2018.07.19 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT3.4011.294.2018.2.KSM
z 19 lipca 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 22 maja 2018 r. (data wpływu 25 maja 2018 r.), uzupełnionym pismem z dnia 26 czerwca 2018 r. (data wpływu 29 czerwca 2018 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 maja 2018 r. do tutejszego Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa m.in. w art. 14b § 3 i art. 14f § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 18 czerwca 2018 r., nr 0113-KDIPT3.4011.294.2018.1.KSM, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 18 czerwca 2018 r. (data doręczenia 21 czerwca 2018 r.). Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismem z dnia 26 czerwca 2018 r. (data wpływu 29 czerwca 2018 r.), nadanym za pośrednictwem placówki pocztowej w dniu 27 czerwca 2018 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest ojcem dwójki małoletnich dzieci (... ur. w dniu .... 2006 r. oraz .... ur. w dniu .... 2008 r.).

W dniu 25 stycznia 2017 r. Sąd rozwiązał przez rozwód, bez orzekania o winie, małżeństwo zawarte w dniu 30 kwietnia 2005 r. z matką dzieci ... (uprawomocnienie 11 marca 2017 r.). Zgodnie z wyrokiem Sądu, władza rodzicielska nad małoletnimi dziećmi synem i córką pozostawiona została obojgu rodzicom ustalając, że każdorazowym miejscem zamieszkania małoletnich będzie miejsce zamieszkania ich matki ... . Sąd ustalił, że koszty utrzymania małoletniego syna rodzice ponosić będą wspólnie i w wykonaniu tych obowiązków określił udział Wnioskodawcy na kwotę po 900 zł miesięcznie, płatną do rąk matki. Sąd ustalił również, że koszty utrzymania małoletniej córki rodzice ponosić będą wspólnie i w wykonaniu tych obowiązków ustalił udział Wnioskodawcy na kwotę po 800 zł miesięcznie, płatną do rąk matki.

Sąd ustalił również kontakty Wnioskodawcy z dziećmi w ten sposób, że jest On uprawniony do zabierania dzieci każdorazowo z ich miejsca zamieszkania i zobowiązany do odprowadzenia w to samo miejsce po zakończonym spotkaniu:

w co drugi weekend od soboty od godziny 10:00 do niedzieli do godziny 18:00;

w latach nieparzystych w święta Wielkanocne od soboty od godziny 10:00 do poniedziałku do godziny 18:00;

w latach parzystych w święta Bożego Narodzenia od Wigilii od godziny 10:00 do drugiego dnia świąt do godziny 18:00;

corocznie w drugi tydzień ferii zimowych od soboty od godziny 10:00 do następnej niedzieli do godziny 18:00;

corocznie w pierwszy tydzień lipca od soboty od godziny 10:00 do następnej niedzieli do godziny 18:00;

corocznie w pierwszy tydzień sierpnia od soboty od godziny 10:00 do następnej niedzieli do godziny 18:00.

Wnioskodawca wskazał, że nie ma ograniczonych praw rodzicielskich. Nie mieszka z żoną od 2012 r. Do sierpnia 2017 r. kontakty z dziećmi odbywały się regularnie co dwa tygodnie. Do tego czasu Wnioskodawca budował ciepłe relacje z dziećmi, dzieci dobrze czuły się w Jego towarzystwie, rozmawiali o ich zainteresowaniach, problemach, planach, Wnioskodawca kupował im prezenty. Jednak wie, że po powrocie do mamy, kiedy opowiadały, że u taty było fajnie, mama za karę nie jadła z nimi kolacji w niedzielę. Dzieci nie chcą zabierać prezentów od Wnioskodawcy do domu, proszą Go o zostawienie ich u Niego, żeby mama się nie denerwowała. Wnioskodawca zabierał dzieci na wakacje i ferie zgodnie z wyrokiem Sądu, ale obecnie jest to niemożliwe ze względu na to, że była żona nie uzgadniając z Wnioskodawcą planuje dzieciom wyjazdy w czasie, kiedy przysługują Mu kontakty z dziećmi.

Dzieci są negatywnie do Niego nastawiane. Pozostają pod silną presją matki. Wielokrotnie, w trakcie wcześniejszych kontaktów padło stwierdzenie od dzieci, że ojciec „porwie je i nigdy już nie zobaczą mamy”. Dzieci są „buntowane” i zastraszane. Ponadto, widząc zachowanie matki kłamią relacjonując spotkania, tak aby była usatysfakcjonowana. Mówią, że się nudziły, że nie dostały jeść, że były szarpane. Robią to, ponieważ w ten sposób uważają, że zadowolą matkę.

Od sierpnia 2017 r. co dwa tygodnie Wnioskodawca stawia się po dzieci i słyszy, że nie chcą z Nim jechać. W okresie pół roku na 11 kontaktów odbyły się 3 kontakty. Była żona pozbawia Wnioskodawcę kontaktów z dziećmi, co bardzo negatywnie wpływa na więzi z nimi, które i tak z uwagi na rozstanie rodziców zostały osłabione. Dzieci stojąc w otwartych drzwiach mieszkania mówią ze spuszczonymi głowami, że nie chcą spotkania z Wnioskodawcą. Matka odczuwa satysfakcję z takiej postawy dzieci.

Pragnąc kontaktów z dziećmi, w listopadzie 2017 r., Wnioskodawca złożył do Sądu wniosek o zagrożenie nakazem zapłaty kwoty pieniężnej od każdego z małoletnich dzieci za każde naruszenie przez byłą żonę obowiązków wynikających z wyroku rozwodowego.

W związku z tym, że obecnie nie osiągnęli z byłą żoną porozumienia również w kwestii odliczenia ulgi na dzieci, chcąc rozstrzygnąć sprawę Wnioskodawca formalnie złożył niniejszy wniosek. W latach ubiegłych ulgę prorodzinną odliczała w całości była żona.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 26 czerwca 2018 r. Wnioskodawca dodał, że wniosek dotyczy roku podatkowego 2017 r. W ww. okresie Wnioskodawca osiągał dochody opodatkowane według skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W stosunku do dzieci Wnioskodawcy nie miały zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym, jak również ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że sprawował faktycznie władzę rodzicielską nad dziećmi, tj. uczestniczył w ich wychowaniu, sprawował nad nimi pieczę, troszczył się o ich rozwój fizyczny i duchowy, zabezpieczał potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, organizował im czas, wakacje, ferie, wspierał w realizacji ich hobby i utrzymywał regularny kontakt.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia w zeznaniu rocznym ulgi na dzieci w 50%?

Zdaniem Wnioskodawcy, jeżeli w danym roku oboje rodzice wykonywali władzę rodzicielską, ale nie mogą dojść do porozumienia co do podziału ulgi na dzieci, obojgu rodzicom przysługuje 50% kwoty tej ulgi. Nie ma tu znaczenia, ile faktycznie dni w danym roku każdy z rodziców spędził z dzieckiem.

Zasady korzystania z ulgi na dzieci określa art. 27f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200), zwanej dalej „ustawą PIT”.

Na podstawie ust. 1 tego artykułu, od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę ulgi obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

wykonywał władzę rodzicielską;
pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Zgodnie z ust. 2, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

jednego małoletniego dziecka - kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, jeżeli dochody podatnika:
1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,
2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a);
dwojga małoletnich dzieci - kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na każde dziecko.

Gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, każdemu z podatników - stosownie do art. 27f ust. 3 ustawy PIT - przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Jednocześnie jak stanowi art. 27f ust. 4 ustawy PIT, odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Z przytoczonych regulacji wynika zatem, że wysokość odliczenia z tytułu ulgi na dzieci, o której mowa w art. 27f ustawy PIT, została określona na dziecko, przy czym rodzicom dziecka ustawodawca przyznał jeden wspólny limit. W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującej kwoty ulgi. Powyższe oznacza, że suma miesięcznych odliczeń dokonanych przez obojga rodziców względem tego samego dziecka nie może przekroczyć kwoty obliczonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy PIT. Co istotne, kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Z tym że biorąc pod uwagę umiejscowienie w przepisach ustawy sformułowania „lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej”, tj. po wyrazach „kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych”, należy przyjąć, że podstawową formą podziału przysługującego odliczenia pomiędzy rodziców - z których każdy ma prawo do zastosowania ulgi - jest podział tej kwoty w częściach równych. Tym samym, możliwość skonsumowania kwoty ulgi przez rodziców dziecka w inny sposób niż w proporcji pół na pół, należy traktować w kategorii przywileju (wyjątku od generalnej zasady) wymagającego zgody obojga rodziców. Porozumienie rodziców co do wysokości dokonywanego odliczenia nie jest natomiast wymagane w przypadku, gdy rodzic spełnia warunki do zastosowania odliczenia na podstawie art. 27f ust. 1 ustawy PIT i odliczenia tego dokonuje w wysokości 50% kwoty ulgi określonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy PIT.

Zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682) władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom. Zgodnie z art. 95 § 1 władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw. Natomiast zgodnie z art. 96 § 1, rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim. Obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień. Zgodnie z art. 97 § 1 jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Należy stwierdzić, że każdemu z rodziców przysługuje władza rodzicielska oraz każdy z rodziców władzę tę wykonuje, z tym że w różnym zakresie. Dzieci zamieszkują z matką i pozostają pod jej opieką, natomiast Wnioskodawca w miarę możliwości spędza czas z dziećmi, buduje z nimi poprawne relacje, nie ma ograniczonych praw rodzicielskich, ponadto kupuje prezenty i ponosi obciążenia finansowe. Zatem, zdaniem Wnioskodawcy wykonuje On władzę rodzicielską nad dziećmi. Na równi z matką może podejmować decyzje dotyczące istotnych spraw dzieci, np. dotyczących zapewnienia wakacyjnego wypoczynku dzieci, wyboru ścieżki kształcenia, leczenia.

W przypadku wykonywania przez oboje rodziców władzy rodzicielskiej, każdy z rodziców ma prawo do odliczenia ulgi łącznie w granicach przysługującego limitu na dziecko. Z odliczenia nie może natomiast skorzystać ten z rodziców, który na skutek interwencji sądu opiekuńczego został pozbawiony tej władzy, jak również rodzic, w stosunku do którego została ona zawieszona.

W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, była żona nie ma prawa do odliczenia w całości ulgi na dzieci za 2017 r. oraz za lata ubiegłe, kiedy to Wnioskodawca również sprawował faktyczną opiekę nad małoletnimi dziećmi i wykonywał władzę nad dziećmi. Prawo do ulgi nie jest bowiem uzależnione od liczby dni, które rodzic fizycznie spędził z dzieckiem, lecz od wykonywania władzy rodzicielskiej. W sytuacji zatem, gdy w stosunku do dziecka władza rodzicielska była wykonywana przez obojga rodziców oraz brak jest zgodnych ustaleń rodziców dzieci co do podziału kwoty odliczenia w proporcji innej niż w częściach równych, Wnioskodawcy (jak i matce dziecka) przysługuje prawo do odliczenia ulgi w wysokości 50% kwoty obliczonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy.

Ponadto zgodnie z wyrokiem WSA w Opolu (wyroku z dnia 10 czerwca 2015 r., sygn. akt I SA/Op 40/15) dopóki rodzic nie zostanie pozbawiony władzy rodzicielskiej w trybie art. 111 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, dopóty organ podatkowy nie ma uprawnienia do kwestionowania jej wykonywania. Dlatego też, jeżeli w roku podatkowym oboje rodzice wykonywali władzę rodzicielską w zakresie wynikającym z orzeczenia sądu i między rodzicami nie doszło do zgodnego ustalenia proporcji udziału ulgi, każdy z rodziców ma prawo do 50% kwoty przysługującego odliczenia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, z późn. zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

wykonywał władzę rodzicielską;
pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Natomiast w myśl art. 27f ust. 2 ww. ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,
2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczył w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a);
dwojga małoletnich dzieci – kwota 92,67 zł na każde dziecko;
trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:
1. 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
2. 166,67 zł na trzecie dziecko,
3. 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnikom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

Zgodnie z art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

W myśl art. 27f ust. 2c ustawy, odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;
wstąpiło w związek małżeński.

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 cyt. ustawy).

W myśl art. 27f ust. 4 analizowanej ustawy, odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Na podstawie art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

odpis aktu urodzenia dziecka;
zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Podkreślenia wymaga, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obojgu rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawca jest ojcem dwójki małoletnich dzieci (syna ur. w 2006 r. oraz córki ur. 2008 r.). W dniu 25 stycznia 2017 r. Sąd rozwiązał przez rozwód, bez orzekania o winie, małżeństwo zawarte 30 kwietnia 2005 r. z matką dzieci. Zgodnie z wyrokiem Sądu, władza rodzicielska nad małoletnimi dziećmi: synem i córką, pozostawiona została obojgu rodzicom ustalając, że każdorazowym miejscem zamieszkania małoletnich będzie miejsce zamieszkania ich matki. Sąd ustalił, że koszty utrzymania małoletniego syna rodzice ponosić będą wspólnie i w wykonaniu tych obowiązków określił udział Wnioskodawcy na kwotę po 900 zł miesięcznie, płatną do rąk matki. Sąd ustalił również, że koszty utrzymania małoletniej córki rodzice ponosić będą wspólnie i w wykonaniu tych obowiązków ustalił udział Wnioskodawcy na kwotę po 800 zł miesięcznie, płatną do rąk matki. Sąd ustalił również kontakty Wnioskodawcy z dziećmi w ten sposób, że jest On uprawniony do zabierania dzieci każdorazowo z ich miejsca zamieszkania i zobowiązany do odprowadzenia w to samo miejsce po zakończonym spotkaniu. Wnioskodawca wskazał, że nie ma On ograniczonych praw rodzicielskich. Nie mieszka z żoną od 2012 r. Do sierpnia 2017 r. kontakty z dziećmi odbywały się regularnie co dwa tygodnie. Do tego czasu Wnioskodawca budował ciepłe relacje z dziećmi, dzieci dobrze czuły się w Jego towarzystwie, rozmawiali o ich zainteresowaniach, problemach, planach, Wnioskodawca kupował im prezenty. Dzieci jednak są negatywnie do Niego nastawiane. Pozostają pod silną presją matki. Od sierpnia 2017 r. co dwa tygodnie Wnioskodawca stawia się po dzieci i słyszy, że nie chcą z Nim jechać. W okresie pół roku na 11 kontaktów odbyły się 3 kontakty. Była żona pozbawia Wnioskodawcę kontaktów z dziećmi, co bardzo negatywnie wpływa na więzi z nimi, które i tak z uwagi na rozstanie rodziców zostały osłabione. Pragnąc kontaktów z dziećmi, w listopadzie 2017 r., Wnioskodawca złożył do Sądu wniosek o zagrożenie nakazem zapłaty kwoty pieniężnej od każdego z małoletnich dzieci za każde naruszenie przez byłą żonę obowiązków wynikających z wyroku rozwodowego. Wnioskodawca wskazał, że sprawował faktycznie władzę rodzicielską nad dziećmi, tj. uczestniczył w ich wychowaniu, sprawował nad nimi pieczę, troszczył się o ich rozwój fizyczny i duchowy, zabezpieczał potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, organizował im czas, wakacje, ferie, wspierał w realizacji ich hobby i utrzymywał regularny kontakt. Jednocześnie wyjaśnił, że wniosek dotyczy 2017 r.

Stosownie do art. 92 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682, z późn. zm.), dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską.

Zgodnie z art. 93 § 1 ww. ustawy, władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, a – stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy – jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

W myśl art. 58 § 1 ww. ustawy, w wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i kontaktach rodziców z dzieckiem oraz orzeka, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka. Sąd uwzględnia pisemne porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.

Jak stanowi art. 58 § 1a cyt. ustawy, w braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia.

Zgodnie z treścią art. 107 § 1 ww. ustawy, jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.

W braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia (art. 107 § 2 ww. ustawy).

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Kwotę tę rodzice mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji. Podkreślenia przy tym wymaga, że separacja bądź rozwód rodziców nie są równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka.

Jednakże, warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie). Nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”. Należy mieć na uwadze, że do nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej aktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Należy przy tym odróżnić treść władzy rodzicielskiej od jej wykonywania, gdyż samo posiadanie władzy rodzicielskiej nie oznacza jej wykonywania. Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka (postanowienia Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Stąd ulga na dzieci przysługuje tym rodzicom, którzy faktycznie sprawują pieczę nad osobą i majątkiem dziecka. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic. Jeżeli rodzic dziecka pomimo posiadania praw rodzicielskich nie zajmuje się dzieckiem albo jego kontakty są sporadyczne należy uznać, że nie wykonuje władzy rodzicielskiej i w związku z tym nie ma prawa do ulgi.

Jak bowiem wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt. II FSK 2378/15, „ (…) dla nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej, konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek, to jest posiadanie władzy rodzicielskiej (nawet ograniczonej na podstawie wyroku sądowego) i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Czym innym jest bowiem posiadanie władzy a czym innym jej wykonywanie, a to oznacza, że utożsamianie ich na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajduje uzasadnienia. W celu nabycia prawa do przedmiotowej ulgi podatnik powinien wykazać zatem, że w danym roku podatkowym wykonywał, a nie tylko posiadał władzę rodzicielską (…).”

Zatem, o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

Zatem, skoro – jak wskazano we wniosku – Wnioskodawca nie został pozbawiony władzy rodzicielskiej i w 2017 r. faktycznie wykonywał władzę rodzicielska w stosunku do małoletnich dzieci i mimo utrudnień w kontaktach z dziećmi, której pojawiły się od sierpnia 2017 r. Wnioskodawca sprawował faktycznie władzę rodzicielską nad dziećmi, tj. uczestniczył w ich wychowaniu, sprawował nad nimi pieczę, troszczył się o ich rozwój fizyczny i duchowy, zabezpieczał potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, organizował im czas, wakacje, ferie, wspierał w realizacji ich hobby i utrzymywał z nimi kontakt, to uznać należy, że miał On prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej za 2017 r.

Zauważyć jednak należy, że w powołanym wyżej art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – zdanie drugie – ustawodawca dał rodzicom możliwość wyboru, w jaki sposób dokonają odliczeń kwoty przysługującej im ulgi prorodzinnej. Istotne jest jednak to, aby odliczona kwota przez oboje rodziców nie przekroczyła rocznego limitu ulgi określonego ustawą. W związku z tym możliwe jest skorzystanie z odliczenia od podatku przez jednego z rodziców, przy czym konieczne jest w tym zakresie uzyskanie porozumienia pomiędzy osobami uprawnionymi, gdyż to im ustawodawca pozostawił decyzję w tym względzie. Natomiast w sytuacji braku takiego porozumienia odliczenie przysługuje w częściach równych.

Wskazać przy tym należy, że Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 2360/15 podkreślił, że „(…) wykonywanie władzy rodzicielskiej przez oboje rodziców, w sytuacji braku porozumienia między nimi odnośnie proporcji przysługującej kwoty do odliczenia, powoduje iż przysługującą im kwotę ulgi podatkowej należy rozdzielić między nich w częściach równych”.

Z wniosku wynika, że pomiędzy Wnioskodawcą a byłą małżonką Wnioskodawcy nie ma porozumienia w zakresie wysokości skorzystania przez nich z ulgi prorodzinnej na dwójkę małoletnich dzieci. Zatem, w sytuacji braku porozumienia z byłą małżonką, Wnioskodawcy przysługuje odliczenie w wysokości 50% kwoty ulgi na dwójkę dzieci.

Reasumując stwierdzić należy, że Wnioskodawca miał prawo do skorzystania za 2017 r. z ulgi prorodzinnej określonej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w wysokości 50% kwoty tej ulgi na każde z dwojga małoletnich dzieci, bowiem jak wskazał w opisie stanu faktycznego w okresie tym faktycznie wykonywał On władzę rodzicielską w stosunku do swoich dzieci.

Końcowo Organ podatkowy wskazuje, że przedmiotowa interpretacja dotyczy możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej wyłącznie za 2017 r. w odniesieniu do Wnioskodawcy, nie odnosi się ona do sytuacji prawnopodatkowej byłej małżonki Wnioskodawcy i nie obejmuje okresu przypadającego na ubiegłe lata, bowiem Wnioskodawca w uzupełnieniu wniosku wskazał że wniosek dotyczy 2017 r.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie się różnił od stanu występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia. Przedmiotem interpretacji indywidualnej wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), jest sam przepis prawa. Należy również zastrzec, że w przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych, wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązek udowodnienia, że prawo do skorzystania z określonej ulgi przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w … w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin