Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP3-2.4011.40.2017.2.MK
z 29 maja 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 20 marca 2017 r. (data wpływu 3 kwietnia 2017 r.) uzupełnionym pismem z dnia 22 maja 2017 r. (data wpływu 24 maja 2017 r.) na wezwanie znak:0114-KDIP3-2.4011.40.2017.1.MK z dnia 11 maja 2017 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zniesienia współwłasności nieruchomości w wyniku działu spadku – jest:

• nieprawidłowe - w części dotyczącej uznania, że w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdzie przepis art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
  
• prawidłowe - w pozostałym zakresie.
  
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 3 kwietnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zniesienia współwłasności nieruchomości w wyniku działu spadku.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 17 marca 2016r., Wnioskodawca nabył spadek w 1/2 części po zmarłej matce. Podstawą nabycia jest postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 17 marca 216 r. Według postanowienia Sądu Wnioskodawca stał się współwłaścicielem lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, znajdującego się na pierwszej kondygnacji budynku wielomieszkaniowego o powierzchni 48,1 m kw., wraz z piwnicą przynależną do lokalu. Pozostałą 1/2 część mieszkania nabył brat Wnioskodawcy. Nabycie współwłasności w drodze opisanego spadku zostało zgłoszone we właściwym terminie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego (SD-Z2 z dnia 12.05.2016).

Następnie w wyniku wspólnej decyzji spadkobierców, postanowiono znieść współwłasność lokalu na rzecz brata Wnioskodawcy w zamian za spłatę. Postanowieniem Sądu Rejonowego w Dąbrowie Górniczej z dnia 07.09.2016 r., o zgodny dział spadku i zniesienie współwłasności, prawo do lokalu mieszkalnego przyznano bratu Wnioskodawcy, natomiast tytułem spłaty zasądzono od brata dla Wnioskodawcy spłatę w wysokości 60 000,00 zł. płatną w trzech ratach po 20 000,00 każda.

Tytułem spłaty za zbycie 1/2 części lokalu mieszkalnego na rzecz brata Wnioskodawca otrzymał spłatę wysokości 60 000,00 zł. Przy czym kwota spłaty nie przekroczyła przysługującego Wnioskodawcy udziału spadkowego.

Ponieważ złożony wniosek zawierał braki formalne, tutejszy organ podatkowy pismem z dnia 11 maja 2017 r. znak: 0114-KDIP3-2.4011.40.2017.1.MK wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez doprecyzowanie przedstawionego stanu faktycznego o następujące informacje:

1. wskazanie daty śmierci spadkodawcy (matki).
   
2. Czy przedmiotem nabycia w spadku był tylko lokal mieszkalnym czy też inne składniki (co wchodziło w skład masy spadkowej)?
   
3. czy nabycie lokalu mieszkalnego, czy też innych składników nastąpiło w wyniku spadku, czy też ewentualnie w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności, czy innej czynności? Proszę dokładnie wyjaśnić.
   
4. czy wartość nabytych składników w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności mieści się w udziale, jaki przysługiwał Wnioskodawcy przed dokonaniem działu spadku i zniesienia współwłasności? Należy porównać wartość nabytego udziału w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności z wartością posiadanego udziału w lokalu mieszkalnym objętym współwłasnością na dzień dokonania działu spadku i zniesienia współwłasności. Porównaniu nie podlega wysokość udziałów, lecz wartości.
   
5. czy działowi spadku i zniesieniu współwłasności towarzyszyły spłaty bądź dopłaty?
   
   

Braki uzupełniono w wyznaczonym terminie (data nadania 23 maja 2017 r.). W kwestii doprecyzowania wyjaśniono, że:

1. Datą śmierci spadkodawcy (matki) jest 29.11.2015 r.
   
2. Przedmiotem spadku był tylko lokal mieszkalny.
   
3. Nabycie spadku nastąpiło w wyniku postępowania spadkowego (pierwsze postępowanie - spadek nabyli synowie: po 1 każdy z nich), a następnie w wyniku zgodnego działu spadku i zniesienia współwłasności (drugie postępowanie), zasądzono na rzecz Wnioskodawcy spłatę od brata w wysokości 1 wartości lokalu mieszkalnego, tj.; kwotę w wysokości 60 000,00 zł płatną w trzech ratach po 20 000,00 każda, którą w całości Wnioskodawca otrzymał. Kwota spłaty nie przekroczyła przysługującego Wnioskodawcy udziału spadkowego.
   
4. Wartość uzyskana w wyniku zgodnego działu spadku i zniesienia współwłasności przed dokonaniem działu spadku jak i po dokonaniu działu spadku i zniesieniu współwłasności nie uległa zmianie.
5. Odnosząc się do zapytania w zakresie spłat bądź dopłat Wnioskodawca wyjaśnia, że w wyniku zgodnego działu spadku i zniesienia współwłasności nie wystąpiły dopłaty. Spłata 1 wartości lokalu mieszkalnego nastąpiła w trzech ratach.
   
   

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy spłatę spadkobiercy dokonaną w wyniku zniesienia współwłasności, należy traktować jako odpłatne zbycie określone w art. 10 ust.1 pkt 8a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i przychód ten opodatkować na podstawie tej ustawy, czy zgodnie z przepisem art. 2 ust.1 pkt 3 ww. ustawy o pdof otrzymana spłata podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, w niniejszej sprawie należy odnieść się do przepisów art. 212 § 2 ustawy z dnia 23.04.1964 r. Kodeks cywilny, który stanowi, że gdy rzeczy nie da się podzielić może być przyznana jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty, co w niniejszej sprawie zostało dokonane Postanowieniem Sądu. Odpłatne zbycie jest naturalną konsekwencją nabytych praw w wyniku otrzymania spadku, co podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Dokonana spłata w spadku jest ekwiwalentna do posiadanej ułamkowej części nieruchomości, nie wystąpiło przysporzenie majątku względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej. Otrzymana spłata jest jedynie spieniężeniem ułamkowej części udziału w nieruchomości nabytej w spadku i stanowi jedynie jego równowartość, gdyż w niniejszej sprawie mają zastosowanie przepisy art. 2 ust.1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, że przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegającym przepisom podatku od spadków i darowizn.

Stanowisko takie zostało zaprezentowane w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu Nr ILPB2/415-422/12/13-S/TR.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe w części dotyczącej uznania, że w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdzie przepis art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, natomiast w pozostałym zakresie jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 z późń zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
   
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowanego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
   
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
   
4. innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przy czym pod pojęciem odpłatnego zbycia należy rozumieć nie tylko sprzedaż, czy zamianę, ale każdą czynność prawną, w wyniku której dochodzi do przeniesienia prawa własności nieruchomości, jej części lub udziału w niej za odpłatnością, a więc co do zasady również dział spadku i odpłatne zniesienie współwłasności.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciem nabycia w drodze spadku, dlatego w tym wypadku należy posiłkować się normami prawa cywilnego. Zauważyć należy, że pomiędzy prawem podatkowym a cywilnym istnieje wiele powiązań, wynikających chociażby z faktu, że następstwa zdarzeń bądź czynności prawnych związanych z określonymi instytucjami prawa cywilnego wywołują również skutki wynikające z prawa podatkowego. Jeżeli zatem określone pojęcia nie są odmiennie zdefiniowane dla celów prawa podatkowego, to należy je – biorąc pod uwagę fakt, że obie gałęzie prawa (cywilne i podatkowe) składają się na jeden system prawa – interpretować tak, jak czyni to prawo cywilne.

Zgodnie z art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459 z późn. zm.) prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej. W myśl art. 924 oraz art. 925 ww. ustawy spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeku cywilnego, prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

W myśl art. 1035 ustawy Kodeks cywilny, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu. Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców (art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego).

Natomiast zgodnie z art. 210 Kodeksu cywilnego każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Stosownie zaś do art. 211 i art. 212 ww. Kodeksu zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.

Okoliczność, że dział spadku, którego przedmiotem jest lokal mieszkalny następuje ze spłatami na rzecz pozostałych spadkobierców, powoduje, że umowa ta ma charakter odpłatny z konsekwencjami wynikającymi z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest to jednak równoznaczne z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego z tytułu takiego zbycia lokalu mieszkalnego. Jeżeli suma spłaty nie przekracza wartości przysługującego spadkobiercy udziału spadkowego, to nie powstaje przychód z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym w sytuacji, w której spłata jest ekwiwalentna do posiadanego przez podatnika udziału w spadku, podatnik nie uzyskuje w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej. W takim przypadku brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz obowiązujące przepisy prawa należy stwierdzić, że otrzymanie przez Wnioskodawcę spłaty w kwocie 60 000 zł od brata w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności, przedmiotem którego jest prawo własności lokalu mieszkalnego, nabyte w wyniku dziedziczenia po zmarłej matce Wnioskodawcy, w wartości ekwiwalentnej do posiadanego udziału w spadku nie będzie skutkowało powstaniem przychodu z odpłatnego zbycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma w tej sytuacji zastosowania.

W odniesieniu do powołanej we wniosku interpretacji indywidualnej organu podatkowego - wskazać należy, że orzeczenie to nie jest wiążące dla tutejszego organu. Interpretacje organów podatkowych dotyczą tylko konkretnej, indywidualnej sprawy, osadzonej w określonym stanie faktycznym i tylko w tej sprawie rozstrzygnięcie w każdej z nich zawarte jest wiążące. W związku z tym, organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami – nie tylko innych organów podatkowych, jednak nie stosują wprost tych rozstrzygnięć także i z tego powodu, że nie stanowią one materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4 , 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.