Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP3-3.4011.161.2018.2.JK3
z 4 czerwca 2018 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 12 marca 2018 r. (data wpływu 28 marca 2018 r.) uzupełnionym pismem z dnia 15 maja 2018 r. (data nadania 16 maja 2018 r., data wpływu 18 maja 2018 r.) na wezwanie z dnia 11 maja 2018 r. Nr 0114-KDIP3-3-3.4011.161.2018.1.JK3 (data nadania 11 maja 2018 r., data doręczenia 16 maja 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi prorodzinnej–jest prawidłowe.


UZASADNIENIE


W dniu 28 marca 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi prorodzinnej.


Z uwagi na braki formalne, pismem Nr 0114-KDIP3-3-3.4011.161.2018.1.JK3 z dnia 11 maja 2018 r. (data nadania 11 maja 2018 r., data doręczenia 16 maja 2018 r.) tutejszy organ wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia przedmiotowego wniosku.


Pismem z dnia 15 maja 2018 r. (data nadania 16 maja 2018 r., data wpływu 18 maja 2018 r.) Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek w terminie.


We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.


Zgodnie z art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odliczenie od podatku kwoty na małoletnie dziecko przysługuje rodzicowi, który:

  1. wykonywał władzę rodzicielską;
  2. pełnił funkcję opiekuna prawnego jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało,

Od maja 2017 roku mąż Wnioskodawczyni porzucił rodzinę i dzieci przebywają wyłącznie z Wnioskodawczynią. Od tego czasu mąż nie uczestniczy w wychowywaniu dzieci i prowadzi oddzielne gospodarstwo domowe. Od maja 2017 roku Wnioskodawczyni ma na wychowaniu i utrzymaniu trójkę dzieci: małoletnią Marię Ł. ur. 22 listopada 2016 r, Gabrielę. Ł. ur. 27 sierpnia 2008 r. oraz pełnoletnią córkę (studentkę dziennych studiów) Patrycję Ł. ur. 2l lipca 1994 r. Obecnie zapadł wyrok Sądu Rejonowego zasądzający alimenty od lipca 2017 r. dla Gabrieli w wysokości 950 zł, Marii 800 zł i Patrycji 900 zł (na jej konto bankowe). Mąż Wnioskodawczyni wywiązuje się tylko z płacenia obowiązkowego świadczenia alimentacyjnego, ale nie uczestniczy w wychowywaniu dzieci i nie wykonuje władzy rodzicielskiej, nie realizuje też zapisu sądowego dotyczącego kontaktów z dziećmi.

Wszystkie dzieci zamieszkują wspólnie z Wnioskodawczynią w domku gospodarczym. Wyłącznie Wnioskodawczyni dba o dobro dzieci, wychowanie, udział i dowożenie ich na zajęcia lekcyjne i pozalekcyjne, jak również wizyty u lekarzy, zakupy i zaspokajanie wszelkich ich potrzeb. Wszystkie czynności i obowiązki mąż przerzucił na Wnioskodawczynię. Nie interesuje się problemami zdrowotnymi i codziennymi dzieci. Podważa słuszność, a takie koszty podejmowanych przez Wnioskodawczynię w trosce o ich prawidłowy rozwój działań – m.in. udziału dzieci w zajęciach dodatkowych i ponoszonych wydatków związanych z nauką oraz opieką medyczną.

Gabrysia z racji wieku nie kwalifikuje się do korzystania z bezpłatnej wizyty u lekarza ortodonty. Córka wymaga bardzo dużego nakładu pracy i nakładów finansowych z powodu trudności związanych z jej codziennym funkcjonowaniem, zdrowiem i poważnymi trudnościami szkolnymi mającymi związek z silnym lękiem i stresem wywołanym sytuacją rodzinną (na podstawie opinii lekarza rodzinnego, psychiatry, psychologa, specjalistów szkolnych), ale działania i wydatki Wnioskodawczyni są kwestionowane przez męża. Gabrysia od momentu porzucenia rodziny przez męża Wnioskodawczyni wymagała pomocy specjalistycznej z powodu lęków, nierealizowania obowiązku szkolnego, zaburzeń rytmu dobowego. Lekarz psychiatra rozpoznał u niej zaburzenia adaptacyjne będące wynikiem trudnej sytuacji rodzinnej (F 432) i zalecił decyzją Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nauczanie indywidualne w domu. Zalecono także korzystnie ze wsparcia w postaci korepetycji, a także zajęcia ruchowe: basen lub siłownia, konie (zajęcia jazdy konnej są aktualnie zawieszone z powodu trudności z wyjściem z domu i kłopotów finansowych). Na zajęcia szkolne dodatkowe lub wizyty lekarskie dzieci są dowożone z pomocą osób trzecich (dziadka, rodziny) lub przez Wnioskodawczynię - na rowerze. Ojciec, pomimo posiadania dwóch nowych samochodów, odmawia uczestniczenia w jakichkolwiek czynnościach. Obecny stan zdrowia córki Wnioskodawczyni – Gabrysia wymaga kontynuacji pracy z psychologiem i psychiatrą, ale także ten fakt mąż podważał w sądzie pomimo, że Wnioskodawczyni posiada potwierdzenie ich konieczności w postaci dokumentacji lekarskiej. Nadal też utrudnia podejmowanie przez Wnioskodawczynię działań w tej materii. Podważa zarówno ich sens, jak i ponoszone koszty związane z udzielaniem skutecznej opieki i pomocy wszystkim dzieciom.


Patrycja od kilku lat ma problemy zdrowotne dermatologiczne oraz ortopedyczne. Ortopeda zlecił korzystanie z basenu i siłowni. Maria wymaga pomocy dermatologa - wpływające na wygląd pieprzyki na ciele i skórze głowy. Nie rozwija swoich zdolności i zainteresowań z powodu niewystarczających środków finansowych i konieczności wyboru przez Wnioskodawczynię celów najpilniejszych do zrealizowania.


Maria od 7 roku życia kontynuuje naukę języka angielskiego korzystając z płatnej nauki w Szkole Języka. Pomimo, że jest to kontynuacja, mąż podważa ponoszone koszty.


W toku sprawy sądowej okazało się, że od roku 2012 mąż Wnioskodawczyni gromadził bez Jej wiedzy znaczne oszczędności na koncie (ok. 50 tys), do którego Wnioskodawczyni nie miała dostępu. Od chwili założenia przez męża konta, wpływały tam także zwroty ulg prorodzinnych. W kwietniu 2017 roku dochód męża wyniósł 8.085,45 PLN, a sam wpływ na konto oszczędnościowe wyniósł 8.188,08 PLN, ponieważ na miesiąc przed porzuceniem rodziny przelał na nie także zwrot ulgi prorodzinnej w kwocie 4224,00 PLN i za zgromadzone w tajemnicy przed Wnioskodawczynią środki zakupił dla siebie, także w ukryciu w czerwcu 2017 r. kolejny od 2013 roku nowy samochód w salonie.


Wnioskodawczyni pragnie w ten sposób wykazać, że na długo przed porzuceniem rodziny, jak również teraz mąż nie miał i nie ma faktycznego udziału w utrzymaniu rodziny oraz wychowywaniu dzieci. Stara się stwarzać pozory troskliwego ojca, dlatego złożył nieuzasadniony wniosek sądowy o widzenia z dziećmi, pomimo stale istniejącej możliwości codziennego widywania się z nimi. Jednak od czasu zapadnięcia wyroku nie realizuje swoich zobowiązań sądowych. Wnioskodawczyni wielokrotnie daje dzieciom pozwolenie na spotkania z ojcem pora ustaleniami sądowymi, ale mąż odrzuca tę możliwość - nigdy z niej nie skorzystał. Odmówił dzieciom wspólnego spędzenia czasu w czasie tygodnia ferii zimowych 2018, pomimo, że ustalenia sądowe zapadły w sierpniu 2017; nie spędził z nimi czasu w okresie wakacji 2017 oraz majówki 2018. Bywa, że nie stawia się na umówione spotkania z dziećmi i nie informuje Wnioskodawczyni o swojej nieobecności. Składa dzieciom obietnice bez pokrycia, odmawia im kupna drobiazgów lub obiecanego zakupu odzieży. Podkreśla wobec dzieci, że daje matce alimenty na to, by kupiła im to o co proszą (nawet jeśli mowa o drobnych zakupach w sklepie spożywczym). Unika jakichkolwiek wydatków, oprócz tych koniecznych na potrzeby spraw sądowych. Każdy najmniejszy wydatek wypływający z konieczności wytworzenia pozorów przed sprawą sądową dokumentuje i wylicza (prezenty gwiazdkowe; kupno jednego zeszytu podał w sądzie jako swój współudział w wydatkach szkolnych dziecka; dla pozorów kupił przed sprawą buty dziecku, potem zareklamował i zatrzymał zwrot uzyskanych środków). Od maja 2017 roku do dzisiaj był z dwojgiem swoich dzieci tylko raz w kinie. Mąż nie uczestniczy w zebraniach szkolnych dot. Marii, odmawia pomocy w realizacji obowiązków szkolnych, jak: odrabianie lekcji, dowożenie dzieci do szkoły (3 km), zawianie na zajęcia lekcyjne planowe lub dodatkowe - nawet jeśli pokrywają się one i wyznaczonym przez sąd terminem widzeń. Nie chodzi na wizyty lekarskie dzieci, podważa ich sens i rachunki za nie, wizyty u psychologa , psychiatry, ortodonty i dermatologa. Aktualnie odwołuje się od zasądzonej wysokości alimentów.


Wszystkie dzieci zamieszkują wyłącznie i wspólnie z Wnioskodawczynią w domku gospodarczym, który stanowić miał przejściowe mieszkanie.


Nie jest on własnością Wnioskodawczyni i nie spełnia norm mieszkalnych – m.in. brak ogrzewania w dwóch pomieszczeniach, niesprawna łazienka, problemy z instalacją elektryczną, zagrzybienie ścian. Mąż przerzucił na Wnioskodawczynię całą odpowiedzialność i troskę o wychowanie, edukację, dbałość o zdrowie dzieci i zapewnienie im odpowiednich warunków mieszkaniowych, podczas gdy sam posiada mieszkanie własnościowe, inne nieruchomości oraz wysoko płatną pracę z dużymi możliwościami rozwoju.


Od dnia porzucenia rodziny wszystkie dzieci mieszkają wyłącznie z Wnioskodawczynią i pod Jej opieką, zaś mąż posiada własne gospodarstwo domowe oraz prowadzi beztroski tryb życia, nie ponosząc trudów wychowania dzieci i odpowiedzialności za ich zdrowie i rozwój.


Mąż w przeciwieństwie do Wnioskodawczyni i dzieci ma wysokie poczucie własnego bezpieczeństwa, a także odpowiednie zabezpieczenie materialne w postaci mieszkania własnościowego, drogich samochodów, posiadanych licznych nieruchomości oraz zgromadzonych środków finansowych i dobrze płatnej pracy. Od momentu porzucenia przez niego rodziny nie uczestniczy w faktycznym wychowaniu dzieci, nie załatwia żadnych spraw związanych z ich wychowywaniem, leczeniem i edukacją, a nawet podważa działania Wnioskodawczyni, trud i wydatki ponoszone w trosce o ich prawidłowy rozwój. Wywiązuje się jedynie z zasądzonego świadczenia alimentacyjnego, którego wysokość aktualnie kwestionuje. Utrudnia lub nie przekazuje świadczeń przysługujących z tytułu posiadania dzieci - wakacyjnych i świątecznych zakładowych świadczeń socjalnych. W całości zgarnął i wydał na swoje potrzeby ulgę prorodzinną za 2016 rok. W tym roku takie złożył zeznanie podatkowe, w którym domaga się 1/2 kwoty odliczenia aby ponownie uniemożliwić Wnioskodawczyni spożytkowania tych środków zgodnie z ich przeznaczeniem na potrzeby dzieci - chce wykorzystać ulgę prorodzinną jako ulgę od nałożonych na niego świadczeń alimentacyjnych. Wypełnienie przesłanki związanej z realizacją władzy rodzicielskiej, w ocenie Wnioskodawczyni powinno być uzależniane od stopnia zaangażowania rodzica w wychowanie dziecka. Czy w sytuacji, gdy małżonek przerzucił wszystkie trudy wychowania i opieki na Wnioskodawczynię to jedynie samo uiszczanie świadczenia alimentacyjnego bez wykonywania innych obowiązków rodzicielskich przez małżonka uprawnia go do odliczenia 1/2 ulgi prorodzinnej.

Według zamieszczonych informacji Instytutu Studiów Podatkowych Sp. z o. o, odnośnie „ulgi rodzinnej” w przypadku braku porozumienia uprawnionych do jej stosowania, osobą uprawnioną, która winna skorzystać z prawa do odliczenia jest jedynie ta osoba, która wykonuje faktyczną władzę rodzicielską. (Publikacja dostępna w Serwisie Doradztwa Podatkowego - nr 000348 - 18 kwietnia 2016). Z ww. publikacji jasno wynika, że interpretacje sądowe jednoznacznie kierują się zasadą „wykonywania władzy rodzicielskiej”.


Polega to na sprawowaniu faktycznej pieczy nad dzieckiem i jego majątkiem oraz wychowywaniu dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.


Realizacja prawa wykonywania władzy rodzicielskiej może następować tylko przez osobiste kontakty z nauczycielami, rówieśnikami dziecka, interesowanie się stanem zdrowia dziecka i pomocą w jego leczeniu. Tymczasem udział ojca dzieci w wychowywaniu córek jest znikomy. Nie daje on wsparcia w nauce, nie interesuje się sposobem spędzania wolnego czasu, podważa zasadność terapii w postaci jazdy karnej, czy udziału dzieci w zajęciach i podejmowanych przez Wnioskodawczynię działań mających na celu stworzenie dzieciom warunków do prawidłowego rozwoju fizycznego i umysłowego. Podważa też zasadność działań Wnioskodawczyni związanych z dbałością o ich zdrowie, jak leczenie i pomoc specjalistów. Wnioskodawczyni uprzejmie prosi o zajęcie stanowiska w kwestii prawidłowej interpretacji co do zakresu i sposobu korzystania z ulgi prorodzinnej na dzieci.


W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.


Z uzupełnienia wniosku wynika, że intencją Wnioskodawczyni było zapytanie, czy Wnioskodawczyni ma prawo do odliczenia w rocznym zeznaniu ulgi na dwoje małoletnich dzieci w całości?


Zdaniem Wnioskodawczyni, zasadniczym warunkiem do zastosowania tej ulgi jest wykonywanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem. Polega to na sprawowaniu faktycznej pieczy nad dzieckiem i jego majątkiem oraz wychowywaniu dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.

Samo posiadanie władzy rodzicielskiej (bez jej faktycznego wykonywania), utrzymywanie sporadycznych kontaktów z dziećmi, oraz alimentacja nie wystarcza do zastosowania przedmiotowego odliczenia PIT.


W związku z sytuacją porzucenia przez męża Wnioskodawczyni rodziny w roku 2017, braku jego wspólnego zamieszkiwania z dziećmi interpretuje, że ulga na dwoje dzieci zamieszkujących tylko z Wnioskodawczynią i będących wyłącznie pod Jej opieką może zostać uwzględniona tylko w Jej PIT.


Na utrzymaniu Wnioskodawczyni i pod Jej własną opieką znajduje się także studiująca, pełnoletnia Patrycja, która z powodu dorywczej, wakacyjnej pracy zarobkowej rozliczała się samodzielnie.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.


Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, z późn. zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

  1. wykonywał władzę rodzicielską;
  2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
  3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

  1. jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
    1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
    2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;
  2. dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;
  3. trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:
    1. 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
    2. 166,67 zł na trzecie dziecko,
    3. 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.


Zgodnie z art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.



Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).



W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ustawy).



Z przepisu art. 27 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.



Według art. 27f ust. 5 ww. ustawy - odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

  1. odpis aktu urodzenia dziecka;
  2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
  3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
  4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.


W świetle art. 27f ust. 6 przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.



Z art. 27f ust. 7 wynika natomiast, że przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.



Władza rodzicielska – zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682) przysługuje obojgu rodzicom, a stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania. W rozumieniu przepisów prawa rodzinnego władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowywania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw (art. 95 § 1 k.r.o.).

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Kwotę tę rodzice mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.



Porozumienie rodziców co do wysokości dokonywanego odliczenia nie jest jednak wymagane w przypadku, gdy tylko jeden rodzic spełnia warunki określone w art. 27f ust. 1 ustawy.



Podkreślenia wymaga, że separacja bądź rozwód rodziców nie są równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka.



Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie). Nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”.



Jak bowiem wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt. II FSK 2378/15, „ (…) dla nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej, konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek, to jest posiadanie władzy rodzicielskiej (nawet ograniczonej na podstawie wyroku sądowego) i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Czym innym jest bowiem posiadanie władzy a czym innym jej wykonywanie, a to oznacza, że utożsamianie ich na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajduje uzasadnienia. W celu nabycia prawa do przedmiotowej ulgi podatnik powinien wykazać zatem, że w danym roku podatkowym wykonywał, a nie tylko posiadał władzę rodzicielską (…).”

Tym samym w przypadku rodzica małoletniego dziecka o prawie do ulgi decyduje faktyczne sprawowanie władzy rodzicielskiej. Samo posiadanie władzy rodzicielskiej (bez jej faktycznego wykonywania), podobnie jak utrzymywanie sporadycznych kontaktów z dzieckiem czy alimentacja nie wystarcza do zastosowania przedmiotowego odliczenia. Pogląd taki podzielają sądy administracyjne w wydawanych orzeczeniach. Stanowisko takie potwierdza orzecznictwo Sądów Administracyjnych (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 lipca 2016 r., sygn. akt. II FSK 1420/15, wyrok z dnia 26 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 447/16 i z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt. II FSK 661/16 oraz powołany powyżej wyrok z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 2378/15.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.



Wykonywać pieczę (zgodnie z def. Wielkiego Słownika Języka Polskiego oraz słownika synonimów) - to m.in. sprawować nad kimś lub czymś bezpośrednią, osobistą opiekę, troszczyć się, baczyć, czuwać, nadzorować).



Z opisu stanu faktycznego wynika, że od maja 2017 roku mąż Wnioskodawczyni porzucił rodzinę i dzieci przebywają wyłącznie z Wnioskodawczynią. Od tego czasu mąż nie uczestniczy w wychowywaniu dzieci i prowadzi oddzielne gospodarstwo domowe. Od maja 2017 roku Wnioskodawczyni ma na wychowaniu i utrzymaniu trójkę dzieci. Obecnie zapadł wyrok Sądu Rejonowego zasądzający alimenty od lipca 2017 r. dla Gabrieli w wysokości 950 zł, Marii 800 zł i Patrycji 900 zł (na jej konto bankowe). Mąż Wnioskodawczyni wywiązuje się tylko z płacenia obowiązkowego świadczenia alimentacyjnego, ale nie uczestniczy w wychowywaniu dzieci i nie wykonuje władzy rodzicielskiej, nie realizuje też zapisu sądowego dotyczącego kontaktów z dziećmi. Wszystkie dzieci zamieszkują wspólnie z Wnioskodawczynią w domku gospodarczym. Wyłącznie Wnioskodawczyni dba o dobro dzieci, wychowanie, udział i dowożenie ich na zajęcia lekcyjne i pozalekcyjne, jak również wizyty u lekarzy, zakupy i zaspokajanie wszelkich ich potrzeb. Wszystkie czynności i obowiązki mąż przerzucił na Wnioskodawczynię. Nie interesuje się problemami zdrowotnymi i codziennymi dzieci.

Z przytoczonych regulacji wynika, że limit omawianej ulgi określony na dziecko przysługuje łącznie obojgu rodzicom, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska. Stąd, w przypadku wykonywania przez obojga rodziców władzy rodzicielskiej każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego limitu na dziecko. Istotne jest, aby odliczona kwota przez oboje rodziców nie przekroczyła rocznego limitu na każde dziecko. Kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Zasada ta dotyczy również rodziców rozwiedzionych.

Jednocześnie biorąc po uwagę umiejscowienie w przepisach ustawy sformułowania „lub w dowolnej proporcji”, tj. po wyrazach „kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych”, to należy przyjąć, że podstawową formą podziału przysługującego odliczenia pomiędzy rodziców, z których każdy (w związku z wykonywaną władzą rodzicielską) ma prawo do zastosowania ulgi, jest podział tej kwoty w częściach równych. Możliwość skonsumowania tej kwoty przez rodziców w inny sposób niż w proporcji pół na pół, należy traktować w kategorii przywileju (wyjątku od generalnej zasady), który ma zastosowanie wyłącznie w sytuacji, gdy zgodę na ustalenie dowolnej proporcji kwoty odliczenia wyrażają oboje rodzice. Wynika to z użytego przez ustawodawcę sformułowania „w dowolnej proporcji przez nich ustalonej”, oznaczającego współudział (porozumienie) obojga rodziców w określonej proporcji innej niż odpowiadającej częściom równym. Zatem brak stosownego porozumienia pomiędzy rodzicami dziecka oznacza, że w sytuacji, gdy każdy z rodziców spełnia warunki do zastosowania przedmiotowego odliczenia, przysługującą rodzicom wspólną kwotę ulgi na każde z dzieci rodzic dzieli z drugim rodzicem w częściach równych.



Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że w przypadku gdy władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic.



Samo dysponowanie prawem wykonywania władzy rodzicielskiej nie jest bowiem wystarczające do skorzystania z ulgi na dzieci.



Jeżeli rodzic dziecka pomimo posiadania praw rodzicielskich nie zajmuje się dzieckiem, a jego kontakty z dzieckiem są sporadyczne należy uznać, że nie wykonuje władzy rodzicielskiej i w związku z tym nie ma prawa do ulgi.



Biorąc zatem pod uwagę okoliczności przedstawione we wniosku, a w szczególności, że w 2017 r. dzieci mieszkały z Wnioskodawczynią, na Wnioskodawczyni ciążyły obowiązki związane z wychowaniem i utrzymaniem dzieci, a ojciec nie brał udziału w sprawowaniu władzy rodzicielskiej, prawie wcale nie zajmował się dziećmi, nie poświęcał im czasu, nie zabierał na wakacje i ferie, nie dbał o ich zdrowie, edukację i rozwój, nie budował poprawnych relacji z dziećmi, nie uczestniczył w ich wychowywaniu, nie sprawował władzy i opieki nad nimi, ograniczał się jedynie do płacenia alimentów, okazjonalnych spotkań, ponadto na długo przed porzuceniem rodziny, jak również obecnie mąż Wnioskodawczyni nie miał i nie ma faktycznego udziału w utrzymaniu rodziny oraz wychowywaniu dzieci, zatem nie sposób uznać za wystarczające dla przyjęcia, że ojciec wykonywał władzę rodzicielską w rozumieniu art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.



Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że skoro w 2017 r. tylko Wnioskodawczyni wykonywała w stosunku do małoletnich dzieci władzę rodzicielską bez udziału drugiego rodzica, to za ten rok przysługiwało Jej wyłączne prawo (po spełnieniu wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania) do dokonania odliczenia w ramach ulgi prorodzinnej wnikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.



Zatem stanowisko Wnioskodawczyni jest prawidłowe.



Jednocześnie należy wyjaśnić, że w toku postępowania w sprawie wydania interpretacji upoważniony organ nie przeprowadza jakiegokolwiek postępowania dowodowego, a informacje niezbędne do wydania interpretacji czerpie wyłącznie z przedstawionego przez stronę opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. W rezultacie w wydanej interpretacji upoważniony organ nie rozstrzyga, który z rodziców i w jakim zakresie wykonuje władzę rodzicielską. Poczynienie pełnych ustaleń faktycznych na okoliczność, czy rodzic małoletniego dziecka faktycznie wykonywał w stosunku do dziecka władzę rodzicielską i ewentualnie w jakim okresie jest możliwe wyłącznie w postępowaniu podatkowym.



Ponadto wskazać należy, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretacje przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem interpretacja dotyczy tylko Pani jako Wnioskodawczyni, nie dotyczy innych osób, tj. męża Wnioskodawczyni.



Należy wskazać, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego).



Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.



Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym.



Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 24, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj