P O S T A N O W I E N I E

Działając na podstawie art. 216 oraz art. 14 a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity z 2005r. Dz. U. Nr 8, poz. 60 ze zmianami ) - Naczelnik Urzędu Skarbowego w Nysie stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 13.09.2005 r. ( złożonym w dniu 16.09.2005r. ) uzupełnionym pismem z dnia 23.09.2005 r. ( złożonym w dniu 28.09.2005 r. ) o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej :
czy postanowienie Prokuratury Rejonowej o umorzeniu postępowania z powodu nie wykrycia sprawcy jest podstawą do zaliczenia nieściągalnej wierzytelności zarachowanej uprzednio jako należny przychód ze sprzedaży do kosztów uzyskania przychodów - jest nieprawidłowe.

U Z A S A D N I E N I E

1. Przedmiot interpretacji.
Pismem z dnia 13.09.2005r. Spółka zwróciła się o interpretację przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych w sprawie dotyczącej:
czy postanowienie Prokuratury Rejonowej o umorzeniu postępowania z powodu nie wykrycia sprawcy jest podstawą do zaliczenia nieściągalnej wierzytelności zarachowanej uprzednio jako należny przychód ze sprzedaży do kosztów uzyskania przychodów ?
Pismem Nr PDI/423-5/05 z dnia 20.09.2005r. tutejszy organ podatkowy wezwał Spółkę na podstawie art. 155 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity z 2005r. Dz. U. Nr 8, poz. 60 ze zmianami ) w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego pisma do przesłania uwierzytelnionych kserokopii dokumentów przedstawiających stan faktyczny opisany przez Spółkę w przedmiotowym wniosku . Spółka pismem z dnia 23.09.2005 r. ( złożonym w dniu 28.09.2005 r. ) przedłożyła uwierzytelnione przez radcę prawnego następujące dokumenty dotyczące przedmiotowej sprawy:

1. Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa z dnia 14.11.2003 r. wraz z załącznikami.
2. Postanowienie Prokuratora Prokuratury Rejonowej z dnia 31.03.2004 r. o umorzeniu śledztwa.
3. Zażalenie Spółki z dnia 19.04.2004r. na postanowienie o umorzeniu śledztwa.
4. Postanowienie Prokuratora Prokuratury Rejonowej z dnia 30.09.2004 r. o umorzeniu śledztwa.
5. Zażalenie Spółki z dnia 15.10.2004r. na postanowienie o umorzeniu śledztwa.
6. Postanowienie Prokuratora Prokuratury Rejonowej z dnia 28.02.2005 r. o umorzeniu śledztwa.

Zgodnie z art. 14 a § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa ( tekst jednolity z 2005 r. Dz.U. Nr 8 , poz. 60 ze zmianami ) stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz ( prezydent miasta ), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.

2. Stan faktyczny przedstawiony przez Wnioskodawcę.

Z przedstawionego przez Spółkę stanu faktycznego wynika, że w dniu ........2003 r. Spółka na podstawie zamówienia nabywcy , który przedłożył odpis z Krajowego Rejestru Sądowego, potwierdzenie zgłoszenia rejestracyjnego VAT i zaświadczenie o numerze REGON wydała towar nabywcy. W związku z wydaniem towaru Spółka wystawiła faktury VAT na łączną kwotę 21.256,72 zł na firmę i zarachowała jako przychód należny.
Ponieważ nabywca nie zapłacił za sprzedany towar w terminie podjęto energiczne działania dla uzyskania zapłaty. W wyniku podjętych działań okazało się , że dane nabywcy w Krajowym rejestrze Sądowym są niezgodne z aktualnym stanem prawnym , a osoba na której nazwisko nabyto udziały w Spółce w rzeczywistości nie żyje od ponad dwóch lat.
W stosunku do nabywcy złożono zawiadomienie do Prokuratury Rejonowej o popełnieniu przestępstwa poprzez wyłudzenie towaru.
W wyniku postępowania prowadzonego pod nadzorem Prokuratury Rejonowej w dniu ..........2005 r. zostało wydane postanowienie o umorzeniu śledztwa z powodu nie wykrycia sprawcy.
Udziały w Spółce nabyto na podstawie fałszywego dowodu osobistego osoby , która nie żyje od kilku lat. Po powyższej Spółce oprócz zapisu w Krajowym Rejestrze Sądowym nie ma śladu.

3. Stanowisko Wnioskodawcy.

Spółka w odniesieniu do kosztów uzyskania przychodów zajęła następujące stanowisko : Art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych ( tekst jednolity z 2000 r. Dz.U. Nr 54 , poz. 654 ze zmianami ) wymienia tylko niektóre typowe sytuacje wskazujące na nieściągalność wierzytelności. Uznanie wierzytelności za nieściągalną w innych sytuacjach jest zatem możliwe , jeżeli podatnik posiada dowody wskazujące na to , że wierzytelność nie będzie można ściągnąć.
W przedstawionej sprawie Spółka podjęła wszelkie możliwe działania , a pomimo tego wierzytelność jest nieściągalna. Dłużnikiem jest Spółka , której wspólnik w rzeczywistości ukradł towar wierzycielowi , ponieważ już w momencie wejścia w posiadanie towaru nie miał zamiaru za niego zapłacić i w tym celu posłużył się fałszywymi dokumentami.

4. Ocena prawna stanowiska Wnioskodawcy.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Nysie mając na uwadze stan faktyczny przedstawiony przez Spółkę i stan prawny obowiązujący w dacie zaistnienia tego zdarzenia, postanawia jak niżej.
Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654. z póź. zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy.
I tak zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 25 cyt. wyżej ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne. Od tej zasady przepis ten przewiduje trzy wyjątki.
Jednym z nich, zawartym w art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a, jest iż do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć wierzytelności, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ust. 2. Możliwość zaliczenia określonej nieściągalnej wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów jest uzależniona od spełnienia trzech warunków. Po pierwsze wierzytelność musi być wcześniej zarachowana jako przychód należny. Jak stanowi art. 12 ust. 3 w/w ustawy za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Po drugie nieściągalność wierzytelności powinna zostać udokumentowana w sposób określony w art. 16 ust. 2. Zgodnie z tym przepisem za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 25, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:

1. postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadającym stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo
2. postanowieniem sądu o:
   a) oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, lub
   b) umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy zachodzi okoliczność wymieniona pod lit. a), lub
   c) ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo
3. protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.

Trzecim warunkiem, którego spełnienie jest niezbędne, aby można było wierzytelności odpisane jako nieściągalne zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, jest , aby wierzytelności te nie uległy przedawnieniu.
Tak więc opisana przez Spółkę w przedmiotowym wniosku sytuacja dotycząca nieściągalności wierzytelności została wprawdzie wykazana, jednakże nie udokumentowana w sposób wymagany wymienionymi przepisami ustawy. Postanowienie Prokuratury Rejonowej w Gdyni o umorzeniu postępowania z powodu nie wykrycia sprawcy nie stanowi dokumentu stanowiącego podstawę do zaliczenia nieściągalnej wierzytelności zarachowanej uprzednio jako przychód należny ze sprzedaży do kosztów uzyskania przychodów.
Ustawodawca dokonał bowiem ścisłego i wyczerpującego wyliczenia w kwestii, jakimi środkami można dokumentować nieściągalność wierzytelności. Jest to wyliczenie kompletne, co oznacza, że jakikolwiek inny dokument niż wymieniony wyżej nie może skutecznie dokumentować faktu nieściągalności wierzytelności.

Spółka w swoim wniosku powołuje się na art. 16 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych , który określa zamknięty katalog dokumentów umożliwiający stwierdzenie nieściągalności wierzytelności w przypadku określonym w art. 16 ust. 1 pkt 25 cyt. ustawy , ale pisze o uprawdopodobnieniu nieściągalności wierzytelności zawartym w art. 16 ust. 2a pkt 1 cyt. ustawy , a dotyczącym odpisów aktualizujących wartość należności, określonych w ustawie o rachunkowości, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy. Należy jednak rozróżnić stwierdzenie nieściągalności należności od jej uprawdopodobnienia. W art. 16 ust. 1 pkt 25 mowa jest o zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w art. 16 ust. 2. Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów nieściągalnej wierzytelności jest zaliczeniem ostatecznym (bezwzględnym).

Natomiast uprawdopodobnienia nieściągalności należności dotyczy art. 16 ust. 1 pkt 26a, zgodnie z którym kosztem uzyskania przychodów są odpisy aktualizujące wartość należności określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 12 ust. 3 do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona na podstawie ust. 2a pkt 1.
Niniejszej interpretacji udzielono na podstawie aktualnego stanu prawnego oraz faktycznego przedstawionego przez Jednostkę w zapytaniu.
Zgodnie z art. 14b § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej, interpretacja nie jest wiążąca dla Jednostki, wiąże natomiast właściwe organy podatkowe i organy kontroli skarbowej - do czasu jej zmiany lub uchylenia.
Na niniejsze postanowienie zgodnie z art. 236 § 1 i § 2 w związku z art. 14a § 4 ustawy - Ordynacja podatkowa przysługuje stronie zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu, które wnosi się za pośrednictwem Naczelnika Urzędu Skarbowego w terminie 7 dni od daty otrzymania postanowienia.
Zażalenie i załączniki do zażalenia podlegają opłacie skarbowej w znakach skarbowych w kwocie 5,00 zł na zażalenie, załączniki po 0,50 zł - art. 1 ust.1 pkt 1 lit a ustawy z dnia 9 września 2000 r. o opłacie skarbowej (tekst jednolity Dz. U. z 2004 r. Nr 253, poz. 2532 ze zmianami ) część I pkt 1 i 2 załącznika do w/w ustawy.