Interpretacja Ministra Finansów
DD3.8222.2.1.2015.KDJ
z 22 maja 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 i 699) Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 08 października 2014 r. Nr ILPB2/415-798/14-2/WS wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 10 lipca 2014 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego, jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

Dnia 08 października 2014 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając – na podstawie § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) – w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych. Interpretacja wydana została na wniosek złożony w dniu 10 lipca 2014 r., w którym przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Sąd rodzinny, w swoim wyroku, nałożył na ojca Wnioskodawcy (dalej: dłużnik alimentacyjny) obowiązek alimentacyjny względem Wnioskodawcy. Ze swojego obowiązku dłużnik alimentacyjny przestał się wywiązywać.

Na tej podstawie Wnioskodawca złożył wniosek o wszczęcie egzekucji sądowej przeciwko dłużnikowi alimentacyjnemu, która okazała się skuteczna tylko w części - ojciec Wnioskodawcy posiada kamienicę czynszową, z której czerpie pożytki. Jest to jego jedyne udokumentowane źródło dochodów. Zajęte przez komornika dochody z najmu, osiągane przez dłużnika alimentacyjnego pokrywają jedynie małą część należności alimentacyjnych.

Następnie Wnioskodawca zażądał przymusowej sprzedaży nieruchomości w drodze licytacji. Niestety komornik, po dwukrotnej próbie sprzedaży, umorzył postępowanie w tej części, gdyż nie znalazła się osoba zainteresowana kupnem nieruchomości.

W nieruchomości dłużnika alimentacyjnego znajduje się kilka wolnych lokali (obecnie nieużytkowanych).

Wnioskodawca pragnie, poza zajęciami komorniczymi, zamienić formę otrzymywania części alimentów na prawo do pobierania pożytków z tytułu najmu jednego lub kilku lokali znajdujących się w nieruchomości należących do dłużnika alimentacyjnego w taki sposób, że to on byłby bezpośrednim odbiorcą płatności czynszów uiszczanych przez wynajmujących lokale, a to wszystko za zgodą i upoważnieniem dłużnika alimentacyjnego. W konstrukcji prawnej Wnioskodawcy przysługiwać będzie prawo do dysponowania lokalami dłużnika alimentacyjnego i prawo do pobierania z tego tytułu pożytków, jak również obowiązek pokrywania kosztów związanych z odpowiednim utrzymaniem nieruchomości. Różnica tych kwot będzie stanowiła podstawę zapłaty należnych alimentów.

W związku z powyższym Wnioskodawca zadał następujące pytanie:

Czy kwoty otrzymane w ramach świadczenia zamiennego w stosunku do alimentów należnych na podstawie wyroku sądu są dochodami zwolnionymi w myśl art. 21 ust. 1 pkt 127 lit.b u.p.d.o.f., czy podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, takie świadczenia nadal korzystają ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. b) u.p.d.o.f. w takim zakresie, w jakim pozostają one w związku z przedmiotem zasądzonych alimentów. Nie ma znaczenia forma, w jakiej dłużnik alimentacyjny przekazuje wierzycielowi środki na pokrycie zobowiązania alimentacyjnego, a jedynie sam fakt ich przekazywania, z zastrzeżeniami ustawowymi odnośnie ograniczeń zwolnienia (kryterium wieku, kwoty, nakazu sądowego itp.).

Przy odmiennym założeniu, uprawniony do otrzymania alimentów, które wypłacane w formie bezpośredniej nie stanowiłyby podstawy do naliczania podatku dochodowego od osób fizycznych, aktywnie poszukując zamiennych form do spełnienia świadczenia alimentacyjnego na dobro własne, ale także i na dobro dłużnika alimentacyjnego, obarczony zostałby dodatkowym obowiązkiem podatkowym. Konstrukcja i założenia przepisu art. 21 ust. 1 pkt 127 lit.b) u.p.d.o.f mają na celu zwolnienie od opodatkowania alimentów, z enumeratywnie określonymi wyjątkami. Skoro zatem w wyjątkach tych ustawodawca nie przewidział dopuszczalnego prawnie świadczenia zamiennego, uznać należy, że takie świadczenie alimentacyjne nadal korzysta ze zwolnienia podatkowego.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działając w imieniu Ministra Finansów stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego, uznał za prawidłowe.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, Minister Finansów stwierdza co następuje.

Stosownie do postanowień art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ustawa w art. 10 ust. 1 rozróżnia źródła przychodów, zaliczając do nich odrębnie m.in. najem, podnajem, dzierżawę, poddzierżawę oraz inne umowy o podobnym charakterze (pkt 6) oraz inne źródła (pkt 9).

Przychód z alimentów kwalifikowany jest do innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 127 wolne od podatku dochodowego są alimenty:

1. na rzecz dzieci, które nie ukończyły 25 roku życia, oraz dzieci bez względu na wiek które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymują zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną;
2. na rzecz innych osób niż wymienione w lit.a otrzymane na podstawie wyroku sądu lub ugody sądowej, do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 700 zł.
   
   

Jak wynika z wniosku, z uwagi na niemożność wyegzekwowania w postępowaniu egzekucyjnym całości alimentów należnych Wnioskodawcy od dłużnika alimentacyjnego, Wnioskodawca pragnie zamienić formę otrzymywania części alimentów na prawo do pobierania pożytków z tytułu najmu jednego lub kilku lokali znajdujących się w nieruchomości należących do dłużnika alimentacyjnego. Sposobem na to byłoby bezpośrednie pobieranie czynszów od wynajmujących lokale, za zgodą i upoważnieniem dłużnika alimentacyjnego. Ponadto Wnioskodawcy przysługiwałoby prawo do dysponowania lokalami dłużnika alimentacyjnego i prawo do pobierania z tego tytułu pożytków, jak również ciążyłby obowiązek pokrywania kosztów związanych z odpowiednim utrzymaniem nieruchomości. Różnica tych kwot stanowiłaby podstawę zapłaty należnych alimentów.

Biorąc powyższe pod uwagę wskazać należy, iż tryb postępowania przy egzekucji świadczeń pieniężnych, w tym sposoby egzekucji, został określony w art. 844-1040 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 101, z późn. zm.) – dalej „k.p.c.”. Ustawodawca nie przyznał w żadnym z w/w przepisów wierzycielowi prowadzącemu egzekucję z majątku dłużnika prawa do rozporządzania jego nieruchomością i pobierania z niej pożytków. Takie uprawnienie zostało w art. 935 § 1 k.p.c. zastrzeżone wyłącznie dla zarządcy ustanowionego przez sąd w toku postępowania egzekucyjnego z nieruchomości. Jeżeli wierzyciel, w ramach przymusowego realizowania obowiązku alimentacyjnego, zamierza dochodzić zaspokojenia swoich roszczeń z czynszów uiszczanych w związku z zawarciem umów najmu lokali znajdujących się w nieruchomości dłużnika, może, zgodnie z art. 895 i następnym k.p.c., skierować egzekucję do wierzytelności należnych dłużnikowi z tego tytułu.

W zakresie dopuszczalności uznania uiszczanych przez osoby trzecie czynszów najmu za świadczenia alimentacyjne należne wierzycielowi od dłużnika wskazać należy, iż zgodnie z art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.) przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Stąd uzyskiwany od najemcy przez wynajmującego czynsz jest świadczeniem ekwiwalentnym za możliwość używania danej rzeczy, w rozpatrywanym przypadku lokalu. Czynsz z najmu, z uwagi na odmienną podstawę prawną świadczenia oraz dodatkowo brak tożsamości po stronie dłużników, nie może więc stanowić jednocześnie świadczenia alimentacyjnego.

W tej sytuacji uznać należy, iż zgodnie z obowiązującymi przepisami zawarcie przez Wnioskodawcę umowy z dłużnikiem alimentacyjnym, na mocy której Wnioskodawca ramach odzyskiwania wierzytelności od tego dłużnika miałby pobierać czynsz z lokali mieszkalnych należących do dłużnika alimentacyjnego, nie oznacza zmiany charakteru tego świadczenia z czynszu na alimenty.

W tej sytuacji pobieranie przez Wnioskodawcę pożytków z tytułu czynszu z najmu lokali będących w dyspozycji Wnioskodawcy, za zgodą właściciela, będzie równoznaczne z osiąganiem przychodów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy, tj. z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz innej umowy o podobnym charakterze.

Tym samym, uzyskane z tego tytułu przychody nie mogą równocześnie stanowić alimentów kwalifikowanych do przychodów z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy. W konsekwencji, nie może mieć również zastosowania zwolnienie przedmiotowe dotyczące alimentów, określone w art. 21 ust. 1 pkt 127 ustawy.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku należy uznać za nieprawidłowe.

Z tych względów należało zmienić z urzędu interpretację indywidualną z dnia 08 października 2014 r. Nr ILPB2/415-798/14-2/WS, wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

P O U C Z E N I E

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm., zwanej dalej „ustawą”). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.