Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB4.4015.161.2017.2.MSI
z 8 grudnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 02 października 2017 r. (data wpływu – 09 października 2017 r.), uzupełnionym 08 listopada 2017 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania darowizny w gotówce – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 09 października 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania darowizny w gotówce. Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 18 października 2017 r. znak: 0111-KDIB4.4015.161.2017.1.MSI wezwano Wnioskodawczynię o jego uzupełnienie. Wniosek uzupełniono w piśmie z daty wpływu do Organu 08 listopada 2017 r.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 29 marca 2017 r. w godzinach popołudniowych (1630 – 1700) w siedzibie banku w C., Wnioskodawczyni otrzymała od brata darowiznę pieniężną w wysokości 200.000,00 zł, które brat wypłacił ze swojego konta w tym banku.

W dniu 29 września 2017 r. Wnioskodawczyni złożyła w Urzędzie Skarbowym w O. zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych na druku SD-Z2.

Wnioskodawczyni wyjaśniła, że darowizny od brata nie mogła otrzymać na konto bankowe ponieważ było zajęte przez komorników, a była związana ugodą z wierzycielami o rozpoczęciu spłat pieniędzy w dużych kwotach, których nie posiadała.

W dniu 02 stycznia 2017 r. złożyła za pośrednictwem Sądu Apelacyjnego w B. skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego w Warszawie od wyroków wspomnianego Sądu Apelacyjnego i Sądu Okręgowego w Olsztynie. Na wstępie wielostronicowej skargi kasacyjnej zawarła wniosek o wstrzymanie wykonalności zaskarżonego wyroku na podstawie art. 388 § 1 Kpc do czasu zakończenia postępowania kasacyjnego. Prowadziła jednocześnie rozmowy ugodowe z wierzycielami.

Sąd Apelacyjny w B. dopiero po prawie czterech miesiącach (28 kwietnia 2017 r.) po kilkukrotnych zapytaniach o wstrzymaniu klauzuli wykonalności przesłał skargę wraz z aktami sprawy do Sądu Najwyższego nie wstrzymując wykonalności swojego wyroku.

W dniu 13 marca 2017 r. o godz. 2000 pojawił się w domu Wnioskodawczyni komornik z zawiadomieniem o wszczęciu egzekucji z dnia 27 lutego 2017 r. zaadresowanym na nieprawidłowy adres.

Natychmiast 14 marca 2017 r. Wnioskodawczyni spotkała się z wierzycielami i uzgodniła ugodę i warunki spłaty długu, zobowiązując się do spłaty kwoty 120.000,00 zł do dnia 31 marca 2017 r. i comiesięcznych spłat po 7.500,00 zł na ich konto w banku w O. Wierzyciele zobowiązali się zawiesić postępowanie komornicze do czasu całej tej spłaty.

Wnioskodawczyni od kilku lat wspólnie z mężem utrzymywała się z niewielkich dochodów dlatego zwróciła się do brata z prośbą o pomoc. Brat, osoba samotna, obiecał pilnie sprzedać jedną ze swoich działek rolnych i przekazać jej darowiznę. Nastąpiło to 29 marca 2017 r. w banku w C.

Wpłata tej darowizny na rachunek bankowy Wnioskodawczyni spowodowałaby zapewne przepadek pieniędzy, ponieważ banki zobowiązane są blokować i przekazywać natychmiast środki na tytuły egzekucyjne, z których w pierwszej kolejności komornicy zaspokajają swoje wynagrodzenie. Często, i w przypadku Wnioskodawczyni również, łamiąc prawo co do podstawy swoich wyliczeń.

O słuszności działań Wnioskodawczyni świadczy postanowienie Sądu Rejonowego w O. I Wydział Cywilny wydane 03 sierpnia 2017 r. na zaskarżone w dniu 03 lipca 2017 r. postanowienie komornika, który dowiedziawszy się o rozpoczęciu spłat dla wierzycieli na podstawie ugody na ich rachunek, wydał niezgodne z Kpc i ustawą o komornikach sądowych kolejne postanowienie egzekucyjne pomimo zawiadomienia go przez wierzycieli o zawieszeniu postępowania. Sąd Rejonowy uchylił postanowienie komornika.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w okolicznościach przedstawionych we wniosku Wnioskodawczyni może skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania od spadków i darowizn na mocy art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zdaniem Wnioskodawczyni, wykazując otrzymaną darowiznę od osoby z I grupy pokrewieństwa, przy uwzględnieniu jej sytuacji, ma prawo skorzystać ze zwolnienia podatkowego na mocy art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wnioskodawczyni wskazała, że zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn zgłosiła otrzymanie darowizny od brata.

W związku z przytoczonymi okolicznościami nie mogła otrzymać wpłaty na zajęte przez komorników rachunki bankowe, ponieważ darowizna wtedy w dużej części zostałaby przeznaczona na bezprawnie zawyżoną opłatę egzekucyjną do 15% i w ogóle nienależny komornikowi podatek od towarów i usług w wysokości 23%. Postanowił o tym Sąd Rejonowy w O. w postanowieniu z 03 sierpnia 2017 r.

Dlatego, zdaniem Wnioskodawczyni, jedyną możliwą drogą było otrzymanie darowizny gotówką wypłaconą przez brata z banku. Wnioskodawczyni wpłacała ją do banku wierzycieli na konto wskazane w ugodzie, co czyni dalej co miesiąc.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2016 r., poz. 205, ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Art. 5 tej ustawy stanowi, że obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

W myśl art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Stosownie do treści art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
   
   

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 cyt. ustawy).

Z kolei, z art. 4a ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2. nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.
   
   

Z opisu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że 29 marca 2017 r. w siedzibie banku Wnioskodawczyni otrzymała od swojego brata w gotówce darowiznę pieniężną w kwocie 200.000,00 zł. Środki pieniężne brat wypłacił bezpośrednio ze swojego konta w tym banku. Wnioskodawczyni nie mogła otrzymać darowizny środków pieniężnych bezpośrednio na swoje konto bankowe, ponieważ było ono zajęte przez komorników, a była związana ugodą z wierzycielami o rozpoczęciu spłaty pieniędzy w dużych kwotach. Przed upływem 6 miesięcy od dnia nabycia Wnioskodawczyni zgłosiła fakt otrzymania darowizny od brata na druku SD-Z2 do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

W celu ustalenia, czy w opisanej we wniosku sytuacji spełnione są warunki do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania należy przeanalizować przesłanki wskazane w ww. przepisach prawa.

Z treści przepisu art. 4a o podatku od spadków i darowizn wynika jednoznacznie, że w przypadku gdy przedmiotem darowizny są środki pieniężne, dla skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania konieczne jest spełnienie trzech warunków:

• otrzymanie darowizny od jednej z osób wymienionych w tym przepisie;
• złożenie w określonym terminie zgłoszenia o nabyciu własności środków pieniężnych (poza sytuacją przewidzianą w zacytowanym art. 4a ust. 4 ustawy);
• udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
  
  

W świetle przywołanych przepisów, w przypadku darowizny środków pieniężnych, warunkiem niezbędnym do skorzystania z omawianego zwolnienia – jak już wyżej wskazano – jest m.in. fakt udokumentowania przez obdarowanego ich otrzymania dowodem przekazania na swój rachunek bankowy albo rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Skoro w analizowanej sprawie środki pieniężne zostały przekazane Wnioskodawczyni w formie gotówkowej, stwierdzić należy, iż nie został spełniony warunek określony w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W opisanej we wniosku sytuacji nie można udokumentować otrzymania przedmiotowych środków pieniężnych w sposób określony w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, tj. dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym, gdyż środki te – jak wynika z wniosku –Wnioskodawczyni otrzymała w gotówce. Taki sposób przekazania środków nie wyczerpuje norm omawianego przepisu, bowiem ustawodawca nie wskazał alternatywnych form wypełnienia warunków zwolnienia z art. 4a ustawy.

Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie są motywy, jakimi kierowały się strony darowizny decydując się na przekazanie darowizny w formie gotówki. Ustawodawca jednoznacznie wskazał jakie warunki muszą zostać spełnione, aby zwolnienie mogło zostać zastosowane. W analizowanej sprawie warunki do zwolnienia nie zaistniały.

Podkreślenia wymaga, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

W konsekwencji, otrzymana przez Wnioskodawczynię darowizna środków pieniężnych podlega opodatkowaniu na ogólnych zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej, tj. wg uregulowań wynikających z art. 9, 14 i 15 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2017 r., poz. 1369, ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.