Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-1/4511-3-1/15/BJ
z 1 czerwca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

W związku ze skargą z 27 kwietnia 2015 r. (data wpływu do Biura – 30 kwietnia 2015 r.), skierowaną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, na indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego z 29 stycznia 2015 r. znak: IBPB II/1/415-896/14/BJ w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika związanych z wypłatą odszkodowania za szkody wyrządzone przez gatunki zwierząt chronionych, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, w trybie art. 54 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.) oraz na podstawie art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, ze zm.), uwzględnia skargę w całości, w związku z czym zmienia zaskarżoną indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego z 29 stycznia 2015 r. znak: IBPB II/1/415-896/14/BJ, uznając stanowisko Wnioskodawcy w zakresie obowiązków płatnika związanych z wypłatą odszkodowania za szkody wyrządzone przez gatunki zwierząt chronionych:

• w odniesieniu do odszkodowania stanowiącego przychód z działalności rolniczej – za prawidłowe,
• w odniesieniu do odszkodowania nie stanowiącego przychodu z działalności rolniczej – za nieprawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, wydał na wniosek Dyrekcji Ochrony Środowiska z 24 października 2014 r. (data wpływu wniosku do Biura – 30 października 2014 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika związanych z wypłatą odszkodowania za szkody wyrządzone przez gatunki zwierząt chronionych – zaskarżoną indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego z 29 stycznia 2015 r. znak: IBPB II/1/415-896/14/BJ, stwierdzając nieprawidłowość stanowiska Wnioskodawcy dotyczącego obowiązków płatnika związanych z wypłatą odszkodowania za szkody wyrządzone przez gatunki zwierząt chronionych.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej z 24 października 2014 r. (data wpływu wniosku do Biura – 30 października 2014 r.) przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest państwową jednostką budżetową, działającą na podstawie ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. Nr 199, poz. 1227, ze zm.). Statut Wnioskodawcy został nadany przez Ministra Środowiska rozporządzeniem z dnia 10 listopada 2008 r.

Zgodnie z art. 126 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. z 2013 r., poz. 627, ze zm.) Skarb Państwa odpowiada za szkody wyrządzone przez gatunki zwierząt chronionych, tj. żubry – w uprawach, płodach rolnych lub w gospodarstwie leśnym; wilki i rysie – w pogłowiu zwierząt gospodarskich; niedźwiedzie – w pasiekach, w pogłowiu zwierząt gospodarskich oraz w uprawach rolnych; bobry – w gospodarstwie rolnym, leśnym lub rybackim. Odpowiedzialność, o której mowa powyżej nie obejmuje utraconych korzyści, które poszkodowany mógłby osiągnąć gdyby szkoda nie została wyrządzona.

Do Wnioskodawcy wpływają wnioski o wypłatę odszkodowań od: osób prawnych, osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz od rolników indywidualnych. Na podstawie złożonych wniosków dokonuje się oględzin w terenie, szacowania wartości szkody oraz wypłaca odszkodowanie jako rekompensatę za poniesione szkody wyrządzone w wyniku działania zwierząt prawnie chronionych. Podstawą wypłaty odszkodowania jest sporządzony protokół oględzin, szacowania i wyceny szkody wyrządzonej przez zwierzęta chronione oraz ustalenia wysokości odszkodowania. Protokół składa się z danych osobowych poszkodowanego, identyfikacji przedmiotu szkody (nr działki, rodzaj uprawy, rodzaj drzewa, sprzętu, itp.), zwierzęcia i przyczyny, które spowodowało szkodę, uwag sporządzającego protokół oraz uwag poszkodowanego do ustaleń poczynionych podczas oględzin, kalkulacji szkody oraz ustalenie kwoty odszkodowania.

Wnioskodawca korzysta w przypadku trudnych wycen z usług licencjonowanego rzeczoznawcy majątkowego. Przedstawiona w protokołach szacowania kalkulacja oparta na publikacjach naukowych oraz danych statystycznych zawartych w komunikatach Prezesa GUS dowodzi, że naliczane odszkodowania nie uwzględniają utraconych korzyści. Wysokość odszkodowania nie podlega negocjacji. Poszkodowany otrzymuje jeden egzemplarz protokołu i w przypadku, gdy nie zgadza się z kwotą odszkodowania ma prawo dochodzić innej kwoty na drodze sądowej. Forma płatności następuje zgodnie z danymi, które poszkodowany wskazuje we wniosku.

Przedmiot niniejszego wniosku jest zasadny w kontekście wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 lipca 2013 r. w sprawie niezgodności art. 126 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 16 kwietnia 2014 r. o ochronie przyrody (Dz.U. z 2013 r. poz. 627 i 628) w zakresie, w jakim ogranicza odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkody wyrządzone przez bobry wyłącznie do szkód powstałych w gospodarstwie rolnym, leśnym lub rybackim, z art. 32 ust. 1 oraz art. 64 ust. 2 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej. Powyższe rozstrzygnięcie Trybunału Konstytucyjnego powoduje rozszerzenie kręgu potencjalnych osób i podmiotów uprawnionych do roszczeń z tytułu ww. szkód o osoby niebędące rolnikami czy prowadzącymi gospodarstwa rybackie lub leśne.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy odszkodowanie za szkody wyrządzone przez gatunki zwierząt chronionych wypłacane rolnikom indywidualnym oraz innym osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej stanowią przychód opodatkowany i należy im wystawić PIT-8C?

Zdaniem Wnioskodawcy, odszkodowania za szkody wyrządzone przez gatunki zwierząt chronionych wypłacane rolnikom indywidualnym i innym osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej nie stanowią przychodu podlegającego opodatkowaniu w myśl ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w związku z tym nie należy ww. osobom wystawiać i przesyłać deklaracji PIT-8C.

Według Wnioskodawcy, w przypadku rolników indywidualnych wypłacane odszkodowania stanowią przychód z działalności rolniczej i w związku z tym na podstawie art. 2 ust. 1 nie podlegają przepisom ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uzasadniając brak podstaw do opodatkowania omawianego przychodu osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów enumeratywnie wymienionych przez ustawodawcę, jako zwolnione od podatku oraz dochody, od których Minister Finansów w drodze rozporządzenia, zaniechał poboru podatku.

Katalog zwolnień przedmiotowych określony w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwalnia (z nieistotnymi w omawianej sytuacji wyjątkami) z opodatkowania otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, pod warunkiem, że ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. W przypadku odszkodowań, o których mowa, zasady ustalania wynikają wprost z przepisów art. 126 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. z 2009 r., Nr 151, poz. 1220, ze zm.), a w szczególności z art. 126 ust. 3, który stanowi, że oględzin i szacowania szkód, a także ustalania wysokości odszkodowania i jego wypłaty, dokonuje dyrektor ochrony środowiska, a na obszarze parku narodowego dyrektor tego parku. W kolejnych zapisach ustawy określono zasady jakie jest zobowiązany przestrzegać dyrektor ochrony środowiska dokonując wypłaty odszkodowań, tj.: zgodnie z art. 126 ust. 2 ww. ustawy wysokość ustalonego odszkodowania nie może uwzględniać utraconych korzyści; art. 126 ust. 6 – określa sytuacje kiedy odszkodowanie nie przysługuje; art. 126 ust. 10 – w sprawach spornych dotyczących wysokości odszkodowań za szkody wyrządzone przez zwierzęta, o których mowa w ust. 1, orzekają sądy powszechne.

W indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego z 29 stycznia 2015 r. znak: IBPB II/1/415-896/14/BJ Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe.

Stwierdził przy tym, że do przedmiotowych odszkodowań nie może mieć zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż przepis ten dotyczy wyłącznie ściśle określonych odszkodowań, tj. tych których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów prawa. Biorąc pod uwagę okoliczność, iż wypłacane odszkodowania nie korzystają z wyłączenia o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy, jak również nie mieszczą się w katalogu zwolnień przedmiotowych, stwierdził, że podlegają one opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód z innych źródeł, o którym stanowią przepisy art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji w sytuacji wypłaty odszkodowań rolnikom indywidualnym i osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej na Wnioskodawcy będzie ciążył obowiązek wystawienia dla tych osób informacji PIT-8C, o którym mowa w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nie zgadzając się z ww. interpretacją pismem z 17 lutego 2015 r. (data wpływu do Biura – 23 lutego 2015 r.), Dyrekcja Ochrony Środowiska wniosła wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, w którym podniosła, że otrzymane odszkodowanie uznać należy za przychód z działalności rolniczej niepodlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pismem z 25 marca 2015 r. znak: IBPB II/1/4511-1-10/15/BJ Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, udzielił odpowiedzi na ww. wezwanie stwierdzając brak podstaw do zmiany ww. indywidualnej interpretacji.

Pismem z 27 kwietnia 2015 r. (data wpływu do Biura – 30 kwietnia 2015 r.) Dyrekcja Ochrony Środowiska wniosła skargę na interpretację indywidualną z 29 stycznia 2015 r. znak: IBPB II/1/415-896/14/BJ do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, zarzucając naruszenie prawa materialnego, tj. art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych poprzez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, iż odszkodowanie przysługujące na podstawie art. 126 ustawy o ochronie przyrody nie stanowi przychodu z działalności rolniczej.

Skarżąca wskazała, że ustawodawca sprecyzował wyraźnie co dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych należy rozumieć przez działalność rolniczą. Zawarta w art. 2 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy definicja działalności rolniczej określa w ujęciu rzeczowym rodzaje działalności zaliczane do działalności rolniczej. Zgodnie z tą definicją do przychodów z działalności rolniczej należy zaliczyć również wszystkie świadczenia, które mają na celu pokrycie strat rolników w prowadzonych uprawach. W takiej sytuacji otrzymane odszkodowanie uznać należy za przychód z działalności rolniczej, niepodlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Skarżąca uważa, iż w przypadkach wypłaty odszkodowania rolnikom indywidualnym na skutek szkód poniesionych przez gatunki zwierząt chronionych na podstawie art. 126 ustawy o ochronie przyrody na na Dyrektorze Ochrony Środowiska, jako podmiocie zobowiązanym do wypłaty ww. odszkodowań, nie ciążyłby obowiązek wystawienia dla tych osób informacji PIT-8 C, o którym mowa w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym Skarżąca wniosła o:

• uchylenie zaskarżonej interpretacji w całości i rozpoznanie skargi,
• ewentualnie uchylenie zaskarżonej interpretacji w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania,
• zasądzenie na rzecz Skarżącej kosztów postępowania według norm przepisanych.
  
  

Stosownie do art. 54 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.) organ, którego działanie lub bezczynność zaskarżono, może w zakresie swojej właściwości uwzględnić skargę w całości do dnia rozpoczęcia rozprawy.

Mając na względzie powyższe, Dyrektor Izby w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, po rozpatrzeniu przedmiotowej skargi z 27 kwietnia 2015 r., uwzględnia skargę w całości i stwierdza, że stanowisko Skarżącej przedstawione we wniosku z 24 października 2014 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika związanych z wypłatą odszkodowania za szkody wyrządzone przez gatunki zwierząt chronionych:

• w odniesieniu do odszkodowania stanowiącego przychód z działalności rolniczej – jest prawidłowe,
• w odniesieniu do odszkodowania nie stanowiącego przychodu z działalności rolniczej – jest nieprawidłowe.
  
  

W myśl art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361, ze zm.) przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej.

Pojęcie działalności rolniczej – dla celów podatku dochodowego – zostało określone w art. 2 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym działalnością rolniczą, w rozumieniu ust. 1 pkt 1, jest działalność polegająca na wytwarzaniu produktów roślinnych lub zwierzęcych w stanie nieprzetworzonym (naturalnym) z własnych upraw albo hodowli lub chowu, w tym również produkcja materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcja warzywnicza gruntowa, szklarniowa i pod folią, produkcja roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadownicza, hodowla i produkcja materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcja zwierzęca typu przemysłowo-fermowego oraz hodowla ryb, a także działalność, w której minimalne okresy przetrzymywania zakupionych zwierząt i roślin, w trakcie których następuje ich biologiczny wzrost, wynoszą co najmniej:

1. miesiąc - w przypadku roślin,
2. 16 dni - w przypadku wysokointensywnego tuczu specjalizowanego gęsi lub kaczek,
3. 6 tygodni - w przypadku pozostałego drobiu rzeźnego,
4. 2 miesiące - w przypadku pozostałych zwierząt

-licząc od dnia nabycia.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić w tym miejscu należy, iż ustawodawca precyzuje wyraźnie, co dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych należy rozumieć przez działalność rolniczą, a wyliczenie dokonane w ww. art. 2 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma charakter wyczerpujący. Zgodnie z przedstawioną definicją działalności rolniczej, podstawową jej cechą jest uzyskiwanie produktów w stanie nieprzetworzonym, pochodzącym z uprawy (produkty roślinne), chowu lub hodowli (produkty zwierzęce). Definicja ta określa więc w ujęciu rzeczowym rodzaje działalności zaliczane do działalności rolniczej.

Przyjmując zatem tę działalność za źródło przychodów, wszystkie przychody z tego źródła uznać należy za ich integralną część. Do przychodów z działalności rolniczej zaliczyć również należy wszystkie świadczenia, które mają na celu pokrycie strat w prowadzonych uprawach.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż w przypadku osób prowadzących działalność rolniczą (rolników) szkody wyrządzone przez zwierzęta wpływają na zmniejszenie przychodów z działalności rolniczej. Odszkodowanie ma na celu rekompensatę tych strat. Odszkodowanie to powoduje, że osoba je otrzymująca ma możliwość uzyskania przychodów z działalności rolniczej w takiej wysokości, w jakiej uzyskałaby te przychody, gdyby zwierzęta szkody nie wyrządziły. W takiej sytuacji otrzymane odszkodowania uznać należy za przychód uzyskany z działalności rolniczej, niepodlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z uwagi na fakt, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie mają zastosowania do przychodów z działalności rolniczej, Wnioskodawca nie jest zobowiązany do wystawiania informacji PIT-8C dla osób fizycznych prowadzących działalność rolniczą, którym są wypłacane przedmiotowe odszkodowania.

W konsekwencji powyższego, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie obowiązków płatnika związanych z wypłatą odszkodowań stanowiących przychód z działalności rolniczej (w tym wypłacanych rolnikom indywidualnym), należało uznać za prawidłowe.

Natomiast w przypadku wypłaty odszkodowań osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, które nie uzyskują dochodów z działalności rolniczej Wnioskodawca będzie zobowiązany wystawić PIT-8C.

Zgodnie bowiem z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń..

Stosownie do art. 20 ust. 1 powołanej ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności”, definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy.

Sformułowanie „w szczególności” wskazuje, iż definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Do przychodów z innych źródeł należy zatem zaliczyć każdy przychód, który spełnia łącznie dwa warunki: po pierwsze – nie jest zaliczany do źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy, a po drugie – nie jest wyłączony z przedmiotowego zakresu podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zaznaczyć należy, że wszystkie świadczenia uzyskiwane przez podatnika podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy, korzystają jednak ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji. Wśród dochodów zwolnionych ustawodawca wymienia m. in. odszkodowania, przy czym zwolnieniem objęte są tylko te odszkodowania, które są ściśle w ustawie wymienione.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

Należy zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w ww. art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych objęte są tylko odszkodowania lub zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z aktów przywołanych w przepisie. Oznacza to, że zwolnienie nie obejmuje wszystkich odszkodowań, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych kategorii odszkodowań.

Zgodnie z art. 126 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. z 2013 r., poz. 627, ze zm.) Skarb Państwa odpowiada za szkody wyrządzone przez:

1. żubry - w uprawach, płodach rolnych lub w gospodarstwie leśnym;
2. wilki - w pogłowiu zwierząt gospodarskich;
3. rysie - w pogłowiu zwierząt gospodarskich;
4. niedźwiedzie - w pasiekach, w pogłowiu zwierząt gospodarskich oraz w uprawach rolnych;
5. bobry - w gospodarstwie rolnym, leśnym lub rybackim.
   
   

Nadmienia się, że zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 lipca 2014 r. sygn. K 36/13 (Dz.U. z 2014 r., poz. 1002) ww. przepis art. 126 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody w części wskazanej w wyroku został uznany za niezgodny z art. 32 ust. 1 oraz art. 64 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Odpowiedzialność, o której mowa w ust. 1, nie obejmuje utraconych korzyści (art. 126 ust. 2 ww. ustawy).

Stosownie do treści art. 126 ust. 3 ww. ustawy, oględzin i szacowania szkód, o których mowa w ust. 1, a także ustalania wysokości odszkodowania i jego wypłaty, dokonuje dyrektor ochrony środowiska, a na obszarze parku narodowego dyrektor tego parku.

Zgodnie z art. 126 ust. 6 cyt. ustawy odszkodowanie nie przysługuje:

1.osobom, którym przydzielono grunty stanowiące własność Skarbu Państwa;

2.jeżeli poszkodowany:

1. nie dokonał sprzętu upraw lub płodów rolnych w ciągu 14 dni od zakończenia zbiorów tego gatunku roślin w danym regionie,
2. nie wyraził zgody na budowę przez dyrektora ochrony środowiska lub dyrektora parku narodowego urządzeń lub wykonanie zabiegów zapobiegających szkodom;

3.za szkody:

1. powstałe w mieniu Skarbu Państwa, z wyłączeniem mienia oddanego do gospodarczego korzystania na podstawie Kodeksu cywilnego,
2. nieprzekraczające w ciągu roku wartości 100 kg żyta w przeliczeniu na jeden hektar uprawy,
3. w uprawach rolnych założonych z naruszeniem powszechnie stosowanych wymogów agrotechnicznych,
4. wyrządzone przez wilki, niedźwiedzie lub rysie w pogłowiu zwierząt gospodarskich pozostawionych, w okresie od zachodu do wschodu słońca, bez bezpośredniej opieki.
   
   

W myśl 126 ust. 10 ww. ustawy, w sprawach spornych dotyczących wysokości odszkodowań za szkody wyrządzone przez zwierzęta, o których mowa w ust. 1, orzekają sądy powszechne.

Stosownie do art. 126 ust. 11 powołanej ustawy, minister właściwy do spraw środowiska w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw rolnictwa i ministrem właściwym do spraw rybołówstwa określi, w drodze rozporządzenia, tryb postępowania przy szacowaniu szkód oraz sposób wypłaty odszkodowań za szkody, o których mowa w ust. 1, a także wzory dokumentów dotyczących szacowania szkód i wyliczania odszkodowań oraz terminy zgłoszenia i szacowania szkody, kierując się potrzebą dokonywania oceny rzeczywistej szkody oraz przyjęcia wysokości wyceny szkody według cen rynkowych.

W świetle powołanych powyżej przepisów ustawy o ochronie przyrody, stwierdzić należy, że w ustawie tej nie określono ani wysokości omawianego odszkodowania ani zasad, według których należy ustalić wysokość odszkodowania. Wskazano jedynie podmiot, który ma takie odszkodowania ustalić i wypłacić, dokonując oględzin i szacowania szkód. Skoro zatem przepis mówi o szacowaniu, to nie wskazuje wprost według jakiej zasady ustalić odszkodowanie. Również akt wykonawczy, o którym mowa w ustawie takiej regulacji nie dotyczy. Rozporządzenie (jak wynika z cyt. wyżej przepisu) ma określać bowiem jedynie tryb postępowania przy szacowaniu szkód oraz sposób wypłaty odszkodowań za szkody a także wzory dokumentów dotyczących szacowania szkód i wyliczania odszkodowań. Zatem powyższe przepisy nie określają wprost wysokości odszkodowania, a także nie wskazują zasad jego ustalania.

Tym samym nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że w przypadku odszkodowań, o których mowa we wniosku, zasady ustalania wynikają wprost z przepisów art. 126 ustawy o ochronie przyrody, a w szczególności z ust. 3 tego przepisu. Analizowany przepis nie określa wprost wysokości odszkodowania czy zasad jego ustalania (wysokości) – z jego treści wynika, że dyrektor ochrony środowiska ustala wysokość odszkodowania, dokonując oględzin i szacowania szkód.

Zatem do przedmiotowych odszkodowań nie może mieć zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż przepis ten – jak wskazano powyżej – dotyczy wyłącznie ściśle określonych odszkodowań, tj. tych których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów prawa. Zaznaczyć należy, iż wszelkie zwolnienia i ulgi podatkowe są wyjątkiem, istotnym odstępstwem od zasady sprawiedliwości podatkowej – powszechności i równości opodatkowania, a ich zastosowanie nie może odbywać się na podstawie wykładni rozszerzającej, tzn. muszą być interpretowane ściśle.

W rezultacie wskazane we wniosku odszkodowania nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Skoro zatem na podstawie ww. przepisu opisane we wniosku świadczenia nie korzystają ze zwolnienia i żaden inny przepis wymieniony w katalogu zwolnień również nie może mieć do nich zastosowania, to wskazane świadczenia wypłacane osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej stanowią przychód, w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, Wnioskodawca, jako płatnik, zobowiązany jest wypełnić obowiązek nałożony przez art. 42a powołanej ustawy, czyli wystawić informacje PIT-8C, w których należy wykazać wartość przekazanych odszkodowań jako przychód z innych źródeł. W przypadku podpisania ugody z więcej niż jedną osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, kwotę wynikającą z ugody należy podzielić proporcjonalnie do ilości osób i każdej z nich wystawić i przesłać odrębną informację PIT-8C.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie obowiązków płatnika związanych z wypłatą odszkodowań niestanowiących przychodu z działalności rolniczej (w tym wypłacanych osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej), należało uznać za nieprawidłowe.

Mając na uwadze powyższe rozstrzygnięcie, należało orzec jak w sentencji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejsze rozstrzygnięcie. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów − w terminie 30 dni od daty jej doręczenia – za pośrednictwem organu, który wydał rozstrzygnięcie (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.