Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT2-2.4011.151.2018.2.ACZ
z 18 maja 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 12 marca 2018 r. (data wpływu 14 marca 2018 r.), uzupełnionym pismem z dnia 27 kwietnia 2018 r. (data wpływu 2 maja 2018 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi na dziecko – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 marca 2018 r. wpłynął do Organu podatkowego ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi na dziecko.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 16 kwietnia 2018 r., Nr 0113-KDIPT2-2.4011.151.2018.1.ACZ, wezwano Wnioskodawczynię, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało w dniu 17 kwietnia 2018 r. (skutecznie doręczone w dniu 23 kwietnia 2018 r.). W dniu 2 maja 2018 r. (nadano w dniu 30 kwietnia 2018 r.) wpłynęło uzupełnienie wniosku.

We wniosku i jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni chce skorzystać z odliczenia od podatku z tytułu ulgi na dziecko za 2017 r. W przypadku, jeżeli nie ulegnie zmianie opis stanu faktycznego, możliwość skorzystania z ulgi zostanie wykorzystana w latach następnych (2018, 2019 itd.).

Wnioskodawczyni jest matką samotnie wychowującą syna Piotra urodzonego w dniu 15 kwietnia 2014 r. W 2017 r. przysługiwała Wnioskodawczyni ulga na jedno dziecko. Sporządzając zeznanie podatkowe PIT-37 za 2017 r. Wnioskodawczyni dokonała odliczenia ulgi na dziecko w wysokości 100%.

Separacja z mężem rozpoczęła się od maja 2016 r. w związku z psychicznym znęcaniem się (byłemu już mężowi została założona Niebieska Karta). Od tego momentu do chwili obecnej Wnioskodawczyni zamieszkuje razem z małoletnim synem Piotrem oraz rodzicami w … przy ul. …. Rozwód został orzeczony przez Sąd Okręgowy w … w dniu 29 listopada 2017 r. w wyniku czego miejsce zamieszkania małoletniego syna, który obecnie ma cztery lata, zostało ustalone przy matce, bez względu na miejsce jej zamieszkania. Wyrok rozwodowy orzeczony przez Sąd Okręgowy w … z dnia 29 listopada 2017 r. uprawomocnił się w dniu 21 grudnia 2017 r. Na ojca dziecka zostały nałożone alimenty w wysokości 600 zł. Zgodnie z postanowieniem Sądu ojciec ma prawo do spotkań z synem w weekendy. Oboje rodzice zachowują władzę rodzicielską, choć mąż Wnioskodawczyni w trakcie rozprawy sądowej chciał aby Sąd odebrał mu prawa rodzicielskie, jeżeli tylko to spowoduje, że otrzyma mniejsze alimenty.

W 2017 r. wyłącznie Wnioskodawczyni wykonywała faktyczną władzę rodzicielską w stosunku do syna Piotra. Wnioskodawczyni ponosiła koszty związane z utrzymaniem dziecka (wyżywienie, wszelkie opłaty przedszkolne – opłata za przedszkole, wycieczki; ubezpieczenie, ubrania, koszty zakupu leków, dodatkowe zajęcia pozaprzedszkolne itp.), dbała o jego rozwój fizyczny, duchowy. Wszelkie decyzje w sprawie rozwoju dziecka, zebrania w przedszkolu, opieka w trakcie choroby sprawowane są przez matkę – ojciec dziecka ogranicza się wyłącznie do płacenia alimentów oraz sporadycznych spotkań z dzieckiem. Ojciec nie wykonywał faktycznej władzy rodzicielskiej wobec syna, ogranicza się wyłącznie do płacenia alimentów, z których potrąca sobie wydatki, które ponosi w trakcie spotkań z synem. W przypadku, gdy ojciec dziecka podczas jednego ze spotkań z dzieckiem poniósł koszt zakupu leków w aptece na kwotę około 90 zł, pomniejszył przesłane alimenty o kwotę 100 zł, stwierdzając, że do jego obowiązków należy wyłącznie płacenie alimentów. Ojciec dziecka utrzymuje regularny kontakt z synem ustalony postanowieniem Sądu Okręgowego w … z dnia 29 listopada 2017 r.

W 2017 r. w stosunku do Wnioskodawczyni i Jej dziecka nie miały zastosowanie przepisy: art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego lub ustawy o podatku tonażowym albo w ustawie o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

W 2017 r. syn Wnioskodawczyni nie otrzymywał zasiłku (dodatku) pielęgnacyjnego ani renty socjalnej, a także nie został na podstawie orzeczenia sądu umieszczony w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych.

W 2017 r. Wnioskodawczyni uzyskała dochody z tytułu zatrudnienia na umowę o pracę opodatkowane na zasadach ogólnych, według skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Składki ZUS i podatek dochodowy rozliczany był przez zakład pracy. W 2017 r. dochody Wnioskodawczyni nie przekroczyły kwoty 56 000 zł. Sytuacja finansowa samotnej matki jest trudna. Od dnia 1 lipca 2017 r. udało się Wnioskodawczyni podjąć pracę, Jej wynagrodzenie netto wynosi 1 530 zł. Otrzymana ulga na dziecko stanowi bardzo istotny zastrzyk finansowy, który pozwoli na zapewnienie dziecku najbardziej niezbędnych potrzeb.

Pomiędzy rodzicami nie ma porozumienia w sprawie podziału ulgi prorodzinnej. Gdyby Wnioskodawczyni miała pewność, że ojciec dziecka otrzymaną ulgę przeznaczy na syna, nie miałaby nic przeciwko, aby skorzystał z ulgi w 50%, niestety ulga dla byłego męża jest tylko sposobem na zarobienie na alimenty. Ojciec dziecka, pomimo że nie wykonuje faktycznej władzy rodzicielskiej, próbował wywrzeć na Wnioskodawczyni presję, że on sam wykorzysta ulgę na dziecko.

Zgodnie z informacjami, które Wnioskodawczyni posiada, ojciec dziecka nie skorzystał z ulgi na dziecko. Wnioskodawczyni poinformowała go o złożonym wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji oraz o tym, że wykazała w zeznaniu PIT-37 za 2017 r. całą ulgę na dziecko. Ojciec dziecka czeka na rozstrzygnięcie wydane w indywidualnej interpretacji. Niestety Wnioskodawczyni nie jest w stanie zagwarantować, czy ojciec dziecka udzielił prawdziwej informacji.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawczyni przysługuje prawo do odliczenia w 100% ulgi prorodzinnej jako matce, która jako sama wykonuje faktyczną władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem?

Zdaniem Wnioskodawczyni, wobec zaistniałej sytuacji przysługuje Jej prawo do odliczenia w 100% ulgi prorodzinnej, ponieważ tylko Ona sprawuje opiekę nad dzieckiem. Mimo że jego ojciec nie ma odebranych praw, nie interesuje się ponoszonymi wydatkami, jego zdrowiem, potrzebami w przedszkolu i poza nim, a najdrobniejsze wydatki poniesione na dziecko odbiera z alimentów.

Wnioskodawczyni uważa, że byłoby to niesprawiedliwe, gdyby ojciec dziecka mógł skorzystać z ulgi na dziecko, chociaż nie wykonuje faktycznej władzy rodzicielskiej.

Warunki oraz zasady dotyczące możliwości korzystania przez podatników z odliczenia od podatku z tytułu ulgi na dzieci określa art. 27f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowego od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”.

Z postanowień art. 27f ust. 1 ww. ustawy wynika, że od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27 ustawy, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b ustawy, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską,
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało,
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
   
   

Zatem, z literalnego brzmienia pkt 1 w art. 27f ust. 1 ustawy wynika, że warunkiem zastosowania ulgi na dzieci przez rodzica jest wykonywanie w stosunku do tego dziecka władzy rodzicielskiej. Samo posiadanie władzy rodzicielskiej jest niewystarczające do zastosowania przedmiotowej preferencji. Dla nabycia prawa do przedmiotowej ulgi konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne wykonywanie, czyli wykonywanie wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko wychowywane jest w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, w szczególności sprawowanie faktycznej pieczy nad dzieckiem, wykonywanie zarządu nad jego majątkiem i jego wychowywanie, troszczenie się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka, a więc zapewnienie/zabezpieczenie wszystkich potrzeb dziecka od bytowych po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne.

Jednocześnie jak wynika z uchwały siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2012 r., sygn. akt III CZP 72/11: „w orzecznictwie Sądu Najwyższego ukształtowało się jednolite stanowisko, wywodzone z wykładni językowej art. 113 § 1 k.r.o., że prawo do utrzymywania przez rodziców kontaktów z dzieckiem nie należy do sfery sprawowania władzy rodzicielskiej (por. uchwały z dnia 18 marca 1968 r., III CZP 70/66; z dnia 26 września 1983 r., III CZP 46/83, OSNCP 1984, nr 4, poz. 49, z dnia 14 czerwca 1988 r., III CZP 42/88, OSNCP 1989, nr 10, poz. 156, z dnia 21 października 2005 r., III CZP 75/05, OSNC 2006, nr 9, poz. 142, z dnia 8 marca 2006 r., III CZP 98/05, OSNC 2006, nr 10, poz. 158 oraz postanowienia z dnia 5 maja 2000 r., II CKN 761/00, niepubl., z dnia 7 listopada 2000 r., I CKN 115/00, OSNC 2001, nr 3, poz. 50). Wskazane zostało, że jest to uprawnienie odrębne od władzy rodzicielskiej, wynikające z najbliższego pokrewieństwa, ale ściśle z tą władzą związane i służy dobru dziecka”. W konsekwencji, samo utrzymywanie kontaktów z dzieckiem nie jest rozstrzygające dla uznania, że rodzic wykonuje władzę rodzicielską. Dotyczy to również wykonywania obowiązku alimentacyjnego. W wyroku z dnia 2 lipca 2011 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził, że: „wykonywanie przez skarżącego ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego nad małoletnią córką nie powoduje zatem nabycia przez niego prawa do odliczenia kwoty, o której mowa w art. 27f ust. 2 u.p.d.o.f.”, z uwagi na fakt, że obowiązek alimentacyjny jest niezależny od władzy rodzicielskiej, a co za tym idzie spoczywa także na rodzicach, którzy zostali pozbawieni tej władzy.

Tym samym, w przypadku rodzica małoletniego dziecka o prawie do ulgi decyduje faktyczne sprawowanie władzy rodzicielskiej. Samo posiadanie władzy rodzicielskiej (bez jej faktycznego wykonywania), podobnie jak utrzymywanie sporadycznych kontaktów z dzieckiem czy alimentacja, nie wystarcza do zastosowania przedmiotowego odliczenia.

Pogląd ten podzielają również sądy administracyjne w wydawanych orzeczeniach. Stanowisko takie potwierdza orzecznictwo sądów administracyjnych (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 1420/15, wyrok z dnia 26 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 447/16 i z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 661/16, wyrok powołany w interpelacji Pana Posła Pawła Szramka nr 13581, tj. wyrok z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 2378/15) oraz w indywidualnych interpretacjach np. interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 27 lutego 2018 r., nr 0115-KDIT2-2.4011.441.2017.2.BK.

Reasumując, w celu nabycia prawa do odliczenia ulgi na dzieci konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek, tj. posiadanie władzy rodzicielskiej (nawet ograniczonej na podstawie wyroku sądowego) oraz jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, z późn. zm.) od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
   
   

Natomiast w myśl art. 27f ust. 2 ww. ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
   1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,
   2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2. dwojga małoletnich dzieci – kwota 92,67 zł na każde dziecko;
3. trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:
   1. 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
   2. 166,67 zł na trzecie dziecko,
   3. 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.
   
   
   

Stosownie do art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, jak stanowi art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Zgodnie z art. 27f ust. 5 ww. ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
   
   

Przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej (art. 27f ust. 6 ww. ustawy).

W myśl art. 27f ust. 7 ww. ustawy, przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Treść art. 27f ust. 6 w powiązaniu z art. 6 ust. 4 pkt 3 ww. ustawy wskazuje, że odliczenie kwoty określonej w ust. 2 przysługuje podatnikowi, który utrzymywał – w związku z wykonywaniem obowiązku alimentacyjnego lub sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej – dzieci pełnoletnie do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

Zatem, z literalnego brzmienia art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wynika, że warunkiem zastosowania ulgi na dzieci przez rodzica jest wykonywanie w stosunku do tego dziecka władzy rodzicielskiej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni chce skorzystać z odliczenia od podatku z tytułu ulgi na dziecko za 2017 r., a także w latach następnych, jeżeli nie ulegnie zmiana opisu stanu faktycznego.

Wnioskodawczyni jest matką samotnie wychowującą syna urodzonego w dniu 15 kwietnia 2014 r. W 2017 r. przysługiwała Wnioskodawczyni ulga na jedno dziecko. Sporządzając zeznanie podatkowe PIT-37 za 2017 r. Wnioskodawczyni dokonała odliczenia ulgi na dziecko w wysokości 100%.

Separacja z mężem rozpoczęła się od maja 2016 r. w związku z psychicznym znęcaniem się. Od tego momentu do chwili obecnej Wnioskodawczyni zamieszkuje razem z małoletnim synem oraz rodzicami. Rozwód został orzeczony przez Sąd Okręgowy w dniu 29 listopada 2017 r. w wyniku czego miejsce zamieszkania małoletniego syna zostało ustalone przy matce, bez względu na miejsce jej zamieszkania. Wyrok rozwodowy uprawomocnił się w dniu 21 grudnia 2017 r. Na ojca dziecka zostały nałożone alimenty w wysokości 600 zł. Zgodnie z postanowieniem Sądu ojciec ma prawo do spotkań z synem w weekendy. Oboje rodzice zachowują władzę rodzicielską, choć mąż Wnioskodawczyni w trakcie rozprawy sądowej chciał aby Sąd odebrał mu prawa rodzicielskie, jeżeli tylko to spowoduje, że otrzyma mniejsze alimenty.

W 2017 r. wyłącznie Wnioskodawczyni wykonywała faktyczną władzę rodzicielską w stosunku do syna. Wnioskodawczyni ponosiła koszty związane z utrzymaniem dziecka: wyżywienie, wszelkie opłaty przedszkolne – opłata za przedszkole, wycieczki; ubezpieczenie, ubrania, koszty zakupu leków, dodatkowe zajęcia pozaprzedszkolne itp., dbała o jego rozwój fizyczny, duchowy. Wszelkie decyzje w sprawie rozwoju dziecka, zebrania w przedszkolu, opieka w trakcie choroby sprawowane są przez matkę – ojciec dziecka ogranicza się wyłącznie do płacenia alimentów oraz sporadycznych spotkań z dzieckiem. Ojciec dziecka nie wykonywał faktycznej władzy rodzicielskiej wobec syna, ogranicza się wyłącznie do płacenia alimentów, z których potrąca sobie wydatki, które ponosi w trakcie spotkań z synem. W przypadku, gdy ojciec dziecka podczas jednego ze spotkań z dzieckiem poniósł koszt zakupu leków w aptece, pomniejszył przesłane alimenty, stwierdzając, że do jego obowiązków należy wyłącznie płacenie alimentów. Ojciec dziecka utrzymuje regularny kontakt z synem ustalony postanowieniem Sądu Okręgowego z dnia 29 listopada 2017 r.

W 2017 r. w stosunku do Wnioskodawczyni i Jej dziecka nie miały zastosowanie przepisy: art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego lub ustawy o podatku tonażowym albo w ustawie o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych. W 2017 r. syn Wnioskodawczyni nie otrzymywał zasiłku (dodatku) pielęgnacyjnego ani renty socjalnej, a także nie został na podstawie orzeczenia sądu umieszczony w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych. W 2017 r. Wnioskodawczyni uzyskała dochody z tytułu zatrudnienia na umowę o pracę opodatkowane na zasadach ogólnych, według skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W 2017 r. dochody Wnioskodawczyni nie przekroczyły kwoty 56 000 zł. Od dnia 1 lipca 2017 r. udało się Wnioskodawczyni podjąć pracę. Otrzymana ulga na dziecko stanowi bardzo istotny zastrzyk finansowy, który pozwoli na zapewnienie dziecku najbardziej niezbędnych potrzeb. Pomiędzy rodzicami nie ma porozumienia w sprawie podziału ulgi prorodzinnej. Zgodnie z informacjami, które Wnioskodawczyni posiada, ojciec dziecka nie skorzystał z ulgi na dziecko.

Stosownie do art. 92 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682), dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską.

Władza rodzicielska – zgodnie z art. 93 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, przysługuje obojgu rodzicom, a stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy, jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania. W rozumieniu przepisów prawa rodzinnego władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowywania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw (art. 95 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy).

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Kwotę tę rodzice mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Biorąc pod uwagę umiejscowienie w przepisach ustawy sformułowania „lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej”, tj. po wyrazach „kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych”, należy przyjąć, że podstawową formą podziału przysługującego odliczenia pomiędzy rodziców – z których każdy ma prawo do zastosowania ulgi – jest podział tej kwoty w częściach równych. Tym samym, możliwość skonsumowania kwoty ulgi przez rodziców dziecka w inny sposób niż w proporcji pół na pół, należy traktować w kategorii przywileju (wyjątku od generalnej zasady) wymagającego zgody obojga rodziców. Porozumienie rodziców co do wysokości dokonywanego odliczenia nie jest jednak wymagane w przypadku, gdy tylko jeden rodzic spełnia warunki do zastosowania odliczenia na podstawie art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podkreślić należy, że samo posiadanie władzy rodzicielskiej jest niewystarczające do zastosowania przedmiotowej preferencji. Dla nabycia prawa do ulgi prorodzinnej konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Należy przy tym odróżnić treść władzy rodzicielskiej od jej wykonywania, gdyż samo posiadanie władzy rodzicielskiej nie oznacza jej wykonywania. Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka (postanowienia Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Stąd ulga na dzieci przysługuje tym rodzicom, którzy faktycznie sprawują pieczę nad osobą i majątkiem dziecka. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic. Jeżeli rodzic dziecka pomimo posiadania praw rodzicielskich nie zajmuje się dzieckiem albo jego kontakty są sporadyczne, należy uznać, że nie wykonuje władzy rodzicielskiej i w związku z tym nie ma prawa do ulgi.

Jak bowiem wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 2378/15, „(…) dla nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej, konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek, to jest posiadanie władzy rodzicielskiej (nawet ograniczonej na podstawie wyroku sądowego) i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Czym innym jest bowiem posiadanie władzy a czym innym jej wykonywanie, a to oznacza, że utożsamianie ich na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajduje uzasadnienia. W celu nabycia prawa do przedmiotowej ulgi podatnik powinien wykazać zatem, że w danym roku podatkowym wykonywał, a nie tylko posiadał władzę rodzicielską (…).”

Zatem, o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Realizacja prawa wykonywania władzy rodzicielskiej może następować przykładowo poprzez osobiste kontakty z nauczycielami dziecka, interesowanie się stanem zdrowia dziecka i pomoc w jego leczeniu, zapewnianie wsparcia w nauce, interesowanie się sposobem spędzania wolnego czasu.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

Wykonywać pieczę (zgodnie z definicją Wielkiego Słownika Języka Polskiego oraz słownika synonimów) – to m.in. sprawować nad kimś lub czymś bezpośrednią, osobistą opiekę, troszczyć się, baczyć, czuwać, nadzorować).

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że w przypadku, gdy władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic. Samo utrzymywanie kontaktów z dzieckiem i wykonywanie obowiązku alimentacyjnego wyznaczonego przez sąd nie jest rozstrzygające dla uznania, że rodzic wykonuje władzę rodzicielską.

Odnosząc powyższe do przedstawionego stanu faktycznego, w którym wskazano, że w 2017 r. to Wnioskodawczyni ponosiła koszty związane z utrzymaniem dziecka, dbała o jego rozwój fizyczny i duchowy, podejmowała decyzje w sprawie rozwoju dziecka, uczestniczyła w zebraniach w przedszkolu, zapewniała opiekę w trakcie choroby, natomiast ojciec dziecka ograniczał się wyłącznie do sporadycznych spotkań z dzieckiem oraz płacenia alimentów, z których potrącał sobie wydatki, które ponosił w trakcie spotkań z synem, stwierdzić należy, że wykonywania obowiązku alimentacyjnego oraz spotykania się z synem w ramach kontaktów wyznaczonych przez Sąd, nie sposób uznać za wystarczającego dla przyjęcia, że ojciec dziecka wykonywał władzę rodzicielską w rozumieniu art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tym bardziej, że obowiązek alimentacyjny nie jest uzależniony od wykonywania, czy nawet posiadania takiej władzy.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że skoro w 2017 r. w stosunku do małoletniego syna tylko Wnioskodawczyni wykonywała władzę rodzicielską bez udziału drugiego rodzica – ojca dziecka, to wyłącznie Wnioskodawczyni przysługuje prawo do dokonania odliczenia w ramach ulgi prorodzinnej wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. w wysokości 100% kwoty ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Prawo Wnioskodawczyni do odliczenia ulgi w pełnej wysokości na małoletniego syna będzie przysługiwało Jej również w latach przyszłych do momentu uzyskania przez syna pełnoletności pod warunkiem, że nie ulegną zmianie przepisy prawa będące podstawą niniejszego rozstrzygnięcia oraz stan faktyczny sprawy, w szczególności ojciec dziecka nadal nie będzie wykonywał władzy rodzicielskiej.

Końcowo Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Należy również zastrzec, że w przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych, wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obowiązek udowodnienia, uprawnień do skorzystania z określonej ulgi przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego …, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.