokalu na pobyt stały.

Dodatkowo Wnioskodawczyni oświadczyła, że po nabyciu udziałów w mieszkaniu w drodze darowizny:

• zameldowała się w nabytym lokalu na stałe i ma zamiar mieszkać w nim do śmierci, nie ma również zamiaru zbyć go w okresie 5 lat,
  
• nie była właścicielką innego budynku mieszkalnego ani lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość,
  
• nie przysługiwało jej spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz prawo wynikające z przydziału spółdzielni mieszkaniowej,
  
• nie była najemcą lokalu lub budynku.
  
  

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Jaki obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn ciąży na Wnioskodawczyni w związku z darowizną udziałów w mieszkaniu od córki i zięcia?

Zdaniem Wnioskodawczyni, z tytułu darowizny otrzymanej od córki, której przedmiotem był udział w lokalu mieszkalnym Wnioskodawczyni powinna być zwolniona z zapłaty podatku od spadków i darowizn. Z kolei w ocenie Wnioskodawczyni ciąży na niej obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn w zakresie darowizny udziału w mieszkaniu otrzymanego od zięcia.

Ze względu na zakres niniejszej interpretacji przywołano tylko tę część stanowiska Wnioskodawczyni, która odnosi się do zagadnienia dotyczącego podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w części jest prawidłowe, a w części nieprawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawczyni wyłącznie w odniesieniu do podatku od spadków i darowizn, w zakresie skutków podatkowych otrzymania darowizny od córki i zięcia. W pozostałym zakresie dotyczącym podatku dochodowego od osób fizycznych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2017 r., poz. 833, ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 tej ustawy, obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

Stosownie do treści art. 9 ust. 2 cyt. ustawy, jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.

W myśl art. 14 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe (art. 14. ust. 2 ww. ustawy).

Stosownie do art. 14 ust. 3 pkt 1 do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Zgodnie natomiast z art. 4a ust. 1 ww. ustawy, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
   
   

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Wyżej wymienione zwolnienie stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa (art. 4 ust. 4 cyt. ustawy).

Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawach wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz.U. z 2015 r., poz. 2060).

Stosownie do art. 4a ust. 4 ww. ustawy, obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków gdy:

1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2. nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.
   
   

Z przedstawionego przez Wnioskodawczynię stanu faktycznego wynika, że otrzymała ona w darowiźnie 1/4 udziału w mieszkaniu od córki, oraz 1/4 udziału w tym samym mieszkaniu od zięcia. Darowizna została sporządzona w formie aktu notarialnego.

Mając na uwadze treść wniosku oraz powołane wyżej przepisy prawa, należy stwierdzić, że opisana we wniosku darowizna na rzecz Wnioskodawczyni, co do zasady podlega regulacjom ustawy o podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jednakże, z uwagi na fakt, że umowa darowizny w części dotyczącej nabycia udziału w mieszkaniu od córki została zawarta pomiędzy osobami wymienionymi w zamkniętym katalogu określonym w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (tj. pomiędzy matką a córką), to korzysta ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 4a powołanej ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Podkreślić przy tym należy, że skoro umowa darowizny została – jak wskazała Wnioskodawczyni – sporządzona w formie aktu notarialnego, to Wnioskodawczyni nie miała obowiązku zgłoszenia jej do urzędu skarbowego, zgodnie z art. 4a ust. 4 pkt 2 ww. ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawczyni w części dotyczącej nabycia udziału w mieszkaniu tytułem darowizny od córki należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się natomiast do skutków podatkowych nabycia darowizny od zięcia (1/4 udziału w lokalu mieszkalnym) należy zwrócić uwagę na zapis art. 16 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W myśl tego przepisu w przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie – w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, zapisu windykacyjnego, dalszego zapisu, polecenia testamentowego, darowizny lub polecenia darczyńcy przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej – nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m² powierzchni użytkowej budynku lub lokalu. W przypadku nabycia części (udziału) budynku mieszkalnego lub lokalu albo udziału w spółdzielczym prawie do budynku mieszkalnego lub lokalu ulga przysługuje stosownie do wielkości udziału.

Wskazana ulga, zgodnie z ust. 2 powołanego powyżej przepisu, przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki:

1. spełniają wymogi określone w art. 4 ust. 4, z których wynika, że w chwili nabycia nabywca winien posiadać obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) lub mieć miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo na terytorium takiego państwa;
   
2. nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość bądź będąc nimi przeniosą własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;
   
3. nie przysługuje im spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub wynikające z przydziału spółdzielni mieszkaniowej: prawo do domu jednorodzinnego lub prawo do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekażą je zstępnym lub przekażą do dyspozycji spółdzielni, w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;
   
4. nie są najemcami lokalu lub budynku lub będąc nimi rozwiążą umowę najmu w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego albo zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego;
   
5. będą zamieszkiwać będąc zameldowanymi na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku i nie dokonają jego zbycia przez okres 5 lat:
   
   1. od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego – jeżeli w chwili złożenia zeznania lub zawarcia umowy darowizny nabywca mieszka i jest zameldowany na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku,
      
   2. od dnia zamieszkania potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały w nabytym lokalu lub budynku – jeżeli nabywca zamieszka i dokona zameldowania na pobyt stały w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego.
   
   

Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że darowizna w części dotyczącej nabycia udziału w mieszkaniu od zięcia powoduje u niej obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn. Jednocześnie z wniosku wynika, że Wnioskodawczyni spełniła wszystkie warunki, aby móc skorzystać z ulgi określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Co więcej w chwili sporządzania aktu notarialnego dotyczącego umowy darowizny oświadczyła, że spełnia wszelkie warunki i przesłanki wskazane w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika także, iż stosując uregulowania zawarte w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn – podatku nie pobrano.

Tym samym, mając na uwadze przywołane przepisy i przedstawiony stan faktyczny należy stwierdzić, że o ile rzeczywiście Wnioskodawczyni spełniła i spełni wszelkie warunki przewidziane w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn, a całkowita powierzchnia omawianego lokalu (w którym udział został nabyty w drodze darowizny) nie przekracza 110 m², to Wnioskodawczyni ma prawo do skorzystania z ulgi określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn w związku z darowizną od zięcia. Tym samym w ocenie Organu na Wnioskodawczyni nie ciąży obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn w zakresie nabycia udziału w mieszkaniu w drodze darowizny od zięcia.

Zwrócić jedynie należy uwagę, że przedmiotem ww. ulgi jest objęte jedynie nabycie substancji mieszkaniowej. Tym samym, jeżeli razem z lokalem został nabyty udział w gruncie (czy też udział w prawie użytkowania), to art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn nie ma zastosowania do nabycia tego gruntu. Nabycie udziału w gruncie lub prawa wieczystego użytkowania towarzyszące ewentualnemu nabyciu ww. lokalu może wiązać się z zapłatą podatku, jeśli wartość nabytego udziału w gruncie (prawie użytkowania wieczystego) przekroczy kwotę wolną określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Niemniej z uwagi na fakt, że przedmiotem zagadnienia jest nabycie lokalu mieszkalnego, które objęte jest ulgą określoną w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowisko Wnioskodawczyni w tej części należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.