Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/415-386/13/RS
z 2 lipca 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 27 marca 2013 r. (data wpływu 2 kwietnia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania armatorskiego - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 kwietnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania armatorskiego.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca w okresie od 13 maja 2012 r. do 10 sierpnia 2012 r. był zatrudniony przez greckiego armatora, jako główny inżynier na statku. W wyniku wypadku, który wydarzył się na statku w dniu 12 lipca 2012 r., Wnioskodawca został poszkodowany, co zobligowało jego pracodawcę - armatora z faktycznym zarządem w Grecji, do wypłacenia Jemu odszkodowania na podstawie układu zbiorowego pracy. Ubezpieczenie zostało wypłacone Wnioskodawcy w listopadzie 2012 r. z ubezpieczenia armatorskiego, którym objęty był marynarz przez wzgląd na fakt wykonywania pracy najemnej na statkach u ww. armatora, z racji tego iż wypadek był objęty ochroną ubezpieczeniową. Ubezpieczenie wypłacone Wnioskodawcy nie było ubezpieczeniem związanym z funduszami kapitałowymi, gdyż stanowiło zwykłe ubezpieczenie armatorskie dotyczące ryzyk związanych z wykonywaniem przez marynarzy pracy najemnej na statkach zarządzanych przez armatora. Wnioskodawca był ubezpieczony przez armatora na zasadach określonych w układzie zbiorowym pracy, którym objęty był statek na którym wykonywał pracę. Podstawą wypłaty wyżej wymienionego odszkodowania Wnioskodawcy, jest podpisane przez Niego „Potwierdzenie zrzeczenia się wszelkich roszczeń” wobec armatora, podmiotów z nim powiązanych oraz statku, które to oświadczenie jest przewidziane w układzie zbiorowym pracy.

Wnioskodawca nie jest objęty obowiązkowym greckim ubezpieczeniem społecznym, gdyż statek pływa pod panamską banderą oraz nie był objęty dobrowolnym greckim ubezpieczeniem społecznym. W Polsce posiada centrum swoich życiowych interesów, nie prowadząc w Rzeczpospolitej Polskiej działalności gospodarczej.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie.

Czy w świetle powyższych informacji, podatnik jest obowiązany opodatkować w Polsce podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwotę odszkodowania za wypadek którą uzyska od greckiego armatora z tytułu ubezpieczenia armatorskiego?

Zdaniem Wnioskodawcy, w niniejszej sprawie osoba mająca miejsce zamieszkania w Rzeczpospolitej Polskiej osiąga dochód w Republice Greckiej. Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, mające miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródła przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Przy czym przepis ten stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Wobec powyższego – według Wnioskodawcy – konieczne jest zastosowanie obowiązującej od 1 stycznia 1992 r. umowy miedzy rządem Rzeczpospolitej Polskiej a rządem Republiki Greckiej o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku z dnia 20 listopada 1987 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 120, poz. 524). Przedmiotowe odszkodowanie, w ocenie Wnioskodawcy pomimo, iż wchodzi w skład układu zbiorowego pracy greckiego armatora, nie wchodzi w skład ustawowego ubezpieczenie społecznego, gdyż statek, na którym wykonywał on pracę nie pływa pod banderą grecką, a co za tym idzie Wnioskodawca nie był objęty obowiązkowym ani dobrowolnym ubezpieczeniem społecznym w Grecji.

Określenie „ubezpieczenie armatorskie” wskazuje komercyjny charakter ubezpieczenia, czyli odszkodowanie wypłacane przez armatora na podstawie jego umowy z zewnętrzną instytucją ubezpieczeniową. W takiej sytuacji odszkodowanie ma charakter gospodarczy, do którego zastosowanie ma art. 22 ust. 1 ww. umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, zgodnie z którym dochody osoby mającej miejsce zamieszkania w Polsce, bez względu na to, gdzie są osiągane, a które nie są objęte postanowieniami innych artykułów niniejszej umowy, podlegają opodatkowaniu tylko w Rzeczpospolitej Polskiej. Wszelkie dochody, które nie są uzyskiwane w ramach działalności gospodarczej i które nie wchodzą w zakres żadnej z pozostałych kategorii dochodu uregulowanej w innych artykułach umowy, są opodatkowywane zgodnie z brzmieniem art. 22 ust. 1 ww. umowy. Dotyczy to również świadczeń z tytułu odszkodowań lub ubezpieczeń. Dochody z pracy najemnej, wypłacane periodycznie są uregulowane w art. 15 ww. umowy, natomiast nie dotyczy to świadczeń z tytułu ubezpieczenia wypłacanych jednorazowo jako tzw. lump sum payment. Odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia armatorskiego ma charakter gospodarczego ubezpieczenia osobowego, co zostało podkreślone w interpretacji indywidualnej ITPB1/415-146/12/MR.

Wnioskodawca uważa, że nie ma tutaj znaczenia fakt, iż to świadczenie jest przewidziane w układzie zbiorowym pracy. Mając na uwadze powyższe, świadczenie uzyskane przez podatnika ma charakter gospodarczego ubezpieczenia osobowego, więc obowiązek podatkowy może powstać tylko w Rzeczpospolitej Polskiej, zgodnie z art. 22 ust. 1 wspomnianej umowy.

Zdaniem Wnioskodawcy, istotne znaczenie dla obowiązku podatkowego ma ww. charakter świadczenia otrzymanego przez podatnika. Ze względu na sferę działalności ubezpieczenia można podzielić na: społeczne oraz gospodarcze. Ubezpieczenia społeczne stanowią zabezpieczenie praw socjalnych pracownika i są związane ściśle ze stosunkiem pracy. Ich celem jest zapewnienie pomocy w przypadku śmierci, choroby pracownika lub członka rodziny. Do grupy ubezpieczeń gospodarczych zalicza się pozostałe rodzaje ubezpieczeń, poza ubezpieczeniami społecznymi, które z reguły wynikają z umowy lub układu zbiorowego pracy.

W opinii Wnioskodawcy, przedmiotowe świadczenie uznać należy za odszkodowanie z umowy ubezpieczenia, gdyż armator wypłacił je ze środków uzyskanych od instytucji ubezpieczeniowej z którą zawarł umowę ubezpieczenia armatorskiego. Gospodarczy charakter odszkodowania wyłącza zatem możliwość uznania przedmiotowego świadczenia za odszkodowanie w związku z wypadkiem przy pracy. Takie odszkodowanie pochodziłoby bowiem z ubezpieczenia społecznego, z którego świadczenia nie są wypłacane przez armatorów. Zgodnie z wiedzą Wnioskodawcy, nie nabył On w Grecji prawa do ww. świadczeń od państwowych organów ubezpieczonych, gdyż nie otrzymał żadnych informacji w ww. zakresie od armatora lub organów ubezpieczeniowych w Grecji oraz nie wypłacono Jemu z tego tytułu żadnych świadczeń odszkodowawczych.

Według Wnioskodawcy, w Rzeczpospolitej Polskiej na podstawie art. 9 ust. 1 w związku z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolnione od podatku są tylko i wyłącznie kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

1. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,
2. dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15.

Opodatkowaniu podlegają natomiast zasadnicze świadczenia wypłacane z tytułu ubezpieczenia społecznego, a przede wszystkim emerytura i renty pracownicze.

Mając na uwadze, iż odszkodowanie uzyskane z ubezpieczenia armatorskiego jest ubezpieczeniem gospodarczym majątkowym, należy zastosować art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten stanowi, że wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych. Na analogiczne zastosowanie przepisów wskazuje interpretacja indywidualna Ministra Finansów ITPB1/415-146/12/MR, w przypadku odszkodowania z tytułu ubezpieczenia armatorskiego po zmarłym małżonku. W rezultacie należy stwierdzić, iż w omawianym stanie faktycznym nie powstaje obowiązek podatkowy z tytułu otrzymanego przez Wnioskodawcę świadczenia z umowy ubezpieczenia armatorskiego. Ubezpieczenie to miało charakter gospodarczy majątkowy i dlatego otrzymane świadczenie korzysta ze zwolnienia przewidzianego w przytoczonym powyżej art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przyjęcie takiego stanowiska spowoduje skutki w postaci zwolnienia odszkodowania uzyskanego przez Wnioskodawcę od podatku dochodowego od osób fizycznych w Rzeczpospolitej Polskiej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Na podstawie art. 3 ust. 1a ww. ustawy za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Stosownie do art. 4a ww. ustawy przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

W myśl art. 22 ust. 1 umowy z dnia 20 listopada 1987 r. między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Greckiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku (Dz. U. z 1991 r. Nr 120, poz. 524) części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, bez względu na to, gdzie powstają, które nie są objęte postanowieniami poprzednich artykułów niniejszej umowy, będą opodatkowane tylko w tym Państwie.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

1. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,
2. dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15.

W sytuacji przedstawionej we wniosku Wnioskodawca, który ma miejsce zamieszkania w Polsce, otrzymał w listopadzie 2012 r. odszkodowanie wypłacone z ubezpieczenia armatorskiego. Ww. ubezpieczeniem Wnioskodawca był objęty z uwagi na fakt wykonywania pracy najemnej na statkach u armatora z faktycznym zarządem w Grecji na podstawie umowy zawartej przez armatora z instytucją ubezpieczeniową.

Biorąc pod uwagę opisany we wniosku stan faktyczny oraz przedstawiony powyżej stan prawny należy zatem stwierdzić, iż zgodnie z postanowieniami ww. umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia armatorskiego w związku z wypadkiem na statku zarządzanym przez greckiego armatora, wypłacone osobie mającej miejsce zamieszkania w Polsce podlega opodatkowaniu tylko w Polsce.

Jednocześnie jednak, przedmiotowe odszkodowanie jest zwolnione od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.