Przepisy ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. Nr 142, poz. 702 ze zm.) stanowią, iż w przypadku ustania bytu prawnego podatnika, decyzja o nadaniu NIP wygasa z mocy prawa.
Zgodnie z art. 160 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) osoba prawna, której zakłady (oddziały) rozliczały się jako odrębni podatnicy, wstępuje z dniem 1 maja 2004 r. we wszystkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki swojego zakładu (oddziału), który przestał być wyodrębnionym podatnikiem – w zakresie, w jakim dotyczą podatku od towarów i usług. A zatem wskazane oddziały (zakłady) przestają być podatnikami podatku od towarów i usług z mocy ustawy. Natomiast w myśl art. 96 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. jeżeli podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT zaprzestał wykonywania czynności podlegającej opodatkowaniu, jest on obowiązany zgłosić zaprzestanie działalności naczelnikowi urzędu skarbowego; zgłoszenie to stanowi dla naczelnika urzędu skarbowego podstawę do wykreślenia z rejestru jako podatnika VAT. Mając na uwadze wyżej wskazane przepisy wskazuje się, iż oddział (zakład) nie ma obowiązku zgłaszania, że z dniem 1.05.2004 r. przestaje być podatnikiem VAT w związku z art. 160 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11.03.2004 r.
W zakresie drugiego pytania wskazuje się, iż zgodnie z § 5 ust. 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 lipca 2002 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, oraz warunków stosowania tych kas przez podatników (Dz. U. Nr 108, poz. 948) zakończenie pracy w trybie fiskalnym przez kasę lub wymiana pamięci fiskalnej kasy wymaga dokonania, z udziałem pracownika urzędu skarbowego, czynności odczytania zawartości pamięci fiskalnej kasy rejestrującej i sporządzenia protokołu. Należy wskazać, iż w przypadku zmiany NIP, istnieje obowiązek wymiany pamięci kasy fiskalnej, gdyż nie ma technicznej możliwości dokonania w pamięci kasy zmian dotyczących numeru NIP podmiotu. Mając na uwadze powyższe należy wskazać, iż powstaje obowiązek dokonania (z udziałem pracownika skarbowego) odczytu zawartości pamięci fiskalnej, o którym mowa w § 5 ust. 8 cytowanego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 lipca 2002 r.