Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT1-2.4012.355.2018.1.KT
z 6 czerwca 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 19 kwietnia 2018 r. (data wpływu 19 kwietnia 2018 r.), uzupełnionym pismem z dnia 19 kwietnia 2018 r. (data wpływu 23 kwietnia 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czynności dostawy Przedmiotu Transakcji do SPV za zorganizowaną część przedsiębiorstwa oraz braku opodatkowania podatkiem VAT ww. czynności – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 kwietnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czynności dostawy Przedmiotu Transakcji do SPV za zorganizowaną część przedsiębiorstwa oraz braku opodatkowania podatkiem VAT ww. czynności. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 19 kwietnia 2018 r. poprzez przesłanie pełnomocnictwa oraz potwierdzenia uiszczenia opłaty.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

… Spółka Akcyjna („Spółka” lub „Wnioskodawca”) jest spółką akcyjną, której jedynym akcjonariuszem jest … Spółka Akcyjna („…”). Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem od towarów i usług („VAT”) czynnym. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa finansowego oraz ubezpieczeniowego. Jako pośrednik finansowy pośredniczy w zawieraniu i obsłudze umów o finansowanie pomiędzy instytucjami finansowymi a podmiotami zainteresowanymi pozyskaniem finansowania, jak również jako agent ubezpieczeniowy wykonuje za wynagrodzeniem czynności wskazane w art. 2 i art. 4 pkt 1) ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (tekst jednolity: Dz. U. z 2016 r., poz. 2077, z póżn. zm.); „Ustawa o pośrednictwie” oraz art. 4 ustawy z dnia 15 grudnia 2017 roku o dystrybucji ubezpieczeń (Dz. U. z 2017 r. poz. 2486); „Ustawa o dystrybucji”, która z dniem 1 października 2018 roku uchyla i zastępuje przepisy Ustawy o pośrednictwie.

Działalność Wnioskodawcy w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego ma charakter regulowany i podlega pośredniemu nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego (poprzez nadzór nad zakładami ubezpieczeń, w imieniu których działa Wnioskodawca). Aktualnie, czynności w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego wykonywane są przez Wnioskodawcę na rzecz kilku ubezpieczycieli („TU”) na podstawie zawartych odrębnie z każdym z tych TU umów agencyjnych („Umowy Agencyjne”). W ramach usług pośrednictwa ubezpieczeniowego, Wnioskodawca oferując wiele różnych segmentów ubezpieczeń wykonuje też czynności agencyjne związane ze sprzedażą w imieniu i na rzecz TU ubezpieczeń przedmiotu leasingu.

W celu poszerzenia bazy klientów i rozwoju segmentu pośrednictwa ubezpieczeniowego w zakresie ubezpieczeń przedmiotów leasingu, Wnioskodawca współpracuje ze spółką … sp. z o.o. („…”) będącą częścią Grupy Kapitałowej …, oferując … oraz jego klientom ubezpieczenie mienia będącego przedmiotem umowy leasingu pomiędzy klientem, a .... Współpraca pomiędzy … a Wnioskodawcą odbywa się głównie na gruncie następujących umów:

1. Umowa o świadczenie usług wsparcia („Umowa o świadczenie usług”), na podstawie której … zobowiązany jest do świadczenia na rzecz Wnioskodawcy usług pomocniczych takich jak: informowanie klientów o możliwości zawarcia i warunkach umów ubezpieczenia, w tym o sposobie realizacji świadczeń z tytułu umów ubezpieczenia zawieranych za pośrednictwem Wnioskodawcy; udzielanie pomocy klientom w wypełnianiu dokumentów niezbędnych do zawarcia przez klienta umowy ubezpieczenia; obliczanie wysokości należnej składki ubezpieczeniowej, przyjmowanie składek ubezpieczeniowych; wystawianie klientom pokwitowań przyjęcia składek; terminowe przekazywanie na właściwe konto składek lub rat składek ubezpieczeniowych należnych od klientów … na rzecz TU. W zamian za świadczone usługi, Wnioskodawca wypłaca ... wynagrodzenie określone prowizyjnie;
2. Umowa o wypłatę premii pieniężnej („Umowa o wypłatę premii”), na gruncie której Wnioskodawca zobowiązuje się do wypłaty na rzecz … premii pieniężnej w związku z zawarciem przez ... za pośrednictwem Wnioskodawcy, we własnym imieniu i na własny rachunek indywidualnych umów ubezpieczenia oraz pod warunkiem osiągnięcia określonego przypisu składki w danym okresie rozliczeniowym. Premia ustalana jest zazwyczaj na zasadach prowizyjnych i stanowi określony procent wynagrodzenia należnego Wnioskodawcy od TU;
3. Umowa o obsługę likwidacji szkód („Umowa o obsługę likwidacji szkód"), w której Wnioskodawca zobowiązuje się świadczyć na rzecz … usługi wsparcia w procesie likwidacji szkód, takie jak w szczególności: przyjmowanie zgłoszeń szkód z ubezpieczeń mienia i GAP od klientów ... i występowanie do TU z zawiadomieniami o szkodzie i żądaniem wypłaty odszkodowania; prowadzenie korespondencji z TU związanej z roszczeniami; monitorowanie terminów likwidacji szkód przez TU itp.
   
   

W zamian za świadczenie ww. usług, … zobowiązuje się do zapłaty wynagrodzenia prowizyjnego na rzecz Wnioskodawcy, określonego jako procent wynagrodzenia … określonego w Umowie o świadczenie usług oraz Umowie o wypłatę premii. Ze względu na zmiany legislacyjne związane z wejściem w życie Ustawy o dystrybucji oraz chęć dostosowania modelu współpracy między agentem ubezpieczeniowym a spółką leasingową do standardów rynkowych, Wnioskodawca zdecydował o wydzieleniu oraz sprzedaży części przedsiębiorstwa związanej z pośrednictwem ubezpieczeniowym w zakresie ubezpieczeń przedmiotów leasingu („Sprzedaż”) na rzecz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, której jedynym udziałowcem będzie ... („SPV”). Na dzień Sprzedaży, SPV jako agent ubezpieczeniowy będzie uprawniona do prowadzenia działalności z uwzględnieniem przepisów Ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym oraz Ustawy o dystrybucji.

Zgodnie z wymogami ww. aktów prawnych, wyznaczenie agenta ubezpieczeniowego należy do kompetencji zakładu ubezpieczeń, w imieniu i na rzecz którego taki agent ma działać. Zakład ubezpieczeń musi udzielić agentowi odpowiedniego pełnomocnictwa (art. 12 ust. 1 i 2 Ustawy o pośrednictwie oraz art. 21 Ustawy o dystrybucji) oraz zgłosić go do rejestru agentów ubezpieczeniowych. W wykonaniu powyższych obowiązków z Ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Ustawy o dystrybucji), SPV zostanie zgłoszona przez TU do rejestru agentów ubezpieczeniowych. SPV otrzyma także od TU odpowiednie pełnomocnictwa do działania w ich imieniu i na ich rzecz. Taki tryb przygotowania do planowanej transakcji (obejmujący uprzednie umocowanie SPV do występowania jako agent ubezpieczeniowy) oraz tryb przeprowadzenia transakcji – w formule zbycia części majątku Wnioskodawcy na SPV uprzednio zarejestrowaną jako agent ubezpieczeniowy, umożliwi SPV natychmiastowe podjęcie działalności w zakresie części przedsiębiorstwa nabytego od Wnioskodawcy (obejmującego działalność pośrednictwa ubezpieczeniowego w zakresie umów ubezpieczenia przedmiotu leasingu w ramach współpracy z …) i płynne kontynuowanie zadań realizowanych obecnie przez Wnioskodawcę.

W ramach Sprzedaży, na SPV zostaną przeniesione m.in. Umowy Agencyjne (na gruncie trójstronnego porozumienia pomiędzy Wnioskodawcą, SPV i TU). W konsekwencji, stroną tych umów w miejsce Wnioskodawcy zostanie SPV. W oparciu o ww. Umowy Agencyjne, SPV będzie prowadzić działalność agencyjną zdefiniowaną w Ustawie o pośrednictwie ubezpieczeniowym oraz w Ustawie o Dystrybucji – w tym przypadku, będzie to działalność w obszarze pośrednictwa związanego z umowami ubezpieczenia przedmiotu leasingu, wykonywana na podstawie przejętych od Wnioskodawcy Umów Agencyjnych. Działalność ta będzie w pełnym zakresie kontynuowana przez SPV. W szczególności, ubezpieczający (ubezpieczeni) nadal będą obejmowani ochroną ubezpieczeniową, przystępując do umów ubezpieczenia w ramach przenoszonych umów obsługiwanych przez SPV. Nadal także będzie mieć miejsce odnawianie ochrony ubezpieczeniowej dla ubezpieczających (ubezpieczonych), którzy przed transakcją przystąpili do przenoszonych w ramach Sprzedaży umów (dotyczy to przede wszystkim umów ubezpieczenia zawieranych w ramach umów generalnych pomiędzy … a TU).

Wszystkie czynności przygotowawcze do transakcji będą zatem dokonane w taki sposób, by na dzień Sprzedaży SPV była w pełni gotowa z perspektywy regulacyjnej i biznesowej do natychmiastowego podjęcia działalności pośrednictwa ubezpieczeniowego, a także by zachowana została ciągłość między funkcjonowaniem sprzedawanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa u Wnioskodawcy i SPV. Przed Sprzedażą, Wnioskodawca zamierza dokonać reorganizacji obecnej działalności poprzez wyodrębnienie pośrednictwa ubezpieczeniowego w zakresie ubezpieczeń przedmiotów leasingu ściśle związanego ze współpracą z ..., tj. w szczególności Umową o świadczenie usług (z zastrzeżeniem uwag dotyczących rozwiązania tej umowy, o czym niżej), Umową o wypłatę premii, Umową o obsługę likwidacji szkód oraz właściwymi Umowami Agencyjnymi. Wspomniane wyodrębnienie będzie miało swoje odzwierciedlenie m.in. w zmianie struktury organizacyjnej Wnioskodawcy.

Obecnie, struktura Wnioskodawcy dzieli się na kilka departamentów, m.in. Departament Sprzedaży Produktów Samochodowych, Departament Finansów i Kontrolingu oraz Departament Operacyjny, w ramach którego działa Biuro Obsługi Ubezpieczeń Leasingu oraz Biuro Obsługi Szkód, które zgodnie z obowiązującym regulaminem organizacyjnym Wnioskodawcy („Regulamin Organizacyjny”) obecnie odpowiadają w szczególności za:

1. zawieranie umów ubezpieczenia (ubezpieczenia nowe i wznowienia) do umów zawartych przez …, zgodnie z procedurami wewnętrznymi oraz umowami generalnymi pomiędzy … a TU;
2. współpracę z TU w zakresie obsługi umów generalnych zawartych pomiędzy … a TU;
3. współpracę z TU związaną z obsługą umów agencyjnych;
4. obsługę telefonicznych oraz pisemnych zapytań klientów oraz …;
5. udzielanie informacji klientom … o warunkach ubezpieczeń zgodnie z umowami generalnymi zawartymi przez ... z TU oraz o obowiązujących procedurach ubezpieczeniowych;
6. obsługę procesów związanych z dopełnieniem przez klientów … obowiązku zawarcia ubezpieczenia w przypadku ubezpieczeń zawieranych indywidualnie;
7. kompletowanie oraz przekazywanie do TU dokumentacji wymaganej do rozwiązania umów ubezpieczenia oraz rozliczenia składek należnych do zwrotów;
8. przygotowywanie ofert ubezpieczeniowych dla klientów ..., negocjowanie warunków specjalnych umów ubezpieczenia z TU;
9. przygotowywanie niezbędnej dokumentacji dla TU w celu rozliczenia świadczonych usług;
10. obsługę, koordynację i nadzór nad prawidłowością likwidacji szkód u TU w ramach umów generalnych, ubezpieczeń zawieranych za pośrednictwem Wnioskodawcy na rzecz klientów …, monitoring przebiegu likwidacji szkód z indywidualnych ubezpieczeń zawartych przez leasingobiorców lub pożyczkobiorców;
11. weryfikację poprawności rozliczeń TU z … w szkodach całkowitych i kradzieżowych, podpisywania w imieniu … cesji prawa własności pojazdu TU w szkodach całkowitych i kradzieżowych zgodnie z procedurami ustalonymi z ...;
12. prowadzenie dedykowanych infolinii informacyjnych dla klientów …;
13. wystawianie i podpisywanie upoważnień do odbioru odszkodowań zgodnie z ustalonymi procedurami z … i wnioskami klientów;
14. współpracę z klientami … w dochodzeniu roszczeń wobec TU, analizę zasadności skarg i zażaleń w zakresie likwidacji szkód.

Oprócz departamentów i biur, struktura organizacyjna Wnioskodawcy przewiduje również samodzielne stanowiska takie jak np. Samodzielne Stanowisko ds. Audytu Wewnętrznego czy Samodzielne Stanowisko ds. Zakupów. W celu dokonania wyodrębnienia organizacyjnego działalności powiązanej z pośrednictwem ubezpieczeniowym w zakresie sprzedaży ubezpieczeń przedmiotu leasingu, Wnioskodawca dokona zmiany struktury organizacyjnej poprzez uchwałę zarządu Wnioskodawcy zmieniającą Regulamin Organizacyjny i wydzielenie obsługi agencyjnej ubezpieczeń sprzedawanych … lub klientom … z Departamentu Operacyjnego i utworzenie specjalnego biura – Biura Obsługi Agencyjnej i SOS Leasingu („Biuro Obsługi Agencyjnej”). W świetle nowej struktury organizacyjnej Wnioskodawcy, nowoutworzone Biuro Obsługi Agencyjnej będzie miało przypisane kompetencje, które zostały wymienione powyżej dla obecnego Biura Obsługi Ubezpieczeń Leasingu oraz Biura Obsługi Szkód oraz wsparcie księgowe, prawne i rozliczenia. Należy podkreślić, iż zadania Biura Obsługi Agencyjnej obejmować będą działalność podstawową sensu stricto, tj. pośrednictwo ubezpieczeniowe związane z ubezpieczeniem przedmiotów leasingu. Natomiast, funkcje uzupełniające np. w zakresie obsługi administracyjnej, kadrowej czy logistyki będą realizowane na rzecz Biura przez inne jednostki Wnioskodawcy, gdyż są to tzw. funkcje wsparcia, a zatem dotyczą Wnioskodawcy jako całości. Ponadto, w ramach nowej struktury organizacyjnej pozostała działalność Wnioskodawcy będzie świadczona na dotychczasowych zasadach. Na pozostałą działalność Wnioskodawcy składać się będzie pośrednictwo finansowe oraz pośrednictwo ubezpieczeniowe niezwiązane z ubezpieczeniami przedmiotów leasingu („Działalność Pozostająca”).

Wnioskodawca Działalność Pozostającą alokuje w szczególności do Departamentu Zarządzania Siecią Stacjonarną i Mobilną, Departamentu Zarządzania Siecią Kioskową, Departamentu Sprzedaży Produktów Samochodowych, Departamentu Marketingu, Departamentu Operacyjnego oraz Departamentu Finansów i Kontrolingu. W celu dokonania wyodrębnienia finansowego, Wnioskodawca będzie prowadzić ewidencję, z której wynikać będzie przypisanie do Biura Obsługi Agencyjnej konkretnych składników majątkowych i pracowników. Ponadto, przyporządkowane będą mu odrębny budżet oraz plan finansowy (plany finansowe nie będą uwzględniać jedynie ogólnych kosztów administracyjnych pośrednich, które nie będą przypisywane do konkretnych biur). W systemie księgowym przychody i koszty ewidencjonowane będą zgodnie z miejscem ich powstawania (w ramach Biura Obsługi Agencyjnej będzie można wyróżnić Miejsca Powstawania Kosztów („MPK”), dzięki którym możliwe będzie przypisanie kosztów bezpośrednich Biura). Ponadto, do Biura Obsługi Agencyjnej możliwe będzie przyporządkowanie kosztów pośrednich (np. materiały biurowe, czynsz, eksploatacja powierzchni), które zostaną alokowane np. według klucza ilości pracowników/FTE. Tak zaewidencjonowane koszty i przychody pozwolą wyodrębnić finansowo oraz ocenić efektywność ekonomiczną oddzielnie w odniesieniu do Biura Obsługi Agencyjnej oraz pozostałych struktur organizacyjnych Wnioskodawcy (Działalności Pozostającej).

Na dzień Sprzedaży, wyodrębnione i przenoszone na rzecz SPV składniki majątkowe będą składać się m.in. z następujących elementów („Przedmiot Transakcji”):

1. kapitał ludzki, tj. menedżerów i pozostałych pracowników operacyjnych (merytorycznych) posiadających odpowiednie kompetencje i doświadczenie w zakresie prowadzenia działalności pośrednictwa ubezpieczeniowego, w szczególności w zakresie sprzedaży ubezpieczeń przedmiotów leasingu;
2. Umowę o wypłatę premii oraz Umowę o likwidację szkód (bez Umowy o świadczenie usług, o czym poniżej);
3. prawa i obowiązki związane z Umowami Agencyjnymi zawartymi przez Wnioskodawcę z TU, dotyczącymi umów ubezpieczenia przedmiotu leasingu. Nabycie przez SPV, zarówno praw, jak i obowiązków ze wskazanych Umów Agencyjnych zawartych z TU, nastąpi za zgodą odpowiednich TU obejmującą również zgodę na przejęcie zobowiązań z Umów Agencyjnych. Należy założyć, że transakcja nie wpłynie w żaden sposób na strony umów ubezpieczenia, ani też na prawa czy sytuację ubezpieczających (ubezpieczonych) w ramach tych umów;
4. pełną dokumentację ubezpieczeniową dotyczącą umów ubezpieczenia przedmiotów leasingu, w tym właściwe Umowy Agencyjne dotyczące działalności Biura Obsługi Agencyjnej wraz z odpowiednimi aneksami, załącznikami i innymi dokumentami niezbędnymi do wykonywania praw i obowiązków wynikających z tych Umów Agencyjnych;
5. dedykowany system informatyczny wraz z aplikacjami i niezbędnym sprzętem;
6. prawa i obowiązki z innych odpowiednich umów zawartych przez Wnioskodawcę (SPV przejmie prawa i obowiązki z ww. umów każdorazowo pod warunkiem wyrażenia zgody przez podmiot występujący jako druga strona umowy, w tym zgody na przejęcie zobowiązań z danej umowy);
7. rozrachunki z TU w zakresie związanym z prowadzeniem działalności pośrednictwa ubezpieczeniowego w segmencie ubezpieczeń przedmiotów leasingu, wynikające z zawartych Umów Agencyjnych, w tym przede wszystkim należności Wnioskodawcy w stosunku do TU w zakresie należnego wynagrodzenia powstałe przed dniem Sprzedaży jak również zobowiązania Wnioskodawcy wobec TU przypisane do Biura Obsługi Agencyjnej, powstałe przed dniem Sprzedaży (co do zasady, obejmujące zobowiązania finansowe powstałe przed dniem sprzedaży oraz określone co do wartości i terminu, a jeszcze niezapłacone);
8. zobowiązania Wnioskodawcy wobec innych podmiotów, z którymi łączą Wnioskodawcę relacje gospodarcze - o ile takie wystąpią na moment Sprzedaży – w odpowiedniej części przypisanej do Biura Obsługi Agencyjnej. W tym zakresie, SPV przejmie prawa i obowiązki z odpowiednich umów dokumentujących przedmiotowe relacje gospodarcze, zawartych przez Wnioskodawcę i dedykowanych do Biura Obsługi Agencyjnej - w tym, wyrazi zgodę na przejęcie zobowiązań z danej umowy;
9. w zakresie pośrednictwa związanego z ubezpieczeniami przedmiotów leasingu – należności Wnioskodawcy w stosunku do podmiotów, z którymi łączą Wnioskodawcę relacje gospodarcze (o ile takie wystąpią na moment Sprzedaży).
   
   

Nawiązując do powyższego, Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, iż Przedmiot Transakcji będzie obejmował w szczególności umowy regulujące zasady współpracy pomiędzy Wnioskodawcą a …, tj. Umowę o wypłatę premii i Umowę o obsługę likwidacji szkód. W tym miejscu należy jednak podkreślić, iż Umowa o świadczenie usług zostanie rozwiązana na dzień Sprzedaży (na bazie zawartych wcześniej porozumień), a zatem nie zostanie dokonana cesja Umowy o świadczenie usług z Wnioskodawcy na rzecz SPV. Wynika to z przesłanek ekonomicznych, gdyż po dokonaniu transakcji SPV będzie samodzielnie wykonywać czynności będące obecnie przedmiotem Umowy o świadczenie usług między Wnioskodawcą a … (tj. w szczególności: informowanie klientów o możliwości zawarcia i warunkach umów ubezpieczenia, w tym o sposobie realizacji świadczeń z tytułu umów ubezpieczenia zawieranych za pośrednictwem SPV; udzielanie pomocy klientom w wypełnianiu dokumentów niezbędnych do zawarcia przez klienta umowy ubezpieczenia). SPV zatrudni bowiem osoby będące jednocześnie pracownikami (współpracownikami) … i osoby te w ramach umowy z SPV będą wykonywać czynności, za które obecnie odpowiedzialny jest ... na gruncie Umowy o świadczenie usług („insourcing”).

Warto jednak ponownie zaznaczyć, iż po dokonaniu sprzedaży, zasadniczy cel i model biznesowy odzwierciedlony w powyższych umowach pozostanie niezmieniony, a działalność w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego będzie w sposób płynny kontynuowana przez SPV. Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, iż kluczowym elementem Przedmiotu Transakcji będzie kapitał ludzki, tj. kompetencje pracowników i menedżerów oraz prawa i obowiązki z umów zawartych przez Wnioskodawcę i przypisanych do Biura Obsługi Agencyjnej, które służą działalności pośrednictwa ubezpieczeniowego w zakresie ubezpieczenia przedmiotów leasingu. Składniki materialne niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej zostaną natomiast w przeważającej części nabyte przez SPV we własnym zakresie przed dniem Sprzedaży, a częściowo SPV może nabyć od Wnioskodawcy prawo własności lub prawo do korzystania z niektórych składników, z których Wnioskodawca korzysta obecnie np. na podstawie umowy dzierżawy (innymi słowy w ramach Sprzedaży mogą zostać przeniesione prawa z umowy dzierżawy danego składnika materialnego z Wnioskodawcy na SPV). Ponadto, jak wspomniano powyżej, do Przedmiotu Transakcji zostaną przypisani pracownicy Wnioskodawcy odpowiedzialni za prowadzenie działalności pośrednictwa ubezpieczeniowego przenoszonej na rzecz SPV, przypisani do Biura Obsługi Agencyjnej. Transakcja sprzedaży do SPV będzie stanowiła tzw. przejście zakładu pracy zgodnie z art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 poz. 108 t.j.). Dodatkowo, Wnioskodawca nie wyklucza, że po dokonaniu Sprzedaży Przedmiotu Transakcji do SPV, co najmniej część pracowników merytorycznych oraz część pracowników jednostek organizacyjnych zaangażowanych w ramach Wnioskodawcy w wykonywanie tzw. „funkcji wsparcia” wymaganych dla prawidłowego funkcjonowania operacyjnej działalności podstawowej, zatrudniona aktualnie u Wnioskodawcy (którzy nie zostaną objęci z mocy prawa przejściem zakładu pracy w trybie art. 231 Kodeksu pracy), zostanie zatrudniona w SPV na niepełny etat, przy czym na pozostałą część etatu pracownicy ci pozostaną zatrudnieni w spółce Wnioskodawcy. Taka alokacja pracowników nie wpłynie jednak na możliwość samodzielnego i autonomicznego kontynuowania działalności pośrednictwa ubezpieczeniowego w zakresie ubezpieczeń przedmiotu leasingu przez SPV po dokonaniu Sprzedaży.

Niezależnie od powyższego, czynności dotyczące stricto działalności podstawowej prowadzonej przez każdą ze spółek wykonywane będą przez Wnioskodawcę oraz odpowiednio SPV „własnymi siłami”, tj. za pomocą osób zatrudnionych przez daną spółkę na umowę o pracę, ewentualnie na podstawie innego tytułu prawnego, np. umowy zlecenia. Biorąc pod uwagę powyższy opis zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca pragnie ponownie podkreślić, iż zasadniczym celem dokonywanej restrukturyzacji jest rozszerzenie działalności pośrednictwa ubezpieczeniowego i wzbogacenie oferty produktowej w zakresie ubezpieczeń przedmiotów leasingu przez SPV, w szczególności dzięki łatwiejszej koordynacji współpracy z ..., który będzie jedynym udziałowcem SPV, a zarazem podmiotem mającym dostęp do szerokiej bazy potencjalnych klientów (ubezpieczających przedmiot leasingu). Realizacja powyższego celu wymaga skupienia działalności pośrednictwa ubezpieczeniowego związanego z ubezpieczaniem przedmiotu leasingu w jednym podmiocie, tak jak ma to miejsce na rynku tego typu usług. Końcowo, Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, iż w skład Przedmiotu Transakcji nie będą wchodziły nieruchomości.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy opisany w zdarzeniu przyszłym Przedmiot Transakcji stanowić będzie na moment Sprzedaży przez Wnioskodawcę do SPV zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT?
2. Czy na mocy art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT Sprzedaż Przedmiotu Transakcji do SPV nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1)

Zdaniem Zainteresowanego, Przedmiot Transakcji opisany w zdarzeniu przyszłym będzie na moment Sprzedaży do SPV stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa Wnioskodawcy w rozumieniu art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT. Zgodnie z obowiązującymi przepisami Ustawy o VAT (art. 5 ust. 1), opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają: 1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju; 2) eksport towarów; 3) import towarów; 4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju; 5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W świetle art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Na podstawie art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Z odpłatnością za dostawę towarów lub świadczenie usług mamy do czynienia w sytuacji, gdy istnieje odpowiedni związek pomiędzy dostawą towarów/świadczeniem usług a zapłatą. Jednocześnie, przepisy art. 6 Ustawy o VAT wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów tej ustawy. Są to czynności, które co prawda mieszczą się w zakresie odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług, jednakże nie podlegają opodatkowaniu VAT.

W szczególności, art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT, stanowi, że przepisów Ustawy o VAT nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Dokonując powyższego wskazania, ustawodawca nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem „transakcji zbycia”. Uwzględniając jednak zakres przedmiotowy Ustawy o VAT Wnioskodawca uważa, że zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem tych czynności „jak właściciel”, w tym: sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aport) i inne.

W świetle brzmienia przepisów art. 5 ust. 1 oraz art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT kluczowe znaczenie ma zatem ustalenie, czy przedmiotem zbycia przez Wnioskodawcę na rzecz SPV w ramach Przedmiotu Transakcji będzie przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa.

Wykładnia europejska

Przepis art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT wyłączający z zakresu tej ustawy opodatkowanie transakcji zbycia przedsiębiorstwa i zorganizowanej części przedsiębiorstwa został wprowadzony do Ustawy o VAT w celu implementacji art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku („VI Dyrektywa”).

Zgodnie z ww. przepisem art. 5 ust. 8 VI Dyrektywy, w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako wkładu do spółki całości lub części aktywów, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku odbiorca będzie traktowany jako prawny następca przekazującego. W określonych przypadkach państwa członkowskie mogą podjąć środki niezbędne w celu uniknięcia zakłócania konkurencji, zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania poprzez wykorzystanie niniejszego przepisu. Powyższy przepis VI Dyrektywy zastąpiony został przez art. 19 Dyrektywy 112 (Dyrektywa 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej) w następującym brzmieniu: „W przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego. W przypadkach gdy odbiorca nie podlega w pełni opodatkowaniu, państwa członkowskie mogą przedsięwziąć środki niezbędne w celu uniknięcia zakłóceń konkurencji. Mogą także przyjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania poprzez wykorzystanie przepisów niniejszego artykułu”.

W wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 27 listopada 2003 r., sygn. C-497/01 Zita Modes Sari v. Administration de Tenregistrement et des domains, zakres czynności, które mogą być przez państwo członkowskie uznane za niebędące dostawą towarów, został zakreślony w sposób szeroki. Trybunał przyjął, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5(8) VI Dyrektywy uznając, iż w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą.

Nabywca musi jednak posiadać zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części. Określony w ww. Dyrektywach zakres przedmiotowy dopuszczalnego wyłączenia z zakresu opodatkowania VAT obejmuje całość lub część przenoszonego majątku, służącego działalności gospodarczej. Potwierdził to Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w powołanym wyroku zaznaczając, iż przeniesienie, o jakim mowa w art. 5 ust. 8 VI Dyrektywy dotyczy m.in. części przedsiębiorstwa umożliwiającej prowadzenie niezależnej działalności gospodarczej, o ile nabywca ma zamiar kontynuowania działalności nabytego przedsiębiorstwa.

Pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w świetle ustawodawstwa polskiego

Przepisy Ustawy o VAT nie zawierają własnej definicji „przedsiębiorstwa”. W konsekwencji, dla celów wykładni tego pojęcia należy stosować definicję zawartą w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. poz. 93 ze zm.; „Kodeks Cywilny”). Zgodnie z powyższym przepisem, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności: oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa), własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości, prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych, wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne, koncesje, licencje i zezwolenia, patenty i inne prawa własności przemysłowej, majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne, tajemnice przedsiębiorstwa, księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Kodeks Cywilny nie definiuje jednak pojęcia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zakres tego pojęcia został natomiast określony w art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT, zgodnie z którym zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa jest „organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania”. Podstawowym wymogiem jest zatem, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników majątkowych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej.

Wyodrębnienie organizacyjne

Wyodrębnienie organizacyjne jest rozumiane jako odpowiednie umiejscowienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w strukturze organizacyjnej podatnika – w szczególności jako pionu, działu, biura, wydziału, oddziału.

W opisanym stanie faktycznym wyodrębnienie organizacyjne zorganizowanej części przedsiębiorstwa będzie uwidocznione w Regulaminie Organizacyjnym, przyjętym uchwałą zarządu Wnioskodawcy, który wyodrębni w ramach struktury Wnioskodawcy tzw. Biuro Obsługi Agencyjnej. W ramach Przedmiotu Transakcji SPV nabędzie zespół składników majątkowych, który będzie wykorzystywany przez niego do prowadzenia działalności gospodarczej w podobnym zakresie jak dotychczasowa działalność Wnioskodawcy. W szczególności Wnioskodawca podkreśla, że SPV będzie wykorzystywał ten sam zespół składników majątkowych, zespół pracowników bądź współpracowników, jak również umowy zawarte z podmiotami trzecimi, a przypisane do Biura Obsługi Agencyjnej w ramach reorganizacji. Powyższe składniki Przedmiotu Transakcji są ze sobą powiązane i wzajemnie się uzupełniają, w sensie organizacyjnym oraz funkcjonalnym. Należy zaznaczyć, że SPV będzie kontynuować działalność w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego przedmiotów leasingu prowadzonej do momentu Sprzedaży przez Biuro Obsługi Agencyjnej u Wnioskodawcy. W orzecznictwie sądów administracyjnych wskazuje się, że wyodrębnienie organizacyjne zachodzi w następujących przypadkach: „O wyodrębnieniu organizacyjnym można mówić, gdy zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowi odrębną jednostkę organizacyjną w strukturze tego przedsiębiorstwa, np. dział, wydział, oddział, itp. Takie organizacyjne wydzielenie powinno być dokonane na podstawie statutu, regulaminu lub aktu o podobnym charakterze.” (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 5 października 2016 roku, sygn. I SA/Sz 437/16; podobnie wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 25 listopada 2015 roku, sygn. I SA/Sz 1517/14); „Wydzielenie na płaszczyźnie organizacyjnej oznacza określenie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa zbywcy, jako: działu, oddziału, wydziału.” (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 9 stycznia 2014 roku, sygn. I SA/Wr 1915/13). Podobnie, w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 9 kwietnia 2013 roku (sygn. I SA/Rz 120/13), sąd stwierdził, że „wyodrębnienie organizacyjne to kwestia wyłącznie wewnętrznej organizacji przedsiębiorstwa, która nie została poddana regulacji prawnej, niemniej jednak przedmiotowe wyodrębnienie musi być dostatecznie widoczne, tj. dokonane w oparciu o zobiektywizowane kryteria, znajdujące odzwierciedlenie w strukturze całego przedsiębiorstwa”.

Analogiczne stanowisko znajdziemy w interpretacjach indywidualnych przepisów prawa podatkowego. W interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 20 grudnia 2017 roku (sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.768.2017.2.ŻR), organ podkreślił, iż „Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa. Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako: dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.” (podobnie w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 7 grudnia 2017 roku, sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.767.2017.1.ŻR).

W interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 15 października 2014 roku, (sygn. IPPP1/443-942/14-4/MP), organ uznał za prawidłowe stanowisko podatnika, iż mamy do czynienia z wyodrębnieniem organizacyjnym w sytuacji, w której „Jedną z jednostek wyodrębnionych organizacyjnie w Banku jest Departament Rozwoju i Utrzymania Aplikacji (dalej jako „DRA") wyodrębniony w ramach obszaru IT w Centrali Banku, na którego czele stoi pracownik Banku w randze dyrektora. DRA jest wydzielony formalnie w strukturze Banku w sposób opisany powyżej oraz posiada wewnętrzny regulamin (Wewnętrzny Regulamin Organizacyjny Departamentu Rozwoju i Utrzymania Aplikacji) oraz plan finansowy (budżet)”.

W interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 27 marca 2014 roku (sygn. IPPP1/443-160/14-2/PR) organ potwierdził również, iż spełnia wymogi wyodrębnienia organizacyjnego wnioskodawca, u którego „Departament Marketingu jest organizacyjnie wyodrębniony w ramach Banku na podstawie regulaminu organizacyjnego. Departament Marketingu posiada własną wewnętrzną strukturę organizacyjną. W ramach Departamentu Marketingu działa Wydział Komunikacji Produktowej oraz Wydział Komunikacji Wizerunkowej, które to wydziały kierowane są przez Naczelników. Działalnością Departamentu Marketingu kieruje Dyrektor Departamentu”.

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 23 września 2014 roku (sygn. ILPB3/423-297/14-4/JG) wskazuje, iż departament reklamy działający w ramach domu maklerskiego na podstawie odrębnego regulaminu jest wydzielony organizacyjnie: „Działalność prowadzona przez Departament jest wyodrębniona ze wszystkich pozostałych komórek organizacyjnych Wnioskodawcy, a tym samym nie jest prowadzona równolegle, dla tej samej części przedsiębiorstwa, przez inne departamenty Wnioskodawcy. Powyższe wyodrębnienie organizacyjne i funkcjonalne znajduje odzwierciedlenie w nowym regulaminie organizacyjnym przyjętym uchwałą z dnia 10 czerwca 2014 r., który to dokument szczegółowo określa za realizację jakich procesów odpowiada Departament”.

W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, Przedmiot Transakcji spełniać będzie przesłankę wyodrębnienia o charakterze organizacyjnym, a więc spełni pierwszy z wymogów określonych w definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT.

Wyodrębnienie finansowe

Wyodrębnienie finansowe oznacza sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów, oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Innymi słowy, wyodrębnienie finansowe powinno zapewniać możliwość wydzielenia z finansów całego przedsiębiorstwa rozliczeń dotyczących jego zorganizowanej części, tj. Przedmiotu Transakcji. Wnioskodawca podkreśla, że Przedmiot Transakcji będzie spełniał warunek wyodrębnienia finansowego. Przedmiot Transakcji (Biuro Obsługi Agencyjnej) będzie bowiem generował jasno określone strumienie przychodów i kosztów związanych z jego funkcjonowaniem. Można będzie również w sposób jednoznaczny wyodrębnić należności i zobowiązania dotyczące Przedmiotu Transakcji.

Dodatkowo, Wnioskodawca podkreśla, że wyodrębnienie organizacyjne Biura Obsługi Agencyjnej będzie miało za zadanie oddzielić działalność związaną z pośrednictwem ubezpieczeniowym w zakresie ubezpieczeń przedmiotu leasingu oraz Działalność Pozostającą. Prowadzona po wyodrębnieniu księgowość odzwierciedlać będzie nowy podział i umożliwi odrębne ustalenie wyników finansowych Wnioskodawcy w zakresie Biura Obsługi Agencyjnej oraz Działalności Pozostającej. Świadczy o tym m.in. fakt, iż Biuro Obsługi Agencyjnej stanowić będzie dla Wnioskodawcy z perspektywy księgowej odrębny zespół MPK-ów. W orzecznictwie sądów administracyjnych wskazuje się, że wyodrębnienie finansowe zachodzi w następujących przypadkach: „Wyodrębnienie finansowe z kolei najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Nie oznacza ono samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa”. (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 23 lutego 2016 roku, sygn. I SA/Rz 19/16); „Wydzielenie na płaszczyźnie finansowej oznacza, że możliwe jest, poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych, przyporządkowanie przychodów, kosztów uzyskania przychodów, także należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa, tak aby mogło stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo, które samodzielnie realizuje zadanie gospodarcze w ramach istniejącego przedsiębiorstwa. Zorganizowana część przedsiębiorstwa winna zatem posiadać pewną wewnętrzną niezależność finansową”. (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 9 stycznia 2014 roku, sygn. I SA/Wr 1915/13).

Podobne stanowisko możemy znaleźć w interpretacjach indywidualnych przepisów prawa podatkowego.

W interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 15 października 2014 roku, (sygn. IPPP1/443-942/14-4/MP), Dyrektor potwierdził, iż mamy do czynienia z wyodrębnieniem finansowym w sytuacji, gdy jeden z departamentów „z perspektywy księgowej Banku (...) stanowi tzw. miejsce powstawania kosztów (MPK). W praktyce oznacza to, że jednostka ta jest wyodrębniona finansowo w Banku w ten sposób, że istniejąca analityczna ewidencja księgowa Banku umożliwia przypisanie do DRA (podobnie jak też pozostałych jednostek organizacyjnych Banku stanowiących tzw. MPK) należności, przychodów oraz kosztów oraz określonych składników majątku Banku, dedykowanych do funkcji realizowanych przez DRA. Budżet pionu – obszaru IT, którego składową jest DRA – skonstruowany jest w taki sposób, że możliwe jest wyodrębnienie z niego rocznego planu finansowego (budżetu) przypisanego do DRA”.

W interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi (sygn. IPTPP2/443-74/14-2/KW) z dnia 16 kwietnia 2014 roku organ stwierdził, że „wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.

Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane m.in. w:

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 27 czerwca 2017 roku (sygn. 0114-KDIP1-1.4012.226.2017.1.IZ);
  

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 14 czerwca 2017 roku (sygn. 0114- KDIP1-3.4012.106.2017.2.ISK);
  

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 23 września 2014 roku (sygn. ILPB3/423-297/14-4/JG).
  
  

W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy Przedmiot Transakcji posiadać będzie przymiot samodzielności finansowej: w ramach prowadzonej księgowości możliwe będzie bowiem określenie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań przypisanych wyłącznie Przedmiotowi Transakcji (Biuru Obsługi Agencyjnej). Tym samym, spełniony będzie kolejny z warunków określonych w art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT decydujących o kwalifikacji Przedmiotu Transakcji jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie funkcjonalne

Z wyodrębnieniem funkcjonalnym danej jednostki mamy do czynienia, gdy jest ona w stanie przejąć zadania oraz samodzielnie funkcjonować na rynku. Oznacza to, iż aby wydzielona część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za zorganizowany zespół składników majątkowych, musi ona posiadać potencjalną zdolność do niezależnego działania gospodarczego, jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe, wchodzące w skład danej jednostki (Przedmiot Transakcji) muszą zatem wskazywać, iż zarówno Wnioskodawca, jak i SPV mogliby hipotetycznie prowadzić działalność gospodarczą przy wykorzystaniu Przedmiotu Transakcji w ramach odrębnego przedsiębiorstwa. Zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna więc stanowić zespół składników majątkowych (w tym zobowiązań), który zarazem mógłby potencjalnie funkcjonować jako niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze. Oznacza to, że nie jest wystarczające jakiekolwiek zaistnienie lub zorganizowanie masy majątkowej, ale musi ona odznaczać się odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

W ocenie Wnioskodawcy, należy stwierdzić, że w odniesieniu do Przedmiotu Transakcji słuszny jest wniosek o funkcjonalnym wyodrębnieniu grupy składników majątkowych służących prowadzonej działalności w ramach przedsiębiorstwa. Nie powinno ulegać wątpliwości, że składniki objęte Przedmiotem Transakcji pozwalają na samodzielne prowadzenie działalności w obrocie rynkowym. Takie elementy jak m.in.:

1. kapitał ludzki, tj. menedżerowie i pozostali pracownicy operacyjni (merytoryczni) posiadający odpowiednie kompetencje i doświadczenie w zakresie prowadzenia działalności pośrednictwa ubezpieczeniowego w segmencie ubezpieczeń przedmiotów leasingu;
2. Umowa o wypłatę premii oraz Umowa o likwidację szkód;
3. prawa i obowiązki związane z Umowami Agencyjnymi zawartymi przez Wnioskodawcę z TU, dotyczącymi umów ubezpieczenia przedmiotu leasingu;
4. pełna dokumentacja ubezpieczeniowa dotycząca umów objętych Przedmiotem Transakcji, w tym właściwe Umowy Agencyjne dotyczące działalności wchodzącej w skład Przedmiotu Transakcji wraz z odpowiednimi aneksami, załącznikami i innymi dokumentami niezbędnymi do wykonywania praw i obowiązków wynikających z tych Umów Agencyjnych;
5. dedykowany system informatyczny wraz z aplikacjami i niezbędnym sprzętem;
6. prawa i obowiązki z innych odpowiednich umów zawartych przez Wnioskodawcę;
7. rozrachunki z TU w zakresie związanym z prowadzeniem działalności pośrednictwa ubezpieczeniowego objętej Przedmiotem Transakcji;
8. zobowiązania Wnioskodawcy wobec innych podmiotów, z którymi łączą Wnioskodawcę relacje gospodarcze – o ile takie wystąpią na moment Sprzedaży – w odpowiedniej części, w zakresie dotyczącym Przedmiotu Transakcji;
9. w zakresie związanym z Przedmiotem Transakcji – należności Wnioskodawcy w stosunku do podmiotów, z którymi łączą Wnioskodawcę relacje gospodarcze (o ile takie wystąpią na moment Sprzedaży),

zdaniem Wnioskodawcy wskazują, iż Przedmiot Transakcji mógłby samodzielne funkcjonować w obrocie gospodarczym.

Ponadto, należy podkreślić, iż wymienione w opisie zdarzenia przyszłego kompetencje Biura Obsługi Agencyjnej oraz przenoszone składniki majątkowe wchodzące w skład Przedmiotu Transakcji są ze sobą funkcjonalnie powiązane. Innymi słowy, nie byłoby możliwe wykonywanie tych czynności przez Wnioskodawcę oraz SPV (po sprzedaży Przedmiotu Transakcji) bez odpowiedniego zespołu składników majątkowych, a także kompetencji menedżerów i pracowników, którzy realizują określone zadania w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego w segmencie ubezpieczeń przedmiotów leasingu. Dodatkowo, charakter składników majątkowych sprzedawanych w ramach Przedmiotu Transakcji (np. umowy, licencje) zdaniem Wnioskodawcy wskazuje, iż będą niezbędne do świadczenia usług przez SPV. Powyższe wnioski potwierdzają wyroki wydawane przez sądy administracyjne: „Odnośnie wyodrębnienia funkcjonalnego kryterium to sprowadza się do ustalenia, czy wyodrębniona organizacyjnie całość jest w stanie przejąć zadania oraz samodzielnie funkcjonować na rynku. (...) Składniki majątkowe: materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa”. (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 5 października 2016 roku, sygn. akt I SA/Sz 437/16); „Istotne jest bowiem to, aby wszystkie warunki – techniczne, ale także formalne, uprawniające do prowadzenia działalności tego rodzaju, zostały spełnione w odniesieniu do konkretnego zespołu składników majątkowych i to na dzień sprzedaży, gdyż tylko taki zespół składników majątkowych byłby zdolny do prowadzenia działalności w zakresie przesyłu gazu”. (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 listopada 2014 roku, sygn. I FSK 1666/13).

Podobne stanowisko zostało zaprezentowane m.in. w:

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 27 czerwca 2017 roku (sygn. 0114-KDIP1-1.4012.226.2017.1.IZ);
  

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 14 czerwca 2017 roku (sygn. 0114-KDIP1-3.4012.106.2017.2.ISK);
  

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 23 września 2014 roku (sygn. ILPB3/423-297/14-4/JG).
  
  

W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy Przedmiot Transakcji posiadać będzie przymiot odrębności funkcjonalnej, na co wskazują przede wszystkim zadania, które będą realizowane przez Biuro Obsługi Agencyjnej. Wyraża się ona zdolnością do samodzielnego realizowania zadań gospodarczych, przy wykorzystaniu przenoszonego zespołu składników majątkowych, kadr oraz umów z osobami trzecimi. W efekcie, Przedmiot Transakcji spełni ostatni z warunków określonych w art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT dla uznania go za zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Ad. 2)

Zdaniem Wnioskodawcy, Przedmiot Transakcji stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa Wnioskodawcy w rozumieniu art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT i w świetle art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT Sprzedaż Przedmiotu Transakcji przez Wnioskodawcę na rzecz SPV nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT. Zgodnie ze stanowiskiem Wnioskodawcy zaprezentowanym w odpowiedzi na pytanie nr 1 niniejszego wniosku, Przedmiot Transakcji spełnia wszystkie przesłanki zawarte w definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa, o których mowa w art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT. Przedmiot Transakcji będzie bowiem wyodrębniony organizacyjnie, finansowo oraz funkcjonalnie. Wobec powyższego, zdaniem Wnioskodawcy odpłatne zbycie Przedmiotu Transakcji na rzecz SPV nie powinno podlegać opodatkowaniu VAT na podstawie art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT.

Takie stanowisko znajduje potwierdzenie m.in. w:

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 27 czerwca 2017 roku (sygn. 0114- KDIP1-1.4012.226.2017.1.IZ);
  

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 14 czerwca 2017 roku (sygn. 0114-KDIP1-3.4012.106.2017.2.ISK);
  

• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 23 września 2014 roku (sygn. ILPB3/423-297/14-4/JG).
  
  

Podsumowanie

Na podstawie powyższej analizy należy podsumować, że na gruncie Ustawy o VAT, ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa mamy do czynienia, o ile spełnione są następujące przesłanki:

1. istnieje zespół składników majątkowych, w tym należności i zobowiązań,
2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych oraz mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania.
   
   

Odnosząc powyższe przesłanki do przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego oraz szczegółowego uzasadnienia swojego stanowiska, Wnioskodawca podkreśla, że składniki majątkowe, w tym relacje umowne, oraz zespoły ludzi składające się na Przedmiot Transakcji, stanowić będą organizacyjnie i finansowo wyodrębnioną część przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, przeznaczoną i zdolną do samodzielnej realizacji jasno zdefiniowanego zadania gospodarczego. Po sprzedaży do SPV, zespół tych właśnie składników, będzie stanowił samodzielną część przedsiębiorstwa SPV, realizując analogiczne zadania i cele gospodarcze do tych, które zostały funkcjonalnie wyodrębnione i określone w Regulaminie Organizacyjnym Wnioskodawcy.

Wobec powyższego należy podsumować, że Przedmiotem Transakcji będzie zorganizowana część przedsiębiorstwa Wnioskodawcy w rozumieniu art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT, do której nie stosuje się przepisów tej ustawy na podstawie art. 6 pkt 1. W konsekwencji, w opinii Wnioskodawcy, dostawa (sprzedaż) Przedmiotu Transakcji nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 14c § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie nadmienia się, że Wnioskodawca w opisie zdarzenia przyszłego wskazuje „ art. 231 Kodeksu pracy” oraz „ art. 551 Kodeksu cywilnego”. Jednakże z uwagi na kontekst przywołanych przez Wnioskodawcę przepisów tut. Organ uznał, że stanowi to oczywistą omyłkę pisarską i przyjęto, że intencją Wnioskodawcy było powołanie art. 23¹ Kodeksu pracy oraz art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.