Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB4.4015.150.2017.1.PM
z 8 listopada 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 26 września 2017 r. (data wpływu – 28 września 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny środków pieniężnych –jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 września 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny środków pieniężnych.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Z początkiem 2017 r. zadłużenie Wnioskodawczyni u różnych wierzycieli przewyższało możliwe środki jakimi dysponowała wraz z mężem. Mąż ma pensję w wysokości minimalnej krajowej, a miesięczna wysokość spłat wyniosła przeszło 3.500,00 zł.

Syn Wnioskodawczyni pomógł jej spłacić część zobowiązań, niestety z końcem kwietnia wypowiedziano Wnioskodawczyni dwie umowy pożyczki, a trzech wierzycieli wezwało ją ostatecznie do uiszczenia zaległości. Zadłużenie Wnioskodawczyni wynosiło łącznie 79.283,00 zł. Wnioskodawczyni nie miała skąd wziąć ww. środków, żaden bank nie chciał udzielić jej kolejnego kredytu. Punktowa ocena Wnioskodawczyni BIK 293.

Wnioskodawczyni obawiała się, że straci dom i tym samym ona, mąż Wnioskodawczyni oraz najstarszy syn z rodziną, który mieszka z nimi na jednej posiadłości, nie będą mieli gdzie się podziać – 8 osób. Jedyną osobą, która dysponowała taką kwotą pieniędzy był na ten czas syn Wnioskodawczyni.

Syn Wnioskodawczyni zgodził się spłacić całe zobowiązanie, by Wnioskodawczyni mogła wyjść z pętli finansowej, nad którą straciła kontrolę – Wnioskodawczyni straciła rachubę jak duże zadłużenie jest u kolejnych wierzycieli.

Z ww. powodów syn Wnioskodawczyni zdecydował, że nie da pieniędzy Wnioskodawczyni, lecz sam uiści zaległości. Niestety jego delegacyjny tryb pracy spowodował, że nie mógł sam wykonać przelewów w trybie natychmiastowym, stąd poprosił żonę, z którą pozostaje w ustawowej wspólności małżeńskiej o zlecenie dyspozycji.

Syn większość zaoszczędzonych pieniędzy gromadził na koncie współdzielonym z żoną (środki płynęły z jego konta, zostały wypracowane przez niego, a następnie tymczasowo przesłane na konto żony, wyłącznie w celu realizowania szybkiej płatności, zgodnie ze schematem:

Konto syna---Wspólne konto syna i synowej Wnioskodawczyni---konto synowej---Wierzyciele



Dnia 4 września 2017 r. Wnioskodawczyni złożyła zgłoszenie do urzędu skarbowego SD-Z2 na łączną kwotę 80.000,00 zł (korekta na kwotę 79.283,00 zł) skorygowane z 1 zgłoszenia SD-Z2 na 13 nowych – każdy przelew oddzielnie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy darowizna dokonana przez syna na rzecz matki (Wnioskodawczyni) z rachunku synowej, podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, jeżeli między małżonkami istnieje wspólność majątkowa i pieniądze, które zostały przekazane z konta synowej, wcześniej zostały przelane z rachunku wspólnego małżonków (na wspólny rachunek wpływały pieniądze wypracowane przez jej męża – syna Wnioskodawczyni)?

Zdaniem Wnioskodawczyni, darowizna była od syna na rzecz matki, a ze względów osobistych syn zrealizował ją w taki sposób. Powyższa darowizna jest zwolniona od podatku na podstawie art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2017 r., poz. 833, ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej m.in. tytułem darowizny.

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna” należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego. Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2017 r., poz. 459, ze zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9.637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe (art. 14 ust. 2 ww. ustawy).

W myśl art. 14 ust. 3 pkt 1 cytowanej ustawy do I grupy podatkowej zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Wskazać jednakże należy, że zgodnie z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
   
   

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ww. ustawy).

Stosownie do art. 4a ust. 4 ww. ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2. nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.
   
   

Wyżej wymienione zwolnienie stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa (art. 4 ust. 4 ww. ustawy).

Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych z dnia 20 listopada 2015 r. (Dz.U. z 2015 r., poz. 2060).

Z zacytowanego powyżej art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że podstawowym kryterium uprawniającym do skorzystania ze zwolnienia, jeżeli przedmiotem darowizny są środki pieniężne, poza zgłoszeniem, za wyjątkiem sytuacji określonych w art. 4a ust. 4, nabytych środków pieniężnych naczelnikowi urzędu skarbowego, jest udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Z treści wniosku wynika, że z początkiem 2017 r. zadłużenie Wnioskodawczyni u różnych wierzycieli przewyższało możliwe środki jakimi dysponowała wraz z mężem. Zadłużenie Wnioskodawczyni wynosiło łącznie 79.283,00 zł. Syn Wnioskodawczyni zgodził się spłacić całe zobowiązanie, by Wnioskodawczyni mogła wyjść z pętli finansowej, nad którą straciła kontrolę. Z ww. powodów syn Wnioskodawczyni zdecydował, że nie da pieniędzy Wnioskodawczyni, lecz sam uiści zaległości. Niestety jego delegacyjny tryb pracy spowodował, że nie mógł sam wykonać przelewów w trybie natychmiastowym, stąd poprosił żonę, z którą pozostaje w ustawowej wspólności małżeńskiej o zlecenie dyspozycji. Syn większość zaoszczędzonych pieniędzy gromadził na koncie współdzielonym z żoną (środki płynęły z jego konta, zostały wypracowane przez niego, a następnie tymczasowo przesłane na konto żony, wyłącznie w celu realizowania szybkiej płatności). Dnia 4 września 2017 r. Wnioskodawczyni złożyła zgłoszenie do urzędu skarbowego SD-Z2 na łączną kwotę 80.000,00 zł (korekta na kwotę 79.283,00 zł) skorygowane z 1 zgłoszenia SD-Z2 na 13 nowych – każdy przelew oddzielnie.

W świetle powyższego, rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy warunek określony w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn dotyczący udokumentowania otrzymania środków pieniężnych dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy jest spełniony także w przypadku, gdy środki pieniężne będące przedmiotem darowizny zostały przekazane na rzecz Wnioskodawczyni, lecz na rachunki bankowe osób trzecich – jej wierzycieli.

W sytuacji, gdy środki pieniężne będące przedmiotem darowizny zostały przekazane bezpośrednio na rachunek bankowy osoby trzeciej (np. wierzyciela), lecz na rzecz obdarowanego, należy uwzględnić linię orzeczniczą w takich sprawach wyznaczoną przez Naczelny Sąd Administracyjny (NSA). Zgodnie z poglądem NSA, zwolnieniu od podatku podlega nabycie tytułem darowizny środków pieniężnych, jeżeli nabycie to zostało zgłoszone organowi podatkowemu we właściwym czasie i udokumentowane dowodem przekazania na rachunek bankowy prowadzony dla innego, niż obdarowany, podmiotu, ale na rzecz osoby obdarowanej. W konsekwencji przyjętej przez NSA interpretacji przepisu art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, należy stwierdzić, że w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny są środki pieniężne, warunek określony w tym przepisie jest spełniony także wtedy, gdy nabywca udokumentuje ich otrzymanie dowodem przekazania bezpośrednio na rachunek osoby trzeciej, w wykonaniu zawartej z nim umowy lub tytułem zobowiązania ciążącego na obdarowanym wobec tej osoby trzeciej.

Jeżeli zatem istotnie w przedstawionym stanie faktycznym miała miejsce darowizna od syna na rzecz matki (Wnioskodawczyni) a przelew z rachunku synowej miał na celu tylko realizację tej darowizny (dokonanie szybkiej płatności) to jej skutki podatkowe należy rozpatrywać w oparciu o art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wobec powyższego, jeżeli opisana darowizna w odpowiednim terminie została zgłoszona właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego – to spełniony został pkt 1 art. 4a ust. 1 ww. ustawy. Odnośnie warunku określonego w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn należy wskazać, iż warunek przekazania na rachunek bankowy spełniony jest także wtedy, gdy nabywca (obdarowany) udokumentuje otrzymanie środków pieniężnych dowodem przekazania bezpośrednio na rachunek osoby trzeciej, w wykonaniu zawartej z nim umowy lub tytułem zobowiązania ciążącego na obdarowanym wobec tej osoby trzeciej. Skoro zatem – jak wynika z opisu stanu faktycznego – środki pieniężne będące przedmiotem darowizny zostały przekazane na rzecz Wnioskodawczyni lecz bezpośrednio na rachunki wierzycieli na poczet spłaty zadłużenia Wnioskodawczyni, to należy stwierdzić, iż również warunek udokumentowania nabycia określony w pkt 2 art. 4a ust. 1 ww. ustawy został spełniony.

Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, że w analizowanej sprawie znajdzie zastosowanie zwolnienie zawarte w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2017 r., poz. 1369, ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.