W odpowiedzi na pismo z dnia 02.10.2003 r. uzupełnionego następnie w dniu 16.10.2003 r. dotyczącego pytania:
Prawidłowości zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług przy sprzedaży autobusu?

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Olkuszu działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29.08. 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) informuje:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.) zwolniona została z podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego sprzedaż towarów używanych, z wyjątkiem importu, pod warunkiem że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało sprzedającemu prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony.

Zatem dla skorzystania z omawianego zwolnienia muszą być spełnione łącznie następujące warunki:
l/ przedmiotem obrotu jest towar spełniający przesłanki pozwalające uznać go za używany,
2/ towar używany jest przedmiotem czynności wymienionych w art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku od towarów i usług,
3/ sprzedającemu nie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w stosunku do sprzedanych towarów.

Przez towary na gruncie ww. ustawy, zgodnie z legalną definicją tego pojęcia (art. 4 pkt 1 ustawy), należy rozumieć rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki, budowle, lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, które wymienione są w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej.

Z kolei zgodnie z art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym towarami używanymi są:
1/ budynki, budowle i ich części - jeżeli od końca roku, w którym zakończono budowę tych obiektów, minęło co najmniej 5 lat,
2/ pozostałe towary, których okres używania przez podatnika dokonującego ich sprzedaży wyniósł co najmniej pół roku.

Definicja ta odrębnie traktuje nieruchomości i rzeczy ruchome. W przypadku nieruchomości warunkiem wystarczającym dla uznania ich za towar używany jest upływ wymaganego okresu czasu. Natomiast w przypadku rzeczy ruchomych, oprócz upływu wymaganego okresu czasu, warunkiem koniecznym dla uznania za towar używany jest także używanie rzeczy przez ten okres przez podatnika.

Należy zwrócić uwagę, iż przymiot towaru używanego przysługuje nieruchomościom już niejako "dożywotnio" od momentu spełnienia wymaganego warunku (upływ 5 lat od końca roku, w którym zakończono budowę). Natomiast w przypadku rzeczy ruchomych przymiot "używanych" nie przynależy im raz na zawsze, lecz u każdego podatnika musi upłynąć pół roku używania rzeczy, aby mógł ten przymiot uzyskać. Stanowisko takie zajął np. NSA w wyroku z 14 lutego 2000 r. sygn. akt I SA/Lu 1595/98, w którym stwierdził: "W odniesieniu do rzeczy ruchomych, sześciomiesięczny termin z art. 4 pkt 7 ustawy z 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym odnosi się do każdorazowego nabycia towarów. Oznacza to, że podatnik nabywając rzecz ruchomą, a następnie dokonując jej sprzedaży po upływie czterech miesięcy, musi tę sprzedaż opodatkować, bowiem nie upłynął jeszcze ustawowy termin sześciu miesięcy". Podobnie wypowiedział się NSA w wyroku z 21 stycznia 2000 r., sygn. akt I SA/Gd 1034/98, uznając iż: "W odniesieniu do rzeczy ruchomych termin półroczny, o którym mowa w art. 4 pkt 7b ustawy z 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, biegnie od momentu ich nabycia przez podatnika. Przy czym termin ten odnosi się do każdorazowego nabycia towaru. Podatnik może nabyć rzecz jako używaną ponad 6 miesięcy u sprzedawcy, a następnie dokonać jej sprzedaży po upływie krótszym od 6 miesięcy, ale sprzedaż w takim wypadku będzie opodatkowana". Naszym zdaniem za uzasadniony należy przyjąć pogląd, iż terminem początkowym, od którego należy liczyć półroczny okres używania dla rzeczy ruchomych jest dzień przyjęcia rzeczy do używania, który tylko z reguły jest dniem nabycia rzeczy ruchomej.

Z przedstawionej w Pana piśmie sytuacji oraz na podstawie załączonych dokumentów wynika, że w dniu 26.06.2003 r. na podstawie rachunku nabył Pan autokar marki VOLVO JB10M 60 od (...). Wcześniej autokar ten został zakupiony i sprowadzony z zagranicy przez (...) na podstawie zgłoszenia celnego SAD (...).

Z Pana pisma wynika, że w czerwcu 2003 r. (...) S.C., której był Pan wspólnikiem została rozwiązana, zatem Pan jako wspólnik spółki cywilnej nie wstąpił w jej prawa i obowiązki, nie doszło do zmiany formy organizacyjnej polegającej na podziale albo połączeniu dotychczasowych przedsiębiorców ani do zmiany wspólników spółki cywilnej (nie będącej osobą prawną). Został zlikwidowany przedsiębiorca.

Zakupiony przez Pana autokar został wprowadzony do ewidencji środków trwałych prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej na własne nazwisko (...). Data przyjęcia do używania została określona na 11.07.2003 r.

Zatem sprzedając przedmiotowy autobus jako Firma (...) w miesiącu wrześniu 2003 r. nie użytkował go Pan przez okres sześciu miesięcy i w związku z tym nie zachodzą przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Z uwagi na fakt jednoczesnego przekroczenia przez Pana przedmiotową sprzedażą kwoty uprawniającej do zwolnienia podmiotowego od podatku VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przekroczenia tej kwoty, a opodatkowaniu podlega nadwyżka ponad tę kwotę (art. 14 ust. 3 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.).

Jednocześnie art. 15 ust. 1 w. cyt. ustawy mówi, że podstawą opodatkowania jest obrót, a obrotem, z zastrzeżeniem art. 16 i 17, jest kwota należna z tytułu sprzedaży towarów, pomniejszona o kwotę należnego podatku.