Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP1-1.4012.271.2018.1.IZ
z 4 lipca 2018 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 17 kwietnia 2018 r. (data wpływu 8 maja 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie

  • opodatkowania wynagrodzenia za zrzeczenie się roszczeń – jest prawidłowe,
  • uznania za fakturę zaliczkową faktury, której zapłata następuje w drodze kompensaty – jest prawidłowe,
  • wystawienia faktury z wynagrodzeniem pomniejszonym o otrzymaną zaliczkę – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 maja 2018 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek, o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wynagrodzenia za zrzeczenie się roszczeń, uznania za fakturę zaliczkową faktury, której zapłata następuje w drodze kompensaty oraz wystawienia faktury z wynagrodzeniem pomniejszonym o otrzymaną zaliczkę.


We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:


W dniu 1 stycznia 2015 r. została zawarta pomiędzy Spółką i Wynajmującym Umowa „M. A.” Obie spółki są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług. Umowa została zawarta na czas określony do dnia 31 sierpnia 2016 r. Przedmiotem Umowy było świadczenie przez Spółkę usług zarządzania obiektem handlowo - biurowym „G.”.


Do zakresu obowiązków spoczywających na Spółce w ramach zarządzania obiektem, wchodziło m.in.: zarządzanie umowami najmu i nadzór nad prawidłowością ich wykonywania przez najemców, w szczególności: obliczanie czynszu, opłat za usługi lub innych opłat należnych od najemców z tytułu umów najmu, fakturowanie i prowadzenie bieżących rejestrów, dokumentujących wszystkie płatności należne oraz opłacone przez najemców, a także weryfikacja i kontrola, czy najemcy terminowo i regularnie wnoszą opłaty za najem, za usługi, niezbędne do korzystania z najmowanej powierzchni, media i inne płatności należne Wynajmującemu.


W dniu 6 maja 2016 r. Wynajmujący przesłał pismo Spółce, informujące o istotnym naruszeniu postanowień „M. A.”. Istotne naruszenie przez Spółkę opłat za 2015 r. za usługi, niezbędne do korzystania z najmowanej powierzchni przez najemców. Opłaty te były pierwotnie ponoszone przez Wynajmującego, później przenoszone/fakturowane na najemców, jako na podmioty faktycznie korzystające z tych usług.


W wyniku nieprawidłowego rozliczenia opłat za 2015 r. za usługi, które to rozliczenie zostało przygotowane przez Spółkę, Wynajmujący przeniósł na najemców opłaty w nieprawidłowej wysokości. Opłaty te zostały zaniżone o kwotę 94.798,32 zł za 2015 r. W rezultacie część najemców została zafakturowana w wysokości mniejszej niż wynikająca z postanowień w umowach najmu.


W wyniku tego, zobowiązania Wynajmującego, które prawidłowo powinny być zapłacone przez najemców, nie zostały przeniesione na nich, a obciążyły majątek Wynajmującego. Wynajmujący mając na względzie prawidłową współpracę z najemcami, a także w celu uniknięcia utraty zaufania przez najemców co do poprawności opłat przez niego nakładanych na nich, podjął decyzję biznesową o niekorygowaniu rozliczeń kosztów za 2015 r. W efekcie, Wynajmujący poniósł uszczerbek w wysokości 94.798,32 zł netto (bez uwzględnienia podatku VAT).

Wynajmujący w piśmie z dnia 6 maja 2016 r. podniosła, że zachowanie Spółki było niezgodne z zobowiązaniem się Spółki, w punkcie 3.2.4. Umowy, czyli do wykonywania usług zarządzania zgodnie z najlepszą, posiadaną profesjonalną wiedzą i z zachowaniem należytej staranności, których należy oczekiwać od wykwalifikowanych i kompetentnych dostawców usług. Takie zachowanie, zdaniem Wynajmującego wypełnia znamiona istotnego naruszenia postanowień Umowy. wskazanego w punkcie 10.2. Umowy, tj. niewykonanie lub zaniechanie przez Wynajmującego. Istotne naruszenie obejmuje m.in. niewłaściwe wykonanie Umowy.

Zgodnie z pkt 10.3.1. Umowy, w przypadku wystąpienia istotnego naruszenia, Spółka zapłaci Wynajmującemu karę umowną w wysokości 2.000 euro za każde naruszenie, lecz w danym roku Spółce za świadczenie usług lub 25. 000 euro (w zależności od tego, która z nich Umowy zażądała od Spółki zapłaty:

  1. Kary umownej w wysokości 2.000 euro za istotne naruszenie Umowy (pkt 10.3.1 w związku z pkt 10.2. Umowy),
  2. 94.798,32 złotych.

Spółka nie zapłaciła ww. kwot, lecz złożyła wniosek do swojego ubezpieczyciela o wypłatę odszkodowania.

W 2017 r. ubezpieczyciel odmówił wypłaty odszkodowania, gdyż jego zdaniem strata, wskazana przez Spółkę, była możliwa do uniknięcia. Strata, ta zdaniem ubezpieczyciela, wynikała z decyzji biznesowej Wynajmującego o niekorygowaniu zaniżonych opłat względem najemców.


Ze względu, że Spółka i Wynajmujący nie wypracowały rozwiązania, które zaakceptowane byłoby przez obie strony (Wynajmujący domagała się pokrycia jej strat, a Spółka wskazywała, że straty te wynikały z decyzji biznesowej Wynajmującego), na jesieni 2017 r. obie strony podjęły starania, aby osiągnąć kompromisowe rozwiązanie, a przez to uniknąć sporu sądowego oraz zachować dobrą współpracę biznesową pomiędzy nimi.


W rezultacie obie strony podpisały porozumienie z dnia 2 stycznia 2018 r. (dalej: Porozumienie) w celu ostatecznego uregulowania wszystkich ewentualnych roszczeń Wynajmującego wobec Spółki z tytułu przygotowanego przez Spółkę rozliczeniem opłat za usługi za 2015 r.


Obie strony, w celu wypracowania rozwiązania, które zakończyłoby spór pomiędzy nimi, postanowiły: 1. Spółka pokryje część zwiększonych kosztów zatrudnienia menadżera do spraw technicznych, zaangażowanego dla G. w kwocie 2.000 zł netto miesięcznie przez 24 miesiące (zgodnie z Umową koszty wynagrodzenia osób, pracujących na rzecz Wynajmującego, a zatrudnionych przez Spółkę, pokrywa Wynajmujący).


Zgodnie z Umową, ze względu na wzrost o 2.000 zł miesięcznego wynagrodzenia menadżera do spraw technicznych, zatrudnionego przez Spółkę dla potrzeb obsługi Wynajmującego, Spółka ma prawo do ich zwrotu przez Wynajmującego, w pełnej wysokości, łącznie z kwotą odpowiadającą wzrostowi wynagrodzenia menadżera.


W celu wykazania wzrostu wynagrodzenia menadżera, Spółka wystawi z góry fakturę na kwotę 48.000 zł netto z tytułu zwiększonego wynagrodzenia o 2.000 zł za usługi zarządzania obiektem handlowo - biurowym „G.” za 24 miesiące w terminie 14 dni od dnia podpisania aneksu do Porozumienia. Wynagrodzenie zostanie podwyższone o podatek VAT.


Następnie, Spółka, zamiast wystawiać co miesiąc faktury sprzedażowe za swoje usługi z wynagrodzeniem, którego składnikiem będzie kwota pokrywająca 100% kosztów wynagrodzenia menadżera do spraw technicznych (czyli obejmującą również wzrost jego wynagrodzenia o 2.000 zł miesięcznie), przez 24 miesiące będzie wystawiać te faktury pomniejszone o 2.000 zł netto, czyli Spółka pokryje koszty wzrostu wynagrodzenia menadżera poprzez zmniejszenie miesięcznych opłat dla Wynajmującego o 2.000 zł netto w okresie od stycznia 2018 r. do grudnia 2019 r.


Wynajmujący, wystawi fakturę na kwotę 48.000 zł netto dla Spółki z tytułu wynagrodzenia za zrzeczenie się dochodzenia roszczeń względem Spółki w terminie 14 dni od dnia podpisania Porozumienia. Wynagrodzenie zostanie podwyższone o podatek VAT.


Należność Spółki z tytułu wystawienia z góry faktury na kwotę 48.000 zł netto celem pokrycia przez Wynajmującego wzrostu kosztów zatrudnienia menadżera do spraw technicznych zostanie skompensowana z fakturą Wynajmującego wystawioną na kwotę 48.000 zł netto z tytułu wynagrodzenia za zrzeczenie się dochodzenia roszczeń. Zapłata przez Spółkę zwiększonych kosztów zatrudnienia menadżera do spraw technicznych, bez przerzucania tego ciężaru na Wynajmującego, pokrywa wszystkie roszczenia Wynajmującego, związane z przygotowanym przez Spółkę rozliczeniem opłat za usługi za 2015 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

  1. Czy kwota 48.000 netto, na którą fakturę wystawi Wynajmujący, a której zadaniem jest zapłata za zrzeczenie się dochodzenia roszczeń Wynajmującego wobec Spółki, wynikających z przygotowanego przez Spółkę rozliczenia opłat za usługi za 2015 r., jest zapłatą za czynności objęte zakresem podatku VAT i tym samym płatność ta podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Spółce przysługuje prawo do obniżenia swojego podatku należnego o podatek naliczony wynikający z ww. faktury?
  2. Czy faktura wystawiona przez spółkę na kwotę 48.000 zł netto z tytułu zwiększonego wynagrodzenia o 2.000 zł za usługi zarządzania obiektem handlowo - biurowym „G.” za 24 miesiące będzie fakturą zaliczkową, nawet gdy zapłacona zostanie przez Wynajmującego poprzez kompensatę z fakturą, dokumentującą zrzeczenia się dochodzenia roszczeń, a wystawioną przez Wynajmującego?
  3. Czy wystawianie przez Spółkę faktur sprzedażowych za swoje usługi przez 24 miesiące z wynagrodzeniem pomniejszonym o 2.000 zł netto miesięcznie należy traktować na gruncie podatku VAT jako prawidłowo wystawione faktury i prawidłowo odzwierciedlające wynagrodzenie należne Spółce?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Stanowisko odnośnie pytania 1:

W ocenie Spółki kwota 48.000 zł netto, na którą fakturę wystawi Wynajmujący, a której zadaniem jest zapłata za zrzeczenie się dochodzenia roszczeń Wynajmującego wobec Spółki, wynikających z przygotowanego przez Spółkę rozliczenia opłat za usługi za 2015 r., jest zapłatą za czynności objęte zakresem podatku VAT i tym samym płatność ta podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem, do kwoty 48.000 zł powinien być doliczony podatek VAT, a Spółka będzie miała prawa do obniżenia swojego podatku należnego o podatek naliczony, który będzie wykazany na fakturze wystawionej przez Wynajmującego.


Stanowisko odnośnie pytania 2:

Zdaniem Spółki, faktura wystawiona przez Spółkę na kwotę 48.000 zł netto z tytułu zwiększonego wynagrodzenia o 2.000 zł za usługi zarządzania obiektem handlowo - biurowym „G.” za 24 miesiące jest fakturą zaliczkową, nawet, gdy zapłacona zostanie w drodze kompensaty przez Wynajmującego z wystawioną przez nią fakturą, dokumentującą zrzeczenia się przez nią dochodzenia roszczeń.


Stanowisko odnośnie pytania 3:

Spółka stoi na stanowisku, że wystawianie przez Spółkę faktur sprzedażowych za swoje usługi przez 24 miesiące z wynagrodzeniem pomniejszonym o 2.000 zł netto miesięcznie należy traktować na gruncie podatku VAT, jako prawidłowe wystawienie faktur przez Spółkę.


Uzasadnienie stanowisko odnośnie pytania 1:

Co do zasady, zgodnie z zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.


Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel - art. 7 ust. 1 ustawy VAT.


Stosownie natomiast do treści art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji.


Zachowanie, polegające na zrzeczeniu się wszelkich roszczeń wynikających z zakwestionowania jakości usług Spółki, na pewno nie jest dostawą towarów. Pozostaje ustalić, czy może ono być potraktowane, jako świadczenie usług. Ustawa VAT została oparta na regulacjach mieszczących się w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Z tego względu, Europejski Trybunał Sprawiedliwości wydaje rozstrzygnięcia odnoszące się do kwestii prawidłowego rozumienia zasad funkcjonowania podatku od towarów i usług. Europejski Trybunał Sprawiedliwości, dzięki temu, że wielokrotnie wypowiadał się, kiedy dane zdarzenie może zostać potraktowane, jako podlegająca opodatkowaniu usługa, to wskazał warunki konieczne do tego, aby podlegało ono opodatkowaniu podatkiem VAT. Zdarzenie takie podlega opodatkowaniu gdy łącznie charakteryzuje się następującymi cechami:

  • istnieje stosunek prawny między pomiędzy podmiotami, w ramach, którego dochodzi do wymiany wzajemnych świadczeń (np. z jednej strony - czynność, a z drugiej - płatność za czynność), - istnieje możliwa do zdefiniowania czynność,
  • wynagrodzenie przekazywane jest w zamian za czynność i jest ekwiwalentne do wartości tej czynności,
  • odpłatność pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem, - istnieje podmiot będący beneficjentem czynności, inny niż wykonujący czynność.

W przedstawionym stanie faktycznym, odpłatność w wysokości 48.000 zł netto jest w zamian za zrzeczenie się dochodzenia roszczeń Wynajmującego wobec Spółki, wynikających z przygotowanego przez Spółkę rozliczenia opłat za usługi za 2015 r. Co najważniejsze, zdaniem ubezpieczyciela Spółki, faktyczna strata Wynajmującego wynikała z decyzji biznesowej Wynajmującego, a nie z działania Spółki. Wynajmujący podczas zawierania Porozumienia ze Spółką argumentował, że Spółka przyczyniła się do powstania niedopłaty po stronie Wynajmującego, jednakże z okoliczności faktycznych wynika, że to Wynajmujący zdecydował, że nie obciąży najemców kosztami wykorzystanych przez nich usług, tylko pokryje koszty tych usług ze swojego majątku. W przedmiotowej sprawie, rolą płatności 48.000 zł netto nie jest pokrycie strat, wynikających z działania Spółki, a zatem, płatność ta nie pełni roli odszkodowania.


Zdaniem Spółki, czynność polegająca na zrzeczeniu się dochodzenia roszczeń przez Wynajmującego w zamian za wynagrodzenie, stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy VAT. Wynika to z treścią art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy VAT, gdzie wskazano, że przez świadczenie usług należy rozumieć również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji.


Spółka jednocześnie wskazuje, że zawarcie Porozumienie z Wynajmującym miało na celu uniknięcie sporu sądowego oraz kontynuowanie współpracy biznesowej pomiędzy stronami. Z tego względu Spółka nabywając świadczenie w postaci zrzeczenia się dochodzenia roszczeń osiągnie faktyczne korzyści (brak konieczności prowadzenia sporu sądowego oraz utrzymanie współpracy, co owocuje wystawieniem faktur na rzecz Wynajmującego z tytułu usług wykonywanej przez Spółkę na jego rzecz).


Zatem, nabycie przez Spółki czynności polegającej na zrzeczeniu się dochodzenia roszczeń przez Wynajmującego w zamian za wynagrodzenie, wykorzystywane jest do wykonywania przez Spółkę czynności opodatkowanych podatkiem VAT (świadczenie usług, opodatkowanych podatkiem od towarów i usług na rzecz Wynajmującego). Z tego względu, zgodnie z art. 86 ustawy VAT, Spółka ma prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury wystawionej przez Wynajmującego.


Uzasadnienie stanowisko odnośnie pytania 2:

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 19a ust. 1 ustawy VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Stosownie do art. 19a ust. 8 ustawy VAT, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4.


Zatem, w przypadku wpłaty zaliczek przed dostawą towarów lub świadczeniem usług, VAT staje się wymagalny w momencie otrzymania zapłaty i naliczany jest od wartości otrzymanej zapłaty. Zasada powyższa ma zastosowanie bez względu na to, w jakiej formie podatnik otrzymał zaliczkę. W konsekwencji definicję „otrzymano całość lub część zapłaty” należy rozumieć szeroko, także, jako zapłatę poprzez potrącenie/kompensatę. Obowiązek podatkowy w przypadku wpłaty zaliczek przed świadczeniem usług powstaje zatem nie tylko w razie uregulowania należności gotówką lub przelewem bankowym, lecz również w przypadku wzajemnej kompensaty. Obowiązek podatkowy powstaje w momencie, w którym kompensata została efektywnie dokonana.

Reasumując: faktura wystawiona przez Spółkę na kwotę 48.000 zł netto z tytułu zwiększonego wynagrodzenia o 2.000 zł za usługi zarządzania obiektem handlowo - biurowym „G.” za 24 miesiące jest fakturą zaliczkową. Charakteru tej faktury zaliczkowej nie zmienia w szczególności to, że zapłacona zostanie przez Wynajmującego w drodze kompensaty z wystawioną przez Wynajmującego fakturą, dokumentującą zrzeczenia się przez Wynajmującego dochodzenia roszczeń.


Uzasadnienie stanowisko odnośnie pytania 3:


W myśl art. 29a ust. 1 ustawy VAT, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie wystawianie przez Spółkę faktur sprzedażowych za swoje usługi przez 24 miesiące z wynagrodzeniem pomniejszonym o 2.000 zł netto miesięcznie należy traktować na gruncie podatku VAT, jako prawidłowe wystawianie faktur przez Spółkę. Należy pamiętać, że Spółka wystawi przed wykonaniem swoich usług przez 24 miesiące z góry fakturę na kwotę 48.000 zł netto z tytułu zwiększonego wynagrodzenia o 2.000 zł za usługi zarządzania obiektem handlowo - biurowym „G.” za 24 miesiące. A zatem, wynagrodzenie Spółki prawidłowo zostanie zmniejszone przez 24 miesiące o kwotę 2.000 zł, gdyż ta kwota zostanie rozliczona z wystawioną z góry fakturą zaliczkową.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary – stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy – rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Według art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy – przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z przywołanych regulacji wynika, że usługą jest każde świadczenie wykonane przez podatnika w ramach działalności, które nie jest dostawą towarów, w tym m.in. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Zatem na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). W przypadku uznania danego świadczenia za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, winien istnieć bezpośredni konsument, beneficjent świadczenia, odnoszący wymierną korzyści.


Z kolei, z treści powołanego art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

Przy określeniu, czy miała miejsce czynność podlegająca opodatkowaniu istotne jest zatem określenie czy wykonywano świadczenie i czy wynagrodzenie z tytułu wykonywania tego świadczenia miało być wypłacone.

Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

  • w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
  • świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy przy tym podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało – jako usługa – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ze złożonego wniosku wynika, że w dniu 1 stycznia 2015 r. pomiędzy Spółką i Wynajmującym została zawarta umowa „M. A.” Obie spółki są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług. Umowa została zawarta na czas określony do dnia 31 sierpnia 2016 r. Przedmiotem Umowy było świadczenie przez Wnioskodawcę usług zarządzania obiektem handlowo - biurowym „G.”


Do zakresu obowiązków spoczywających na Wnioskodawcy, w ramach zarządzania obiektem, wchodziło m.in.: zarządzanie umowami najmu i nadzór nad prawidłowością ich wykonywania przez najemców, w szczególności: obliczanie czynszu, opłat za usługi lub innych opłat należnych od najemców z tytułu umów najmu, fakturowanie i prowadzenie bieżących rejestrów, dokumentujących wszystkie płatności należne oraz opłacone przez najemców, a także weryfikacja i kontrola, czy najemcy terminowo i regularnie wnoszą opłaty za najem, za usługi, niezbędne do korzystania z najmowanej powierzchni, media i inne płatności należne Wynajmującemu.

W dniu 6 maja 2016 r. Wynajmujący przesłała pismo Wnioskodawcy, informujące o istotnym naruszeniu postanowień Umowy. Istotne naruszenie przez Wnioskodawcę postanowień Umowy dotyczyło nieprawidłowego/błędnego rozliczenia opłat za 2015 r. za usługi, niezbędne do korzystania z najmowanej powierzchni przez najemców. Opłaty te były pierwotnie ponoszone przez Wynajmującego, później przenoszone/fakturowane na najemców, jako na podmioty faktycznie korzystające z tych usług.


W wyniku nieprawidłowego rozliczenia opłat za 2015 r. za usługi, które to rozliczenie zostało przygotowane przez Wnioskodawcę, Wynajmujący przeniósł na najemców opłaty w nieprawidłowej wysokości. Opłaty te zostały zaniżone o kwotę 94.798,32 zł za 2015 r. W rezultacie część najemców została zafakturowana w wysokości mniejszej niż wynikająca z postanowień w umowach najmu.


W wyniku tego, zobowiązania Wynajmującego, które prawidłowo powinny być zapłacone przez najemców, nie zostały przeniesione na nich, a obciążyły majątek Wynajmującego. Wynajmujący mając na względzie prawidłową współpracę z najemcami, a także w celu uniknięcia utraty zaufania przez najemców co do poprawności opłat przez niego nakładanych na nich, podjął decyzję biznesową o niekorygowaniu rozliczeń kosztów za 2015 r. W efekcie, Wynajmujący poniósł uszczerbek w wysokości 94.798,32 zł netto (bez uwzględnienia podatku VAT).

Wynajmujący w piśmie z dnia 6 maja 2016 r. podniosła, że zachowanie Wnioskodawcy było niezgodne z zobowiązaniem się Wnioskodawcy w punkcie 3.2.4. Umowy, czyli do wykonywania usług zarządzania zgodnie z najlepszą, posiadaną profesjonalną wiedzą z zachowaniem należytej staranności, których należy oczekiwać od wykwalifikowanych i kompetentnych dostawców usług. Takie zachowanie, zdaniem Wynajmującego wypełnia znamiona istotnego naruszenia postanowień Umowy wskazanego w punkcie 10.2. Umowy, tj. niewykonanie lub zaniechanie przez Wnioskodawcę, które może mieć poważny i istotny negatywny wpływ na działalność lub interesy Wynajmującego. Istotne naruszenie obejmuje m.in. niewłaściwe wykonanie usług zarządzania, czyli niezgodnie z wymogami wskazanymi w pkt 3.2. Umowy.


Zgodnie z pkt 10.3.1. Umowy, w przypadku wystąpienia istotnego naruszenia, Wnioskodawca zapłaci Wynajmującemu karę umowną w wysokości 2.000 euro za każde naruszenie, lecz w danym roku łączne kary umowne nie przekroczą kwoty rocznego wynagrodzenia należnego Wnioskodawcy za świadczenie usług lub 25.000 euro (w zależności od tego, która z nich będzie mniejsza).


Wynajmujący mając na uwadze powyższe postanowienia Umowy, zażądała od Wnioskodawcy zapłaty:

  1. Kary umownej w wysokości 2.000 euro za istotne naruszenie Umowy (pkt 10.3.1 w związku z pkt 10.2. Umowy),
  2. 94.798,32 złotych.

Wnioskodawca nie zapłacił ww. kwot, lecz złożył wniosek do swojego ubezpieczyciela o wypłatę odszkodowania.

W 2017 r. ubezpieczyciel odmówił wypłaty odszkodowania, gdyż jego zdaniem strata, wskazana przez Wnioskodawcę, była możliwa do uniknięcia. Strata, ta zdaniem ubezpieczyciela, wynikała z decyzji biznesowej Wynajmującego o niekorygowaniu zaniżonych opłat względem najemców.


Ze względu, że Wnioskodawca i Wynajmujący nie wypracowały rozwiązania, które zaakceptowane byłoby przez obie strony (Wynajmujący domagał się pokrycia jej strat, a Wnioskodawca wskazywał, że straty te wynikały z decyzji biznesowej Wynajmującego), na jesieni 2017 r. obie strony podjęły starania, aby osiągnąć kompromisowe rozwiązanie, a przez to uniknąć sporu sądowego oraz zachować dobrą współpracę biznesową pomiędzy nimi.


W rezultacie obie strony podpisały porozumienie z dnia 2 stycznia 2018 r. (Porozumienie) w celu ostatecznego uregulowania wszystkich ewentualnych roszczeń Wynajmującego wobec Wnioskodawcy z tytułu przygotowanego przez Wnioskodawcę rozliczeniem opłat za usługi za 2015 r.


Obie strony, w celu wypracowania rozwiązania, które zakończyłoby spór pomiędzy nimi, postanowiły: 1. Wnioskodawca pokryje część zwiększonych kosztów zatrudnienia menadżera do spraw technicznych, zaangażowanego dla „G.” w kwocie 2.000 zł netto miesięcznie przez 24 miesiące (zgodnie z Umową koszty wynagrodzenia osób, pracujących na rzecz Wynajmującego, a zatrudnionych przez Wnioskodawcę, pokrywa Wynajmujący).


Zgodnie z Umową, ze względu na wzrost o 2.000 zł miesięcznego wynagrodzenia menadżera do spraw technicznych, zatrudnionego przez Wnioskodawcę dla potrzeb obsługi Wynajmującego, Wnioskodawca ma prawo do ich zwrotu przez Wynajmującego, w pełnej wysokości, łącznie z kwotą odpowiadającą wzrostowi wynagrodzenia menadżera.


W celu wykazania wzrostu wynagrodzenia menadżera, Wnioskodawca wystawi z góry fakturę na kwotę 48.000 zł netto z tytułu zwiększonego wynagrodzenia o 2.000 zł za usługi zarządzania obiektem handlowo - biurowym „G.” za 24 miesiące w terminie 14 dni od dnia podpisania aneksu do Porozumienia. Wynagrodzenie zostanie podwyższone o podatek VAT.


Następnie, Wnioskodawca zamiast wystawiać co miesiąc faktury sprzedażowe za swoje usługi z wynagrodzeniem, którego składnikiem będzie kwota pokrywająca 100% kosztów wynagrodzenia menadżera do spraw technicznych (czyli obejmującą również wzrost jego wynagrodzenia o 2.000 zł miesięcznie), przez 24 miesiące będzie wystawiać te faktury pomniejszone o 2.000 zł netto, czyli Wnioskodawca pokryje koszty wzrostu wynagrodzenia menadżera poprzez zmniejszenie miesięcznych opłat dla Wynajmującego o 2.000 zł netto w okresie od stycznia 2018 r. do grudnia 2019 r.


Wynajmujący, wystawi fakturę na kwotę 48.000 zł netto dla Wnioskodawcy z tytułu wynagrodzenia za zrzeczenie się dochodzenia roszczeń względem Wnioskodawcy w terminie 14 dni od dnia podpisania Porozumienia. Wynagrodzenie zostanie podwyższone o podatek VAT.


Należność Wnioskodawcy z tytułu wystawienia z góry faktury na kwotę 48.000 zł netto celem pokrycia przez Wynajmującego wzrostu kosztów zatrudnienia menadżera do spraw technicznych zostanie skompensowana z fakturą wynajmującego wystawioną na kwotę 48.000 zł netto z tytułu wynagrodzenia za zrzeczenie się dochodzenia roszczeń. Zapłata przez Wnioskodawcę zwiększonych kosztów zatrudnienia menadżera do spraw technicznych, bez przerzucania tego ciężaru na Wynajmującego, pokrywa wszystkie roszczenia Wynajmującego, związane z przygotowanym przez Wnioskodawcę rozliczeniem opłat za usługi za 2015 r.

W przedmiotowej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy sprowadzają się do tego, czy faktura wystawiona przez Wynajmującego za zrzeczenie się dochodzenia wobec Niego roszczeń wynikających z przygotowanego przez Wnioskodawcę rozliczenia opłat za usługi za 2015 r., dokumentuje czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a w konsekwencji czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku z tytułu tej czynności.


Jak wykazano powyżej, dana usługa podlega zatem opodatkowaniu wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.

Kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

I tak, przykładowo w orzeczeniu z 15 lipca 1982 r. w sprawie C-89/81 Staatssecretaris van Financien v. Hong-Kong Trade Development Council, TSUE stwierdził, że wskazane w sprawie czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie.

Analizując głębiej ten problem TSUE w wyroku z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council stwierdził, że czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem.


Pojęcie „odpłatności” pojawiło się również w orzeczeniu z 5 lutego 1981 r. w sprawie C-154/80 – Staatssecretarisvan Financiën przeciwko Associetioncooperative „CoöperatieveAardappelenbewaarpiaats GA”, które zapadło na tle przepisów I Dyrektywy VAT z dnia 11 kwietnia 1967 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych (67/227/EWEC). Trybunał wskazał, że termin „zapłata” stanowi integralną część przepisów prawa wspólnotowego, które nie odwołuje się do prawa państw członkowskich dla ustalenia jego znaczenia i zakresu. Stąd też wykładnia tego wyrażenia nie może być pozostawiona dyskrecjonalnemu władztwu każdego państwa członkowskiego. Ponadto Trybunał przypomniał, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego. W końcu – jak wskazał Trybunał – świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną, gdyż podstawą opodatkowania jest świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane, nie zaś wartość otrzymana według kryteriów obiektywnych.

Na uwagę zasługuje także orzeczenie w sprawie C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia), gdzie Trybunał zauważył, że czynność: „podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.


W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności.


Bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług, a otrzymanym wynagrodzeniem istnieje wówczas, gdy jest możliwe zidentyfikowanie bezpośredniej i jasno zindywidualizowanej korzyści na rzecz dostawcy towaru lub świadczącego usługę oraz gdy świadczenie wzajemne pozostaje w bezpośrednim związku ze świadczeniem dokonanej czynności.


Na gruncie prawa cywilnego odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto, między zdarzeniem a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy. Szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika, istnienia adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem a szkodą. Brak tych przesłanek powoduje, że nie mamy do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania.

Istotą odszkodowań nie jest zatem płatność za świadczenie lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną – świadczenie w zamian za wynagrodzenie, co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana z zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.

Należy zaznaczyć, że dla ustalenia statusu otrzymywanych środków pieniężnych bez znaczenia pozostaje to jak strony nazywają daną płatność. Istotnym jest natomiast, czy stanowi ona zapłatę za konkretne świadczenie, czy też jest odszkodowaniem w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego. Jeżeli płatność o charakterze odszkodowawczym nie ma bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, wówczas kwota wypłaconych odszkodowań nie mieści się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.


W rozpatrywanej sprawie, w celu osiągnięcia kompromisu, a przede wszystkim uniknięcia sporu sądowego i zachowania dobrej współpracy biznesowej, Wnioskodawca i Wynajmujący zawarli porozumienia, na podstawie którego Wynajmujący wystawi na rzecz Wnioskodawcy fakturę na kwotę 48.000 zł netto z tytułu wynagrodzenia za zrzeczenie się dochodzenia roszczeń względem Wnioskodawcy.


Okoliczności sprawy wskazują więc, że zrzeczenie się przez Wynajmującego roszczeń wobec Wnioskodawcy jest zaniechaniem działania, a więc w istocie zobowiązaniem się do powstrzymania się od dokonania czynności, tj. skorzystania przez Wynajmującego z prawa do wystąpienia na drogę sądową przeciwko Wnioskodawcy. Oznacza to więc, że w rozpatrywanej sprawie spełnione są przesłanki do uznania zrzeczenia się roszczeń wobec Wnioskodawcy za świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy.


Beneficjentem tej usługi, odnoszącym wymierną korzyść polegającą na braku konieczności prowadzenia sporu sądowego z tytułu roszczeń Wynajmującego jest zatem Wnioskodawca. Za powstrzymanie się od działań (zrzeczenie się roszczeń) zawarte Porozumienie przewiduje wypłatę przez Wnioskodawcę wynagrodzenia. Zatem, umowa (Porozumienie) łącząca Strony ma niewątpliwie charakter zobowiązaniowy – Wynajmujący zobowiązał się bowiem do zrzeczenia możliwości dochodzenia swoich praw i roszczeń za odpłatnością.


W konsekwencji należy stwierdzić, że przedmiotowe wynagrodzenie na rzecz Wynajmującego stanowić będzie wynagrodzenie za konkretne świadczenie usługi w postaci zobowiązania do powstrzymania się od dokonania czynności, które podlega opodatkowaniu podatkiem na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z wypełnieniem dyspozycji art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy.


W odniesieniu do wątpliwości Wnioskodawcy dotyczących kwestii, czy Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury wystawionej przez Wynajmującego dokumentującej zrzeczenie się roszczeń, wskazać należy, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

  1. nabycia towarów i usług,
  2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).


Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.


I tak, zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.


Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.


Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik VAT oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Jak wskazano w uzasadnieniu powyżej, wynagrodzenie wpłacane przez Wnioskodawcę Wynajmującemu stanowi należność za świadczenie usług o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy i podlega opodatkowaniu VAT na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy.

Jednocześnie zauważyć należy, że ustawodawca zarówno w ustawie jak i w przepisach wykonawczych do ustawy, nie przewidział dla tych czynności zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Jak wskazał Wnioskodawca nabycie czynności polegającej na zrzeczeniu się dochodzenia roszczeń przez wynajmującego w zamian za wynagrodzenie, wykorzystywane jest do wykonywania przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych podatkiem VAT (świadczenie usług, opodatkowanych podatkiem od towarów i usług na rzecz Wynajmującego).


Tym samym zostaje spełniona przesłanka wynikająca z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, stanowiąca podstawę prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury otrzymanej przez podatnika.

W konsekwencji, Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego (zgodnie z art. 86 ust. 1 i ust. 2 ustawy) z tytułu nabycia ww. usług wynikających z faktury, wystawionej przez Wynajmującego.

W świetle powyższych okoliczności stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 uznać należy za prawidłowe.

Zgodnie z zasadą ogólną, zawartą w art. 19a ust. 1 ustawy – obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

W myśl art. 19a ust. 8 ustawy, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4.


Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Powołany przepis art. 19a ust. 1 ustawy formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres.


Należy zaznaczyć, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji zaliczki, zadatku, przedpłaty, raty.

Według Słownika Języka Polskiego PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005 r.:

  • zaliczka oznacza część należności wpłacaną lub wypłacaną z góry na poczet tej należności;
  • zadatek oznacza sumę pieniędzy wręczaną przy zawieraniu umowy w celu zapewnienia jej wykonania;
  • przedpłata oznacza część ceny towaru wypłacaną w celu uzyskania gwarancji jego zakupu w określonym terminie;
  • rata oznacza część należności pieniężnej, płatną w oznaczonym terminie.


Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że aby daną wpłatę pieniężną móc uznać za przedpłatę, zaliczkę, zadatek lub ratę, musi ona zostać dokonana na poczet przyszłej konkretnej transakcji. Zatem w momencie wpłaty musi być znany towar czy usługa, na które zostaną one przeznaczone.


Zasady kompensowania wzajemnych należności reguluje art. 498 ustawy Kodeks cywilny. Zgodnie z tym przepisem, gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Na skutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.

Dalsze kwestie związane z zasad kompensowania wzajemnych należności regulują art. 499-502 Kodeksu cywilnego. Wynika z nich, że potrącenia dokonuje się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Ma ono moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe. Jeżeli przedmiotem potrącenia są wierzytelności, których miejsca spełnienia świadczeń są różne, strona korzystająca z możności potrącenia obowiązana jest uiścić drugiej stronie sumę potrzebną do pokrycia wynikającego dla niej uszczerbku. Odroczenie wykonania zobowiązania udzielone przez sąd albo bezpłatnie przez wierzyciela nie wyłącza potrącenia.


Na podstawie art. 503 Kodeksu cywilnego przepisy o zaliczeniu zapłaty stosuje się odpowiednio do potrącenia. Tak więc kompensata jest to umowny sposób zniesienia różnić księgowych poprzez uznanie (zaliczenie) w rozrachunkach jednego świadczenia o określonej wartości pieniężnej za zapłatę na poczet innego świadczenia o określonej wartości pieniężnej.


Zatem potrącenie (kompensata) stanowią jedną z form zapłaty. Przenosząc to na grunt ustawy o podatku od towarów i usług, w szczególności w odniesieniu do przepisów dotyczących dostawy towarów i otrzymania należności należy stwierdzić, iż dokonanie potrącenia uznane zostaje przez podmioty gospodarcze za otrzymanie należności. Wysokość zaliczenia może stanowić w szczególności przedpłatę, zaliczkę lub ratę, jeśli strony się tak umówiły, a zaliczenie dotyczy przyszłego świadczenia.

Uwzględniając zatem okoliczności sprawy stwierdzić należy, że wystawioną dla Wynajmującego fakturę za 24 miesiące z góry na kwotę 48.000 zł netto z tytułu zwiększonego wynagrodzenia o 2.000 zł za usługi zarządzania obiektem handlowo - biurowym, która zostanie uregulowana w drodze kompensaty z wystawioną przez Wynajmującego fakturą, dokumentującą zrzeczenia się dochodzenia roszczeń, uznać należy na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług za fakturę zaliczkową. Bez znaczenia dla omawianej sytuacji pozostaje kwestia uregulowania należności z tej faktury poprzez kompensatę należności z Wynajmującym.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie uznać należy za prawidłowe.

Z okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca ma również wątpliwość co do poprawności faktur, które będzie wystawiać przez 24 miesiące z tytułu świadczenia usług na rzecz Wynajmującego, na których wynagrodzenie będzie pomniejszone miesięcznie o kwotę 2.000.00 zł, z uwagi na to, że Wnioskodawca wystawi dla Wynajmującego fakturę zaliczkową na kwotę 48.000 zł netto z tytułu zwiększonego wynagrodzenia o 2.000 zł za usługi zarządzania obiektem handlowo - biurowym za 24 miesiące z góry.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy – podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

  1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
  2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
  3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
  4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.

Dane, które powinna zawierać faktura, zostały enumeratywnie wymienione w art. 106e ust. 1 ustawy. W pkt 6 tego przepisu wskazano, że faktura powinna zawierać datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usług lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest i różni się od daty wystawienia faktury.

Jak wynika z art. 106f ust. 1 ustawy, faktura, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, powinna zawierać:

  1. dane, o których mowa w art. 106e ust. 1 pkt 1-6;
  2. otrzymaną kwotę zapłaty;
  3. kwotę podatku wyliczoną według wzoru:
    KP= (ZB x SP)/(100 + SP)
    gdzie:
    KP – oznacza kwotę podatku,
    ZB – oznacza kwotę otrzymanej całości lub części zapłaty,
    SP – oznacza stawkę podatku;
  4. dane dotyczące zamówienia lub umowy, a w szczególności: nazwę (rodzaj) towaru lub usługi, cenę jednostkową netto, ilość zamówionych towarów, wartość zamówionych towarów lub usług bez kwoty podatku, stawki podatku, kwoty podatku oraz wartość zamówienia lub umowy z uwzględnieniem kwoty podatku.

Wyżej powołane przepisy określają jakie dane powinny znaleźć się zarówno na fakturze zaliczkowej jak i na fakturze wystawionej po zakończeniu usługi bądź wydaniu towarów. Z ich analizy wynika, że w sytuacji, gdy dostawa towarów bądź świadczenie usług poprzedzone było otrzymaniem zaliczki, informacja o tej czynności powinna znaleźć odzwierciedlenie w fakturze „końcowej” wystawionej po zrealizowanej dostawie towarów bądź wykonanej usłudze.

Odnosząc powyższe zapisy do sytuacji przedstawionej we wniosku stwierdzić należy, że w sytuacji, gdy Wnioskodawca wystawił fakturę zaliczkową na kwotę 48.000 zł netto z tytułu zwiększonego wynagrodzenia o 2.000 zł za usługi zarządzania obiektem handlowo - biurowym za 24 miesiące z góry, to informacja o otrzymanej zaliczce powinna znaleźć się na fakturach z tytułu świadczenia usług na rzecz Wynajmującego, które Wnioskodawca będzie wystawiał Wynajmującemu przez 24 miesiące. W konsekwencji na wystawianych przez Wnioskodawcę przez ten okres fakturach za usługi zarzadzania kwota wynagrodzenia powinna być zmniejszona o kwotę otrzymanej zaliczki.


Mając na uwadze powyższe zgodzić należy się z Wnioskodawcą, że faktury sprzedażowych za usługi świadczone na rzecz Wynajmującego przez 24 miesiące z wynagrodzeniem pomniejszonym o 2.000 zł netto miesięcznie będą wystawione prawidłowo.


W tym miejscu tut. Organ zauważa, że ustawa o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie nie regulują kwestii wzajemnych rozliczeń podatników. W prawodawstwie polskim obowiązuje zasada swobody umów, w ramach której strony mogą dowolnie kształtować treść umowy w granicach wyznaczonych przez prawo. Zasada ta ma również zastosowanie na gruncie prawa podatkowego. W związku z tym, przy ustalaniu wysokości należności ustawodawca nie ingeruje w sferę podejmowania decyzji, co do sposobu określenia należności, wynagrodzenia należnego kontrahentowi. W związku z powyższym tut. Organ nie może potwierdzić, czy faktury które Wnioskodawca będzie wystawiać przez 24 miesiące z tytułu świadczenia usług na rzecz Wynajmującego, na których wynagrodzenie będzie pomniejszone miesięcznie o kwotę 2.000,00 zł prawidłowo odzwierciedlają wynagrodzenie Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W tym miejscu należy wyjaśnić, że niniejsza interpretacja rozstrzyga ściśle w zakresie sformułowanych pytań, stąd wszelkie inne kwestie poruszone we wniosku, a nie objęte pytaniem nie były przedmiotem rozstrzygnięcia.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego.

Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj