Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB4.4015.63.2017.1.JKu
z 17 lipca 2017 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 15 maja 2017 r. (data wpływu – 23 maja 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania darowizny w gotówce – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 maja 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania darowizny w gotówce.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Pani R. 12 maja 2017 r. sprzedała przysługujące jej spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Cena sprzedaży wskazana w akcie notarialnym wynosi 125.000,00 zł. Dodatkowo, Pani R. zawarła umowę sprzedaży wyposażenia przedmiotowego lokalu mieszkalnego (mebli, sprzętu RTV i AGD) na kwotę 10.000,00 zł. Łącznie Pani R. otrzymała tytułem sprzedaży kwotę 135.000,00 zł. Kwotę tę Pani R. otrzymała w gotówce.

Tego samego dnia Pani R. zawarła ze swoją córką (Wnioskodawczyni) umowę darowizny, na podstawie której darowała córce kwotę 133.000,00 zł, z przeznaczeniem na częściową spłatę zobowiązań kredytowych córki w Banku P., w tym na częściową spłatę kredytu hipotecznego we frankach szwajcarskich, zaciągniętego na zakup mieszkania położonego w S.

W zamian za otrzymaną darowiznę, Wnioskodawczyni 12 maja 2017 r. zameldowała Panią R. w tym mieszkaniu i oświadczyła, że Pani R. może w tym mieszkaniu mieszkać do końca swojego życia, z prawem wyłącznego korzystania z sypialni oraz z prawem do wspólnego z Wnioskodawczynią korzystania z łazienki, kuchni, salonu i ogrodu. Kwota darowizny pochodziła z opisanej wyżej sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu Pani R.

Wszystkie te okoliczności Pani R. i Wnioskodawczyni zawarły w treści umowy darowizny. Umowa została sporządzona w formie pisemnej, bez zachowania formy aktu notarialnego. Pani R. jest osobą starszą, wymagającą pomocy osób trzecich i nie posiada własnego rachunku bankowego. W związku z tym, Pani R. i Wnioskodawczyni w umowie darowizny wskazały, że celem udokumentowania zawartej umowy darowizny, Wnioskodawczyni jeszcze tego samego dnia wpłaci otrzymaną gotówkę na swój rachunek bankowy, a następnie dokona spłaty swoich zobowiązań kredytowych w banku.

W dniu 12 maja 2017 r. Wnioskodawczyni pojechała do banku i wpłaciła otrzymaną kwotę 133.000,00 zł na swój rachunek bankowy, a następnie – zgodnie z umową darowizny – złożyła dyspozycję spłaty swoich kredytów.

W okresie 5 lat poprzedzających otrzymanie przedmiotowej darowizny Wnioskodawczyni nie otrzymała od Pani R. żadnych darowizn. Wnioskodawczyni zamierza zgłosić otrzymanie przedmiotowej darowizny do właściwego Urzędu Skarbowego w terminie 6 miesięcy od jej otrzymania celem zwolnienia tej darowizny od podatku od spadków i darowizn.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy darowizna udzielona Wnioskodawczyni przez jej matkę – Panią R., zgłoszona w ustawowym terminie i udokumentowana umową darowizny oraz potwierdzeniem wpłaty kwoty darowizny na rachunek bankowy Wnioskodawczyni przez nią samą, podlegać będzie zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn?

Zdaniem Wnioskodawczyni:

W przedstawionym stanie faktycznym osoba obdarowana jest córką darczyńcy i ma zamiar zgłosić nabycie darowizny w terminie 6 miesięcy od dnia otrzymania darowizny. Nadto, obdarowana udokumentuje otrzymanie darowizny środków pieniężnych w kwocie 133.000,00 zł dowodem wpłaty tych środków na rachunek płatniczy obdarowanej.

W ocenie Wnioskodawczyni, wypełni w ten sposób wszystkie przesłanki zwolnienia darowizn od podatku określone w wyżej wymienionym przepisie ustawy i w konsekwencji, otrzymana darowizna podlegać będzie zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn.

Przywołując art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, Wnioskodawczyni wskazała, iż przepis ten nie wymaga od obdarowanego aby udokumentował otrzymanie środków pieniężnych dowodem wpłaty tych środków na jego rachunek płatniczy przez darczyńcę we własnej osobie. W ocenie Wnioskodawczyni, bez znaczenia dla zwolnienia od podatku jest fakt, że osobą, która dokonała wpłaty otrzymanej darowizny na rachunek obdarowanej była sama obdarowana. Okoliczność, że darczyńca jest osobą starszą, nieposiadającą rachunku bankowego oraz niemającą możliwości samodzielnej wpłaty kwoty darowizny na rachunek bankowy córki, nie może być okolicznością pozbawiającą strony umowy darowizny możliwości uzyskania zwolnienia od podatku. Fakt braku posiadania rachunku bankowego oraz fakt starszego wieku darczyńcy nie może być okolicznością dyskryminującą takiego darczyńcę w stosunku do darczyńcy posiadającego rachunek bankowy. Jednocześnie, sama okoliczność pochodzenia środków pieniężnych na darowiznę – fakt sprzedaży przez darczyńcę spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, jest wystarczającym dowodem legalności pochodzenia tych środków i brak jest podstaw do uznania, że sama umowa darowizny została zawarta dla pozoru, celem ukrycia ewentualnego nieznanego pochodzenia tych środków.

Darczyńca sprzedała swój lokal mieszkalny aby pomóc córce w spłacie kredytów, w tym kredytu hipotecznego zaciągniętego we frankach szwajcarskich i jednocześnie aby zapewnić sobie możliwość mieszkania w lokalu mieszkalnym córki, a obdarowana córka w zamian weźmie matkę pod opiekę.

W ocenie Wnioskodawczyni, dokonanie zgłoszenia otrzymanej darowizny przez obdarowaną w terminie 6 miesięcy od dnia jej otrzymania oraz załączenie do formularza zgłoszenia następujących dokumentów:

  • kopii umowy darowizny z dnia 12 maja 2017 r.,
  • kopii potwierdzenia wpłaty przez obdarowaną na swój rachunek bankowy kwoty 133.000,00 zł dokonanej w dniu 12 maja 2017 r.,
  • kopii potwierdzeń częściowej spłaty kredytów zgodnie z umową darowizny,
  • kopii aktu notarialnego – umowy sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu darczyńcy,
  • kopii umowy sprzedaży mebli i wyposażenia lokalu darczyńcy,

stanowić będzie spełnienie przez obdarowaną przesłanek zwolnienia otrzymanej darowizny od podatku, na podstawie art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawczyni przywołała wyroki Naczelnych Sądów Administracyjnych, gdzie stwierdzono, że „obdarowany sam może wpłacić sobie darowiznę na konto – to wystarczy, by darowizna była zwolniona z podatku oraz, że przepis ten nie daje podstawy do stwierdzenia, że dla uzyskania ulgi koniecznym było wpłacenie kwoty darowizny jedynie przez darczyńcę.”

Wnioskodawca w pełni podziela stanowisko prezentowane przez Sąd.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2017 r., poz. 833, ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi, że obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

W myśl art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Stosownie do art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

  1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
  2. w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 cyt. ustawy).

Z kolei, z art. 4a ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

  1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
  2. nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Z opisu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że matka Wnioskodawczyni 12 maja 2017 r. sprzedała przysługujące jej spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz wyposażenie tego lokalu. Łącznie matka Wnioskodawczyni otrzymała tytułem sprzedaży kwotę 135.000,00 zł. Kwotę tę otrzymała w gotówce.

Tego samego dnia matka zawarła ze swoją córką – Wnioskodawczynią umowę darowizny, na podstawie której darowała córce kwotę 133.000,00 zł. Kwota ta została darowana z przeznaczeniem na spłatę kredytu zaciągniętego przez córkę na zakup lokalu mieszkalnego. W zamian za otrzymaną darowiznę, Wnioskodawczyni 12 maja 2017 r. zameldowała matkę w swoim mieszkaniu i oświadczyła, że może ona w tym mieszkaniu mieszkać do końca swojego życia. Wszystkie te okoliczności zostały zawarte w treści umowy darowizny. Umowa została sporządzona w formie pisemnej, bez zachowania formy aktu notarialnego. Matka Wnioskodawczyni jest osobą starszą, wymagającą pomocy osób trzecich i nie posiada własnego rachunku bankowego. W związku z tym, w umowie darowizny wskazane zostało, że celem udokumentowania zawartej umowy darowizny, Wnioskodawczyni jeszcze tego samego dnia wpłaci otrzymaną gotówkę na swój rachunek bankowy, a następnie dokona spłaty swoich zobowiązań kredytowych w banku. W dniu 12 maja 2017 r. Wnioskodawczyni wpłaciła otrzymaną kwotę 133.000,00 zł na swój rachunek bankowy, a następnie – zgodnie z umową darowizny – złożyła dyspozycję spłaty swoich kredytów.

W celu ustalenia, czy w opisanej we wniosku sytuacji spełnione są warunki do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania należy przeanalizować przesłanki wskazane w przepisach prawa.

Z treści przepisu art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że w przypadku gdy przedmiotem darowizny są środki pieniężne, dla skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania konieczne jest spełnienie trzech warunków:

  • otrzymanie darowizny od jednej z osób wymienionych w tym przepisie;
  • złożenie zgłoszenia o nabyciu własności środków pieniężnych (poza sytuacją przewidzianą w zacytowanym art. 4a ust. 4 ustawy);
  • udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Wobec powyższego, w przypadku darowizny środków pieniężnych warunkiem niezbędnym do skorzystania z omawianego zwolnienia – jak już wyżej wskazano – jest m.in. fakt udokumentowania przez obdarowanego ich otrzymania dowodem przekazania na swój rachunek bankowy albo rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Skoro w analizowanej sprawie środki pieniężne zostały przekazane Wnioskodawczyni w formie gotówkowej „z ręki do ręki”, które następnie Wnioskodawczyni sama wpłaciła na swój rachunek bankowy, stwierdzić należy, iż nie został spełniony warunek określony w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W opisanej we wniosku sytuacji nie można udokumentować otrzymania przedmiotowych środków pieniężnych w sposób określony w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, tj. dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym, gdyż środki te – jak wynika z wniosku – zostały przekazane Wnioskodawczyni w gotówce. To dopiero sama Wnioskodawczyni – będąca już właścicielem środków – dokonała ich wpłaty na rachunek bankowy. Taki sposób działania nie wyczerpuje norm omawianego przepisu.

Podkreślenia wymaga, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

W konsekwencji, otrzymana darowizna środków pieniężnych podlega opodatkowaniu na ogólnych zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Odnosząc się do powołanych we wniosku wyroków sądów administracyjnych – wskazać należy, iż orzeczenia te dotyczą konkretnych spraw podatników osądzonych w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, iż nie stanowią one materialnego prawa podatkowego.

Organ przeanalizował przywołane przez Wnioskodawczynię orzecznictwo. Nie podziela jednak zawartego w nim stwierdzenia, że spełnienie warunku do zwolnienia ma również miejsce wówczas, gdy to obdarowany – otrzymując gotówkę „do ręki” – sam wpłaca ją na rachunek bankowy. Powołany przepis stanowi bowiem jednoznacznie jakie są warunki zwolnienia. Jest w nich mowa o udokumentowaniu dowodem przekazania na rachunek bankowy. W analizowanej sytuacji, to Wnioskodawczyni dokonała wpłaty, a więc to ona przekazała środki na swój rachunek. Nie może więc udokumentować, że otrzymała środki dowodem przekazania na swój rachunek bankowy, gdyż przekazanie w jej przypadku odbyło się „z ręki do ręki”.

Za takim rozumieniem analizowanego przepisu, jakie zaprezentował Organ przemawia także stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego zwarte w wyroku z 26 listopada 2013 r., sygn. akt II FSK 2967/11.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj