Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-1/4515-27/16/HK
z 7 kwietnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 11 stycznia 2016 r. (data wpływu do Biura – 19 stycznia 2016 r.), uzupełnionym 24 i 30 marca 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia praw majątkowych tytułem darowizny od matki – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 stycznia 2016 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn m.in. w zakresie skutków podatkowych nabycia praw majątkowych tytułem darowizny od matki.

Wniosek uzupełniono 24 i 30 marca 2016 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wuj Wnioskodawcy jest wspólnikiem w spółce osobowej (dalej: „Spółka”), której przedmiotem działalności jest m.in. produkcja, instalacja, naprawa, konserwacja instalacji/maszyn przemysłowych.

Obecnie szacowana wartość Spółki wynosi ok. 4.000.000 zł. Zgodnie z umową Spółki z 12 listopada 2001 r. wuj uczestniczy w zyskach i stratach Spółki w wysokości 40% łącznych zysków/strat Spółki. W konsekwencji udział wuja w łącznej szacowanej wartości Spółki wynosi obecnie około 1.600.000 zł.

Wuj wskutek osiągnięcia wieku emerytalnego planuje zaprzestać dalszego prowadzenia działalności gospodarczej w formie Spółki. W związku z tym chce przekazać nieodpłatnie (w formie darowizny) całość swoich praw majątkowych w Spółce (w ich szacowanej wartości – około 1.600.000 zł) swojej siostrze. Umowa darowizny zostałaby sporządzona w formie aktu notarialnego.

Jednocześnie siostra wuja, która jest matką Wnioskodawcy, ze względu na inne obowiązki zawodowe oraz osiągnięty wiek, planuje w tym samym dniu, w którym sama otrzyma darowiznę od brata oraz w tym samym akcie notarialnym – w celu optymalizacji kosztów notarialnych – przenieść w formie darowizny otrzymane od brata prawa majątkowe na Wnioskodawcę.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy przepisy art. 4a ust. 1 pkt 1 oraz art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn należy interpretować w ten sposób, że obie darowizny praw majątkowych (praw i obowiązków w Spółce), tj. darowizna wuja na rzecz jego siostry i następnie darowizna siostry wuja na rzecz Wnioskodawcy, dokonane w tym samym dniu w jednym akcie notarialnym, są zwolnione z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn?

Wnioskodawca powołując przepisy art. 4a ust. l pkt l i 2 oraz art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn wskazał, że zgodnie z powyższymi przepisami, aby można było korzystać ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, o którym mowa w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, muszą być spełnione następujące warunki:

1. odpowiednia linia pokrewieństwa – darowizna na rzecz małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierbia, rodzeństwa, ojczyma, macochy,
2. zgłoszenie nabycia praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy w opisanej sytuacji spełniony jest warunek odpowiedniej linii pokrewieństwa zarówno w przypadku I darowizny – darowizna praw majątkowych wuja (brata) na rzecz siostry, jak również w przypadku II darowizny – darowizna praw majątkowych siostry wuja na rzecz swojego syna – Wnioskodawcy.

W omawianym przypadku warunek 2) nie będzie musiał być spełniony, ponieważ nabycie praw majątkowych najpierw przez siostrę a następnie przez Wnioskodawcę nastąpi na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.

W związku z powyższym z literalnej wykładni analizowanych przepisów, które stanowią o prawie do zwolnienia z podatku od spadków i darowizn nie wynika, że zwolnienie jest możliwe tylko wówczas, gdy przez określony czas od dnia nabycia przedmiotu darowizny nie dojdzie do jakiegokolwiek rozporządzenia tym przedmiotem. W konsekwencji obdarowany (w tym przypadku siostra wuja) ma prawo do swobodnego rozporządzania nabytymi od wuja prawami majątkowym.

Ponadto w ocenie Wnioskodawcy brak jest jakichkolwiek innych podstaw prawnych, które uzasadniałyby czy też wskazywałyby na możliwość zakwestionowania przez organy podatkowe skorzystania ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn darowizny dokonanej przez wuja na rzecz jego siostry i następnie darowizny dokonanej przez siostrę na rzecz jej syna – Wnioskodawcy.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawca powołał interpretacje indywidualne dotyczące poruszonego we wniosku zagadnienia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest wyłącznie ocena stanowiska Wnioskodawcy zajęta na gruncie podatku od spadków i darowizn w przedmiocie skutków podatkowych nabycia przez Wnioskodawcę praw majątkowych tytułem darowizny od matki. W pozostałym zakresie wniosku wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2016 r., poz. 205) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna” należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r., poz. 380) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

W myśl art. 14 ust. 2 ww. ustawy zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Stosownie do art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Natomiast stosownie do przepisu art. 4a ust. 1 ww. ustawy zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
   
   

Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2 zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz.U., poz. 2060).

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Stosownie do art. 4a ust. 4 ww. ustawy, obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2. nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.
   
   

Wyżej wymienione zwolnienie stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa (art. 4 ust. 4 cyt. ustawy).

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że matka Wnioskodawcy po nabyciu tytułem darowizny praw majątkowych od swojego brata zamierza w tym samym akcie notarialnym dokonać darowizny tych praw majątkowych na rzecz syna – Wnioskodawcy.

W wyniku analizy przywołanych przepisów oraz przedstawionego zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że dokonanie w przyszłości darowizny praw majątkowych na rzecz Wnioskodawcy przez jego matkę będzie, co do zasady, podlegało regulacjom ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Jednakże, z uwagi na fakt, że przedmiotowa umowa darowizny zostanie zawarta pomiędzy osobami wymienionymi w zamkniętym katalogu określonym w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (tj. pomiędzy matką i synem), to będzie korzystać ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 4a powołanej ustawy o podatku od spadków i darowizn, o ile w chwili nabycia ww. nieruchomości Wnioskodawca będzie spełniał warunki wymienione w powołanym wyżej art. 4 ust. 4 cyt. ustawy, tj. Wnioskodawca będzie posiadała obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa.

Ponieważ z treści złożonego wniosku wynika, że umowa darowizny zostanie zawarta w formie aktu notarialnego – dla spełnienia warunku do zwolnienia podatkowego Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku zgłoszenia jej do właściwego urzędu skarbowego.

Zgodzić się należy z Wnioskodawcą, że dla możliwości skorzystania przez Wnioskodawcę ze zwolnienia podatkowego przewidzianego przez ustawodawcę w art. 4a ust. 1 ww. ustawy bez znaczenia jest fakt, że transakcje darowizny pomiędzy matką Wnioskodawcy i jej bratem oraz pomiędzy Wnioskodawcą i jego matką zostaną dokonane w tym samym akcie notarialnym, gdyż każda z tych darowizn stanowi odrębną czynność prawną.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w powyższym zakresie należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazać należy, iż przedmiotowa interpretacja – zgodnie ze złożonym wnioskiem została wydana wyłącznie dla Wnioskodawcy.

Stosownie bowiem do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Odnosząc się do powołanych we wniosku interpretacji indywidualnych wskazać należy, iż rozstrzygnięcia w nich zawarte nie są wiążące dla organu interpretacyjnego. Interpretacje organów podatkowych dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw podatników, osadzonych w określonym stanie faktycznym lub zdarzeniu przyszłym i tylko w tych sprawach rozstrzygnięcia w każdej z nich zawarte są wiążące. Niemniej jednak należy podkreślić, że rozstrzygnięcia te są zgodne z linią interpretacyjną reprezentowaną przez Ministra Finansów.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.