Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/436-222/14/MCZ
z 10 października 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 8 lipca 2014 r. (data wpływu do Biura – 10 lipca 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia w drodze umowy darowizny nieruchomości obciążonej hipoteką - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 lipca 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia w drodze umowy darowizny nieruchomości obciążonej hipoteką.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W trakcie trwania małżeństwa Wnioskodawcy została zawarta umowa małżeńska wyłączająca wspólność majątkową małżeńską (akt notarialny z 1 grudnia 2003 r.).

Następnie w 2005 r. (w trakcie trwania małżeństwa) żona Wnioskodawcy nabyła do majątku odrębnego lokal mieszkalny o łącznej powierzchni użytkowej 113,78 m² wraz z komórką lokatorską o powierzchni 4,79 m² i dwoma garażami: nr VIII o powierzchni 17,72 m² i nr IX o powierzchni 17,83 m² (akt notarialny ustanowienia odrębnej własności lokali, umowa sprzedaży i akt ustanowienia hipoteki z 14 czerwca 2005 r.).

Na budowę ww. lokalu został zaciągnięty kredyt mieszkaniowy. W umowie kredytowej figurowali oboje małżonkowie. W akcie notarialnym została podana kwota kredytu mieszkaniowego (380.000 zł) oraz zawarto zapis, że zabezpieczeniem spłaty kredytu będzie hipoteka kaucyjna do kwoty 760.000 zł.

Następnie 30 września 2005 r. małżonkowie zmienili kredytodawcę i w związku z tym została zawarta nowa umowa kredytowa, w której na spłatę pozostałego kredytu mieszkaniowego (na przedmiotową nieruchomość) bank udzielił kredytu w kwocie 297.689,25 zł, a na wykończenie lokalu 100.000 zł. Ustanowiono również hipotekę umowną zwykłą w kwocie 405.805,36 zł oraz hipotekę kaucyjną w kwocie 105.509,39 zł. Poprzednia hipoteka kaucyjna na kwotę 760.000 zł została wykreślona.

W dniu 29 listopada 2011 r. została zawarta przedwstępna umowa darowizny (w formie aktu notarialnego), w której żona Wnioskodawcy zobowiązała się podarować mu ww. nieruchomość. Natomiast Wnioskodawca zobowiązał się podarować swojej żonie kwotę 150.000 zł. W akcie notarialnym w § 4 zawarto zapis, że przyrzeczone darowizny zostaną zawarte w terminie do 29 marca 2012 r. Natomiast w § 5 postanowiono, cyt.: ”Obdarowany oświadcza, że jest już odpowiednio we współposiadaniu oraz w posiadaniu przedmiotowych nieruchomości (...). Z dniem dzisiejszym przechodzą na obdarowanego wszelkie korzyści i ciężary związane z nabywanym tą umową lokalem w przypadającej na niego części.”

Do częściowego wykonania ww. przedwstępnej umowy darowizny doszło tego samego dnia, tj. 29 listopada 2011 r. W akcie notarialnym zawarto zapis, cyt.: „ (…) daruje swojemu mężowi (…) w udziale wynoszącym 1/10 (słownie: jedna dziesiąta) część w stosunku do całości nieruchomość (...), a (…) darowiznę tę przyjmuje i oświadcza, że została ona już wykonana, a nieruchomość wydana mu we współposiadanie.” Z kolei w § 3 zapisano, że Wnioskodawca daruje swojej żonie kwotę 100.000 zł.

Odnośnie dalszego wykonania darowizny, został wyznaczony termin na dzień 19 czerwca 2012 r., na który żona Wnioskodawcy „nie stawiła się (...)’’ – tak stanowi § 2 protokołu w formie aktu notarialnego.

Orzeczenie rozwodu nastąpiło w 20 czerwca 2012 r., a 12 lipca 2012 r. uzyskało prawomocność.

Natomiast 14 stycznia 2014 r. Sąd Okręgowy zobowiązał żonę Wnioskodawcy do złożenia w terminie 7 dni od uprawomocnienia się wyroku oświadczenia woli w formie aktu notarialnego tytułem darowizny udziału 9/10 lokalu mieszkalnego oraz komórki oraz całości garaży na rzecz Wnioskodawcy. Wyrok jest już prawomocny i Wnioskodawca wystąpił o klauzulę wykonalności.

Wnioskodawca wskazał, że od początku i na bieżąco tylko on spłaca kredyt zaciągnięty na przedmiotową nieruchomość (suma wpłat to kwota 299.799,09 zł). Wniósł również wkład własny (55.689,00 zł), co wraz z kwotą pozostałą do spłaty (wynoszącą 280.936,28 zł) daje ciężar w kwocie 636.424,37 zł, co przewyższa hipotekę łączną, tj. umowną zwykłą w kwocie 405.805,36 zł oraz hipotekę kaucyjną 105.509,39 zł, które w sumie dają kwotę 511.314,75 zł.

Ww. lokal mieszkalny (wraz z komórką) został wyceniony na kwotę 614.208,00 zł, garaż nr VIII na kwotę 33.597,00 zł, a garaż nr IX na kwotę 33.806,00 zł.

W opisanej nieruchomości Wnioskodawca mieszka, będąc zameldowanym (zgodnie z dowodem osobistym) od dnia 11 kwietnia 2006 r.

Ponadto Wnioskodawca jest właścicielem udziałów w wysokości 35/1600 nieruchomości w K., ale z uwagi na tak niewielki udział nie można wydzielić odrębnego lokalu w tej nieruchomości, w którym mógłby zamieszkać.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy obowiązek podatkowy w stosunku do całej nieruchomości powstał w dniu podpisania przedwstępnej umowy darowizny, a co za tym idzie, czy darowizna korzysta z prawa do opodatkowania jej tak, jak dla I grupy podatkowej, gdyż w dacie zawarcia umowy przedwstępnej Wnioskodawca i jego żona byli małżeństwem, a w konsekwencji, czy do wartości opodatkowania nie zostanie wliczona wartość 110 m² ?
2. Czy wartość poniesionych przez Wnioskodawcę wydatków związanych ze spłatą kredytu mieszkaniowego wraz z kwotą pozostającą do spłaty stanowić będzie wartość długów i ciężarów, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, poniesione przeze Wnioskodawcę wydatki, tj. wkład własny, bieżące spłaty kredytu oraz kwota pozostała do spłaty stanowią wartość długów i ciężarów w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy, podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jak wynika z brzmienia ww. przepisu podstawę opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn stanowi czysta wartość.

Ustawodawca nie podaje definicji długów i ciężarów, jednocześnie w ust. 2 i 3 art. 7 ustawy wylicza co przykładowo można zaliczyć do długów i ciężarów. Oznacza to, iż długi i ciężary w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowią katalog otwarty. Wobec powyższego pojęcie „długów i ciężarów” w rozumieniu tego artykułu obejmuje wszelkie obciążenia związane z przedmiotem nabycia.

Zatem poniesione przez Wnioskodawcę wydatki związane z kredytem zaciągniętym na otrzymaną w drodze darowizny nieruchomość wraz z kwotą kredytu pozostałą do spłaty stanowią jej ciężar, który obniża podstawę opodatkowania.

Wartość spłaconego zadłużenia wraz z kwotą pozostającą do spłaty przewyższa wartość hipoteki zwykłej łącznie z hipoteką kaucyjną. Hipoteka zwykła wraz z kaucyjną dają kwotę 511.314,75 zł, a suma wniesionych wpłat wraz z kwotą pozostałą do spłaty daje ciężar wynoszący 636.424,37 zł.

Zatem zdaniem Wnioskodawcy, zaliczenie do długów i ciężarów kwoty wynikającej z sumy tychże hipotek w sytuacji, gdy realna wpłata będzie znacznie wyższa i wyniesie 636.424,37 zł byłoby rozwiązaniem pomijającym faktyczne obciążenie tej nieruchomości i które w rzeczywistości musi ponieść Wnioskodawca.

W ocenie Wnioskodawcy, w jego przypadku ciężary i długi przeszły na niego, gdyż w umowie przedwstępnej darowizny stwierdzono, że cyt.: „Z dniem dzisiejszym przechodzą na obdarowanego wszelkie korzyści i ciężary związane z nabywanym tą umową lokalem w przypadającej na niego części.”

Reasumując, Wnioskodawca uważa, że wpłaty, które już poniósł w związku z kredytem mieszkaniowym wraz z kwotą pozostałą do spłaty stanowić będą długi i ciężary, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W zakresie drugiego pytania Wnioskodawca uważa, że w związku z zawarciem przedwstępnej umowy darowizny był w korzystniejszej sytuacji podatkowej, gdyż będąc mężem był osobą zaliczaną do I grupy podatkowej.

Natomiast obecnie (po rozwodzie) jest zaliczany do III grupy względem darczyńcy – byłej żony. Natomiast wyrok Sądu z 14 stycznia 2014 r. zobowiązujący byłą żonę do złożenia w terminie 7 dni od uprawomocnienia się wyroku oświadczenia woli w formie aktu notarialnego tytułem darowizny udziału 9/10 lokalu mieszkalnego oraz komórki oraz całości garaży na rzecz Wnioskodawcy jest tylko wykonaniem przyrzeczenia złożonego mu w dniu 29 listopada 2011 r., kiedy została zawarta przedwstępna umowa darowizny.

Ponadto, Wnioskodawca uważa, że powinien móc skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania 110 m² lokalu na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy. Wg tego przepisu, w przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie w drodze dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego, darowizny lub polecenia darczyńcy przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej – nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m² powierzchni użytkowej budynku lub lokalu. W przypadku nabycia części (udziału) budynku mieszkalnego lub lokalu albo udziału w spółdzielczym prawie do budynku mieszkalnego lub lokalu ulga przysługuje stosownie do wielkości udziału. Ulga przysługuje przy spełnieniu warunków, o których mowa w art. 16 ust. 2 ustawy. Wnioskodawca jest właścicielem udziałów w wysokości 35/1600 nieruchomości w K., ale z uwagi na tak niewielki udział nie można wydzielić odrębnego lokalu w tej nieruchomości, w którym mógłby zamieszkać.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy, przy nabyciu w drodze darowizny jeżeli z uwagi na przedmiot darowizny, przepisy wymagają formy szczególnej, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń. W przypadku darowizny nieruchomości forma szczególna, jest wymagana. Umowa taka musi być zawarta w formie aktu notarialnego.

W ocenie Wnioskodawcy, obowiązek podatkowy powstał w dacie zawarcia umowy przedwstępnej, a wykonanie darowizny nastąpi po otrzymaniu klauzuli wykonalności z Sądu. W związku z tym Wnioskodawca uważa, że na zasadzie praw nabytych powinien móc opodatkować darowiznę nieruchomości: 9/10 udziału w lokalu mieszkalnym wraz z komórką lokatorską i dwoma garażami zgodnie z obowiązkami przewidzianymi dla I grupy podatkowej.

Reasumując, Wnioskodawca uważa, że nabycie nieruchomości powinno być opodatkowane (na zasadzie praw nabytych) jak dla I grupy podatkowej z możliwością odliczenia od podstawy opodatkowania wartości 110 m² powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2009 r., Nr 93, poz. 768 ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – tytułem m.in. darowizny.

Stosownie do art. 5 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Podstawa opodatkowania określona została w art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Stanowi ją wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Pojęcie „długów” w rozumieniu tego artykułu obejmuje wszelkie pieniężne roszczenia cywilnoprawne związane z przedmiotem nabycia, łącznie z roszczeniami z tytułu poczynionych przez nabywcę nakładów na nabytą nieruchomość. Równowartość tych roszczeń podlega potrąceniu od jej wartości. „Ciężarem” natomiast jest inne niż dług obciążenie nabytej rzeczy lub prawa, które w chwili nabycia zmniejsza jego wartość rynkową, np. ustanowienie służebności, hipoteki.

W oparciu o art. 8 ust. 1 ww. ustawy wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw. Wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych zgodnie z art. 8 ust. 3 wskazanej ustawy, określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie – art. 9 ust. 2 zd. 1 ustawy.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 4 902 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

W myśl art. 14 ust. 2 ww. ustawy zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Stosownie do art. 14 ust. 3 pkt 3 ww. ustawy do III grupy podatkowej zalicza się innych nabywców (czyli tych, którzy nie zostali wymienieni w pkt 1 i 2).

Natomiast stosownie do treści art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn w przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie:

1. w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, zapisu windykacyjnego, dalszego zapisu, polecenia testamentowego, darowizny lub polecenia darczyńcy przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej,
2. w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, zapisu windykacyjnego, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby zaliczane do II grupy podatkowej,
3. w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, zapisu windykacyjnego, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego przez osoby zaliczane do III grupy podatkowej, które sprawowały opiekę nad wymagającym takiej opieki spadkodawcą, na podstawie pisemnej umowy z podpisem notarialnie poświadczonym, przez co najmniej dwa lata od dnia poświadczenia podpisów przez notariusza

-nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m² powierzchni użytkowej budynku lub lokalu. W przypadku nabycia części (udziału) budynku mieszkalnego lub lokalu albo udziału w spółdzielczym prawie do budynku mieszkalnego lub lokalu ulga przysługuje stosownie do wielkości udziału.

Z treści wniosku wynika, że w małżeństwie Wnioskodawcy, istniała rozdzielność majątkowa małżeńska (umowa małżeńska z 1 grudnia 2003 r.). W 2005 r. żona Wnioskodawcy nabyła do majątku odrębnego lokal mieszkalny wraz z komórką lokatorską i dwoma garażami. Na budowę ww. lokalu został zaciągnięty przez oboje małżonków kredyt mieszkaniowy w wysokości 380.000 zł; kredyt został zabezpieczony hipoteką kaucyjną do kwoty 760.000 zł. W dniu 30 września 2005 r. małżonkowie zmienili kredytodawcę i zawarli nową umowę kredytową, zgodnie z którą bank udzielił im kredyt na spłatę pozostałego kredytu w kwocie 297.689,25 zł, i na wykończenie lokalu 100.000 zł. Ustanowiono również hipotekę umowną zwykłą w kwocie 405.805,36 zł oraz hipotekę kaucyjną w kwocie 105.509,39 zł (łącznie 511.314,75 zł). Poprzednia hipoteka kaucyjna na kwotę 760.000 zł została wykreślona.

W dniu 29 listopada 2011 r. została zawarta przedwstępna umowa darowizny w formie aktu notarialnego, w której żona Wnioskodawcy zobowiązała się podarować mu ww. nieruchomość. Natomiast Wnioskodawca zobowiązał się podarować swojej żonie kwotę 150.000 zł.

Tego samego dnia, tj. 29 listopada 2011 r., doszło do częściowego wykonania ww. przedwstępnej umowy darowizny w ten sposób, że Wnioskodawca darował swojej żonie kwotę 100.000 zł, a żona darowała mu udział wynoszący 1/10 części ww. nieruchomości. Odnośnie dalszego wykonania darowizny, został wyznaczony termin na dzień 19 czerwca 2012 r. na który żona Wnioskodawcy nie stawiła się.

W dniu 20 czerwca 2012 r. orzeczono rozwód, który 12 lipca 2012 r. stał się prawomocny.

Natomiast 14 stycznia 2014 r. Sąd Okręgowy zobowiązał żonę Wnioskodawcy do złożenia w terminie 7 dni od uprawomocnienia się wyroku oświadczenia woli w formie aktu notarialnego tytułem darowizny udziału 9/10 lokalu mieszkalnego oraz komórki i garaży na rzecz Wnioskodawcy. Wyrok jest już prawomocny i Wnioskodawca wystąpił o klauzulę wykonalności.

Od początku i na bieżąco tylko Wnioskodawca spłaca kredyt zaciągnięty na ww. nieruchomość (suma wpłat to kwota 299.799,09 zł). Wniósł również wkład własny (55.689,00 zł), co wraz z kwotą pozostałą do spłaty (wynoszącą 280.936,28 zł) daje ciężar w kwocie 636.424,37 zł, co przewyższa hipotekę łączną w kwocie 511.314,75 zł.

Nieruchomość (wraz z komórką) została wyceniona na kwotę 614.208 zł, garaż nr VIII na kwotę 33.597 zł, a garaż nr IX na kwotę 33.806 zł.

Wnioskodawca mieszka w ww. nieruchomości, gdzie jest zameldowany od kwietnia 2006 r.

Zatem Wnioskodawca na podstawie umowy darowizny z 29 listopada 2011 r. nabył udział wynoszący 1/10 części w nieruchomości i obecnie, na podstawie umowy przedwstępnej z 29 listopada 2011 r. oraz na podstawie orzeczenia Sądu z 14 stycznia 2014 r., oczekuje na wywiązanie się byłej żony z umowy przyrzeczonej, zgodnie z którą zobowiązała się do przeniesienia na Wnioskodawcę tytułem darowizny własności nieruchomości opisanej we wniosku.

Zgodnie z art. 389 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121) umowa, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy (umowa przedwstępna), powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej.

Umowa przedwstępna jest instytucją prawa zobowiązań służącą stronom, które dążą do zawarcia określonej umowy, ale z jakichś powodów nie chcą lub nie mogą jej zawrzeć, a pragną zapewnić sobie jej zawarcie w przyszłości. Osiągnięciu tego celu służy uregulowane w powyższym przepisie umowne zobowiązanie do zawarcia oznaczonej umowy. Świadczeniem, do którego zobowiązuje się strona (strony) w umowie przedwstępnej, jest zawarcie innej umowy, nazywanej umową przyrzeczoną, tj. takiej umowy na podstawie, której dochodzi do skutecznego nabycia rzeczy i praw majątkowych.

Jak z powyższego wynika, na podstawie umowy przedwstępnej nie dochodzi do skutecznego, w świetle prawa przeniesienia prawa własności udziału w nieruchomości. W tym celu konieczne jest zawarcie umowy przyrzeczonej, a więc w rozpatrywanej sprawie umowy darowizny, która skutkuje przeniesieniem własności pozostałego udziału (9/10) w nieruchomości.

Zatem, skoro w trakcie trwania małżeństwa Wnioskodawcy nie doszło do skutecznego zawarcia umowy darowizny, którą jego żona przeniosłaby na niego, stanowiący jej własność, udział w wysokości 9/10 części w opisanej we wniosku nieruchomości i zawarcie tej umowy nastąpi po ustaniu małżeństwa, to brak jest podstaw do uznania, że nabycie tego udziału (9/10 części) w ww. nieruchomości nastąpiło 29 listopada 2011 r., czyli w dacie zawarcia umowy przedwstępnej. Nabycie majątku na podstawie umowy darowizny od byłego małżonka po ustaniu małżeństwa, w wykonaniu zobowiązania wynikającego z umowy przedwstępnej nastąpi dopiero w dacie zawarcia umowy przyrzeczonej (umowy darowizny).

Skoro więc w 2012 r. orzeczono rozwód pomiędzy małżonkami, to zawarcie umowy przyrzeczonej przenoszącej własność udziału w wysokości 9/10 części ww. nieruchomości, po 12 lipca 2012 r. (uprawomocnienie rozwodu) skutkuje zaliczeniem Wnioskodawcy do III grupy podatkowej.

Wobec tego, obowiązek podatkowy w rozpatrywanej sprawie – w stosunku do nabycia 9/10 części nieruchomości nie powstał w dacie zawarcia umowy przedwstępnej, jak uważa Wnioskodawca, ale powstanie dopiero z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia o dokonaniu darowizny w formie aktu notarialnego. Obowiązek podatkowy powstał w przeszłości, tj. w dniu 29 listopada 2011 r. jedynie w stosunku do nabycia udziału w wysokości 1/10 części.

W rozpatrywanej sprawie nie będzie miało również zastosowania zwolnienie podatkowe przewidziane przez ustawodawcę w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn, gdyż stosownie do powołanej wyżej treści tego przepisu, przepis ten nie przewiduje zwolnienia podatkowego dla osób z III grupy podatkowej nabywających współwłasność lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość na podstawie umowy darowizny.

Zatem stwierdzić należy, że nabycie udziału w nieruchomości w wysokości 9/10 części tytułem darowizny od byłej żony podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn według zasad przewidzianych dla osób należących do III grupy podatkowej.

Podstawę opodatkowania należy ustalić stosownie do uregulowań zawartych w art. 7 tej ustawy, mając jednak na uwadze, że z punktu widzenia ustalania podstawy opodatkowania, długi i ciężary, pomniejszają wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych ale wyłącznie te, które istnieją w dniu nabycia rzeczy i praw majątkowych. Istotą przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn jest bowiem objęcie podatkiem przyrostu czystej wartości majątku podatnika.

To oznacza, że Wnioskodawca może potrącić od wartości nabytego w drodze darowizny majątku tylko te długi i ciężary, które będą istniały w dniu nabycia majtku od żony (byłej żony).Wobec powyższego, wbrew temu co twierdzi Wnioskodawca ani długiem ani ciężarem nie są zatem wydatki związane z już spłaconym kredytem a także kwota kredytu, która została do spłacenia. Przejęcie kredytu przez Wnioskodawcę, który jednocześnie jest współkredytobiorcą nie może stanowić ani długu ani ciężaru z uwagi na to, że do spłaty kredytu zobowiązani są solidarnie wszyscy kredytobiorcy. Zatem niezależnie od tego czy darowizna byłaby dokonana Wnioskodawca jest zobowiązany do spłaty kredytu bo taki zaciągnął.

Natomiast ciężarem darowizny będzie ustanowiona na nieruchomości hipoteka (zwykła oraz kaucyjna).

Wobec tego w świetle powołanych przepisów, w przypadku nabycia nieruchomości (udziału w nieruchomości) obciążonej hipoteką, jak w niniejszej sprawie, obciążenie to stanowi ciężar w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. W konsekwencji, wartość przedmiotu nabycia powinna być pomniejszona o kwotę wierzytelności zabezpieczonej hipoteką. Dla kwestii ustalenia podstawy opodatkowania nie ma natomiast znaczenia jaka kwota kredytu pozostała do spłacenia (całość czy też część).

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.