Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2-2.4011.82.2018.1.IL
z 12 kwietnia 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 lutego 2018 r. (data wpływu 12 lutego 2018 r.), uzupełnionym pismem z dnia 12 marca 2018 r. (data wpływu 15 marca 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie dokonywania odliczeń w ramach tzw. ulgi prorodzinnej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 lutego 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 12 marca 2018 r. (data wpływu 15 marca 2018 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie dokonywania odliczeń w ramach tzw. ulgi prorodzinnej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Po 4 latach trwania rozprawy rozwodowej Wnioskodawczyni uzyskała rozwód z wyłącznej winy jej męża, wraz z ograniczeniem władzy rodzicielskiej do opieki nad dzieckiem. Dziecko mieszkało z byłym mężem przez 4 pierwsze miesiące swojego życia. Od tamtej pory mieszka tylko z Wnioskodawczynią (6 lat). Aktualnie chodzi po raz drugi do zerówki. Dziecko (syn) jest wychowywane wyłącznie przez Wnioskodawczynię. To ona zajmuje się synem praktycznie „non stop” Kontakty byłego męża Wnioskodawczyni sprowadzają się do maksymalnie 2 spotkań w miesiącu. Takie sporadyczne kontakty z dzieckiem w żaden sposób nie spełniają funkcji wychowawczych, jak również nie świadczą o sprawowaniu faktycznej opieki. Rzeczywistą opiekę nad synem sprawuje Wnioskodawczyni, to ona opiekuje się synem, jest zawsze kiedy syn ją potrzebuje. Codziennie przywozi i odbiera syna ze szkoły, gotuje obiady, odrabia zadania domowe i dodatkowo uczy czytać i pisać, żeby łatwiej synowi było w klasie pierwszej, wykonuje ćwiczenia logopedyczne, uczy przez zabawę, gra w gry planszowe i plenerowe, uczy pływać, zaprowadza do logopedy i psychologa, gdyż jest bardzo wrażliwym chłopcem i ma problemy z nadpobudliwością. Wnioskodawczyni chodzi z nim do lekarza. Bierze wolne z pracy, gdy syn jest chory. Regularnie chodzi z synem do dentysty, ortodonty, by zadbać o zęby, do okulisty, ponieważ syn ma problemy ze wzrokiem. Wnioskodawczyni wiele rzeczy robi wspólnie z synem, poświęca mu znaczną część swojego wolnego czasu, dba o jego rozwój i organizuje mu czas. Stara się w miarę możliwości finansowych zabierać do kina, bawialni, parku trampolin. Opisana sytuacja powoduje, że syn jest bardzo związany z Wnioskodawczynią, uwielbia ją i świadczy o tym że to Wnioskodawczyni faktycznie sprawuje opiekę nad dzieckiem. Były mąż Wnioskodawczyni zmniejszył sądownie ilość spotkań z dzieckiem o połowę, wbrew jej woli, nie miała ona na to wpływu. Kontakt ojca z dzieckiem jak wskazuje Wnioskodawczyni jest sporadyczny i łatwy do policzenia w skali roku. Czas który dziecko spędza z ojcem ogranicza się do oglądania telewizji i siedzenia przy komputerze, bądź oddawania dziecka pod opiekę swojej matce, by móc pójść na ryby, lub do kolegów. Według Wnioskodawczyni pojęcie „opieka nad dzieckiem” jest bardzo szerokie i sprowadza się do faktycznego jej pełnienia. W ocenie Wnioskodawczyni sporadyczne kontakty byłego męża z dzieckiem nie mieszczą się w pojęciu „sprawowania opieki nad dzieckiem”. Pomimo, że były mąż Wnioskodawczyni nie jest pozbawiony praw rodzicielskich, tylko ma je ograniczone, to tej opieki w jej ocenie nie wykonuje. Nie można poznać dziecka i uczestniczyć w jego życiu kilka lub kilkanaście godzin w miesiącu. Wnioskodawczyni bardzo uważnie odnotowuje sobie spotkania byłego męża z dzieckiem w 2017 r. było 58 dni, które po przeliczeniu na godziny bardzo by zaniżyły ilość dni faktycznego kontaktu ojca z dzieckiem. Według Wnioskodawczyni ta znikoma ilość kontaktów ojca z dzieckiem nie jest faktycznym pełnieniem opieki na dzieckiem. Wnioskodawczyni podnosi, iż to ona faktycznie wykonuje władzę rodzicielską, natomiast jej były mąż nie wykonuje władzy rodzicielskiej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w opisanej sytuacji Wnioskodawczyni przysługuje w całości ulga na dziecko?

Zdaniem Wnioskodawcy, ulga podatkowa z tytułu wychowania dziecka przysługuje jej w całości, ponieważ to ona wychowuje i rzeczywiście opiekuje się synem. Rola jej byłego męża sprowadza się tylko do płacenia alimentów i sporadycznych kontaktów, które w jej ocenie nie mają nic wspólnego z rzeczywistym sprawowaniem opieki nad dzieckiem. Odliczenie od podatku winno być dla rodzica, który w pełni opiekuje się dzieckiem, z nim mieszka i je wychowuje, a tą osobą według Wnioskodawczyni jest ona.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenie przyszłego jest prawidłowe.

W myśl art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200 ze zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Stosownie do art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
   
   
   
   1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
      
   2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a);
      
      
      
2. dwojga małoletnich dzieci – kwota 92,67 zł na każde dziecko;
   
3. trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:
   
   
   
   1. 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
      
   2. 166,67 zł na trzecie dziecko,
      
   3. 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.
      

Stosownie do art. 27f ust. 2a ww. ustawy, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

W świetle art. 27f ust. 2c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1. na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;
2. wstąpiło w związek małżeński.

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ustawy).

Jednocześnie jak stanowi art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 ww. ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej (art. 27f ust. 6).

Jak wynika z art. 27f ust. 7 cyt. ustawy podatkowej, przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Zgodnie z zacytowanymi przepisami ulga prorodzinna, przy spełnieniu określonych wymogów, przysługuje podatnikowi m.in. wykonującemu władzę rodzicielską w stosunku do małoletniego dziecka/małoletnich dzieci.

Władza rodzicielska – zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682) przysługuje obojgu rodzicom, a stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania. W rozumieniu przepisów prawa rodzinnego władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowywania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw (art. 95 § 1 k.r.o.).

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Kwotę tę rodzice mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Porozumienie rodziców co do wysokości dokonywanego odliczenia nie jest jednak wymagane w przypadku, gdy tylko jeden rodzic spełnia warunki określone w art. 27f ust. 1 ustawy.

Podkreślić należy, że o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

Zatem jeżeli władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic.

Samo dysponowanie prawem wykonywania władzy rodzicielskiej nie jest bowiem wystarczające do skorzystania z ulgi na dzieci.

Jeżeli rodzic dziecka pomimo posiadania praw rodzicielskich nie zajmuje się dzieckiem albo jego kontakty są sporadyczne należy uznać, iż nie wykonuje władzy rodzicielskiej i w związku z tym nie ma prawa do ulgi.

Wykonywać pieczę (zgodnie z def. Wielkiego Słownika Języka Polskiego oraz słownika synonimów) - to m.in. sprawować nad kimś lub czymś bezpośrednią, osobistą opiekę, troszczyć się, baczyć, czuwać, nadzorować.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że po 4 latach trwania rozprawy rozwodowej Wnioskodawczyni uzyskała rozwód z wyłącznej winy jej męża, wraz z ograniczeniem władzy rodzicielskiej do opieki nad dzieckiem. Dziecko mieszkało z byłym mężem przez 4 pierwsze miesiące swojego życia. Od tamtej pory mieszka tylko z Wnioskodawczynią (6 lat). Aktualnie chodzi po raz drugi do zerówki. Dziecko (syn) jest wychowywane wyłącznie przez Wnioskodawczynię. To ona zajmuje się synem praktycznie „non stop” Kontakty byłego męża Wnioskodawczyni sprowadzają się do maksymalnie 2 spotkań w miesiącu. Takie sporadyczne kontakty z dzieckiem w żaden sposób nie spełniają funkcji wychowawczych, jak również nie świadczą o sprawowaniu faktycznej opieki. Rzeczywistą opiekę nad synem sprawuje Wnioskodawczyni, to ona opiekuje się synem, jest zawsze kiedy syn ją potrzebuje. Codziennie przywozi i odbiera syna ze szkoły, gotuje obiady, odrabia zadania domowe i dodatkowo uczy czytać i pisać, żeby łatwiej synowi było w klasie pierwszej, wykonuje ćwiczenia logopedyczne, uczy przez zabawę, gra w gry planszowe i plenerowe, uczy pływać, zaprowadza do logopedy i psychologa, gdyż jest bardzo wrażliwym chłopcem i ma problemy z nadpobudliwością. Wnioskodawczyni chodzi z nim do lekarza. Bierze wolne z pracy, gdy syn jest chory. Regularnie chodzi z synem do dentysty, ortodonty, by zadbać o zęby, do okulisty, ponieważ syn ma problemy ze wzrokiem. Wnioskodawczyni wiele rzeczy robi wspólnie z synem, poświęca mu znaczną część swojego wolnego czasu, dba o jego rozwój i organizuje mu czas. Stara się w miarę możliwości finansowych zabierać do kina, bawialni, parku trampolin. Opisana sytuacja powoduje, że syn jest bardzo związany z Wnioskodawczynią, uwielbia ją i świadczy o tym że to Wnioskodawczyni faktycznie sprawuje opiekę nad dzieckiem. Były mąż Wnioskodawczyni zmniejszył sądownie ilość spotkań z dzieckiem o połowę, wbrew jej woli, nie miała ona na to wpływu. Kontakt ojca z dzieckiem jak wskazuje Wnioskodawczyni jest sporadyczny i łatwy do policzenia w skali roku. Czas który dziecko spędza z ojcem ogranicza się do oglądania telewizji i siedzenia przy komputerze, bądź oddawania dziecka pod opiekę swojej matce, by móc pójść na ryby, lub do kolegów. Według Wnioskodawczyni pojęcie „opieka nad dzieckiem” jest bardzo szerokie i sprowadza się do faktycznego jej pełnienia. W ocenie Wnioskodawczyni sporadyczne kontakty byłego męża z dzieckiem nie mieszczą się w pojęciu „sprawowania opieki nad dzieckiem”. Pomimo, że były mąż Wnioskodawczyni nie jest pozbawiony praw rodzicielskich, tylko ma je ograniczone, to tej opieki w jej ocenie nie wykonuje. Nie można poznać dziecka i uczestniczyć w jego życiu kilka lub kilkanaście godzin w miesiącu. Wnioskodawczyni bardzo uważnie odnotowuje sobie spotkania byłego męża z dzieckiem w 2017 r. było 58 dni, które po przeliczeniu na godziny bardzo by zaniżyły ilość dni faktycznego kontaktu ojca z dzieckiem. Według Wnioskodawczyni ta znikoma ilość kontaktów ojca z dzieckiem nie jest faktycznym pełnieniem opieki na dzieckiem. Wnioskodawczyni podnosi, iż to ona faktycznie wykonuje władzę rodzicielską, natomiast jej były mąż nie wykonuje władzy rodzicielskiej.

W sytuacji przedstawionej we wniosku to Wnioskodawczyni faktycznie sprawuje opiekę nad synem. To ona troszczy się o niego i dba o jego rozwój. Dba o zdrowie syna, regularnie chodzi z nim do dentysty, ortodonty, okulisty, psychologa. Odrabia lekcje, uczy czytać i pisać, wykonuje ćwiczenia logopedyczne. Bawi się z nim i zapewnia szereg rozrywek np. kino, bawialnia, park trampolin. Wnioskodawczyni wiele rzeczy robi wspólnie z synem. Poświęca mu znaczną część swojego wolnego czasu i jest zawsze kiedy syn ją potrzebuje.

Natomiast jak twierdzi Wnioskodawczyni ojciec dziecka bardzo mało czasu spędza z dzieckiem, ponieważ sądownie zmniejszył ilość spotkań z dzieckiem o połowę. Maksymalnie są to 2 spotkania w miesiącu, a czas który ojciec spędza z dzieckiem ogranicza się jedynie do oglądania telewizji i siedzenia przy komputerze, bądź oddawania dziecka pod opiekę swojej matce. W związku z tym, nie sposób uznać, że ojciec wychowywał dziecko i zajmował się nim, a co za tym idzie wykonywał on władzę rodzicielską w rozumieniu art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tym bardziej, że kontakt z dzieckiem nie jest uzależniony od wykonywania, czy nawet posiadania takiej władzy, a znikoma ilość kontaktów ojca z dzieckiem nie jest faktycznym pełnieniem opieki nad dzieckiem.

W świetle zacytowanych wyżej przepisów na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego uznać należy, iż w stosunku do małoletniego syna tylko Wnioskodawczyni wykonywała władzę rodzicielską bez udziału drugiego rodzica, w związku z tym przysługuje Jej wyłączne prawo (po spełnieniu wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania) do dokonania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej wnikającej z art. 27f ust. 1 ww. ustawy tj. w wysokości 100% kwoty ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za rok 2017.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy (opisane zdarzenie przyszłe) będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.