Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP2/4512-957/15/BW
z 12 lutego 2016 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2015r., poz. 613 ze zm. ) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 30 października 2015r. (data wpływu 10 listopada 2015r.), uzupełnionym pismem z 3 lutego 2016r. (data wpływu 8 lutego 2016r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów w zakresie:

  • opodatkowania podatkiem VAT czynności odpłatnego udostępniania firmom przewozowym przystanków komunikacyjnych oraz
  • prawa do odliczenia podatku naliczonego od nabytych towarów i usług służących postawieniu i utrzymaniu przystanków

jest nieprawidłowe

UZASADNIENIE

W dniu 10 listopada 2015r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

  • opodatkowania podatkiem VAT czynności odpłatnego udostępniania firmom przewozowym przystanków komunikacyjnych oraz
  • prawa do odliczenia podatku naliczonego od nabytych towarów i usług służących postawieniu i utrzymaniu przystanków.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 3 lutego 2016r. (data wpływu 8 lutego 2016r.), przesłanym w związku z wezwaniem tut. organu z 22 stycznia 2016r. znak: IBPP2/4512-957/15/BW.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny (doprecyzowany w ww. piśmie z 3 lutego 2016r.):

Gmina /…/ (dalej: Gmina, Wnioskodawca) jest podatnikiem VAT, zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny.

Na terenie Gminy znajdują się przystanki autobusowe, których właścicielem albo zarządzającym jest Gmina. Przystanki te udostępniane są prywatnym firmom przewozowym w ten sposób, że Gmina podpisuje z nimi umowy cywilnoprawne, na podstawie których przewoźnicy mogą zatrzymywać się na przedmiotowych przystankach. W zamian za możliwość zatrzymywania się na przystankach Gmina pobiera wynagrodzenie od przewoźników.

Dotychczas, z tytułu zatrzymania na przystankach Gmina wystawia przewoźnikom faktury VAT, pobierając stosowną opłatę, w której zawarty jest należny podatek VAT w wysokości 23% i rozlicza należny podatek VAT w deklaracjach VAT-7 za poszczególne miesiące.

Natomiast w piśmie z 3 lutego 2016r. Wnioskodawca wskazał:

  1. Gmina pobiera opłaty od przewoźników za możliwość zatrzymywania się na przystankach (korzystania z przystanków) w oparciu o art. 353 Ustawy Kodeks Cywilny (Dz.U. 1964 Nr 19 poz. 93 ze zm.; dalej: „Kodeks Cywilny") dotyczący swobody zawierania umów oraz w oparciu o Uchwałę Nr VII/49/l1 Rady Miejskiej z dnia 29 kwietnia 2011 roku wydanej na podstawie art. 16 ust. 4 i art. 16 ust. 5 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2011 r. Nr 5, poz. 13; dalej: „Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym").
  2. Wysokość ww. opłaty za możliwość zatrzymania się na wskazanych przystankach autobusowych została ustalona na podstawie odrębnych umów cywilnoprawnych zawartych pomiędzy Gminą /…/ a każdym z przewoźników korzystających z przystanków autobusowych (umowy zawarte na podstawie art. 353 Ustawy Kodeks Cywilny). Wysokość opłaty ustalona w drodze umów cywilnoprawnych spełnia warunki określone w art. 16 ust. 5 pkt 1 Ustawy o publicznym transporcie zbiorowym. Wysokość sumarycznej opłaty obliczana jest na podstawie przedstawionej przez przewoźnika liczby zatrzymań w danym okresie, wynikającej z realizowanych przez przewoźnika rozkładów jazdy, przemnożonej przez stawkę opłaty za jednostkowe zatrzymanie na przystanku.
  3. Stawki opat za korzystanie z przystanków są ustalone z uwzględnieniem niedyskryminujących zasad dla wszystkich operatorów, przewoźników wykonujących publiczny transport zbiorowy na obszarze właściwości organizatora (czyli Wnioskodawcy). Każdy operator, przewoźnik zobligowany jest do uiszczenia opłaty w kwocie 0,05 zł brutto za jedno zatrzymanie swojego środka transportu na przystanku komunikacyjnym, którego właścicielem albo zarządcą jest Gmina /…/.
  4. Pobrane od przewoźników opłaty (kwoty) za korzystanie z przystanków Gmina przeznacza na utrzymanie przystanków komunikacyjnych (cel ten mieści się w przeznaczeniu wskazanym w ustawie z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym t.j. Dz. U. z 2015r., poz. 1440 ze zm.)

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

  1. Czy odpłatne udostępnianie przystanków przewoźnikom przez Gminę w zamian za wynagrodzenie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?
  2. Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od nabytych towarów i usług służących postawieniu i utrzymaniu przystanków?


Stanowisko Wnioskodawcy:

Ad 1

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Z kolei przepis art. 7 ust. 1 tej ustawy stanowi, że przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, natomiast stosowanie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów

W opinii Wnioskodawcy świadczenie polegające na odpłatnym udostępnianiu przystanków komunikacyjnych powinno zostać zakwalifikowane jako świadczenie usług w rozumieniu przepisów art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT za podatników uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie natomiast z ust. 6 tej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zatem, w świetle powyższych regulacji, w przypadku działań podejmowanych przez Gminę na podstawie umowy cywilnoprawnej, działa ona w roli podatnika VAT. Jednocześnie, mając na uwadze, iż umowę na podstawie której Gmina odpłatnie udostępnia przystanki komunikacyjne na rzecz przewoźników należy zakwalifikować jako umowę cywilnoprawną, zbliżoną swym charakterem do umowy najmu, w opinii Gminy w ramach wykonywania przedmiotowych czynności, tj. odpłatnego udostępniania przystanków na rzecz przewoźników na podstawie zawartej z nimi umowy, Gmina będzie działać w roli podatnika VAT.

W konsekwencji, mając na uwadze, iż Gmina wykonywać będzie usługę na rzecz przewoźników za wynagrodzeniem i tym samym będzie działać w rym zakresie w roli podatnika VAT, przedmiotowa usługa będzie podlegać opodatkowaniu VAT. W opinii Gminy transakcja ta nie będzie korzystać również ze zwolnienia z VAT, gdyż ani ustawa o VAT, ani też rozporządzenia wykonawcze nie przewidują w takim przypadku zwolnienia z podatku.

Zatem, mając na uwadze, że Gmina będzie udostępniać przystanki komunikacyjne za wynagrodzeniem i będzie działać w tym zakresie w roli podatnika VAT, w ocenie Gminy opłaty za przedmiotową usługę będą podlegać opodatkowaniu VAT.

Ad 2

Gmina uważa, że przysługuje jej prawo do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur VAT dokumentujących wydatki związane z postawieniem i utrzymaniem przystanków zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. W myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem przepisów nie mających zastosowania w niniejszej sprawie. Z brzmienia powołanego wyżej art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikowi VAT i dotyczy podatku naliczonego wynikającego z zakupów towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika.

Biorąc pod uwagę opisany stan faktyczny, zdaniem Gminy, warunki do istnienia prawa do odliczenia VAT zostały spełnione. Gmina jest podatnikiem VAT, a towary i usługi nabyte w związku z przystankami zostały wykorzystane do czynności opodatkowanych polegających na świadczeniu usług dostępu do przystanków, w związku z zawartymi umowami cywilnoprawnymi. Czynności Gminy, które podlegają opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT dają więc prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupu towarów i usług związanych z wykonywaniem tych czynności.

Tym samym Gmina stoi na stanowisku, że przysługuje jej prawo do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur VAT dokumentujących wydatki na postawienie i utrzymanie przystanków zgodnie z art. 86 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego w zakresie:

  • opodatkowania podatkiem VAT czynności odpłatnego udostępniania firmom przewozowym przystanków komunikacyjnych oraz
  • prawa do odliczenia podatku naliczonego od nabytych towarów i usług służących postawieniu i utrzymaniu przystanków
    - jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177 poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepisy art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy definiują pojęcie dostawy towarów i świadczenia usług za wynagrodzeniem.

W świetle art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Przyjęcie podziału na dostawę towaru oraz świadczenie usług oznacza w praktyce, że wolą ustawodawcy było określenie maksymalnie szeroko przedmiotu opodatkowania VAT – jeżeli nawet wykazane zostałoby w konkretnym przypadku, że nie występuje dostawa towarów to i tak z reguły należy opodatkować czynność kwalifikowaną wówczas jako świadczenie usług.

Istotą stosunku świadczenia jest każde zachowanie się na rzecz innej osoby (podmiotu). Świadczenie jest zatem dwustronnym stosunkiem prawnym i wymaga podmiotu pełniącego rolę odbiorcy (konsumenta świadczenia, nabywcy usługi) oraz podmiotu świadczącego (wykonującego czynności, świadczącego usługę). Tak więc określone ustawą „świadczenie na rzecz” obejmuje świadczenie na rzecz skonkretyzowanych, a nawet zindywidualizowanych podmiotów (ostatecznych konsumentów).

Nie każda jednak czynność stanowiąca świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – na mocy ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Analiza wskazanych powyżej przepisów prowadzi do następujących wniosków:

  1. wyłączenie organów władzy publicznej i urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników podatku od towarów i usług ma charakter wyłącznie podmiotowo – przedmiotowy,
  2. w celu skorzystania przez ww. podmioty z wyłączenia konieczne jest spełnienie dwóch kumulatywnych warunków:
  1. czynności, co do zasady podlegające opodatkowaniu VAT, muszą być wykonane przez ściśle określone podmioty,
  2. ponadto czynności te muszą być wykonywane w ramach sprawowanego przez te podmioty władztwa publicznego.

W związku z powyższym należy podkreślić, że tylko spełnienie ww. warunków łącznie daje możliwość legalnego wyłączenia z kategorii podatników podatku od towarów i usług na mocy art. 15 ust. 6 ustawy.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Gmina (Wnioskodawca) jest podatnikiem VAT, zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny.

Na terenie Gminy znajdują się przystanki autobusowe, których właścicielem albo zarządzającym jest Gmina. Przystanki te udostępniane są prywatnym firmom przewozowym w ten sposób, że Gmina podpisuje z nimi umowy cywilnoprawne, na podstawie których przewoźnicy mogą zatrzymywać się na przedmiotowych przystankach. W zamian za możliwość zatrzymywania się na przystankach Gmina w oparciu o art. 353 ww. ustawy Kodeks Cywilny, dotyczący swobody zawierania umów oraz w oparciu o Uchwałę Nr VII/49/l 1 Rady Miejskiej /…/ z dnia 29 kwietnia 2011 roku wydanej na podstawie art. 16 ust. 4 i art. 16 ust. 5 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym pobiera wynagrodzenie od przewoźników.

Wysokość ww. opłaty za możliwość zatrzymania się na wskazanych przystankach autobusowych została ustalona na podstawie odrębnych umów cywilnoprawnych zawartych pomiędzy Gminą /…/ a każdym z przewoźników korzystających z przystanków autobusowych. Wysokość opłaty ustalona w drodze umów cywilnoprawnych spełnia warunki określone w art. 16 ust. 5 pkt 1 Ustawy o publicznym transporcie zbiorowym.

Wysokość sumarycznej opłaty obliczana jest na podstawie przedstawionej przez przewoźnika liczby zatrzymań w danym okresie, wynikającej z realizowanych przez przewoźnika rozkładów jazdy, przemnożonej przez stawkę opłaty za jednostkowe zatrzymanie na przystanku.

Stawki opat za korzystanie z przystanków są ustalone z uwzględnieniem niedyskryminujących zasad dla wszystkich operatorów, przewoźników wykonujących publiczny transport zbiorowy na obszarze właściwości organizatora (czyli Wnioskodawcy).

Każdy operator, przewoźnik zobligowany jest do uiszczenia opłaty w kwocie 0,05 zł brutto za jedno zatrzymanie swojego środka transportu na przystanku komunikacyjnym, którego właścicielem albo zarządcą jest Gmina /…/.

Pobrane od przewoźników opłaty (kwoty) za korzystanie z przystanków Gmina przeznacza na utrzymanie przystanków komunikacyjnych.

W przedmiotowej sprawie wyjaśnienia m.in. wymaga, czy odpłatne udostępnianie przez Gminę przewoźnikom przystanków, w zamian za wynagrodzenie, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Odnosząc się do powyższej kwestii należy wskazać, że w myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 1515 ze zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Z kolei w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym, do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym) oraz lokalnego transportu zbiorowego (art. 7 ust. 1 pkt 4).

Stosownie natomiast do art. 9 ust. 1 ww. ustawy, w celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.

Jak stanowi art. 9 ust. 4 cyt. ustawy zadaniami użyteczności publicznej, są zadania własne gminy, określone w art. 7 ust. 1, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 1440 ze zm.) organizatorem publicznego transportu zbiorowego, zwanym dalej „organizatorem”, właściwym ze względu na obszar działania lub zasięgu przewozów jest gmina:

  1. na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w gminnych przewozach pasażerskich,
  2. której powierzono zadanie organizacji publicznego transportu zbiorowego na mocy porozumienia między gminami – na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w gminnych przewozach pasażerskich, na obszarze gmin, które zawarły porozumienie.

W myśl art. 8 ww. ustawy do zadań organizatora należy:

  1. planowanie rozwoju transportu;
  2. organizowanie publicznego transportu zbiorowego;
  3. zarządzanie publicznym transportem zbiorowym.

Jak stanowi przepis art. 15 ust. 1 pkt 3 powołanej ustawy organizowanie publicznego transportu zbiorowego polega w szczególności na zapewnieniu odpowiednich warunków funkcjonowania publicznego transportu zbiorowego, w szczególności w zakresie:

  1. standardów dotyczących przystanków komunikacyjnych oraz dworców;
  2. korzystania z przystanków komunikacyjnych oraz dworców;
  3. funkcjonowania zintegrowanych węzłów przesiadkowych;
  4. funkcjonowania zintegrowanego systemu taryfowo-biletowego;
  5. systemu informacji dla pasażera.

Określenie przystanków komunikacyjnych i dworców oraz warunków i zasad korzystania, o których mowa w ust. 1 pkt 6, następuje w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ danej jednostki samorządu terytorialnego (ust. 2 ww. artykułu).

Natomiast art. 15 ust. 2 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym stanowi, iż określenie przystanków komunikacyjnych i dworców oraz warunków i zasad korzystania, o których mowa w ust. 1 pkt 6, następuje w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ danej jednostki samorządu terytorialnego.

Przepisy ww. ustawy o publicznym transporcie zbiorowym wprowadzają pojęcie operatora publicznego transportu zbiorowego, przez którego w myśl art. 4 ust. 1 pkt 8 tejże ustawy rozumie się samorządowy zakład budżetowy oraz przedsiębiorcę uprawnionego do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób, który zawarł z organizatorem publicznego transportu zbiorowego umowę o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego, na linii komunikacyjnej określonej w umowie.

Natomiast zgodnie z art. 16 ust. 1 i ust. 2 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym – w transporcie drogowym za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych lub dworców mogą być pobierane opłaty. Stawki opłat za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych lub dworców oraz standardy, o których mowa w art. 15 ust. 1 pkt 3 lit. a, są ustalane w drodze negocjacji między gminą, na obszarze której jest usytuowany przystanek komunikacyjny lub dworzec, i właścicielem albo zarządzającym przystankiem komunikacyjnym lub dworcem.

W przepisie art. 16 ust. 4 cyt. ustawy przewidziano również możliwość pobierania przez jednostkę samorządu terytorialnego opłat za korzystanie przez operatorów i przewoźników z przystanków komunikacyjnych lub dworców, których jest właścicielem albo zarządzającym. Z tym, że stawka opłaty jest ustalana w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ danej jednostki samorządu terytorialnego, z uwzględnieniem niedyskryminujących zasad.

Zgodnie z art. 16 ust. 5 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, stawka opłaty, o której mowa w ust. 4, nie może być wyższa niż:

  1. 0,05 zł za jedno zatrzymanie środka transportu na przystanku komunikacyjnym;
  2. 1 zł za jedno zatrzymanie środka transportu na dworcu.
  3. 2 zł za jedno zatrzymanie środka transportu na dworcu wyznaczonym zgodnie z art. 47h ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym do udzielania pomocy osobom niepełnosprawnym i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej w zakresie określonym w załączniku I lit. a do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 181/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. dotyczącego praw pasażerów w transporcie autobusowym i autokarowym i zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 2006/2004.

W myśl art. 16 ust. 7 ww. ustawy, opłaty, o których mowa w ust. 4, stanowią dochód właściwej jednostki samorządu terytorialnego, z przeznaczeniem na:

  1. utrzymanie przystanków komunikacyjnych oraz dworców, o których mowa w ust. 4, oraz
  2. realizację zadań określonych w art. 18 – w przypadku gdy organizatorem jest gmina.

W przypadku więc, gdy właściwa jednostka samorządu terytorialnego ustanowi, w drodze uchwały wydanej na podstawie art. 16 ust. 4, opłatę za korzystanie z przystanków, jednym z warunków korzystania z tych obiektów określonych uchwałą wydaną na podstawie art. 15 ust. 2, powinien być obowiązek ponoszenia przez podmioty świadczące usługi przewozowe tej opłaty w wysokości wynikającej z pomnożenia opłaty przez liczbę zatrzymań wynikającą z rozkładu jazdy.

W kwestii wyłączenia organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników wielokrotnie wypowiadał się Trybunał Sprawiedliwości akcentując, że dla takiego wyłączenia konieczne jest spełnienie równocześnie dwóch przesłanek: działalność musi być wykonywana przez podmiot prawa publicznego i musi być wykonywana w celu sprawowania władzy publicznej (wyroki C-408/97, C-4/89, C-288/07). Zatem wyłączenie, o którym mowa jest wyłączeniem o charakterze podmiotowo-przedmiotowym; następuje wówczas, gdy spełniona jest przesłanka podmiotowa – czynności dokonuje organ władzy publicznej i przedmiotowa – czynność mieści się w zakresie władztwa publicznego.

Pojęcie „organu władzy publicznej” (ani „urzędu obsługującego ten organ”) nie zostało zdefiniowane w ustawie o VAT. Poszukując cech identyfikujących takie podmioty, w odróżnieniu od innych uczestników obrotu gospodarczego będących podatnikami w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, zasadne jest odwołanie się do postanowień Konstytucji RP. Art. 16 ust. 2 Konstytucji RP stanowi, że samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej. Przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Z art. 163 Konstytucji RP wynika z kolei, że samorząd wykonuje zadania publiczne nie zastrzeżone przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych. Przepisy te pozwalają na usytuowanie jednostek samorządu terytorialnego obok innych organów władzy publicznej, co w istocie czyni je takimi organami, przy spełnieniu przesłanek przedmiotowych. Samorząd terytorialny wykonuje zadania administracji publicznej niezastrzeżone do kompetencji innych organów władzy państwowej. W tych działaniach organy samorządu mogą korzystać ze środków prawnych o charakterze władczym, które są właściwe dla władzy państwowej.

Za stanowiskiem tym przemawia też analiza treści art. 13 ust. 1 Dyrektywy 112. Wynika z niej bowiem, że trzeba rozróżnić sferę imperium, która jest wyłączona z opodatkowania od sfery dominium, w której organy powinny być traktowane jak podatnicy VAT. Generalną zasadą regulacji wspólnotowych jest wyłączenie wszelkich organów władzy publicznej oraz innych organów podlegających prawu publicznemu z opodatkowania VAT w odniesieniu do czynności wykonywanych przez te podmioty w charakterze władz publicznych.

Ponadto należy zauważyć, że gmina nie ma swobody wydatkowania dochodów uzyskanych z opłat za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych lub dworców, których właścicielem albo zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego. Środki uzyskane w ww. sposób mogą być wydatkowane wyłącznie na cele wskazane w ustawie o publicznym transporcie drogowym.

Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku opis zaistniałego stanu faktycznego oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa stwierdzić zatem należy, że czynności prawne, objęte zapytaniem Wnioskodawcy, należą do imperium uprawnionego organu zarządzającego daną drogą publiczną i infrastrukturą jej towarzyszącą, który wyposażony w kompetencje do orzekania w tych sprawach, realizuje zadania publiczne, wynikające z ustawowego powołania do pełnienia funkcji zarządcy dróg.

W konsekwencji uznać należy, że Wnioskodawca jako jednostka samorządu terytorialnego, w przedstawionym we wniosku zakresie, spełnia obie przesłanki wskazane w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. Pobieranie przez samorząd opłat (daniny publicznej) za korzystanie z przystanków komunikacyjnych jest bez wątpienia przejawem wykonywania władztwa publicznego. Podmiot sprawujący zarząd i organizowanie lokalnego transportu zbiorowego przy wykonywaniu tych czynności działa na ustawowo uregulowanych zasadach, a zatem nie jest w stanie dokonywać modyfikacji, dopuszczalnych w stosunkach cywilnoprawnych w ramach swobody zawierania umów. Organ taki, co istotne, pobiera należność o charakterze daniny publicznej, zaś dochód uzyskany z jej poboru służy celom publicznym.

Tak więc w świetle art. 15 ust. 6 ustawy o VAT Wnioskodawca nie jest w tym przypadku podatnikiem podatku od towarów i usług, a opłaty pobierane od przewoźników (operatorów) za korzystanie z przystanków, w okolicznościach opisanych we wniosku, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, w myśl którego pobierając opłaty za korzystanie z przystanków komunikacyjnych działa w charakterze podatnika podatku VAT i w konsekwencji opłaty za przedmiotową usługę będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, jest nieprawidłowe.

W przedmiotowej sprawie wyjaśnienia wymaga także, czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od nabytych towarów i usług służących postawieniu i utrzymaniu przystanków.

Odnosząc się do powyższej kwestii należy wskazać, że w myśl art. 86 ust. 1 ww. ustawy o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Natomiast art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy stanowi, że kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).


Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług oraz niepodlegających temu podatkowi.

Istotna jest intencja nabycia – jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas, po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych, odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

Podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jak wykazano wyżej pobierane przez Wnioskodawcę opłaty za korzystanie z przystanków autobusowych nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tak więc należy stwierdzić, że nabywane przez Wnioskodawcę towary i usługi służące postawieniu i utrzymaniu tych przystanków nie są związane ze sprzedażą opodatkowaną.

W tym stanie rzeczy, mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa, stwierdzić należy, że Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług służących postawieniu i utrzymaniu przystanków autobusowych.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur dokumentujących wydatki na postawienie i utrzymanie przystanków również jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja indywidualna traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj