Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-2.4015.18.2018.1.MSI
z 26 kwietnia 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 5 marca 2018 r. (data wpływu 14 marca 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 marca 2018 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Sąd Rejonowy w O. postanowieniem częściowym z 4 września 2015 r. uprawomocnionym 26 września 2015 r., po rozpoznaniu wniosku złożonego przez Wnioskodawcę i jego żonę o stwierdzenie nabycia spadku wraz z podziałem majątku wspólnego, stwierdził, kto nabył spadek po zmarłej 13 czerwca 2009 r. U. J., której połowa majątku została odziedziczona przez jej męża – W. J., natomiast pozostała połowa została podzielona na bratanków i bratanice zmarłej. W drugiej części tegoż samego postanowienia Sąd stwierdził, iż po zmarłym 1 maja 2014 r. W. J. – bracie Wnioskodawcy – Wnioskodawca i jego żona odziedziczyli po 1/2 części spadku.

Postanowienie, o którym mowa powyżej, przede wszystkim nie wskazało majątku, który Wnioskodawca wraz z żoną odziedziczyli i nie dokonało jego podziału – nie zawierało konkretnych wartości (kwot) majątku, ale też zawierało oczywistą omyłkę pisarską, która została sprostowana dopiero postanowieniem z 28 marca 2017 r. Chcąc złożyć deklarację o nabyciu praw majątkowych, w której to należy podać przedmiot i wartość nabytego spadku, Wnioskodawca wraz z żoną złożyli ponownie wniosek o stwierdzenie nabycia spadku i dział spadku wraz z podziałem majątku wspólnego. Po rozpatrzeniu tego wniosku Sąd Rejonowy w O. wydał 19 września 2017 r. postanowienie uprawomocnione 11 października 2017 r. Sąd w tym postanowieniu stwierdził, iż w skład spadku wchodzą: nieruchomość o wartości 248.900,00 zł oraz udział wynoszący 1/2 prawa własności nieruchomości o wartości 12.600,00 zł, a więc łączną wartość majątku odziedziczonego przez Wnioskodawcę i jego żonę Sąd ustalił na kwotę 261.500,00 zł, a więc dla każdego z nich wartość masy spadkowej wyniosła po 130.750,00 zł. Na rzecz pozostałych wnioskodawców (bratanków i bratanice) Sąd zasądził solidarną spłatę udziałów.

Znając konkretne sumy nabytych praw majątkowych, Wnioskodawca złożył zgłoszenie SD-Z2 – zgłoszenie o nabyciu praw majątkowych korzystającym ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn przed upływem 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się wyroku Sądu Rejonowego w O. w dniu 11 października 2017 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca prawidłowo rozumie art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, który mówi, że „zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4 licząc termin do złożenia zgłoszenia o nabyciu praw majątkowych 6 miesięcy od 11 października 2017 r., to jest od uprawomocnienia się postanowienia Sądu Rejonowego w O. z 19 września 2017 r. stwierdzającego nabycie przez Wnioskodawcę spadku?

Zdaniem Wnioskodawcy, termin na złożenie zgłoszenia w rozumieniu art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn należy liczyć od dnia uprawomocnienia się w dniu 11 października 2017 r. postanowienia Sądu Rejonowego w O. z dnia 19 września 2017 r., albowiem to w tym postanowieniu Sąd ustalił przedmiot i wartość majątku oraz dokonał podziału tej sumy na rzecz spadkobierców. Dopiero więc to postanowienie jest prawomocne, od niego bowiem się nikt nie odwołał, ani nie wniósł sprzeciwu i z tym postanowieniem Wnioskodawca poznał przedmiot i wartość spadku i na tej podstawie ma możliwość złożenia zgłoszenia o nabyciu praw majątkowych, w których to należy wskazać odziedziczoną wartość (kwotę) spadku – w tym przypadku wartość odziedziczonej części nieruchomości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 644) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. dziedziczenia.

Stosownie do art. 5 powołanej ustawy, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych, a powstaje on, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1, przy nabyciu w drodze dziedziczenia, z chwilą przyjęcia spadku. Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem i jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, to zgodnie z ust. 4 powołanego artykułu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się tego orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia.

Przepisy ww. ustawy nie definiują pojęcia spadek, a zatem należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 459 ze zm.).

W myśl przepisu art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Stosownie do art. 925 w zw. z art. 924 Kodeksu cywilnego spadkobierca nabywa spadek z chwilą śmierci spadkodawcy. Natomiast, zgodnie z art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego, prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Stosownie do art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9 637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej. W myśl art. 14 ust. 2 ww. ustawy zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe. Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Jednakże, zgodnie z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
   
   

Z kolei w myśl art. 4a ust. 4 przedmiotowej ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków jedynie, gdy:

1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2. nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.
   
   

Zauważyć należy, że w cytowanych przepisach nie zostały wyszczególnione ani rodzaj, czy charakter nabywanych składników majątku objętych zwolnieniem, ani sposób, czy czas ich użytkowania jak również ich wartość. Należy jednak mieć na uwadze, że podstawowym kryterium uprawniającym do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest zakwalifikowanie nabywcy jako jednej z osób wymienionych w tym przepisie oraz dokonanie zgłoszenia nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w określonym w tym przepisie terminie.

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, przedmiotowe nabycie podlega opodatkowaniu na ogólnych zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej – art. 4a ust. 3 ww. ustawy.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że brat Wnioskodawcy W. J. , zmarł 1 maja 2014 r. Zgodnie z postanowieniem Sądu z 4 września 2015 r. prawomocnym 26 września 2015 r. spadek po W. J. nabył Wnioskodawca w udziale 1/2 części oraz żona Wnioskodawcy w udziale 1/2 części. Postanowienie z 4 września 2015 r. było postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku, określało, kto nabył spadek po W. J. i w jakim udziale. Postanowienie nie wskazywało konkretnie majątku, który odziedziczył Wnioskodawca oraz zawierało oczywistą omyłkę pisarską, która została sprostowana postanowieniem z 28 marca 2017 r. Wnioskodawca chcąc złożyć deklarację o nabyciu praw majątkowych, w której należy podać przedmiot i wartość nabytego spadku, ponownie złożył wraz z żoną wniosek o stwierdzenie nabycia spadku i dział spadku wraz z podziałem majątku wspólnego. W dniu 19 września 2017 r. Sąd wydał postanowienie, w którym stwierdził co wchodzi w skład spadku oraz dokonał działu spadku. Postanowienie z 19 września 2017 r. stało się prawomocne 11 października 2017 r. Wnioskodawca złożył zgłoszenie SD-Z2 w terminie 6 miesięcy licząc od 11 października 2017 r.

Mając na uwadze przytoczone powyżej uregulowania prawne oraz przedstawione we wniosku okoliczności faktyczne należy stwierdzić, że datą, od której rozpoczął bieg sześciomiesięczny termin, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest dzień uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku po bracie Wnioskodawcy, W. J., czyli 26 września 2015 r. Bezsprzeczny jest bowiem fakt, że o stwierdzeniu nabycia spadku po W. J. Sąd orzekł w postanowieniu z 4 września 2015 r., które uprawomocniło się 26 września 2015 r., a nie w postanowieniu z 19 września 2017 r. Oznacza to, że Wnioskodawca nie może skorzystać ze zwolnienia zawartego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, ponieważ nie został zachowany termin zgłoszenia określony w tym przepisie.

Podkreślić należy, że powoływana przez Wnioskodawcę okoliczność, że precyzyjna wartość odziedziczonego majątku była znana dopiero po wydaniu przez Sąd postanowienia z 19 września 2017 r., w którym ustalił przedmiot i wartość majątku oraz dokonał podziału sumy na rzecz spadkobierców, pozostaje bez wpływu na bieg terminu, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy. W takiej sytuacji w zgłoszeniu nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych wartość nabytych składników można określić samodzielnie uwzględniając zasady określone w art. 8 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w którym wskazano zasady określania wartości rynkowej nabytych rzeczy i praw.

Fakt, że postanowienie z 4 września 2015 r. (prawomocne z dniem 26 września 2015 r.) zawierało oczywistą omyłkę pisarską i zostało sprostowane postanowieniem z 28 marca 2017 r. także pozostaje bez wpływu na bieg terminu, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Oczywistą omyłkę pisarską można sprostować w każdym czasie, a więc i po uprawomocnieniu się danego orzeczenia.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Augustyna Kośnego 70, 45-372 Opole, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.