INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej (…), przedstawione we wniosku z dnia 20 czerwca 2012 r. (data wpływu 25 czerwca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych w związku procesem arbitrażowym dotyczącym zbycia udziałów i akcji przez podmiot kontrolowany przez Spółkę – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 czerwca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych w związku procesem arbitrażowym dotyczącym zbycia udziałów i akcji przez podmiot kontrolowany przez Spółkę.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (dalej również: „Spółka”) jest spółką publiczną, notowaną na Giełdzie Papierów Wartościowych. Spółka jest jednostką dominującą Grupy Kapitałowej E., której głównym przedmiotem działalności jest handel artykułami spożywczymi i kosmetyczno - chemicznymi. Spółka posiada (bezpośrednio i pośrednio) akcje lub udziały w spółkach zależnych należących do Grupy E.

Wnioskodawca działa jako spółka holdingowa. Zajmuje się w sposób aktywny tworzeniem bądź przejmowaniem, a następnie zarządzaniem i kontrolowaniem podmiotów zależnych.

Głównym zadaniem Wnioskodawcy jest wyznaczanie strategii działania oraz koordynacja i zarządzanie w obszarach centralnych spółek zależnych: finanse, księgowość, prawo, personel, zaś spółki podporządkowane koncentrują się na operatywnych funkcjach zarządzania oraz na działalności produkcyjnej lub usługowej.

W 2011 roku Wnioskodawca był również zaangażowany w zbycie udziałów w swojej spółce zależnej T. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (udziały te zostały bezpośrednio zbyte przez podmiot kontrolowany przez Wnioskodawcę). W tej transakcji Wnioskodawca był aktywnie zaangażowany w cały proces zbycia, kontakty z doradcami, negocjacje cenowe, etc. działając jako doradca i podmiot zarządzający projektem dla spółki, która faktycznie dokonała zbycia udziałów.

Zarząd Spółki w dniu 9 maja 2012 r. skierował do Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie pozew przeciwko E. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie o zapłatę 431.053.618,65 zł tytułem naprawienia szkody poniesionej w następstwie niewykonania umowy zawartej pomiędzy Wnioskodawcą i E. Spółka Akcyjna a E. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

Szkoda wynikała z faktu niesporządzenia przez E. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością raportu, który stanowić miał podstawę ustalenia ceny za udziały i akcje zbywane na rzecz E. Spółka Akcyjna.

W wyniku niewykonania zobowiązania przez E. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością powstał spór o cenę za udziały i akcje pomiędzy Wnioskodawcą a E. Spółka Akcyjna. W następstwie tego zostało wszczęte postępowanie arbitrażowe zakończone ugodą, polegającą na sprzedaży udziałów i akcji za cenę niższą niż wynikająca z umowy inwestycyjnej pomiędzy Wnioskodawcą a E. Spółka Akcyjna i na odmiennych niż pierwotnie ustalono warunkach.

Wskutek niewykonania umowy przez E. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka, jako doradca na transakcji oraz spółka, która była bezpośrednim zbywcą udziałów w T. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością poniosły szkodę poprzez nieuzyskanie ceny - za udziały i akcje sprzedawanych spółek - wynikającej z pierwotnie zawartej umowy pomiędzy Spółką a E. Spółka Akcyjna.

W związku z rozpoczęciem procesu arbitrażowego Spółka będzie ponosić wydatki związane z tym procesem, w szczególności: koszty opłaty arbitrażowej i opłaty rejestracyjnej, koszty arbitrów, koszty doradców prawnych, opinii biegłych i ekspertów wynajętych na potrzeby tego procesu.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy wydatki poniesione przez Spółkę w związku z wyżej opisanym procesem arbitrażowym będą stanowić, zgodnie z ogólną normą wynikającą z art. 15 ust. 1 w powiązaniu z art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. Nr 54 poz. 654 ze zm.) koszty uzyskania przychodu niezależnie od rezultatu procesu...
2. Czy przy odpowiedzi pozytywnej na pytanie pierwsze, należy uznać że koszty te powinny być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia, w chwili ujęcia ich w księgach Spółki...
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki poniesione przez Spółkę w związku z procesem arbitrażowym będą stanowić koszty uzyskania przychodu niezależnie od późniejszego rezultatu procesu, spełnione zostały bowiem przesłanki wymienione w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, tj. są to wydatki ewidentnie poniesione w celu osiągnięcia przychodu. Jednocześnie wydatki te nie zostały wyłączone z kosztów podatkowych w oparciu o przepisy art. 16 ust. 1 ustawy. Według Spółki wydatki te stanowią koszty pośrednie, o których mowa w art. 15 ust. 4d ustawy i powinny zostać zaliczone do kosztów w dacie ich poniesienia.

Realia obrotu gospodarczego powodują, że przedsiębiorcy uciekają się do różnych sposobów rozstrzygania sporów z kontrahentami powstałych wtoku współpracy między nimi. Jednym z nich jest oddanie wszelkich sporów wynikających z umowy pod ocenę arbitrażu. Strony zawierając taką klauzulę w umowach mają przede wszystkim na celu przyśpieszenie rozwiązania sporu i jego polubowne rozstrzygnięcie. Dochodzone przez Spółkę przed Sądem Arbitrażowym roszczenie ma charakter odszkodowawczy i wynika z niewykonania przez Kontrahenta (E. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) umowy zawartej ze Spółką.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawierają szczególnych rozwiązań dotyczących zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztów procesowych, dlatego zastosowanie powinny znaleźć tutaj ogólne reguły z art. 15 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z tym przepisem, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy. Ustawodawca oparł tę konstrukcję na zasadzie klauzuli generalnej (koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów oraz zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów) z enumeratywnym wyłączeniem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy.

Literalne brzmienie przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie pozostawia wątpliwości, że nie wszystkie wydatki poniesione przez podatnika, stanowiące z ekonomicznego punktu widzenia koszty działalności, są kosztem uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, pomiędzy tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowo - skutkowy tego typu, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu, zachowanie albo zabezpieczenie jego źródła. Każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej ocenie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku pomiędzy poniesionym kosztem, a powstaniem przychodu lub zabezpieczeniem źródła uzyskiwania przychodów.

Ustawodawca wskazuje ponadto, że odróżniać należy cel działania i skutek działania. Nie można oczekiwać, że każde celowe działania podatnika przyniosą zakładane i oczekiwane następstwo, tj. bezpośrednio przychód podatkowy.

W ocenie Spółki, przepis art. 15 ust. l ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie wymaga zatem w szczególności, aby poniesiony w celu osiągnięcia przychodu wydatek w każdym przypadku bezpośrednio skutkował uzyskaniem lub zwiększeniem przychodu proporcjonalnie do wielkości tych kosztów. Wystarczające w tym zakresie jest poniesienie wydatku tylko w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. W konsekwencji można przyjąć, że możliwe jest odliczenie wszelkich kosztów, jednak z zastrzeżeniem, że mają one związek z prowadzoną działalnością (bezpośredni lub pośredni), a ich poniesienie ma lub też może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Z tych powodów, ewentualny brak bezpośredniego skutku (w postaci konkretnego przychodu), nie dyskwalifikuje wydatku jako kosztu poniesionego w celu osiągnięcia przychodu.

Istotne jest przede wszystkim to, czy działanie Spółki spełnia kryterium celowości. Na takie właśnie rozumienie analizowanych przepisów wskazują zarówno wyrok WSA w Gdańsku z dnia 4 stycznia 2011 r., sygn. I SA/Gd 1107/10 jak i wyrok WSA w Olsztynie z dnia 10 grudnia 2009 r., sygn. I SA/Ol 703/09.

Na tle powyższych uregulowań Spółka nie ma wątpliwości, że wydatki na postępowanie arbitrażowe prowadzone celem uzyskania odszkodowania (przychodu dla Spółki) z powodu niewykonania usługi przez kontrahenta, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów w Jej sytuacji, gdyż są związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, a wdanie się w spór jest uzasadnione okolicznościami sprawy.

Spółka w chwili obecnej poniosła wydatki na opłatę arbitrażową i rejestrową na rzecz Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie, ale przewiduje, że wydatków związanych z procesem będzie więcej i ze względu na wysoką kwotę roszczenia koszty tego procesu również będą istotne.

W ocenie Spółki, roszczenie jest zasadne, co potwierdza opinia reprezentującej Ją kancelarii prawnej oraz dowody i argumenty zawarte w złożonym pozwie sądowym.

Spółka nie będzie miała wpływu na finalny wynik procesu arbitrażowego (konstytucyjna niezależność sądów), który może zakończyć się zasądzeniem na rzecz Spółki wnioskowanego odszkodowania, zawartą miedzy stronami ugodą z wynegocjowaną kwotą odszkodowania bądź oddaleniem pozwu Spółki (co oznacza najczęściej obowiązek pokrycia drugiej stronie kosztów poniesionych na reprezentujących ją prawników). Spółka musi ze swojej strony dołożyć wszelkich starań, żeby udowodnić przed sądem swoje racje i uzyskać wyrok na swoją korzyść, a to jest nierozłącznie związane z ponoszeniem kosztów tego procesu, jednak niezawisłość sądu oznacza, iż Spółka nie będzie miała wpływu na wydanie wyroku.

Wnioskodawca pragnie jednak zwrócić uwagę na wyrok WSA w Warszawie z dnia 8 kwietnia 2010 r., sygn. III SA/Wa 2256/09, w którym w wyraźny sposób sąd potwierdził, że koszty procesów sądowych mogą stanowić koszty podatkowe, również wtedy gdy proces będzie przegrany. Sąd w szczególności wskazał, że przy ocenie związku określonego wydatku z celem w postaci uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródła nie można wymagać bezbłędności działania przedsiębiorcy. Założenie o obowiązku zachowania należytej staranności przy podejmowaniu decyzji gospodarczych nie wynika bowiem z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W art. 16 ust. 1 pkt 17 tej ustawy ustawodawca wyłącza z kosztów podatkowych jedynie koszty egzekucyjne związane z niewykonaniem zobowiązań. Interpretując a contrario, uznać należy, że pozostałe koszty procesu co do zasady są odliczalne od przychodu. Oznacza to, że bezpodstawny jest wniosek organu, iż koszty procesowe tylko wtedy stanowić mogą koszty uzyskania przychodów, gdy postępowanie jest zwycięskie dla strony. W działalności gospodarczej jednym z elementów należytego jej prowadzenia jest dbałość o interesy przedsiębiorstwa, a w przypadku braku kompromisu z kontrahentami egzekwowanie praw w drodze procesowej. Koszty prowadzenia sporów sądowych jak najbardziej zatem ponoszone są w celach wynikających z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Ten sam wniosek dotyczy także innych wydatków związanych z podejmowanymi przedsięwzięciami gospodarczymi. Błąd w przewidywaniach przedsiębiorcy co do skuteczności danego nakładu nie eliminuje z góry danego wydatku z kosztów podatkowych. Tylko w przypadku braku istnienia jakiegokolwiek związku z przychodami lub działalnością firmy koszty takie nie podlegałby uwzględnieniu w rozliczeniu podatkowym.

Wydatki procesowe, ponoszone przez Spółkę, która dochodzi swoich praw poszkodowanego przed Sądem Arbitrażowym, takie jak, koszty opłaty arbitrażowej i opłaty rejestracyjnej, koszty arbitrów, koszty doradców prawnych, opinii biegłych i ekspertów wynajętych na potrzeby tego procesu, jak również inne związane z jego prowadzeniem (np. zasądzone wyrokiem sądu), mają na celu ochronę interesów prawnych Spółki i zmierzają do uzyskania należnego zadośćuczynienia.

Są to więc niewątpliwie koszty związane z prowadzoną przez Spółkę działalnością, będące konsekwencją Jej funkcjonowania jako podmiotu gospodarczego, które pozostają w pośrednim związku z jej przychodami. Stanowią one koszty uzyskania przychodów w dacie poniesienia, bez względu na skuteczność postępowania w związku z którym powstały. Oczywiście można doszukiwać się bezpośredniego związku z przychodem, jaki Spółka spodziewa się osiągnąć w przypadku pomyślnego dla Niej rozstrzygnięcia sprawy, jednak biorąc pod uwagę funkcje jakie Wnioskodawca spełnia w grupie holdingowej (doradcze, zarządzające, reprezentowanie innych podmiotów, negocjowanie i zawieranie umów, etc.) koszty te należy uznać jako pośrednio związane z przychodami jakie Spółka już osiągnęła w związku z opisaną transakcją, przychodami jakie spodziewa się osiągnąć w przyszłości w transakcjach takiego samego i podobnego rodzaju (utrwalenie wizerunku Spółki na rynku jako wiarygodnego partnera handlowego, który jednak wymaga dotrzymywania zobowiązań kontraktowych i egzekwuje wykonanie umów), jak i z przychodami z ewentualnego odszkodowania. Wielość źródeł przychodu, jakim można przypisać ponoszone przez Spółkę koszty oraz fakt medialnego wpływu postępowania na wizerunek Spółki i zarządzanych przez Nią podmiotów z grupy holdingowej w przyszłych kontaktach handlowych oznacza, że nie jest możliwe przypisanie ponoszonych kosztów arbitrażu bezpośrednio konkretnemu źródłu/źródłom przychodów i należy uznać, iż są to wydatki pośrednio związane z całokształtem przychodów realizowanych przez Spółkę.

Ponadto Spółka nadmienia, że stanowisko Spółki potwierdza szereg interpretacji organów podatkowych wydanych w sprawach indywidualnych podatników w kwestii kosztów procesowych, a mianowicie:

• Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 12 stycznia 2011 r., IPPB3/423-756/10-4/DP, dotyczyła pozwu o odszkodowanie za utracone korzyści wynikające z braku otrzymania decyzji przedłużającej możliwość prowadzenia punktów gier o niskich wygranych. Organ poparł stanowisko podatnika:„Opłatę sądową za wniesienie pozwu oraz ponoszone koszty wynagrodzenia kancelarii prawnej, która prowadzi sprawę odszkodowawczą Spółka prawidłowo zaliczyła do kosztów uzyskania przychodów. (…) Są to koszty pośrednio związane z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą poniesione w celu wyegzekwowania od Skarbu Państwa należności za utracone przychody. (...) Spółka uważa również, iż poniesione koszty sądowe oraz koszty obsługi prawnej kancelarii prowadzącej sprawę zostały zaliczone przez Spółkę poprawnie do kosztów uzyskania przychodów - niezależnie od rezultatu procesu przeciwko Skarbowi Państwa, z uwagi na brak w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, takiego warunku uzależniającego koszt od wyniku sprawy.”

• Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu z dnia 21 marca 2007 r., PDI/4270-0005/07/KMA dotyczyła pozwu przeciwko innej spółce, o zapłatę kwoty pokrywającej wyrządzoną szkodę wraz z należnymi odsetkami. Organ poparł stanowisko podatnika:„Ponoszone przez dochodzącego swoich praw poszkodowanego, koszty procesu, takie jak wpis, opłata kancelaryjna czy koszty reprezentacji, jak również inne związane z jego prowadzeniem tj. koszty biegłych czy obsługi prawnej, mają na celu ochronę interesów prawnych podatnika i zmierzają do uzyskania należnego - wg jego oceny - zadośćuczynienia. Są to więc niewątpliwie koszty związane z prowadzoną przez podatnika działalnością, będące konsekwencją jego funkcjonowania jako podmiotu gospodarczego, które pozostają w pośrednim związku z jego przychodami. Nie można zatem kwestii zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów wiązać z przyznaniem przez sąd dochodzonego odszkodowania, ani też z datą jego faktycznego otrzymania. Stanowią one koszty uzyskania przychodów w dacie poniesienia, bez względu na skuteczność postępowania, w związku z którym powstały.” W tym miejscu warto zwrócić uwagę, że pierwotnie podatnik otrzymał interpretację potwierdzającą, że wydatki na postępowanie sądowe należy wiązać bezpośrednio z otrzymanym przez podatnika odszkodowaniem. Interpretacja ta jednak została z urzędu zmieniona przez Ministra Finansów w trybie nadzoru, gdzie potwierdzono pośredni związek tego rodzaju wydatków z przychodem, tak jak to wskazano w cytacie powyżej.

• Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 28 lutego 2008 r., ILPB3/423-293/07-4/EK, dotycząca ujęcia kosztów postępowania sądowego w procesie o zapłatę kary umownej. Organ podatkowy stwierdził, że:„W przedstawionym stanie faktycznym, uznać należy, że koszty sądowe i koszty obsługi prawnej związane z prowadzonym przez Spółkę procesem o zapłatę, mają na celu ochronę jej interesów prawnych. Są to koszty pośrednio związane z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą, poniesione w celu wyegzekwowania należności, a więc osiągnięcia określonego przychodu. Wobec powyższego, przedmiotowe wydatki - niezależnie od rezultatu procesu - mogą zostać zaliczone do kosztów podatkowych.”
  
  

W związku z powyższym Spółka wnosi o potwierdzenie prawidłowości stanowiska przedstawionego na wstępie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Spółki w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określa ustawa z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2011 r., nr 74, poz. 397 ze zm. ) w art. 15 ust. 1, zgodnie z którym kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy. Ustawodawca oparł tę konstrukcję na zasadzie klauzuli generalnej (koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów oraz zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów) z enumeratywnym wyłączeniem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy. Literalne brzmienie przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie pozostawia wątpliwości, że nie wszystkie wydatki poniesione przez podatnika, stanowiące z ekonomicznego punktu widzenia koszty działalności, są kosztem uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, to pomiędzy tym wydatkiem a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowo - skutkowy tego typu, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu, zachowanie albo zabezpieczenie jego źródła.

W kontekście art. 15 ust. 1 ww. ustawy w zakresie oceny prawnej konsekwencji materialnych, jakie poniosła Spółka z powodu poniesienia opisanych we wniosku wydatków w związku z rozpoczęciem procesu arbitrażowego (opłaty arbitrażowej i opłaty rejestracyjnej na rzecz Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie), istotny jest przede wszystkim związek pomiędzy poniesieniem kosztu a uzyskaniem przychodu lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów. Wykładnia gramatyczna użytego przez ustawodawcę w ww. przepisie pojęcia „koszty uzyskania przychodów”, jako „koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów” oznacza, że podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni lub pośredni związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu, lub zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów.

Z przywołanego przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, że jakkolwiek podmioty gospodarcze mogą dowolnie i swobodnie podejmować decyzje finansowe w ramach prowadzonej działalności gospodarczej kierując się kryteriami rachunku ekonomicznego, to jednakże kwalifikacja wydatków do kosztów podatkowych winna opierać się na przepisach prawa podatkowego. I jakkolwiek strony mogą swobodnie kształtować swoje prawa i obowiązki w ramach zawieranych umów, zgodnie z cywilistyczną zasadą swobody umów, które nie mogą być przedmiotem ingerencji organów podatkowych, w sytuacji, gdy skutki tych umów odnoszą się do zobowiązań podatkowych podatników, Organ podatkowy ma nie tylko prawo, lecz obowiązek dokonać oceny tych skutków opierając się na przepisach prawa podatkowego.

W ocenie Organu, poniesione przez Spółkę ww. wydatki nie spełniają przesłanek do zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów Wnioskodawcy na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy. Opisane wydatki, poniesione w związku z procesem przeciwko E. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością o zapłatę kwoty 431.053.618,65 zł tytułem naprawienia szkody poniesionej w następstwie niewykonania zawartej umowy, dotyczącej sporządzenia raportu, który miał stanowić podstawę ustalenia ceny za udziały i akcje sprzedawanych spółek (zbywane bezpośrednio przez podmiot kontrolowany przez Wnioskodawcę) nie stanowią kosztów uzyskania przychodów ze względu na brak określonej w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przesłanki działania „w celu osiągnięcia przychodu”. Wydatki te nie są również wydatkiem dla zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów.

Jednym ze źródeł przychodów w podatku dochodowym jest działalność gospodarcza; wszystkie ponoszone w związku z tą działalnością koszty, które nie są nakierowane na osiągnięcie określonych przychodów należy uznać za koszty ponoszone w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. Jednak zapłaty ww. wydatków nie można uznać za działanie w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów Wnioskodawcy.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka, jako jednostka dominująca grupy kapitałowej, posiada (bezpośrednio i pośrednio) akcje lub udziały w spółkach zależnych należących do tej grupy. W 2011 r. Spółka była zaangażowana w zbycie udziałów w swojej spółce zależnej T. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (udziały te zostały bezpośrednio zbyte przez podmiot kontrolowany przez Wnioskodawcę). W tej transakcji Wnioskodawca był aktywnie zaangażowany w cały proces zbycia, kontakty z doradcami, negocjacje cenowe, itd., działając jako doradca i podmiot zarządzający projektem dla spółki, która faktycznie dokonała zbycia udziałów.

Ponadto, Wnioskodawca i spółka kupująca udziały (E. Spółka Akcyjna) zawarli z E. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością umowę, dot. sporządzenia raportu, który miał stanowić podstawę ustalenia ceny za udziały i akcje zbywane na rzecz E. Spółka Akcyjna. Z umowy tej E. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie wywiązała się, w wyniku czego powstał spór o cenę za udziały i akcje pomiędzy Spółką a E. Spółka Akcyjna, który w następstwie postępowania arbitrażowego zakończył się ugodą, polegającą na sprzedaży udziałów i akcji za cenę niższą niż wynikająca z umowy inwestycyjnej zawartej pomiędzy Spółką a E. Spółka Akcyjna i na warunkach odmiennych niż pierwotnie ustalono.

W maju 2012 r. Zarząd Spółki skierował do Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie pozew przeciwko E. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością o zapłatę kwoty 431.053.618,65 zł tytułem naprawienia szkody poniesionej w następstwie niewykonania zawartej umowy o sporządzenie raportu, ponosząc z tego tytułu wydatki związane z tym procesem.

Stosownie do postanowień art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe;

Przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych, z zastrzeżeniem ust. 4, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej (art. 14 ust. 1 ww. ustawy).

W opisanym zdarzeniu przyszłym sprzedaż udziałów w spółce zależnej T. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością przez podmiot kontrolowany przez Wnioskodawcę przyniosła przychód temu podmiotowi, a nie Wnioskodawcy.

Wnioskodawca w transakcji zbycia udziałów działał jako doradca i podmiot zarządzający projektem dla spółki, która faktycznie dokonała zbycia udziałów. Wnioskodawca nie wykazał we wniosku, że przedmiotowe wydatki przekładają się wprost na przychód Spółki, czy też na zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów z tego tytułu. Zbywane udziały stanowiły majątek innej spółki, zatem uzyskany z ich zbycia przychód nie może być uznany za osiągnięty przez Wnioskodawcę. Jak sama Spółka stwierdziła, biorąc pod uwagę funkcje jakie Wnioskodawca spełnia w grupie holdingowej (doradcze, zarządzające, reprezentowanie innych podmiotów, negocjowanie i zawieranie umów itd.), działania podjęte przez Nią w celu wyegzekwowania ewentualnego odszkodowania tytułem naprawienia szkody poniesionej na sprzedaży udziałów za cenę niższą niż pierwotnie uzgodniona z powodu niewywiązania się z umowy przez E. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością mogą mieć związek z „przychodami jakie spodziewa się osiągnąć w przyszłości w transakcjach takiego samego i podobnego rodzaju (utrwalenie wizerunku Spółki na rynku jako wiarygodnego partnera handlowego, który jednak wymaga dotrzymywania zobowiązań kontraktowych i egzekwuje wykonanie umów), jak i z przychodami z ewentualnego odszkodowania”.

W ocenie Organu podatkowego ewentualna odpowiedzialność odszkodowawcza E. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wiązać się może z innym podmiotem, tj. spółką zbywającą udziały. W tej sytuacji Organ nie widzi związku, nawet pośredniego ponoszenia opłat związanych z dochodzeniem przez Wnioskodawcę „swoich praw poszkodowanego” przed Sądem Arbitrażowym, jak również z zachowaniem źródła przychodów. Uznając, że roszczenie o zapłatę 431.053.618,65 zł nie jest związane z „utraconymi przychodami” Wnioskodawcy, wydatki związane z postępowaniem arbitrażowym nie mogą być uznane za koszty podatkowe Spółki na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W związku z powyższą oceną rozpatrywanie wymienionych we wniosku wydatków w kontekście ustalenia momentu ich zaliczenia do kosztów podatkowych pozostaje bezprzedmiotowe.

Odnosząc się do powołanego we wniosku wyroku WSA w Warszawie z dnia 8 kwietnia 2010 r., sygn. akt III SA/Wa 2256/09 i interpretacji organów podatkowych zauważyć należy, że wydane zostały one w innych stanach faktycznych i prawnych, a mianowicie w sprawach dotyczących uznania za koszt podatkowy wydatków związanych z kosztami procesów sądowych o roszczenia związane z dochodzeniem przez poszkodowanych swoich praw, tj. sporu między podatnikiem a jego kontrahentem, utraconych korzyści wynikających z braku otrzymania decyzji przedłużającej możliwość prowadzenia punktów gier o niskich wygranych, zapłaty kwoty pokrywającej wyrządzoną szkodę wraz z należnymi odsetkami i zapłaty kary umownej.

Końcowo informuje się, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej działając w imieniu Ministra Finansów odnosi się wyłącznie do okoliczności opisanych przez Wnioskodawcę, nie może prowadzić postępowania wyjaśniającego zmierzającego do ustalenia stanu faktycznego. Nie bada i nie szuka potwierdzenia prawdziwości podanych okoliczności, czy ich wiarygodności, nie gromadzi materiału dowodowego w związku z czym jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionym przez Wnioskodawcę i Jego stanowiskiem.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Spółki w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.