Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
S-ILPB2/436-62/14/17-S/MK
z 6 czerwca 2017 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) oraz art. 223 Ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej po ponownym rozpatrzeniu sprawy w związku z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 lutego 2017 r. sygn. akt II FSK 87/15 (data wpływu prawomocnego orzeczenia 16 marca 2017 r.) stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27 lutego 2014 r. (data wpływu 28 lutego 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie nieodpłatnego zniesienia współwłasności – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 lutego 2014 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

Dotychczasowy przebieg postępowania.

W dniu 27 marca 2014 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działający w imieniu Ministra Finansów wydał dla Wnioskodawcy interpretację indywidualną nr ILPB2/436-62/14-2/MK, w której uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe.

W dniu 16 kwietnia 2014 r. do Izby Skarbowej w Poznaniu wpłynęło wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, w związku z wydaniem ww. interpretacji indywidualnej.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie do usunięcia naruszenia prawa Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działający w imieniu Ministra Finansów pismem z 14 maja 2014 r. nr ILPB2/436W-4/14-2/JWP stwierdził brak podstaw do zmiany ww. interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

W dniu 28 maja 2014 r. (data wpływu 2 czerwca 2014 r.) Wnioskodawca wniósł skargę na interpretacji indywidualną przepisów prawa podatkowego z 27 marca 2014 r. nr ILPB2/436-62/14-2/MK.

Wyrokiem z dnia 2 września 2014 r. sygn. akt I SA/Wr 1809/14 Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu oddalił skargę Wnioskodawcy.

W związku z powyższym pismem z dnia 5 listopada 2014 r. Wnioskodawca wniósł skargę kasacyjną od ww. wyroku WSA we Wrocławiu.

Wyrokiem z dnia 16 lutego 2017 r. sygn. akt II FSK 87/15 Naczelny Sąd Administracyjny:

  • uchylił zaskarżony wyrok w całości;
  • uchylił interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 27 marca 2014 r. nr ILPB2/436-62/14-2/MK.

W dniu 5 maja 2017 r. wpłynęło pismo Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 26 kwietnia 2017 r. sygn. akt I SA/Wr 1809/14 w sprawie zwrotu akt.

W swym orzeczeniu Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że majątkowy charakter podatku od spadków i darowizn determinuje wniosek, że konieczną przesłanką opodatkowania tym podatkiem jest wzbogacenie (przysporzenie) się nabywcy prawa, przy czym to wzbogacenie się musi mieć wymierny charakter. Stąd też podstawą opodatkowania będzie przyrost majątku ponad wartość, która dotychczas przysługiwała współwłaścicielowi. Tymczasem nabycie przez podatnika działki w analizowanej sprawie – jak zauważa Sąd – nie powinno być oceniane z pominięciem dokonanego w ramach tej samej czynności prawnej przeniesienia na rzecz drugiego współwłaściciela jego udziału w działce, bowiem w jej wyniku podatnik nie uzyskał żadnego przysporzenia.

W myśl art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.) ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wskutek powyższego, wniosek Strony w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego zniesienia współwłasności wymaga ponownego rozpatrzenia przez tut. organ.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca oraz „A” są współwłaścicielami niżej opisanych nieruchomości w udziałach po 1/2. W dniu 6 września 2013 r. Współwłaściciele podpisali ugodę nieodpłatnego zniesienia współwłasności nieruchomości − działek nr 158/5 i 158/. Na podstawie wskazanej ugody Współwłaściciele dokonali:

  1. zniesienia współwłasności nieruchomości oznaczonej nr 158/5 dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą, w ten sposób, że nieruchomość otrzymał na wyłączną własność Wnioskodawca, bez obowiązku spłat na rzecz współwłaściciela;
  2. częściowego zniesienia współwłasności nieruchomości oznaczonej nr 158/7, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą, w ten sposób, że nieruchomość otrzymał na wyłączną własność współwłaściciel bez obowiązku spłat na rzecz Wnioskodawcy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w zaistniałej sytuacji Wnioskodawca jest zobowiązany do zapłaty podatku od spadków i darowizn?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn, przy nabyciu tytułem nieodpłatnego zniesienia współwłasności, podstawę opodatkowania stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy. Z art. 7 ust. 1 pkt 6 jasno i wyraźnie wynika, że w opisanej sytuacji nie ma podstawy opodatkowania, ponieważ żaden ze współwłaścicieli − w wyniku zawartej 6 września 2013 r. ugody nieodpłatnego zniesienie współwłasności – nie nabył nic ponad swój dotychczasowy udział. Żaden ze współwłaścicieli nie wzbogacił się.

W świetle obowiązującego stanu prawnego – biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 lutego 2017 r. sygn. akt II FSK 87/15 – stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie przepisem art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 833), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

Ponieważ ustawa o podatku od spadków i darowizn nie definiuje pojęcia współwłasności ani nie określa sposobów jej zniesienia należy posiłkować się przepisami prawa cywilnego. W myśl art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. − Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 459), własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). Co oznacza, że każdemu ze współwłaścicieli przysługują wszystkie atrybuty prawa własności (tzn. wszystkie uprawnienia składające się na własność). Z kolei niepodzielność oznacza, że każdemu ze współwłaścicieli przysługuje prawo do całej rzeczy, a nie do jej części odpowiadającej udziałowi.

Polskie prawo rozróżnia dwa rodzaje współwłasności: współwłasność w częściach ułamkowych i współwłasność łączną – art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego.

W myśl art. 210 zd. 1 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Sposoby wyjścia ze stanu współwłasności regulują postanowienia art. 211 i art. 212 Kodeksu cywilnego.

W świetle wyżej powołanych przepisów zniesienie współwłasności może nastąpić w drodze umowy między współwłaścicielami albo, w braku zgody między współwłaścicielami, na podstawie orzeczenia sądu.

W ramach wymienionych trybów ustawodawca przewiduje trzy sposoby zniesienia współwłasności:

  1. podział rzeczy wspólnej, czyli np. podzielenie jednej nieruchomości na kilka mniejszych (tzw. podział fizyczny);
  2. przyznanie rzeczy jednemu lub niektórym ze współwłaścicieli;
  3. sprzedaż rzeczy wspólnej (tzw. podział cywilny).

W myśl art. 5 w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych i przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności powstaje z chwilą zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności.

Podstawę opodatkowania – w myśl art. 7 ust. 1 ustawy − stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności podstawę opodatkowania stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy − art. 7 ust. 6 ustawy.

Przepis ten nie precyzuje, czy odnosi się do łącznej wartości wszystkich nabytych w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności rzeczy lub praw majątkowych czy też wartość poszczególnych rzeczy lub praw majątkowych oddzielnie.

Przy czym – jak wskazał NSA – przepis art. 7 ust. 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn należy odczytywać łącznie z przepisem art. 7 ust. 1 tej ustawy. Co więcej norma wynikająca z art. 7 ust. 1 ustawy stanowi ogólną zasadę określającą podstawę opodatkowania w podatku od spadków i darowizn, w każdym przypadku nabycia własności rzeczy i praw majątkowych.

Stąd też w świetle powyższych rozważań należy uznać, że zgodnie z art. 7 ust. 6 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz w związku z art. 1 ust. 1 pkt 4 tej ustawy, podstawą opodatkowania w przypadku nieodpłatnego zniesienia współwłasności jest czysta wartość rzeczy lub praw majątkowych, przekraczająca wartość udziału we współwłasności. W świetle ww. przepisów podstawą opodatkowania będzie przyrost majątku ponad wartość, która dotychczas przysługiwała współwłaścicielowi.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw, a wartość praw do wkładów oszczędnościowych - w wysokości tych wkładów. Na podstawie art. 8 ust. 3 wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Ustalanie podstawy opodatkowania przebiega w tym wypadku dwuetapowo. W pierwszym, konieczne jest określenie wartości rzeczy lub praw majątkowych, których dotyczy zniesienie współwłasności - według art. 7 ust. 1 i 3 i art. 8 ustawy. W drugim, trzeba ustalić, w jakim zakresie przysługujący nabywcy udział we współwłasności rzeczy lub praw majątkowych powiększył się wskutek nieodpłatnego zniesienia współwłasności. Podstawą opodatkowania jest właśnie odpowiadająca temu przyrostowi część wartości rzeczy lub prawa. Tym samym w świetle art. 7 ust. 6 i 1 ustawy nie jest wykluczone zapłacenie podatku od spadków i darowizn, jeśli nabywca rzeczy lub praw majątkowych (udziałów w tych prawach) przez zniesienie współwłasności otrzyma przysporzenie majątkowe – przyrost ponad to, co dostał na skutek zniesienia współwłasności – gdy czysta wartość przyrostu przekroczy kwotę określoną w art. 9 ust. 1 ustawy.

We wniosku wskazano, że w 2013 r. Współwłaściciele − wśród nich Wnioskodawca – zawarli ugodę sądową, w myśl której:

  • zniesiono współwłasność nieruchomości (działka nr 158/5) oraz
  • częściowo zniesiono współwłasność nieruchomości (działka gruntu nr 158/7).

W efekcie pierwszą działkę gruntu (nieruchomość) przyznano na wyłączną własność Wnioskodawcy bez obowiązku spłaty na rzecz współwłaściciela, natomiast drugą działkę na wyłączną własność otrzymał współwłaściciel bez obowiązku spłaty na rzecz Wnioskodawcy.

Stąd też na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn nabycie przez Wnioskodawcę działki nie powinno być oceniane z pominięciem dokonanego w ramach tej samej czynności prawnej przeniesienia na rzecz drugiego współwłaściciela jego udziału w działce 158/7, bowiem w jej wyniku Wnioskodawca nie uzyskał żadnego przysporzenia.

Reasumując; skoro na skutek zawartej ugody i zniesienia współwłasności dwóch nieruchomości żadne wzbogacenie się (przysporzenie) po stronie Wnioskodawcy nie wystąpiło, to nie może być obciążony podatkiem majątkowym, obliczanym od wartości wzbogacenia się.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj