Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-2/4511-38/16/NG
z 26 lutego 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r. poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 25 listopada 2015 r. (data otrzymania 4 grudnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie obowiązków Wnioskodawcy jako płatnika w przypadku zwrotu biegłym sądowym kosztów sporządzenia opinii – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 grudnia 2015 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie obowiązków Wnioskodawcy jako płatnika w przypadku zwrotu biegłym sądowym kosztów sporządzenia opinii.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jako organ administracji państwowej (Sąd Okręgowy) zleca biegłym sądowym na podstawie art. 193 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeksu postępowania karnego oraz na podstawie art. 89 ust.1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych wykonanie usług w postaci wydania opinii do prowadzonej sprawy.

Za wykonane opinie biegli wystawiają rachunki bądź faktury, stosując stawki określone w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydawanych opinii w sprawach karnych oraz w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydawanych opinii w sprawach cywilnych.

Na wartość należności za prace wykonywane na zlecenie sądu, wykazaną w rachunku lub fakturze składają się w szczególności:

• wynagrodzenie za sporządzoną opinię,
• koszty biurowe i materiałowe
• koszty związane z wysyłką wezwań bądź zwrotem akt do sądu,
• koszty przejazdu samochodem prywatnym (do sądu, na wizje lokalne),
• amortyzacja aparatury badawczej,
• opłaty za udostępnienie dokumentacji (wydatki te ponoszą biegli geodeci),
• koszty wydruku i kserowania.
  
  

Zgodnie z paragrafem 8 ww. rozporządzeń Ministra Sprawiedliwości z dn. 24 kwietnia 2013 r. – wydatki poniesione przez biegłego niezbędne dla wydania opinii, w tym w szczególności wydatki materiałowe, amortyzację aparatury badawczej, oraz koszty dojazdu na miejsce wykonania czynności biegły dokumentuje za pomocą faktur lub rachunków albo kopii tych dokumentów, a w razie ich braku za pomocą oświadczenia.

Biegli z reguły dokumentują jedynie część poniesionych wydatków m.in koszty wysyłki wezwań oraz opłaty za udostępnianie dokumentacji. Pozostałe wydatki nieudokumentowane – za pomocą

oświadczenia o ich poniesieniu. Wnioskodawca na podstawie prawomocnego postanowienia Sądu o przyznaniu wynagrodzenia oraz rachunku bądź faktury biegłego wylicza kwotę netto do wypłaty.

Wyliczając kwotę do wypłaty Sąd Okręgowy postępuje w następujący sposób:

1. Kwotę stanowiącą wynagrodzenie wynikające z rachunku pomniejsza o 20% kosztów uzyskania przychodu i następnie potrąca podatek w wysokości 18% . Udokumentowane wydatki poniesione przez biegłego wypłaca w pełnej wysokości, natomiast od kosztów nieudokumentowanych potrąca podatek w wysokości 18% bez pomniejszenia o koszty uzyskania. Analogicznie postępuje w przypadku faktury, jednak opodatkowana jest kwota netto stanowiąca wynagrodzenie oraz nieudokumentowane koszty.
2. W sytuacji, kiedy biegły nalicza koszty przejazdu samochodem prywatnym (do Sądu, na wizje lokalne) wnioskodawca nie pobiera podatku – wypłaca te koszty w pełnej wysokości. Biegły składa oświadczenie, że wydatki z tego tytułu nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Koszty przejazdu biegli sądowi naliczają zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej, przy zastosowaniu stawek za kilometr przebiegu określonych w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy.
   
   

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano m.in. następujące pytanie.

Czy koszty biurowe i materiałowe związane ze sporządzeniem opinii, koszty wysyłki wezwań i zwrotu akt do sądu, amortyzacja aparatury badawczej, opłaty za udostępnienie dokumentacji oraz koszty wydruku i kserowania udokumentowane – potwierdzone rachunkiem (fakturą) ponoszone przez biegłego dla wydania opinii sądowej powinny być opodatkowane podatkiem dochodowym w myśl art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w powiązaniu z art. 13 pkt 6 powołanej ustawy?

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku gdy biegły przedstawi oryginały potwierdzeń nadania przesyłek (akt do Sądu), oryginały zwrotek dot. wezwań na badania, wizje lokalne i inne rachunki potwierdzające ich dokonanie, wydatki te nie powinny być opodatkowane, albowiem w myśl art. 89 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz w myśl art. 193 kodeksu postępowania karnego – biegłemu powołanemu przez Sąd przysługuje wynagrodzenie za wykonaną pracę oraz zwrot poniesionych przez niego wydatków niezbędnych do wydania opinii. W ocenie wnioskodawcy – zwrot poniesionych wydatków pomniejszonych o potrącony podatek nie stanowi dla biegłego zwrotu kosztów jakie poniósł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy wyłącznie obowiązków Wnioskodawcy jako płatnika w przypadku zwrotu biegłym sądowym kosztów sporządzenia opinii. W zakresie obowiązków Wnioskodawcy jako płatnika przy naliczaniu przez biegłego kosztów przejazdu samochodem prywatnym została wydana odrębna interpretacja.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361, ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6,9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów. Stosownie do przepisów tej ustawy, odrębnymi źródłami przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 3:

• stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;
• działalność wykonywana osobiście;
• pozarolnicza działalność gospodarcza.
  
  

Podział ten ma istotny wpływ nie tylko na sposób prowadzenia dokumentacji finansowej, ustalenie podstaw opodatkowania, ale także na sposób opodatkowania i jego wysokość.

Za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej – z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7 – o czym stanowi art. 13 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do treści art. 13 pkt 6 ww. ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9. W tym miejscu podkreślić należy, że o tym co należy uznać za przychód (w tym przychód z działalności wykonywanej osobiście) decydują przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych a nie przepisy ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych czy też przepisy Kodeksu postepowania karnego. Jak wskazał Organ wyżej przychodami są otrzymane lub pozostawione do dyspozycji podatnika pieniądze i wartości pieniężne, a więc także zwrot kosztów wydania opinii przez biegłego sądowego.

Stosownie natomiast do treści art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 4 ww. ustawy, koszty uzyskania przychodów z tytułów określonych w art. 13 pkt 2, 4, 6 i 8 określa się w wysokości 20% uzyskanego przychodu, z tym, że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Natomiast w myśl art. 22 ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli podatnik udowodni, że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż wynikające z zastosowania normy procentowej określonej w ust. 9 pkt 1-4 i pkt 6, koszty uzyskania przyjmuje się w wysokości kosztów faktycznie poniesionych.

Przepis art. 42 ust. 1 powoływanej ustawy stanowi zaś, że płatnik w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaliczkę pobrano ma obowiązek przekazania pobranej zaliczki na rachunek urzędu skarbowego właściwego według siedziby płatnika. W terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, płatnik ma obowiązek przesłać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania podatnika, imienne informacje o wysokości dochodu na formularzu PIT-11 (art. 42 ust. 2 powołanej ustawy).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca (Sąd Okręgowy) powołuje biegłych sądowych w celu wykonania opinii niezbędnych do prowadzonych postępowań. Czynności wykonywane na zlecenie Wnioskodawcy biegli świadczą jako osoby fizyczne w ramach działalności wykonywanej osobiście. Na wartość należności za prace wykonywane na zlecenie sądu, wykazaną w rachunku lub fakturze składają się w szczególności wynagrodzenie za sporządzoną opinię, koszty biurowe i materiałowe, koszty związane z wysyłką wezwań bądź zwrotem akt do sądu, koszty przejazdu samochodem prywatnym (do sądu, na wizje lokalne), amortyzacja aparatury badawczej, opłaty za udostępnienie dokumentacji (wydatki te ponoszą biegli geodeci), koszty wydruku i kserowania. Sąd wskazał ponadto, że biegli z reguły dokumentują jedynie część poniesionych wydatków m.in koszty wysyłki wezwań oraz opłaty za udostępnianie dokumentacji. Pozostałe wydatki nieudokumentowane – za pomocą oświadczenia o ich poniesieniu.

Zgodnie z art. 89 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1025 ze zm.) – biegłemu powołanemu przez sąd przysługuje wynagrodzenie za wykonaną pracę oraz zwrot poniesionych przez niego wydatków niezbędnych dla wydania opinii.

Zgodnie natomiast z art. 618f § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz. U., Nr 89, poz. 555, ze zm.), biegłemu i specjaliście niebędącemu funkcjonariuszem organów procesowych powołanym przez sąd lub organ prowadzący postępowanie przygotowawcze przysługuje wynagrodzenie za wykonaną pracę oraz zwrot poniesionych przez nich wydatków niezbędnych dla wydania opinii.

Szczegółowo kwestie wypłaty wynagrodzeń biegłym sądowym uregulowane zostały w rozporządzeniach Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu cywilnym (Dz. U. z 2013 r., poz. 518) oraz z dnia 24 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu karnym (Dz. U. z 2013 r., poz. 508).

Treść § 1 obu ww. rozporządzeń określa:

1. stawki wynagrodzenia biegłych powołanych przez sąd za wykonaną pracę;
2. taryfy zryczałtowane dla poszczególnych kategorii biegłych ze względu na dziedzinę, w której są oni specjalistami;
3. sposób dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii.
   
   

W myśl natomiast § 8 obu wskazanych rozporządzeń, wydatki poniesione przez biegłego, niezbędne dla wydania opinii, w tym w szczególności wydatki materiałowe, amortyzację aparatury badawczej oraz koszty dojazdu na miejsce wykonania czynności, biegły dokumentuje za pomocą faktur lub rachunków albo kopii tych dokumentów, a w razie ich braku – za pomocą oświadczenia.

Z powyżej przywołanych przepisów wynika zatem, iż biegłemu sądowemu oprócz wynagrodzenia wypłacane są także kwoty tytułem zwrotu poniesionych przez nich wydatków niezbędnych do wydania opinii. Ww. należności to świadczenia, o których mowa w art. 41. ust. 1 w powiązaniu z art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym w świetle art. 41 ust 1 cyt. ustawy, od wypłacanych świadczeń Sąd, jako płatnik winien pobrać zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych z uwzględnieniem stawki kosztów uzyskania przychodu, o której mowa w art. 22 ust. 9 pkt 4 bez względu na to, czy wskazane wydatki zostały udokumentowane dowodami ich poniesienia.

Zatem Wnioskodawca, jako płatnik obowiązany jest do pobrania zaliczki na podatek dochodowy w myśl art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od świadczenia obejmującego zarówno wypłacane biegłemu sądowemu wynagrodzenie, jak również zwrot dodatkowych wydatków poniesionych w celu wydania opinii na zlecenie Wnioskodawcy, niezależnie od tego czy ww. koszty związane z wydaniem opinii zostały przez biegłego udokumentowane czy tez zostały wypłacone na podstawie oświadczenia biegłego. Do przychodów tych, pomniejszonych o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 pkt 4 ustawy oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), należy zastosować najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Stanowisko Wnioskodawcy należało zatem uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) – w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie – w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.