INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 27 grudnia 2007 r. (data wpływu do tut. Biura 02 stycznia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zakwalifikowania wydatków związanych z uczestnictwem w postępowaniu arbitrażowym do kosztów uzyskania przychodu - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 02 stycznia 2008 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zakwalifikowania wydatków związanych z uczestnictwem w postępowaniu arbitrażowym do kosztów uzyskania przychodu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Od dnia 28 lipca 2004 r. Spółka jest koncesjonariuszem płatnej autostrady. Dnia 17 września 2004 r. dostawca urządzeń technicznych, Spółka K, wszczęła przeciwko Spółce postępowanie arbitrażowe przed Trybunałem Arbitrażowym w Zurychu (Szwajcaria). Spółka K zażądała od Spółki zapłaty wynagrodzenia za dostawę urządzeń (to jest systemu kontroli ruchu wraz ze wszystkimi powiązanymi usługami i oprogramowaniem), których pierwotnym odbiorcą była Spółka Akcyjna, poprzedni koncesjonariusz płatnej autostrady. Przedmiotowe wynagrodzenie objęte było postępowaniem układowym z wierzycielami Spółki Akcyjnej, na mocy którego Spółka K miała otrzymać jedynie część pierwotnego wynagrodzenia. W związku z przeniesieniem na Spółkę koncesji, wstąpiła ona we wszystkie prawa i obowiązki koncesjonariusza wynikające z umowy i stała się kontrahentem Spółki K. W następstwie wszczętego przeciwko Spółce postępowania, poniosła ona w 2006 r. wydatki, między innymi na obsługę prawną - wynagrodzenie zagranicznych i krajowych kancelarii prawnych reprezentujących Spółkę podczas postępowania toczącego się za granicą, koszty delegacji prawników oraz ujemne różnice kursowe wynikające ze zobowiązania wobec zagranicznych kancelarii reprezentujących Spółkę.

Dnia 10 stycznia 2007 r. Trybunał Arbitrażowy wydał wyrok częściowy, w którym oddalił główne zarzuty Spółki K. Dnia 14 marca 2007 r. Trybunał wydał nakaz proceduralny, w którym zawiesił postępowanie, aby dać stronom możliwość negocjacji. Strony zawarły porozumienie w lipcu 2007 r. kończąc tym samym postępowanie. Na mocy porozumienia Spółka K zobowiązała się:

1. wypłacić Spółce ryczałtowe odszkodowanie w związku z roszczeniem wysuniętym przez Spółkę w trwającym postępowaniu arbitrażowym pomiędzy Spółką a Spółką K oraz
2. zwrócić częściowo koszty postępowania i opłat poniesionych przez Spółkę w przedmiotowym postępowaniu arbitrażowym.
   
   

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy poniesione przez Spółkę wydatki, związane z uczestnictwem w omawianym postępowaniu arbitrażowym, w szczególności wydatki na obsługę prawną, koszty delegacji prawników reprezentujących Spółkę oraz powstałe ujemne różnice kursowe dotyczące powyższych zobowiązań, stanowią dla Spółki koszt uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako "Ustawa o CIT" bądź "Ustawa") w stanie prawnym obowiązującym w 2006 r....

Spółka stoi na stanowisku, iż wydatki związane z uczestnictwem w postępowaniu arbitrażowym (wydatki na obsługę prawną, koszty delegacji oraz powstałe w związku z tym różnice kursowe) stanowią dla Spółki koszt uzyskania przychodów.Wydatki związane z postępowaniem przed sądem arbitrażowym powinny być rozpatrywane z punktu widzenia Ustawy o CIT i możliwości ich zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów tak jak każde inne wydatki związane z dochodzeniem roszczenia bądź też obroną przed roszczeniem. W szczególności Ustawa o CIT nie daje żadnych podstaw, aby różnicować wspomniane wydatki w zależności od tego, czy postępowanie toczy się przed krajowym sądem powszechnym, powszechnym sądem zagranicznym, czy też sądem arbitrażowym. Strony stosunku prawnego, w szczególności gdy są nimi podmioty prowadzące działalność gospodarczą, dysponują daleko posuniętą swobodą w zakresie wyboru organu właściwego do rozstrzygania sporów mogących powstać na tle danego stosunku prawnego, którym może być sąd arbitrażowy, w tym również zagraniczny.

Ustawa z 1964 r. kodeks postępowania cywilnego (dalej jako "KPC") od 17 października 2005 r. zawiera odrębną część piątą poświęconą w całości postępowaniu przed sądem polubownym (arbitrażowym), jednakże także przed tą datą istniały stosowne przepisy w tym zakresie. W szczególności art. 697 § 1 KPC w brzmieniu obowiązującym przed 17 października 2005 r. stanowił, iż strony w granicach zdolności do samodzielnego zobowiązywania się mogą poddać pod rozstrzygnięcie sądu polubownego spory o prawa majątkowe, z wyjątkiem sporów o alimenty i ze stosunku pracy. Jednocześnie art. 1105 § 2 KPC przewidywał, iż w zakresie przewidzianym w art. 697 § 1 strony mogą umówić się na piśmie o wyłączenie jurysdykcji sądów polskich na rzecz działającego za granicą sądu polubownego, jeżeli przynajmniej jedna ze stron ma zamieszkanie lub siedzibę za granicą albo prowadzi za granicą przedsiębiorstwo, którego sprawa dotyczy, oraz jeżeli umowa taka jest skuteczna według prawa mającego do niej zastosowanie w państwie, w którym działać ma sąd polubowny.

Biorąc pod uwagę powyższe argumenty, Spółka stwierdza, iż wydatki związane z postępowaniem przed zagranicznym sądem arbitrażowym będą mogły być uznane za koszt uzyskania przychodów w przypadku pozytywnego stwierdzenia, iż kosztem takim mogą być wydatki należące do szerszej kategorii wydatków związanych z dochodzeniem roszczenia lub obroną przed roszczeniem w postępowaniu przed właściwym organem.Zgodnie z brzmieniem art. 15 ust. 1 Ustawy o CIT obowiązującym w okresie, w którym wydatki związane z postępowaniem arbitrażowym zostały poniesione, kosztami uzyskania przychodów były koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 Ustawy o CIT. Od dnia 1 stycznia 2007 r. przepis ten został zmodyfikowany w ten sposób, iż obecnie koszty uzyskania przychodów obejmują koszty poniesione nie tylko w celu osiągnięcia przychodów, lecz również w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 Ustawy o CIT. Wspomniana zmiana nie miała charakteru merytorycznego, lecz wyłącznie uściślający, jako że już wcześniej w orzecznictwie sądów administracyjnych przeważał pogląd o konieczności szerokiego rozumienia pojęcia „kosztów poniesionych w celu osiągnięcia przychodów”, jako obejmujących również koszty poniesione w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów -przykładowo wyrok NSA we Wrocławiu z dnia 12 maja 1999 r. (Sygn. akt I SA/Wr 482/97), czy wyrok NSA w Lublinie z dnia 13 marca 1998 r. (Sygn. akt I SA/Lu 230/97). Również w uzasadnieniu do projektu ustawy zmieniającej Ustawę o CIT, która wprowadziła nowe brzmienie art. 15 ust. 1, czytamy, iż „zmiana ta odpowiada rozumieniu aktualnie istniejącego przepisu, jakie zostało nadane mu przez orzecznictwo sądów administracyjnych”.

Art. 16 ust. 1 Ustawy o CIT nie zawiera ani nie zawierał przepisu, który wyłączałby możliwość: zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z dochodzeniem roszczenia lub obroną przed roszczeniem przed właściwym organem. Tym samym należy przyjąć, iż podstawą do zaliczenia wspomnianych wydatków do kosztów podatkowych jest i było ustalenie, iż zmierzają one bezpośrednio do osiągnięcia przychodu, względnie do zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu.W zakresie, w jakim wydatki wiążące się z postępowaniem ponoszone były w celu skutecznego dochodzenia roszczenia, możliwość ich zaliczania do kosztów uzyskania przychodów nie budziła kontrowersji. Wydatki te ponoszone były w celu przymusowego wyegzekwowania należności od kontrahenta, a więc w celu osiągnięcia przychodu zgodnie z literalnym brzmieniem art. 15 ust. 1 Ustawy o CIT. W piśmie z dnia 23 października 1995 r. (sygn. PO 3/7*22-4-59/95) Minister Finansów stwierdził, iż wydatki poniesione w postępowaniu sądowym przez wierzyciela mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, jako że zmierzają wprost do osiągnięcia określonego przychodu.Wątpliwości budziła natomiast początkowo kwestia zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z postępowaniem w sytuacji, kiedy zmierzały one nie do wyegzekwowania należności, lecz do skutecznej obrony przed roszczeniem. Argumentem, którym posługiwały się organy podatkowe odmawiając podatnikom prawa do zaliczenia wspomnianych wydatków do kosztów, był brak związku pomiędzy poniesionymi wydatkami a konkretnym przychodem. Stanowisko to wynikało z błędnej interpretacji art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, który, jak już zostało podkreślone, obejmował swoim zakresem również wydatki mające związek pośredni z osiąganym przychodem, a także wydatki ponoszone w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu. Poniesienie wydatku zmierzającego do obrony przed zmniejszeniem przychodów bez wątpienia mieściło się w zakresie powyższego pojęcia.

W piśmie z dnia 10 czerwca 2002 r. (sygn. PB3/GM-8214-127/02) Minister Finansów przychylił się do szerokiego rozumienia art. 15 ust. 1 ustawy i stwierdził, ze do kosztów uzyskania przychodów mogą zostać zaliczone również wydatki związane z obroną w postępowaniu sądowym. Również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 3 lipca 2003 r. (Sygn. akt I SA/Wr 709/02) stwierdził, ze wydatki poniesione przez dłużnika w związku z obroną, przed roszczeniami wierzyciela mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Stanowisko to zostało następnie potwierdzone w licznych interpretacjach organów podatkowych, jak chociaż by w interpretacji Naczelnika Trzeciego Mazowieckiego Urzędu Skarpowego w Radomiu z dnia 22 stycznia 2007 r. (sygn. 1473/735/KDO/-423/B/06/BC), interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 6 lutego 2007 r. (sygn. 1401/BP-I/006-976/06/ZO) oraz w interpretacji Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu z dnia 20 sierpnia 2007 r. (sygn. PDP-423-13-1-07).

Wydatki poniesione przez Spółkę w związku z postępowaniem przed Trybunałem Arbitrażowym w Zurychu przed który Spółka została pozwana przez kontrahenta, stanowiły koszty uzyskania przychodów z co najmniej dwóch powodów.Po pierwsze, przedmiotowe wydatki były wydatkami zmierzającymi do obrony przed roszczeniem kontrahenta, a więc przed ewentualnym zmniejszeniem dochodów i tym samym mieściły się w szeroko rozumianym pojęciu „kosztów poniesionych w celu osiągnięcia przychodu" zawartym w art. 15 ust. 1 Ustawy o CIT.Po drugie, rola Spółki w postępowaniu nie ograniczyła się tylko i wyłącznie do obrony przed żądaniami majątkowymi przeciwnika, lecz w toku sprawy Spółka wystąpiła z własnym roszczeniem o odszkodowanie, które zgodnie z zawartym ostatecznie porozumieniem zostało jej wypłacone. Tym samym nawet w przypadku przyjęcia wąskiej interpretacji obowiązującego przed 1 stycznia 2007 r. art. 15 ust. 1 Ustawy o CIT, wydatki poniesione przez Spółkę zmierzały do osiągnięcia przychodu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm. w brzmieniu obowiązującym w 2006 roku), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (…).

Z powyższego przepisu wynika, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty, a więc bezpośrednio i pośrednio związane z uzyskiwaniem przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 powołanej ustawy. Jako, że przepisy omawianej ustawy nie przewidują bezpośredniego wyłączenia kosztów związanych z uczestnictwem w postępowaniu arbitrażowym takich jak wydatki na obsługę prawną, koszty delegacji prawników reprezentujących Spółkę oraz powstałe ujemne różnice kursowe dotyczące powyższych zobowiązań, zasadnicze znaczenie dla dokonania oceny możliwości zaliczenia wskazanych kosztów do kosztów uzyskania przychodu będzie miało określenie, czy powyższe koszty zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów.

Zaliczenie ponoszonych wydatków związanych z uczestnictwem w procesie arbitrażowym należy rozpatrywać pod kątem tego, czy były one poniesione w celu obrony przed bezprawnie skierowanymi roszczeniami oraz w związku z funkcjonowaniem Spółki. Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż Spółka ponosiła koszty związanych z uczestnictwem w postępowaniu arbitrażowym mające na celu obronę przed roszczeniem kontrahenta, a więc przed ewentualnym zmniejszeniem dochodów, jak również w toku postępowania wystąpiła z własnym roszczeniem o odszkodowanie, które zgodnie z zawartym ostatecznie porozumieniem zostało jej wypłacone.

W związku z powyższym, uznać należy, iż koszty uczestnictwa w procesie arbitrażowym na które składały się:

• wydatki na obsługę prawną,
• koszty delegacji prawników reprezentujących Spółkę oraz
• powstałe ujemne różnice kursowe dotyczące powyższych zobowiązań,

poniesione przez Spółkę pozostawały w związku z uzyskiwanymi przychodami, a więc można było zaliczyć je do kosztów uzyskania przychodu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.