Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP1/443-676/14/MG
z 20 października 2014 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112 poz. 770 ze zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 25 czerwca 2014 r. (data wpływu 4 lipca 2014 r.), uzupełnionym pismem z 2 października 2014 r. (data wpływu 7 października 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycia w drodze przetargu nieruchomości gruntowej zabudowanej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 lipca 2014 r. wpłynął do tut. Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycia w drodze przetargu nieruchomości gruntowej zabudowanej.

Wniosek został uzupełniony pismem z 2 października 2014 r. (data wpływu 7 października 2014 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. Organu z 23 września 2014 r. nr IBPP1/443-676/14/MG.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Miasto R. jest czynnym podatnikiem VAT. Skarb Państwa - Prezydent Miasta R. zamierza zbyć w drodze przetargu nieruchomość gruntową stanowiącą własność Skarbu Państwa, zabudowaną budynkiem o charakterze produkcyjno - usługowym.

31 maja 2000 r. przedmiotowa nieruchomość została przekazana na rzecz Skarbu Państwa - Prezydenta Miasta R. przez syndyka masy upadłości działającego w imieniu dłużnika. W chwili przejęcia nieruchomości, jej użytkownikiem była osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, a następnie (od 1 stycznia 2005 r.) - osoba fizyczna. Wskazani użytkownicy byli wielokrotnie wzywani do podpisania umowy najmu, jednakże nigdy takiej umowy nie podpisali. Nie reagowali na wezwania do wydania nieruchomości i opróżnienia jej z ruchomości będących ich własnością. Za okres od 1 czerwca 2000 r. do 31 grudnia 2004 r. Miasto R. wystawiało faktury z tytułu czynszu dzierżawnego za lokal użytkowy i z tytułu dzierżawy terenu Skarbu Państwa, ze stawką 22%, w których jako nabywcę wskazywano użytkownika: przedsiębiorcę - osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, natomiast od 1 stycznia 2005 r. do dnia 5 marca 2012 r. Miasto R. wystawiało noty obciążeniowe (bez naliczania podatku VAT) na użytkownika: osobę fizyczną, tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu użytkowego oraz za bezumowne korzystanie z gruntu Skarbu Państwa. Żadna płatność z tytułu wystawionych faktur i not nie została dokonana.

Skarb Państwa - Prezydent Miasta R. wniósł na drogę postępowań sądowych sprawę o zapłatę przeciwko wskazanym wyżej użytkownikom przedmiotowej nieruchomości. Postępowania te zakończyły się zasądzeniem na rzecz powoda kwot należności wraz z odsetkami ustawowymi.

Ponadto w dniach 28 lutego 2012 r. – 5 marca 2012 r. na podstawie wyroku sądu (w innym postępowaniu) komornik przeprowadził eksmisję wskazanych użytkowników z przedmiotowej nieruchomości. Wartość początkowa nieruchomości wynosi: 0,00 zł.

W roku 2013 Miasto R. dokonało rozbiórki komina przy budynku, posadowionego częściowo na sąsiedniej działce. Koszt rozbiórki wynosił 5 166,00 zł i nie stanowił nakładów modernizacyjnych.

W uzupełnieniu Wnioskodawca podał, że:

1.Zabudowana działka nr … była przedmiotem wniosku o uwłaszczenie Przedsiębiorstwa Handlowo-Usługowego w K.

W związku z tym, że Przedsiębiorstwo nie posiadało potwierdzonego decyzją prawa zarządu, Wojewoda decyzją nr ... z dnia 3 listopada 1999 r. odmówił uwłaszczenia. Wnioskiem z dnia 5 stycznia 2000 r. Syndyk Masy Upadłości PHU w K., w związku z decyzją odmowną Wojewody jw., zwrócił się do Prezydenta Miasta R. w oparciu o art. 28 § 1 prawa upadłościowego o wyznaczenie terminu celem protokolarnego wydania m.in. działki nr … położonej przy ul. P.

Sąd Rejonowy w K. postanowieniem z dnia 21 marca 2000 r. sygn. akt ... sprawy z wniosku Syndyka PHU w K. postanowił wyłączyć z masy upadłości m.in. działkę nr … i wydać ją Prezydentowi Miasta R..

Protokołem zdawczo-odbiorczym nr 1/2000 z dnia 31 maja 2000 r. Prezydent Miasta R. wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej, przejął działkę nr … zabudowaną budynkiem administracyjno-użytkowym. Zgodnie z protokołem wszelkie długi i ciężary powstałe przed dniem przejęcia nieruchomości obciążały PHU.

2.Na pytanie tut. organu: „Czy czynność przekazania nieruchomości na rzecz Wnioskodawcy (Skarbu Państwa) była czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT (choćby korzystającą ze zwolnienia) czy też była to czynność niepodlegająca opodatkowaniu?”, Wnioskodawca odpowiedział, że przejęcie nieruchomości przez Skarb Państwa nastąpiło przed wejściem w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

3.Przejęcie nieruchomości przez Skarb Państwa nie było udokumentowane fakturą VAT, gdyż nastąpiło na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego nr 1/2000 z dnia 31 maja 2000 r., tj. w okresie przed wejściem w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

4.i 5. Zbywana nieruchomość składa się z jednej geodezyjnie wyodrębnionej działki oznaczonej numerem geodezyjnym … (w trakcie geodezyjnego wskazania granic przeprowadzonego w 2012 roku stwierdzono, że powierzchnia działki nr … uległa zmianie, w związku z czym działka otrzymała nowy numer …).

6.i 7. Zgodnie z przepisami prawa budowlanego budynek przy ul. P. w R. jest budynkiem niemieszkalnym. Natomiast w oparciu o Polską Klasyfikację Obiektów Budowlanych nie został mu nadany stosowny symbol. Jednakże zdaniem Zarządcy, biorąc pod uwagę charakter i rodzaj dotychczas prowadzonej działalności w budynku, mógłby uzyskać symbol PKOB 1.12.122.1220 względnie 1.12.123.1230.

8.Skarb Państwa przejął nieruchomość z dniem 31 maja 2000 r. bez długów i obciążeń.

9.i 18. Z chwilą przejęcia od Syndyka Masy Upadłościowej nieruchomości przy ul. P. w roku 2000, Wnioskodawca podjął starania w celu uregulowania statusu prawnego użytkownika nieruchomości. Zaproponowano użytkownikowi podpisanie stosownej umowy najmu na warunkach jakie obowiązują w Mieście R. Z uwagi na odmowę podpisania umowy najmu i stanowisko użytkownika z którego wynikało, iż dysponuje przedwstępną umową sprzedaży, jest właścicielem przedmiotowej nieruchomości nie należy go traktować jako najemcę, w sierpniu 2001 r. sprawa została skierowana do Sądu z wnioskiem o eksmisję. Wyrok w tej sprawie zapadł 19 listopada 2002 r. Natomiast skuteczną eksmisję komorniczą udało się przeprowadzić ostatecznie w dniu 5 marca 2012 r.

10.Dłużnikiem i użytkownikiem nie była ta sama osoba. Przed nabyciem nieruchomości przez Wnioskodawcę, użytkownik korzystał z nieruchomości w oparciu o umowę najmu na czas określony zawartą z poprzednim właścicielem a następnie na zasadzie bezumownego korzystania z nieruchomości.

11.i 12. Przedmiotem dzierżawy dokonywanej przez Wnioskodawcę był cały budynek wraz z terenem.

13.Do 31 grudnia 2004 r. obciążany był Pan J.K. natomiast po tej dacie z uwagi na informację uzyskaną od komornika przeprowadzającego nieskuteczną egzekucję ustalono, że nieruchomość użytkuje małżonka Pana J.K. Pani E.W.K.

14.Użytkownik wykorzystywał ją jako siedzibę firmy i pomieszczenia magazynowo-biurowe prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej.

15.Przez cały czas przedmiotem udostępniania była ta sama część nieruchomości (cały budynek wraz z terenem).

16.Za okres od 1 stycznia 2005 r. do 5 marca 2012 r. Wnioskodawca nie wystawiał faktur VAT z tytułu czynszu dzierżawnego a noty obciążeniowe za bezumowne korzystanie z nieruchomości.

17.Wnioskodawca wystawiał noty obciążeniowe od stycznia 2005 za okres od 1 stycznia 2005 r. do 5 marca 2012 r.

19.Na pytanie: czy sąd w wyroku określił, że należne Wnioskodawcy kwoty stanowią zapłatę z tytułu czynszu za dzierżawę za okres od 1 czerwca 2000 r. do 31 grudnia 2004 r. oraz odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości okres od 1 stycznia 2005 r. do 5 marca 2012 r. Wnioskodawca podał, że nie. Sąd ograniczył się jedynie do zasądzenia kwoty bez podania tytułu z którego została zasądzona.

20.W okresie od 6 marca 2012 r. do nadal budynek jest pustostanem a teren nie jest nikomu dzierżawiony.

21.Wnioskodawca nie ponosił wydatków na ulepszenie budynku w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym (w 2013 roku Miasto dokonało rozbiórki komina przy budynku, posadowionego częściowo na sąsiedniej działce; koszt rozbiórki wyniósł 5.166,00 zł i nie stanowił nakładów modernizacyjnych).

22.Na pytanie: jeżeli w skład nieruchomości mającej być przedmiotem sprzedaży wchodzą też geodezyjnie wyodrębnione działki niezabudowane to należy wskazać:

-czy zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego są to działki przeznaczone pod zabudowę – jaką?

-czy dla działek tych wydano decyzje o warunkach zabudowy, jeśli tak to jakiej zabudowy dotyczą Wnioskodawca podał, że nie dotyczy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy planowana dostawa będzie korzystać ze zwolnienia zgodnie z art. 43 ust.1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług - w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Zdaniem Wnioskodawcy pierwsze zasiedlenie przedmiotowej nieruchomości nastąpiło w czerwcu 2000 r., tj, z chwilą wystawienia przez Miasto ….pierwszej faktury z tytułu czynszu dzierżawnego za lokal użytkowy i z tytułu dzierżawy terenu Skarbu Państwa, ze stawką 22%, w której jako nabywcę wskazywano przedsiębiorcę - osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą pomimo, że nie zawarto z tą osobą umowy najmu lub dzierżawy. Nie dokonywano nakładów inwestycyjnych na przedmiotowej nieruchomości.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że zbycie przedmiotowej nieruchomości spełnia przesłanki zwolnienia z podatku od towarów i usług określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 154 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

  1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
  2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
  3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
  4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
  5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
  6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
  7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

W świetle przedstawionych wyżej przepisów grunt spełnia definicję towaru wynikającą art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, a jego sprzedaż stanowi dostawę towarów zgodnie art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że świadczenie usług na gruncie podatku od towarów i usług ma szersze znaczenie niż świadczenie usług w rozumieniu potocznym. Stosownie do treści powołanych przepisów, każde świadczenie na rzecz osób fizycznych, osób prawnych lub jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, uznawane jest na gruncie ustawy za usługę. Zatem pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie.

Jednak dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność, co wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność,

a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.

Można w tym miejscu wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

I tak, w wyroku z dnia 1 kwietnia 1982 r. w sprawie Hong-Kong Trade Development Council, TSUE stwierdził, iż wskazane w sprawie czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Analizując głębiej ten problem Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie Apple and Pear Development Council stwierdził, iż czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem.

Pojęcie „odpłatności” pojawiło się również w orzeczeniu z dnia 5 lutego 1981 r. C-154/80, które zapadło na tle przepisów I Dyrektywy VAT z dnia 11 kwietnia 1967 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych (67/227/EWEC). Trybunał wskazał, że termin „zapłata” stanowi integralną część przepisów prawa wspólnotowego, które nie odwołuje się do prawa państw członkowskich dla ustalenia jego znaczenia i zakresu. Stąd też wykładnia tego wyrażenia nie może być pozostawiona dyskrecjonalnemu władztwu każdego państwa członkowskiego. Ponadto Trybunał przypomniał, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego. W końcu – jak wskazał Trybunał – świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną, gdyż podstawą opodatkowania jest świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane, nie zaś wartość otrzymana według kryteriów obiektywnych.

Na uwagę zasługuje tutaj orzeczenie w sprawie C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia), gdzie trybunał zauważył, iż czynność „podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.

W przedmiotowej sprawie zagadnieniem wymagającym interpretacji jest ustalenie, czy zbycie nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem o charakterze produkcyjno-usługowym będzie korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy

o VAT.

Aby rozstrzygnąć tę kwestię należy stwierdzić, czy i kiedy miało miejsce pierwsze zasiedlenie budynku, tj. kiedy budynek został oddany do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi oraz czy między pierwszym zasiedleniem a planowaną dostawą nie upłynie okres krótszy niż 2 lata.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca zamierza zbyć w drodze przetargu nieruchomość gruntową stanowiącą własność Skarbu Państwa, zabudowaną budynkiem o charakterze produkcyjno-usługowym. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Wnioskodawca nabył przedmiotową nieruchomość na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w K. z dnia 21 marca 2000 r., o wyłączeniu tej nieruchomości z masy upadłościowej Przedsiębiorstwa… w K. i wydaniu jej Wnioskodawcy. Protokołem zdawczo-odbiorczym nr … z dnia 31 maja 2000 r. Wnioskodawca, wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej, przejął działkę nr … zabudowaną budynkiem administracyjno-użytkowym. Przejęcie nieruchomości przez Wnioskodawcę nie było udokumentowane fakturą VAT. Zbywana nieruchomość stanowi jedną geodezyjnie wyodrębnioną działkę. Z chwilą przejęcia nieruchomości Wnioskodawca podjął kroki w celu uregulowania statusu prawnego użytkownika nieruchomości, ponieważ nieruchomość była przez cały czas użytkowana przez osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą. Wnioskodawca zaproponował użytkownikowi zawarcie umowy najmu. Użytkownik odmówił podpisania umowy najmu, gdyż stwierdził, że jest właścicielem przedmiotowej nieruchomości, ma podpisaną przedwstępną umowę sprzedaży i nie należy go traktować jak najemcę. Użytkownik wykorzystywał przedmiotową nieruchomość jako siedzibę firmy i pomieszczenia magazynowo-biurowe na cele prowadzonej działalności gospodarczej. Wnioskodawca za okres od 1 czerwca 2000 r. do 31 grudnia 2004 r. wystawiał użytkownikowi faktury VAT tytułem czynszu dzierżawnego za lokal użytkowy i z tytułu dzierżawy terenu Skarbu Państwa ze stawką 22%, natomiast od 1 stycznia 2005 r. do 5 marca 2012 r. Wnioskodawca wystawiał noty obciążeniowe (bez naliczania podatku VAT) na użytkownika tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu użytkowego oraz za bezumowne korzystanie z gruntu Skarbu Państwa. Żadna płatność z tytułu wystawionych faktur i not nie została dokonana. Przedmiotem dzierżawy dokonywanej przez Wnioskodawcę był cały budynek wraz z terenem. Wnioskodawca w sierpniu 2001 r. skierował przeciwko użytkownikowi sprawę do Sądu z wnioskiem o eksmisję. Wyrok w sprawie zapadł 19 listopada 2002 r. a skuteczną eksmisję komorniczą udało się ostatecznie przeprowadzić 5 marca 2012 r. Sąd w wyroku zasądził kwotę do zapłaty przez użytkownika na rzecz Wnioskodawcy bez podania tytułu, na podstawie którego została zasądzona. Wnioskodawca nie ponosił wydatków w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii, czy dostawa nieruchomości będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do niej przewidziano możliwość zastosowania obniżonych stawek podatku oraz zwolnień od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy o VAT.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

  1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
  2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

W świetle wyżej przytoczonego przepisu, kluczowym dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynku, budowli lub ich części jest ustalenie, kiedy nastąpiło jego pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Na podstawie art. 2 pkt 14 ustawy o VAT przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

  1. wybudowaniu lub
  2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Z ustawowej definicji „pierwszego zasiedlenia” wynika, że pod tym pojęciem należy rozumieć: oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części po wybudowaniu lub ulepszeniu, wynoszącym co najmniej 30% wartości początkowej.

Co istotne, oddanie do użytkowania powinno nastąpić w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu, a za takie można rozumieć m.in. objęcie we władanie budynku, budowli lub ich części przez pierwszego nabywcę lub pierwszego użytkownika. Przedmiotowa nieruchomość nie musi być faktycznie zamieszkała czy użytkowana, lecz winna być przejęta przez nabywcę do użytkowania. Wydanie przedmiotowego obiektu nabywcy winno nastąpić w ramach wykonania przez dokonującego dostawy czynności podlegających opodatkowaniu.

Jeżeli zatem podatnik wybuduje obiekt lub go zmodernizuje, przy czym nakłady na ulepszenie przekraczają 30% jego wartości początkowej, a następnie obiekt ten (lub ulepszenie) zostanie oddany do użytkowania (wprowadzony do ewidencji środków trwałych), nie oznacza to, że został on zasiedlony. Oddanie do użytkowania nie nastąpiło bowiem w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Pierwsze zasiedlenie będzie miało miejsce wówczas, gdy wybudowany lub zmodernizowany budynek (obiekt) zostanie sprzedany lub np. oddany w najem lub dzierżawę - bowiem zarówno sprzedaż, najem, jak i dzierżawa są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że dostawa nieruchomości, spełniających określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT warunki, może korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacji, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia nie minęły co najmniej 2 lata.

W tym miejscu należy zauważyć, że w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków - skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.


W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

  1. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
  2. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Zgodnie z art. 43 ust. 7a ustawy o VAT warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

Należy również zwrócić uwagę na uregulowania zawarte w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 1409 ze zm.).

Zgodnie z art. 3 pkt 1, pkt 2 ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, ilekroć

w ustawie jest mowa o:

1.obiekcie budowlanym – należy przez to rozumieć:

  1. budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi,
  2. budowlę stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami
  3. i urządzeniami,
  4. obiekt małej architektury;

2.budynku – należy przez to rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Ustawa o podatku od towarów i usług, poprzez podanie klasyfikacji odwołuje się do Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, która stanowi usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych. Zatem dla celów podatku VAT stosuje się przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316 ze zm.), stanowiącej usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych.

W PKOB obiekty budowlane grupowane są w dwóch sekcjach: „Budynki” i „Obiekty inżynierii lądowej i wodnej”. Zgodnie z objaśnieniami zawartymi w PKOB obiektami inżynierii lądowej i wodnej są wszystkie obiekty budowlane nie klasyfikowane jako budynki.

Zgodnie z objaśnieniami zawartymi w PKOB w sekcji „Budynki” można wyróżnić grupę 122 – Budynki biurowe, która obejmuje klasę 1220 - Budynki wykorzystywane jako miejsce pracy dla działalności biura, sekretariatu lub innych o charakterze administracyjnym, np.: budynki banków, urzędów pocztowych, urzędów miejskich, gminnych, ministerstw, itp. lokali administracyjnych, budynki centrów konferencyjnych i kongresów, sądów i parlamentów oraz grupę 123 - Budynki handlowo-usługowe, która obejmuje klasę 1230 - Centra handlowe, domy towarowe, samodzielne sklepy i butiki, hale używane do targów, aukcji i wystaw, targowiska pod dachem, stacje paliw, stacje obsługi, apteki itp.

W przedmiotowej sprawie w pierwszej kolejności należy zatem stwierdzić, czy w odniesieniu do budynku mającego być przedmiotem dostawy doszło do jego pierwszego zasiedlenia. Z wniosku wynika wprawdzie, że za okres od 1 czerwca 2000 r. do 31 grudnia 2004 r. Wnioskodawca wystawiał faktury z tytułu czynszu dzierżawnego za lokal użytkowy i z tytułu dzierżawy terenu Skarbu Państwa. Zauważyć jednak należy, iż mimo wielokrotnych wezwań użytkowników do podpisania umowy najmu, nigdy takiej umowy oni nie podpisali.

Kwestie bezumownego korzystania z cudzej rzeczy regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121).

Zgodnie z art. 222 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.

Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.

Stosownie do art. 224 § 1 Kodeksu cywilnego samoistny posiadacz w dobrej wierze nie jest obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i nie jest odpowiedzialny ani za jej zużycie, ani za jej pogorszenie lub utratę. Nabywa własność pożytków naturalnych, które zostały od rzeczy odłączone w czasie jego posiadania, oraz zachowuje pobrane pożytki cywilne, jeżeli stały się w tym czasie wymagalne.

Jak stanowi art. 224 § 2 Kodeksu cywilnego – jednakże od chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy. Obowiązany jest zwrócić pobrane od powyższej chwili pożytki, których nie zużył, jak również uiścić wartość tych, które zużył.

Jak wynika natomiast z art. 225 Kodeksu cywilnego, obowiązki samoistnego posiadacza w złej wierze względem właściciela są takie same jak obowiązki samoistnego posiadacza w dobrej wierze od chwili, w której ten dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy. Jednakże samoistny posiadacz w złej wierze obowiązany jest nadto zwrócić wartość pożytków, których z powodu złej gospodarki nie uzyskał, oraz jest odpowiedzialny za pogorszenie i utratę rzeczy, chyba że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego.

O tym, czy bezumowne korzystanie z nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, decydować będą w każdym przypadku konkretne okoliczności.

W sytuacji, gdy korzystający z nieruchomości, bez żadnej umowy i bez zgody właściciela zajął jego nieruchomość, a właściciel tej nieruchomości dążąc do jej odzyskania podejmie w tym kierunku kroki prawne np. wytoczy przeciwko niemu powództwo o wydanie rzeczy, zasadne jest przyjęcie, że pomiędzy właścicielem i korzystającym bezumownie z tej nieruchomości nie istnieje żaden jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełnione są świadczenia wzajemne. W takiej sytuacji świadczenie podatnika, nieoparte na tytule prawnym, wskazującym obowiązek świadczenia usług oraz wysokość odszkodowania – nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odszkodowanie wypłacone w takich okolicznościach z tego tytułu nie jest płatnością za świadczenie usługi, lecz rekompensatą za pozbawienie właściciela prawa do swobodnego dysponowania nieruchomością i wynikłe z tego tytułu szkody.

Inaczej należy jednak oceniać sytuację, gdy korzystający z nieruchomości użytkuje ją za zgodą właściciela (nawet dorozumianą) płacąc z tego tytułu określone kwoty, a także sytuację kiedy właściciel rzeczy (np. nieruchomości) – z różnych względów – toleruje sytuację, w której przy braku formalnego stosunku prawnego, inny podmiot korzysta z należącej do niego rzeczy.

W tych okolicznościach wynagrodzenie otrzymane przez właściciela z tytułu bezumownego korzystania z rzeczy spełnia definicję zapłaty z tytułu świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, które (to świadczenie) na podstawie art. 5 ust. 1 cyt. ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Biorąc pod uwagę przytoczone wyżej przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie między Wnioskodawcą a użytkownikiem nie była zawarta żadna umowa dająca prawo do dysponowania nieruchomością, w konsekwencji przedmiotowa nieruchomość była użytkowana bez tytułu prawnego. Wnioskodawca w chwili nabycia nieruchomości wzywał wprawdzie użytkownika do zawarcia umowy najmu, jednak w konsekwencji nie podjął żadnych kroków w celu przejęcia tej nieruchomości do sierpnia 2001 r., kiedy to skierował sprawę do Sądu. Z wniosku wynika zatem, że w okresie od nabycia nieruchomości do sierpnia 2001 r. Wnioskodawca nie dążył do przejęcia nieruchomości lecz zmierzał wyłącznie do prawnego uregulowania stanu faktycznego, tj. do umownego umożliwienia korzystania z nieruchomości przez użytkownika.

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że skoro Wnioskodawca tolerował sytuację,w której przy braku formalnego stosunku prawnego użytkownik korzystał z nieruchomości, stwierdzić należy, że Wnioskodawca zgadzał się na taki sposób wykorzystywania nieruchomości, tym samym bezumowne korzystanie z nieruchomości przez użytkownika podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Stanowiło tym samym wydanie nieruchomości w wykonaniu czynności podlegającej opodatkowaniu.

W związku z powyższym należy przyjąć, że doszło do pierwszego zasiedlenia budynku w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o VAT. Miało bowiem miejsce oddanie budynku do użytkowania w wykonaniu czynności podlegającej opodatkowaniu. Ponadto Wnioskodawca nie ponosił wydatków na ulepszenie budynku.

Mając na uwadze treść powołanych przepisów oraz opis zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że planowana dostawa budynku o charakterze produkcyjno-usługowym nie będzie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim i pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku niemieszkalnego nie upłynie okres krótszy niż 2 lata.

W związku z powyższym planowana dostawa budynku charakterze produkcyjno-usługowym będzie korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, ponieważ dostawa ta nie zostanie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim i pomiędzy pierwszym zasiedleniem a planowaną dostawą nie upłynie okres krótszy niż 2 lata.

Należy zatem stwierdzić, że dostawa budynku podlega zwolnieniu od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT i bezzasadne staje się analizowanie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

W świetle powyższego przepisu przy sprzedaży budynku dokonywanej wraz z dostawą gruntu na którym jest on posadowiony, grunt dzieli byt prawny budynku w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku jak dla dostawy budynku posadowionego na tym gruncie.

W związku z powyższym również dostawa gruntu działki, na której jest posadowiony budynek o charakterze produkcyjno-usługowym, będzie podlegać zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy o VAT w związku z art. 43 ust. 1 pkt 10 tej ustawy.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja indywidualna traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz.U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2 , 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj