Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP1/4512-1-172/16-6/MC
z 16 maja 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, reprezentowanej przez Skarbnika, przedstawione we wniosku z dnia 9 marca 2016 r. (data wpływu 14 marca 2016 r.) uzupełnionym pismami z dnia 18 kwietnia 2016 r. (data wpływu: 21 kwietnia 2016 r. i 2 maja 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wskazania prawidłowych danych jakimi powinny się posługiwać jednostki budżetowe dokonując sprzedaży oraz zakupu towarów i usług – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 marca 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie dokumentowania sprzedaży towarów i usług przez jednostki budżetowe. Wniosek uzupełniono w dniu 21 kwietnia 2016 r. o wskazanie, że wniosek dotyczy jednego zdarzenia przyszłego oraz o adres e-PUAP, natomiast w dniu 2 maja 2016 r. o brakujący podpis.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 29 września 2015 r. (C-276/14) oraz Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 czerwca 2013 r. (sygn. akt I FPS 1/13) uznały, że jednostki budżetowe nie są odrębnymi od Jednostek Samorządu Terytorialnego (Gmina) podatnikami podatku VAT, a zatem ich obroty z działalności gospodarczej powinny być scalone w jednej deklaracji VAT Jednostki Samorządu Terytorialnego (Gmina).

Gmina dokonała centralizacji rozliczeń z tytułu podatku VAT z dniem 1 stycznia 2016 r.

W związku z powyższym w dniu 30 grudnia 2015 r. Gmina dokonała aktualizacji zgłoszenia NIP-2 w celu wykazania w pozycji B.7 adresów utworzonych przez siebie jednostek budżetowych, w których prowadzona jest działalność w imieniu Gminy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy jednostki budżetowe wystawiając faktury i dokumentując sprzedaż swoich towarów i usług, a także podając dane do faktur VAT wystawianych im jako nabywającym towary i usługi mogą podawać i posługiwać się nazwą Gminy i adresem siedziby, w miejscu której prowadzona jest działalność gospodarcza?

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina wystawiając faktury VAT i dokumentując sprzedaż towarów i usług, a także podając dane do faktur dla towarów i usług nabywanych przez jednostki budżetowe mogą się posługiwać swoim adresem w następujący sposób:

Gmina (…)

(nazwa jednostki budżetowej)

adres jednostki budżetowej (prowadzenia działalności)

NIP: (…) - (NIP Gminy).

Ustawa o podatku od towarów i usług w art. 106e wskazuje jakie elementy powinna zawierać faktura, wśród danych, w tym miedzy innymi imiona nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy.

Ustawa nie precyzuje, czy adresem ma być główna siedziba, czy też miejsce prowadzenia działalności gospodarczej przez jednostkę budżetową, w której wykonywana jest sprzedaż towarów i usług, jak również nabywane są towary i usługi na rzecz działalności jednostki budżetowej.

Gmina stoi na stanowisku, że jednostki budżetowe tworzone na podstawie ustawy o finansach publicznych (Dz. U. 2009 Nr 157 poz. 1240 z późniejszymi zmianami) mimo nieposiadania osobowości prawnej i ograniczeń w wydatkowaniu środków na działalność (ograniczenie na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 3 i art. 44 ust. 1 pkt 3 Ustawy o finansach publicznych), to sprzedaż i zakupy odbywają się za pomocą jednostki budżetowej i to jej adres jest miejscem wykonywania działalności gospodarczej, dlatego to adres jednostki budżetowej powinien być ujęty na fakturach VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - w myśl art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy - podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

Według art. 96 ust. 3 ustawy - podmioty wymienione w art. 15, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.

Naczelnik urzędu skarbowego rejestruje podatnika i potwierdza jego zarejestrowanie jako „podatnika VAT czynnego” lub w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 - jako „podatnika VAT zwolnionego” (art. 96 ust. 4 ustawy).

Jak stanowi art. 106b ust. 1 ustawy podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.
   
   

Na mocy art. 106e ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy - faktura powinna zawierać imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy; numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a.

Zgodnie z art. 106g ust. 1 ustawy, faktury wystawia się co najmniej w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje nabywca, a drugi zachowuje w swojej dokumentacji podatnik dokonujący sprzedaży.

Fakturę wystawia się nie później niż 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę, z zastrzeżeniem ust. 2-8 (art. 106i ust. 1 ustawy).

Faktura jest dokumentem stwierdzającym wystąpienie u podatnika okoliczności powodujących powstanie obowiązku podatkowego. Przepisy te określają elementy, które powinna zawierać faktura. Dane zawarte na fakturze muszą przede wszystkim umożliwiać jednoznaczną identyfikację stron transakcji gospodarczej, zarówno po stronie nabywcy, jak i sprzedawcy.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca dokonał centralizacji rozliczeń z tytułu podatku VAT z dniem 1 stycznia 2016 r. W związku z powyższym w dniu 30 grudnia 2015 r. Zainteresowany dokonał aktualizacji zgłoszenia NIP-2 w celu wykazania w pozycji B.7 adresów utworzonych przez siebie jednostek budżetowych, w których prowadzona jest działalność w imieniu Gminy.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawidłowości umieszczanych danych na fakturach przez jednostki budżetowe Gminy.

Rozpatrując kwestię poruszoną we wniosku w pierwszej kolejności należy wskazać, że w dniu 29 września 2015 r. zapadł wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w sprawie C-276/14, zgodnie z którym gminna jednostka organizacyjna, której działalność nie spełnia kryterium samodzielności w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE, nie może być uznana za podatnika podatku od wartości dodanej odrębnie od gminy, w której skład jednostka ta wchodzi.

Zdaniem TSUE, jednostki budżetowe nie ponoszą ryzyka gospodarczego związanego z działalnością gospodarczą powierzoną im w imieniu i na rachunek gminy oraz nie odpowiadają za szkody spowodowane tą działalnością (odpowiedzialność tą ponosi wyłącznie gmina), ponieważ nie dysponują własnym majątkiem, nie osiągają własnych dochodów i nie ponoszą kosztów dotyczących takiej działalności. Uzyskane dochody są bowiem wpłacane do budżetu Gminy, a wydatki są pokrywane bezpośrednio z tego budżetu.

W związku z rozstrzygnięciem zawartym w w/w wyroku, przewiduje się, że po „centralizacji” rozliczeń samorządowe jednostki organizacyjne będą w dalszym ciągu podmiotami obowiązanymi do rozliczania podatku dochodowego od osób fizycznych jako płatnik (także płatnik składek ubezpieczeniowych), a także odrębnymi podatnikami dla celów podatku dochodowego od osób prawnych. Jako pracodawca będą one nadal posługiwać się swoim identyfikatorem podatkowym NIP. Samorządowa jednostka budżetowa oraz samorządowy zakład budżetowy dla rozliczeń w podatku CIT również zachowają nadany każdemu wcześniej identyfikator podatkowy NIP.

Oznacza to, że przy scentralizowanym modelu rozliczeń świadczenie jakichkolwiek czynności pomiędzy jednostkami budżetowymi tej samej gminy staje się świadczeniem wewnętrznym niepodlegającym w ogóle podatkowi VAT.

W okresie przejściowym jeżeli dokonanie dostawy towarów lub wykonanie usługi nastąpi do 31 grudnia 2016 r. i faktura zostanie wystawiona w terminie do 31 grudnia 2016 r., to powinna być wystawiona na jednostkę budżetową lub zakład budżetowy (jeśli jeszcze nie nastąpiła centralizacja). Jeśli faktura będzie wystawiona po tej dacie (obowiązkowa „centralizacja” będzie musiała nastąpić od 1 tycznia 2017 r.), to faktura powinna być wystawiona na jednostkę samorządu terytorialnego z jej NIP i nazwą, z ewentualnym wskazaniem jakiej jednostki organizacyjnej nabycia te dotyczą.

Jeśli dostawa towarów lub wykonanie usługi nastąpi po 31 grudnia 2016 r., to faktura powinna być wystawiona już na jednostkę samorządu terytorialnego z jej NIP i nazwą (z ewentualnym dodatkowym wskazaniem jednostki organizacyjnej, tak aby jednoznacznie można było dokonać jej przyporządkowania księgowego).

Po centralizacji rozliczeń na fakturach wystawianych na jednostkę samorządu terytorialnego (np. gminę) z uwidocznionym NIP i nazwą tej jednostki samorządu terytorialnego będą mogły być zamieszczane dodatkowe informacje w postaci nazwy konkretnej jednostki organizacyjnej (np. szkoły), której będą dotyczyły rozliczenia. Tak wystawiona faktura będzie stanowiła podstawę do ujmowania jej w księgach i dokumentacji jednostki budżetowej lub zakładu budżetowego.

Należy przy tym zwrócić uwagę, że stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy CIT podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający m.in. określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy. Generalnie podatnicy CIT prowadzą zatem księgi rachunkowe zgodnie z ustawą o rachunkowości. A zatem zasady ewidencjonowania operacji gospodarczych, w tym księgowania dokumentów (faktur) regulują przepisy ustawy o rachunkowości.

Jakkolwiek przepisy ustawy o podatku od towarów i usług określające zasady wystawiania faktur VAT nie zawierają wymogu wskazywania na fakturze wystawionej (otrzymanej) przez jednostkę samorządu terytorialnego, jednostek lub zakładów budżetowych, których ta faktura dotyczy, to jednak w przypadku „centralizacji” rozliczeń dla celów podatku VAT, a także biorąc pod uwagę przepisy ustawy o rachunkowości oraz ustawy CIT, faktura ta powinna wskazywać ten podmiot, tak aby możliwe było prawidłowe zidentyfikowanie podatnika podatku CIT.

W konsekwencji wyroku TSUE należy uznać, że jednostki budżetowe nie posiadają odrębności podatkowej na gruncie przepisów dotyczących podatku od towarów i usług, a więc wszelkie czynności przez nie dokonywane na rzecz osób trzecich powinny być rozliczane przez jednostkę samorządu terytorialnego, która je utworzyła, a czynności dokonywane w ramach jednostki samorządu terytorialnego (pomiędzy jej jednostkami budżetowymi) mają charakter wewnętrzny.

Reasumując, jak już wskazano powyżej, faktura musi zawierać dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację stron transakcji gospodarczej, zarówno po stronie nabywcy, jak i sprzedawcy. Jednocześnie stwierdzić należy, że przez cyt. w art. 106e ust. 1 pkt 3 ustawy „imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy”, należy rozumieć w przypadku podatnika bądź nabywcy będącego osobą fizyczną - imię i nazwisko, w przypadku osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej – nazwę.

Tym samym biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku opis sprawy, przywołane powyżej przepisy prawa, a także aktualne orzecznictwo, za nieprawidłowe należy uznać stanowisko Wnioskodawcy wskazujące, że jednostki budżetowe wystawiając faktury VAT i dokumentując sprzedaż towarów i usług, a także podając dane do faktur dla towarów i usług przez nie nabywanych mogą posługiwać się swoim adresem w następujący sposób:

Gmina

(nazwa jednostki budżetowej)

adres jednostki budżetowej (prowadzenia działalności)

NIP: (…) - (NIP Gminy).

Jak bowiem wynika z opisu zdarzenia przyszłego, Gmina wraz z jednostkami budżetowymi dokonały centralizacji (30 grudnia 2015 r.) w zakresie rozliczeń podatku od towarów i usług, a więc podatnikiem VAT jest Gmina a nie jednostka budżetowa. W konsekwencji konieczne jest umieszczanie na fakturach danych Gminy (jej nazwy, adresu, NIP-u). Odrębną kwestią jest udokumentowanie związku danej czynności z działalnością jednostki.

Jednostki budżetowe działają według ustalonego dla nich planu finansowego, prowadzona dokumentacja, w tym wystawiane i otrzymywane faktury, powinny więc pozwalać na odpowiednie przyporządkowanie sprzedaży lub wydatku do konkretnej jednostki. Co do zasady, nie ma przeszkód, aby dane jednostki budżetowej znajdowały się na fakturze obok danych gminy. Ustawa o VAT wprowadza katalog elementów, jakie powinna zawierać faktura, przy czym katalog ten nie jest zamknięty. Oznacza to, że na fakturze można umieszczać informacje dodatkowe, jeśli podatnik uzna, że taka jest potrzeba.

Elementami, które zwykle umieszcza się na fakturach, a które nie wynikają z przepisów ustawy o VAT są przykładowo numer rachunku bankowego czy termin płatności. Nie powinno być zatem przeszkód, aby na fakturach wystawianych i otrzymywanych przez gminy umieszczane były dodatkowo dane jednostki. Należy jedynie pamiętać, że dane jednostki nie mogą być wskazywane „zamiast” danych gminy.

Można zatem na fakturze umieścić - obok danych Gminy - także dane jednostki dokonującej sprzedaży (tzn. określenie nazwy i formy jednostki organizacyjnej oraz jej adresu).

Podsumowując, w świetle powyższych wyjaśnień, należy uznać, że po dokonanej centralizacji przez Gminę, jednostki budżetowe gminy wystawiając faktury i dokumentując sprzedaż swoich towarów i usług, a także podając dane do faktur VAT wystawianych im jako nabywającym towary i usługi, powinny podawać adres głównego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, tj. adres Wnioskodawcy, Gminy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.