Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-1/4515-223/16-2/DP
z 23 sierpnia 2016 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 16 maja 2016 r. (data wpływu do Organu – 17 maja 2016 r.), uzupełnionym 19 lipca 2016 r. i 18 sierpnia 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych działu spadku ze zniesieniem współwłasności – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 maja 2016 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych działu spadku ze zniesieniem współwłasności.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 11 lipca 2016 r. znak: ITPB4/4511-439/16-2/MS oraz w piśmie z 2 sierpnia 2016 r. znak: IBPB-2-1/4515-223/16/DP wezwano do jego uzupełnienia.

Wniosek uzupełniono 19 lipca 2016 r. (poprzez wskazanie, że Wnioskodawczyni oczekuje interpretacji również w zakresie podatku od spadków i darowizn) oraz 18 sierpnia 2016 r. (braki formalne wniosku).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Sąd Rejonowy w L. ustalił skład majątku dorobkowego Wnioskodawczyni i jej męża R. R. Sąd ustalił, że małżonkowie mieli po ½ udziału w majątku. W postanowieniu Sąd dokonał działu spadku po R. R. i przyznał na własność działki położone w L. Działki te w marcu 2016 r. Wnioskodawczyni sprzedała.

W uzupełnieniu wniosku z 19 lipca 2016 r. (data wpływu do Organu) oraz z 18 sierpnia 2016 r. (data wpływu do Biura) Wnioskodawczyni wskazała, że:

  • W listopadzie 2011 r. w L. zmarł R. R.;
  • Postanowieniem Sądu Rejonowego w L. z października 2012 r. spadkobiercami po nim są: żona (Wnioskodawczyni) oraz córki: J. K., K. W. i A. R., każda po ¼ części;
  • W listopadzie 2015 r. Sąd Rejonowy w L. dokonał działu spadku po R. R. i podzielił majątek R. R. i Wnioskodawczyni. Na podstawie tego postanowienia Wnioskodawczyni otrzymała na własność działki:
    • niezabudowaną nr X o pow. 0,2267 ha położoną w L.,
    • zabudowaną nr Y o pow. 1,0681 ha położoną w L.;
  • Ww. działki Wnioskodawczyni wraz z mężem otrzymała w styczniu 1988 r. na mocy umowy o przekazaniu gospodarstwa rolnego, działki te wchodziły do majątku wspólnego;
  • W marcu 2016 r. Wnioskodawczyni sprzedała ww. działki;
  • Sąd Rejonowy w L. w postanowieniu dokonał fizycznego podziału nieruchomości, nie zasądzając żadnych spłat ani dopłat na rzecz stron postępowania. Zniesienie współwłasności zostało dokonane między osobami należącymi do I grupy podatkowej, tj. pomiędzy córkami A. R., J. K. i K. W. a matką/żoną zmarłego R. R. – Wnioskodawczynią;
  • Wartość nieruchomości mieści się w przypadającym Wnioskodawczyni udziale zarówno majątkowym małżeńskim jak i spadkowym.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy dokonanie działu spadku po mężu połączonego ze zniesieniem współwłasności przez Sąd, powoduje powstanie obowiązku podatkowego na podstawie ustawy o podatku od spadków i darowizn?

Zdaniem Wnioskodawczyni podatek nie jest należny.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawczyni jedynie w zakresie podatku od spadków i darowizn.

W pozostałym zakresie wniosku, tj. w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, wniosek podlega rozstrzygnięciu przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy.

Z uwagi na fakt, że nieodpłatny dział spadku i zniesienie współwłasności zostały dokonane w 2015 r., w przedmiotowej interpretacji przywołano przepisy w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2016 r.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2015 r., poz. 86, ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

  1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
  2. darowizny, polecenia darczyńcy;
  3. zasiedzenia;
  4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
  5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
  6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Ponadto, stosownie do art. 1 ust. 2 ww. ustawy podatkowi od spadków i darowizn podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładcy na wypadek jego śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określony w art. 1 ust. 1 i 2 cyt. ustawy jest katalogiem zamkniętym. Wobec tego wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią jedyne przypadki podlegające opodatkowaniu tym podatkiem.

Ponieważ przepisy ww. ustawy nie definiują pojęć: spadek czy dział spadku oraz współwłasność, należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121, ze zm.).

W myśl przepisu art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Stosownie do art. 925 w zw. z art. 924 ww. Kodeksu spadkobierca nabywa spadek z chwilą śmierci spadkodawcy.

Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu (art. 1035 cyt. Kodeksu).

Zgodnie z zapisem art. 1037 § 1 powołanego Kodeksu dział spadku może nastąpić na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Zatem do momentu zniesienia współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku. Na podstawie art. 1038 § 1 ww. Kodeksu sądowy dział spadku powinien obejmować cały spadek. Jednakże z ważnych powodów może być ograniczony do części spadku.

Umowny dział spadku może objąć cały spadek lub być ograniczony do części spadku (art. 1038 § 2 Kodeksu cywilnego).

Dział spadku jest zatem instytucją odrębną od dziedziczenia (nabycia spadku), który mogą ale nie muszą dokonać spadkobiercy po nabyciu spadku.

Natomiast zgodnie z art. 195 ustawy Kodeks cywilny przez współwłasność należy rozumieć stan, gdy własność tej same rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Co oznacza, że każdemu ze współwłaścicieli przysługują wszystkie atrybuty prawa własności (tzn. wszystkie uprawnienia składające się na własność). Z kolei niepodzielność oznacza, że każdemu ze współwłaścicieli przysługuje prawo do całej rzeczy, a nie do jej części odpowiadającej udziałowi.

W myśl art. 210 zdanie 1 ww. Kodeksu, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Sposoby wyjścia ze stanu współwłasności regulują postanowienia art. 211 i art. 212 Kodeksu cywilnego.

W świetle wyżej powołanych przepisów zniesienie współwłasności może nastąpić w drodze umowy między współwłaścicielami albo, w braku zgody między współwłaścicielami, na podstawie orzeczenia sądu.

W ramach wymienionych trybów ustawodawca przewiduje trzy sposoby zniesienia współwłasności:

  1. podział rzeczy wspólnej, czyli np. podzielenie jednej nieruchomości na kilka mniejszych (tzw. podział fizyczny),
  2. przyznanie rzeczy jednemu lub niektórym ze współwłaścicieli,
  3. sprzedaż rzeczy wspólnej (tzw. podział cywilny).

Jak wynika z przywołanych przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn może podlegać jedynie nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych wymienionych w ww. art. 1 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Tym samym nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych z innych tytułów, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, iż dział spadku, jako czynność niewymieniona w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Podatkowi od spadków i darowizn podlega natomiast m.in. zniesienie współwłasności dokonane poprzez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli bez spłat i dopłat albo podział rzeczy bez dopłat polegający na przyznaniu każdemu (lub niektórym) ze współwłaścicieli wyodrębnionej jej części.

Zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Niezależnie od powyższego wskazać należy, iż zgodnie z art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ww. ustawy).

Przy czym stosowanie do art. 4 ust. 1 pkt 15 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie przez osoby zaliczone do I grupy podatkowej własności rzeczy lub praw majątkowych w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

W myśl art. 14 ust. 2 ww. ustawy zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Stosownie do art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn do I grupy podatkowej zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w listopadzie 2011 r. zmarł R. R. Postanowieniem Sądu Rejonowego w L. z października 2012 r. spadkobiercami po nim zostały: żona (Wnioskodawczyni) oraz córki: J. K., K. W. i A. R., każda po ¼ części. W listopadzie 2015 r. Sąd Rejonowy w L. dokonał działu spadku po R. R. i podzielił majątek R. R. i Wnioskodawczyni. W wyniku tego postanowienia Wnioskodawczyni otrzymała na własność działkę niezabudowaną nr X o pow. 0,2267 ha oraz działkę zabudowaną nr Y o pow. 1,0681 ha. Sąd Rejonowy w L. w postanowieniu dokonał fizycznego podziału nieruchomości, nie zasądzając żadnych spłat ani dopłat na rzecz stron postępowania. Zniesienie współwłasności zostało dokonane między osobami należącymi do I grupy podatkowej, tj. pomiędzy córkami A. R., J. K. i K. W. a matką/żoną zmarłego R. R. – Wnioskodawczynią.

Mając na uwadze przywołane przepisy podzielić należy stanowisko Wnioskodawczyni, iż podatek od spadków i darowizn w związku z nabyciem przez Wnioskodawczynię na własność działki X i działki Y nie jest należny. Przy czym wskazać należy, iż nabycie w części przypadającej tytułem działu spadku, jako czynność niewymieniona w zamkniętym katalogu określonym w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, nie podlega w ogóle regulacjom ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Przechodząc do kwestii nabycia ww. nieruchomości (działki X i działki Y) w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności wskazać należy, iż z uwagi na fakt, że zostało ono dokonane pomiędzy osobami najbliższymi, tj. wymienionymi w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, to takie zniesienie korzysta ze zwolnienia określonego w tym przepisie, pod warunkiem spełnienia przesłanek zawartych w powołanym powyżej przepisie. Gdyby jednak warunki ww. przepisem określone nie zostały spełnione, to z uwagi na fakt, że zniesienie nastąpiło pomiędzy osobami zaliczanymi do I grupy podatkowej, tj. pomiędzy rodzicem a dziećmi, przedmiotowe nabycie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 15 ww. ustawy. W związku z powyższym z tytułu przedmiotowego nabycia na Wnioskodawczyni nie ciąży obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2016 r., poz. 718, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj