Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP3-3.4011.475.2017.2.JK3
z 13 grudnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 26 października 2017 r. (data wpływu 27 października 2017 r.) uzupełnionym pismem z dnia 3 grudnia 2017 r. (data nadania 3 grudnia 2017 r., data wpływu 4 grudnia 2017 r.) na wezwanie z dnia 27 listopada 2017 r. Nr 0114-KDIP3-3-3.4011.475.2017.1.JK3 (data nadania 28 listopada 2017 r., data doręczenia 3 grudnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanego zadośćuczynienia – jest nieprawidłowe

UZASADNIENIE

W dniu 27 października 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanego zadośćuczynienia.

Z uwagi na braki formalne, pismem Nr 0114-KDIP3-3-3.4011.475.2017.1.JK3 z dnia 27 listopada 2017 r. (data nadania 28 listopada 2017 r., data doręczenia 3 grudnia 2017 r.) tutejszy organ wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia przedmiotowego wniosku.

Pismem z dnia 3 grudnia 2017 r. (data nadania 3 grudnia 2017 r., data wpływu 4 grudnia 2017 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wspólnie z żoną Wnioskodawca kupił dnia 28 czerwca 2017 r. nowy samochód. W nocy między 28 a 29 czerwca 2017 r. pojazd został uszkodzony przez pijanego sprawcę, który skacząc po nim dokonał uszkodzeń. Naprawa pojazdu (min. wymiana dachu, podsufitki, pokrywy silnika itd.) zgodnie z oszacowaniem ubezpieczyciela wyniosła kilkanaście tysięcy złotych. Koszty naprawy pojazdu zostały pokryte z polisy AC. W toku postępowania karnego prowadzonego przez Policję sprawca został ustalony. Zobowiązał się pokryć ubezpieczycielowi koszty wynikające z likwidacji szkody, a jednocześnie wypłacił dla Wnioskodawcy i Jego żony (współwłasność przedmiotowego pojazdu) zadośćuczynienie, którego kwota „obejmuje wyrównanie doznanych krzywd związanych z przedmiotowym uszkodzeniem, zwiększeniem przyszłych składek ubezpieczeniowych”, na co sporządził stosowny dokument w formie papierowej. W sprawie nie miało miejsca żadne rozstrzygnięcie sądowe. Przedmiotowe zadośćuczynienie Wnioskodawca otrzymał na podstawie ugody pozasądowej. Kwota zadośćuczynienia nie pochodziła z ubezpieczenia sprawcy uszkodzeń.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca powinien uiścić podatek dochodowy od otrzymanej kwoty zadośćuczynienia wykazując to w zeznaniu podatkowym za rok 2017?

Zdaniem Wnioskodawcy, nie musi uiszczać podatku dochodowego od otrzymanej kwoty zadośćuczynienia (ponieważ dotyczy ona szkody niemajątkowej w tym przypadku stresu wynikającego z uszkodzenia nowego pojazdu o znacznej wartości, lęków związanych z dalszym użytkowaniem pojazdu itd.) i wykazywać jej w zeznaniu rocznym za rok 2017. Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Zasady ustalania zadośćuczynienia wynikającego z czynu niedozwolonego reguluje Kodeks postępowania karnego i Kodeks cywilny. Jednocześnie art. 21 ust. 1 pkt 3 ppkt. g) mówi o odszkodowaniach wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe, które są wyjątkiem lecz odnoszą się do odszkodowań (czyli naprawy szkód majątkowych, w tym przypadku kosztów wymiany dachu, podsufitki, pokrywy silnika itd.), sprawca pokryje koszty naprawy szkód majątkowych ubezpieczycielowi posiadającemu w stosunku do niego prawo regresu w związku z likwidacji szkody z polisy AC.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydawanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666) z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
   
2. odpraw pieniężnych wypłaconych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

Należy zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w przytoczonym wyżej przepisie objęte są tylko odszkodowania (zadośćuczynienia), których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a)-g) zacytowanego przepisu. To oznacza, że zwolnieniem tym nie są objęte wszystkie odszkodowania (zadośćuczynienia), a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosowanych przepisach prawa, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych kategorii odszkodowań (zadośćuczynień).

Stosownie natomiast do art. 21 ust. 1 pkt 3b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
   
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
   
   

Z literalnego brzmienia powołanego wyżej przepisu jednoznacznie wynika, że dyspozycją jego objęte są jedynie te zadośćuczynienia bądź odszkodowania, których prawo do otrzymania oraz ich wysokość wynika z wyroku lub ugody sądowej, z wyjątkiem otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą lub dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Warunkiem wystarczającym do powstania obowiązku podatkowego na zasadach przewidzianych w podatku dochodowym będzie więc niezrealizowanie choćby jednej ze wskazanych powyżej przesłanek.

W doktrynie wskazuje się, że w stanie prawnym obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2009 r. (czyli przed wejściem w życie nowelizacji art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w wyniku której w obu przepisach obok odszkodowań zwolnieniem przedmiotowym objęto również zadośćuczynienia) nie było wyraźnej podstawy prawnej do zwolnienia od podatku zadośćuczynienia, niemniej jednak charakter tego przychodu przemawiał za szeroką interpretacją komentowanych przepisów obejmujących zwolnieniem także zadośćuczynienia. Wskazuje na to również uzasadnienie projektu ustawy, w którym zaznacza się, że wzmiankowanie w komentowanych przepisach „zadośćuczynień” ma zapobiegać sporom interpretacyjnym, nie jest natomiast zmianą wnoszącą nową jakość. W związku z tym art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczy zarówno odszkodowań jak i zadośćuczynień.

W świetle powyższych przepisów w przypadku gdy podstawą przyznania zadośćuczynienia jest zawarta ugoda, inna niż ugoda sądowa, wówczas takie świadczenie nie podlega zwolnieniu określonemu w art. 21 ust. 1 pkt 3 oraz art. 21 ust. 1 pkt 3b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że wspólnie z żoną Wnioskodawca kupił dnia 28 czerwca 2017 r. nowy samochód. W nocy między 28 a 29 czerwca 2017 r. pojazd został uszkodzony przez pijanego sprawcę, który skacząc po nim dokonał uszkodzeń. Naprawa pojazdu zgodnie z oszacowaniem ubezpieczyciela wyniosła kilkanaście tysięcy złotych. Koszty naprawy pojazdu zostały pokryte z polisy AC. W toku postępowania karnego prowadzonego przez Policję sprawca został ustalony. Zobowiązał się pokryć ubezpieczycielowi koszty wynikające z likwidacji szkody, a jednocześnie wypłacił dla Wnioskodawcy i Jego żony (współwłasność przedmiotowego pojazdu) zadośćuczynienie. W wyniku ugody pozasądowej Wnioskodawca otrzymał zadośćuczynienie, którego kwota „obejmuje wyrównanie doznanych krzywd związanych z uszkodzeniem, zwiększeniem przyszłych składek ubezpieczeniowych”. Kwota zadośćuczynienia nie pochodziła z ubezpieczenia sprawcy uszkodzeń.

Wobec tego w rozpatrywanej sprawie źródłem wypłaty zadośćuczynienia nie był wyrok ani ugoda sądowa, lecz zawarta ugoda pozasądowa. Zatem, skoro podstawą przyznania Wnioskodawcy zadośćuczynienia była zawarta ugoda inna niż ugoda sądowa, to ww. świadczenie nie podlega zwolnieniu, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Świadczenie to nie mieści się również w dyspozycji zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy.

W konsekwencji – wbrew twierdzeniom Wnioskodawcy – uzyskane w ten sposób świadczenie nie korzysta ze zwolnienia, a stanowi przychód z innych źródeł w rozumieniu art. 20 ust. 1 ww. ustawy i jako takie podlega opodatkowaniu.

Zgodnie bowiem z art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użyte we wskazanym przepisie sformułowania „w szczególności”, świadczy o tym, że katalog dochodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w tym przepisie, w tym odszkodowania i zadośćuczynienia.

Kwotę uzyskanego zadośćuczynienia Wnioskodawca powinien więc wykazać w zeznaniu podatkowym PIT-36 składanym za rok, w którym nastąpiła jego wypłata i opodatkować według skali podatkowej zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wraz z innymi dochodami uzyskanymi w tym roku.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Należy jednocześnie zaznaczyć, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. W postępowaniu o wydanie interpretacji indywidualnej organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ogranicza się do dokonania subsumcji przedstawionego przez stronę stanu faktycznego pod określony przepis prawa podatkowego i wyjaśnienia przyczyn, dla których w określonym stanie faktycznym dany przepis ma zastosowanie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
   
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 24, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.